پیتر هیگز و فرانسیس انگلرت برای پژوهش 50 ساله خود در مورد ذره گریزان بوزون هیگز که کشف آن در سال گذشته یکی از مهمترین رویدادهای دهه‌های اخیر در حوزه فیزیک محسوب می‌شود، نوبل فیزیک امسال را قسمت می‌کنند.

صد و چهارمین جایزه نوبل پزشکی نیز روز دوشنبه مشترکا به جیمز روتمان و رندی شکمان آمریکایی و توماس زدهوف آلمانی به دلیل کشفیاتشان در زمینه دستگاه تنظیم کننده ترافیک وزیکول که سیستم اصلی حمل‌ونقل در سلولهای انسان است، اهدا شد.

نوبل فیزیک جایزه‌ای است که آلفرد نوبل، مخترع سوئدی آن را در جایگاه اول وصیت‌نامه خود آورده است.

در اواخر قرن نوزدهم بسیاری از مردم فیزیک را مهمتر از همه علوم محسوب می‌کردند و شاید آلفرد نوبل نیز از این همین رو آن را در درجه نخست ذکر کرده بود. پژوهش‌های خود وی نیز ارتباط نزدیکی با فیزیک داشت.

جایزه نوبل فیزیک توسط آکادمی علوم سلطنتی سوئد در استکهلم اهدا می‌شود.

جوایز نوبل دقیقا در زمان مناسبی بنیاد گذاشته شدند تا بتوانند بسیاری از مشارکتهای برجسته را که زمینه‌ساز حوزه‌های جدیدی از فیزیک در این دوره بودند، تحت پوشش قرار دهند.

خواندنی‌های نوبل فیزیک را در این اعداد جست‌و‌جو کنید

106

جایزه نوبل فیزیک از سال 1901 تا 2012 برای 106 بار اهدا شده است.

47

47 جایزه نوبل فیزیک به یک دانشمند و نه چند دانشمند ارائه شده‌اند.

2

تعداد زنانی که تاکنون مفتخر به دریافت جایزه نوبل فیزیک شده‌اند تنها شامل دو تن بوده‌اند.

1

تنها یک دانشمند به نام جان باردین توانست دو بار این جایزه را دریافت کند.

25

جوانترین دریافت‌کننده جایزه نوبل فیزیک لورنس برگ بود که در سال 1915 در زمان دریافت این جایزه به همراه پدرش تنها 25 سال داشت.

88

پیرترین برنده جایزه نوبل فیزیک تا به امروز ریموند دیویس بوده که در سال 2002 و در سن 88 سالگی موفق به دریافت این افتخار شد.

55

میانگین سنی برندگان جایزه نوبل فیزیک در زمان دریافت آن 55 سال بوده است.

تعداد جوایز نوبل مشترک و غیرمشترک در حوزه فیزیک

47 جایزه نوبل فیزیک به یک دانشمند، 30 جایزه بطور اشتراکی به دو دانشمند و 29 جایزه بطور اشتراکی به سه دانشمند اهدا شده است.

طبق اساسنامه بنیاد نوبل «یک جایزه ممکن است بطور مساوی بین دو کار تقسیم شود که هر کدام شایسته دریافت آن باشند. اگر کاری که مورد تقدیر قرار گرفته توسط دو یا سه شخص انجام گرفته باشد، جایزه باید بطور مشترک به آنها اهدا شود. به هیچ وجه ممکن نیست که این جایزه بین بیش از سه شخص تقسیم شود.

تعداد برندگان نوبل فیزیک

نوبل فیزیک از سال 1901 تا 2012 به 194 تن جایزه داده است. البته از آنجایی که جان باردین دوبار جایزه گرفته، باید این تعداد را 193 تن اعلام کرد.

زنانی که جایزه نوبل فیزیک دریافت کردند

از 193 برنده جایزه نوبل فیزیک، تنها دو تن از آنها زن بوده‌اند که شامل ماری کوری (1903) و ماریا ژئوپرت مایر (1963) بودند.

برندگان نوبل فیزیک متوفی

هیچ برنده متوفایی برای جایزه نوبل فیزیک وجود نداشته چرا که در سال 1974 اسانامه بنیاد نوبل صراحتا اعلام کرد این جایزه به دانشمندان مرده اهدا نخواهد شد؛ مگر اینکه مرگ پس از اعلام نام برنده رخ داده باشد.

خانواده‌های برنده نوبل در فیزیک

زوجها

ماری کوری و پیر کوری در سال 1903 جایزه نوبل فیزیک را به دست آوردند.

پدر و پسر

ویلیام براگ و پسرش لورنس براگ (1915)، نیلز بوهر (1922) و پسرش آگ بوهر (1975)، مان سیگبام(1924) و پسرش کلی سیگبان(1981) و در نهایت جی جی تامسون(1906) و پسرش جورج پاگت تامسون(1937) جایزه نوبل را در حوزه فیزیک دریافت کرده بودند.