کودکان چینی در سهسالگی به فراگیری الفبا در مهد کودکهای این کشور مشغول میشوند. آنها در شش سالگی آغاز به نوشتن میکنند. روشی علمی برای یادگیری الفبای چینی وجود ندارد. باید الفبا را از بر کرد و به خاطر سپرد.
2-ژاپن: یادگیری الفبا تا پایان کلاس نهم
کودکان ژاپنی یادگیری نوشتن الفبا را تا پایان سال اول به پایان نمیرسانند. آنها تا کلاس نهم همهساله چندین نشانه از الفبای این زبان را میآموزند. کودکان باید برای نوشتن واژگان پایه زبان ژاپنی حدود ۲۱۰۰ نشانه را حفظ کنند. تمرینهای مرتب شرط یادگیری است، زیرا در غیر این صورت نشانهها از یاد میروند.
3-مصر: زبانی جدید
در مصر زبان نوشتاری و گفتاری تفاوتهای فاحشی با هم دارند. زبان نوشتاری عربی است و زبان گفتاری لهجهای مصری است که در بسیاری جهات متفاوت است با زبان عربی. همین امر کار یادگیری زبان را برای کودکان بسیار دشوار میکند. کلاسهای درس در مصر نیز با بیش از ۸۰ شاگرد امکان یادگیری دقیق را نمیدهند. بیسبب نیست که بسیاری از کودکان مصری امکان نوشتن و سخن گفتن به زبان عربی صحیح را نمیآموزند.
4-مراکش: فقط عربی نیست
در گذشته در کشور مراکش فقط زبان عربی آموزش داده میشد. از سال ۲۰۰۴ در کنار زبان عربی، زبان مناطق بربرنشین این کشور (آمازیغی) نیز از سال اول دبستان تدریس میشود. به این ترتیب شمار بیسوادان بخصوص در مناطق بربرنشین این کشور کاهش یافته است. از سال ۲۰۱۱ زبان آمازیغی به عنوان زبان رسمی مراکش در قانون اساسی این کشور نیز وارد شده است.
5-پاراگوئه: اهمیت زبان بومیان
اهمیت زبانهای بومی در آمریکای جنوبی افزایش یافته است. کودکان پاراگوئه در مدارس در کنار زبان اسپانیائی زبان بومی "گوارانی" را نیز میآموزند. اما تنها یکی از این دوزبان میتواند زبان عمده در دوران دبستان باشد.
6-لهستان: یادگیری از آغاز
در لهستان دبستانها از کلاس اول آغاز نمیشوند. دوره یکساله پیش دبستانی در این کشور اجباری است. کودکان در این کلاس یکساله پیش دبستانی از راه بازیهای آموزشی با الفبا و بعضی کلمات زبان لهستانی آشنا میشوند.
7-کانادا: شیوه نوشتاری گوناگون
در بعضی دبستانهای کانادا در کلاس اول زبان انگلیسی تدریس نمیشود. زبان این دبستانها "اینکتیتوت" نام دارد. این زبان ِ بومیهای کانادا "اینویت" در شمال این کشور در منطقه "ناناوات" است. اینکتیتوت زبانی است با لهجههایی بسیار متفاوت. شیوه نوشتاری واحدی برای این زبان وجود ندارد و هر کس میتواند کلمات را آن گونه که سخن میگوید بنویسد.
8-یونان: تنوع حروف صدادار
شاگردان کلاس اول دبستان در یونان نمیدانند چه علامتی را باید برای بیان حرف صدادار بلند "ای" استفاده کنند. در زبان یونانی شش علامت برای بیان این حرف صدادار وجود دارد. البته این مشکل به صورتی خفیفتر در رابطه با علامتهای صدادار کوتاه ِ کسره و ضمه نیز وجود دارد. چون شیوهای علمی برای آموزش در این زمینه وجود ندارد، حفظ کردن، تمرین و استمرار در تمرین بهترین شیوه برای یادگیری محسوب میشود.
9-صربستان: یک زبان با دو شیوه نوشتاری
زبان صربی را میتوان با خط لاتین یا سیریلیک نوشت. کودکان نوآموز باید هر دوشیوه را بیاموزند. در کلاس اول دبستان ابتدا شیوه نوشتاری سیریلیک آموخته میشود و در کلاس دوم شیوه نوشتاری لاتین. چند سال همین روش تکرار میشود و پس از آن دانشآموزان میتوانند خود شیوه نوشتاری مورد علاقهشان را انتخاب کنند.
10-ایران: نوشتن زبان فارسی با حروف فارسي
در ایران اقوام گوناگونی زندگی میکنند. کودکان دبستان در سراسر ایران اما تنها زبان فارسی را می آموزند. این در حالی است که نوشتن زبان فارسی حتی برای اقوام فارسیزبان نیز مشکل است. زبان فارسی که از خانواده زبانهای هندواروپایی است با حروف عربی نوشته میشود.
11- آلمان: بنویس هرآنچه میشنوی
۲۰ سال پیش شیوه آموزشی "بنویس هر آنچه میشنوی" در بسیاری از مدارس آلمان متداول شد و همواره بحث بر سر درست یا نادرست بودن آن ادامه داشته است. در این شیوه آموزشی از کودکان طلب میشود کلمات را همانگونه که میشنوند، بنویسند. منتقدان بر این نظرند که با این روش نمیتوان شیوه صحیح نوشتاری را آموزش داد.