ولی الله جغتایی در گفت‌وگو با گروه استانها باشگاه خبرنگاران منطقه خراسان، از راه‌اندازی سه مرکز عرضه شیرخام فله‌ای با امکانات بهداشتی لازم به صورت مجاز در سطح این شهر خبرداد و از شهروندان خواست تا از این مراکز شیر موردنیاز خود را تهیه کنند.

جغتایی بار میکروبی در حد معمول شیر را 40 هزار در هر سی سی دانست و بیان کرد: متاسفانه به دلیل عدم رعایت اصول بهداشتی شیر در مراکز فروشی همچون میوه‌فروشی و کاروانسرا که جایگاهی مناسب و امکانات لازم را برای نگهداری شیر ندارند، به حدود 15 میلیون در هر سی سی و گاهی هم بیشتر می‌رسد.

وی ادامه داد: در این حالت شیری به دست مصرف کننده می‌رسد که فقط اسمش شیر است وگرنه از خواص شیر به خاطر بار میکروبی بالا، چیزی باقی نمی‌ماند.

رییس شبکه دامپزشکی سبزوار با بیان این‌که باید موارد بهداشتی در جایگاه دام، دوشش و ظروف شیر رعایت شود، بیان کرد: بعد از دوشیدن شیر باید بلافاصله سرد و به دمای بالای 4 درجه سانتی‌گراد برسد تا زمان حمل و رسیدن به دست مصرف کننده هم در این دما باشد.

وی از این‌که این موارد در دامداری‌های سنتی رعایت نمی‌شود، ابراز تاسف کرد و گفت: باید از تولید روستایی و دامداری در روستا حمایت کنیم اما سلامت مردم نیز مهم است و نباید با شیر آلوده به مخاطره بیفتد.

جغتایی ضمن تاکید بر ضرورت رعایت اصول بهداشتی توسط دامداران سنتی، خاطرنشان کرد: باید هر روستایی جایگاهی برای تحویل شیر برای صاف و خنک کردن داشته باشند.

ظروف پلاستیکی قابل شستشو و مناسب حمل برای شیر نیست

وی با تاکید بر این‌که ظروف پلاستیکی اصلاً قابل شستشو و مناسب حمل نیست، به دامداران سنتی توصیه کرد: از ظروف پلاستیکی جهت حمل شیر استفاده نکنند چراکه دسته‌های این ظروف پلاستیکی(دبه‌های پلاستیکی) محل مناسبی برای رشد میکروب‌ها و قارچ‌ها است.

رییس شبکه دامپزشکی سبزوار با تاکید بر این‌که باکتری‌ها و قارچ‌ها به مرور به ترشح سم آفلاتوکسین پرداخته که در شیر تزریق می‌شود، خاطرنشان کرد: این سم در درازمدت در بدن انسان جمع شده و سبب بیماری‌های بدخیم همچون سرطان می‌شود.

وی سپس به ماشین‌هایی که صلاحیت حمل شیر را ندارند پرداخت و اظهار کرد: ماشین‌هایی که صلاحیت حمل شیر را نداشته و سایر محصولات دامی را هم بارگیری می‌کنند به حمل شیر می پردازند.

جغتایی به افزایش دمای شیر از شب تا صبح و سپس قرارگرفتن در معرض گرد و خاک و هوای محیط اشاره و خاطرنشان کرد: تمام این عوامل دست به دست هم داده و سبب افزایش آلودگی شیر با افزایش و بالارفتن بارمیکروبی شیر می‌شود.

وی هدف این سازمان را رساندن شیر سالم بدست مصرف کنندگان دانست و از ساماندهی مراکز عرضه شیرخام در این شهرستان خبر داد.

وی با اشاره به عرضه شیرخام فله‌ای توسط 25 مرکز به صورت غیرمجاز در سبزوار گفت: برخورد یک جانبه از سوی ما شاید موفق نباشد و همراهی شهروندان نیز لازم است.

در مراحل بعدی از ادامه فعالیت مراکز فاقد صلاحیت بهداشتی شیر جلوگیری می‌شود

رییس شبکه دامپزشکی سبزوار خاطرنشان کرد: در مراحل بعدی از ادامه فعالیت این مراکز فاقد صلاحیت بهداشتی جلوگیری می‌شود.

وی از دیگر اهداف این شبکه به تامین شیر مراکز مذکور از دامداری‌های صنعتی و بهداشتی عنوان و به شهروندان توصیه کرد: آگاه باشند تا شیر سالم تهیه کنند.

وی سپس به بیماری‌های مشترک انسان و دام از جمله تب مالت(بروسلوز) پرداخت و تصریح کرد: تب مالت یکی از مهمترین بیماری‌های مشترک انسان و دام است که به افراد از طریق شیرغیرپاستوریزه و کاملاً نجوشیده منتقل می‌شود.

جغتایی با اشاره به پرهزینه بودن این بیماری و عدم بهبودی کامل بیان کرد: این بیماری از لحاظ جسمی و روحی به فرد صدمه وارد می‌کند و بهبودی کامل هم در این بیماری چندان امیدوارکننده نیست.

وی با اشاره به رعایت اصول بهداشتی از جمله بهداشت جایگاه دام، دوشش شیر، انتقال توسط لوله‌های استیل برای سردکردن شیر بعد از دوشش، حمل شیر با تانکرهای مخصوص از جنس استیل برای رسیدن به دست مصرف کننده در دامداری‌های صنعتی، تصریح کرد: دام‌ها در دامداری‌های صنعتی به خاطر واکسیناسیون به موقع، بیماری ندارند.

وی با اشاره به تامین شیر مراکز مجاز سطح شهر سبزوار از دامداری‌های صنعتی، ادامه داد: به خاطر داشتن مخازن نگهداری و جایگاه‌های مناسب در این مراکز مجاز می‌توان در تمام ساعات روز برای تهیه شیر مراجعه کرد.

رییس شبکه دامپزشکی سبزوار در ادامه با اشاره به تولید 160تا 180 تن به صورت روزانه در سطح این شهرستان، بیان کرد: از این میزان 20 درصد از دامداری‌های صنعتی با رعایت کامل اصول بهداشتی، تولید می‌شود.

وی سپس اضافه کرد: از 160 تا 180 تن شیر تولیدی، 60 تن از شیرهای تولیدی دامداری‌ها و روستاهای تابعه به کارخانه‌های لبنی منتقل، حدود 20 تا 25 تن در ساعات اولیه توسط شهروندان و مابقی توسط مردم روستا مصرف یا فرآوری می‌شود.

وی از طرح این موضوع در ستاد امنیت غذایی شهرستان خبر داد و گفت: مقرر شده کارگروهی تخصصی روی این مساله کار کرده و یک دوره آموزشی برای مراکز غیرمجاز عرضه شیر و افرادی که جمع‌آوری شیر را انجام می‌دهند، برگزار شود.

جغتایی همچنین با اشاره به 5 مرکز جمع‌آوری شیر، از اعلام آمادگی یکی از مراکز جمع‌آوری شیر از سطح روستاها و دامداری‌های سنتی خبر داد و بیان کرد: این مرکز اعلام کرده که شیر جمع‌آوری شده از دامداری‌های صنعتی را برای مصرف در سطح شهر و شیر دامداری‌های سنتی را به کارخانه‌ها فرآوری شیر، توزیع کند.

وی در ادامه به مردم توصیه کرد: فرآورده‌های لبنی خود را از مراکز مجاز تهیه کرده و فرآورده‌های پاستوریزه مصرف کنند.

شیر حتماً باید جوشیده شود

وی در خصوص جوشاندن شیر نیز از باور غلطی که می‌گویند، شیر باید 15 تا 20 دقیقه جوشانده شود، پرداخت و گفت: برای از بین رفتن عوامل میکروبی و عفونی، شیر باید جوشیده شود اما پس از جوش آمدن حتی یک دقیقه کافی است.

رییس شبکه دامپزشکی سبزوار با بیان این‌که شیر در کارخانه‌های شیر در دمای 72 تا 75 درجه سانیتگراد به مدت 15 ثانیه حرارت می‌بیند و پاستوریزه می‌شود، بیان کرد: در منزل ایجاد چنین شرایطی امکان‌پذیر نیست اما باید در هنگام گرم کردن شیر، به صورت مداوم آن‌را تا هنگام به جوش آمدن هم زده تا تمام شیر به جوش بیاید و بعد از جوش آمدن می‌توان شعله را خاموش کرد.

زیاد جوشیدن و ته گرفتن شیر سبب از بین رفتن تمام املاح شیر می‌شود

وی با اشاره به ته گرفتن شیر به خاطر زیاد جوشیدن در منازل تصریح کرد: وقتی شیر زیاد می‌جوشد تمام املاح و پروتئین‌های آن در ته ظرف رسوب کرده و ارزش غذایی شیر از بین می‌رود.

وی یادآوری کرد: اگرچه جوشیدن عوامل میکروبی و عفونی را از بین می‌برد اما شیر با بارمیکروبی بالا، بعد از جوشیدن هیچ ارزش غذایی ندارد. /ش