سید امیر پروین حسینی تهیه کننده سینما و تلویزیون در گفتگو با خبرنگارحوزه سینمای باشگاه خبرنگاران در خصوص فیلم سازی در خارج از مرزها گفت: به اعتقادمن یکی ازضرورتهای ساخت فیلم در خارج از کشور نشان دادن فرهنگ ایران است زیرا اگر قرار باشد کار برای داخل کشور خودمان ساخته شود در خود ایران نیز میتوان با هر نوع ابزاری آنرا ساخت، اما گاهی ضرورت ایجاب میکند که کار در آن کشور ساخته شود البته ناگفته نماند وقتی فیلمی در کشور دیگری کلید میخورد مفاهیمی چون سوژه قصه، نگاه فیلمساز، نتیجه آن فیلم و شرایط کار در آن کشور نیز در نظر گرفته میشود، در ابتدای گفتگویمان جای دارد خاطره ای را برایتان تعریف کنم. سال 1376 به کشور آلمان برای خرید یک وسیله خاص فیلمبرداری سفر کردیم که در آن شرکت پیانویی بود که وقتی داشتم آن را با یکی از قطعات آقای جواد معروفی امتحان میکردم آنهایی که در انجا بودند از من پرسیدند مگر در ایران هم ساز وجود دارد؟ اگر کلیتر بخواهم بگویم بعضی از آنها تصورشان این بود که مگر در کشوهايی چون ايران ساز وجود دارد.
وی ادامه داد:چرا چنین ذهنیتی برای آنها در موردکشور ایران پیش آمده به این دلیل که ما هیچ گامی برای اینکه نشان بدهیم که چه هستیم برنداشته بودیم،در واقع به هر دلیل، درست یا غلط، تبلیغاتی بر علیه فرهنگ ایرانی در دنیا وجود دارد و در نتیجه یکی از وظایف مهم برای کسانی که کار فرهنگی می کنند این است که ایران و ایرانی را به دنیا بشناسانند .
تهیه کننده فیلم سینمایی "اخلاقتو خوب کن" افزود: به طور مثال اگر بنا باشدفیلمی در خصوص فرانسه ساخته شود و کل کار را در ایران بسازیم قطعا بیننده ایرانی نمی تواند با آن کار ارتباط برقرار کند زیرا گمان می کندکه فیلمساز او را فریب داده است گرچه این انتخاب سازنده اثر است که تصمیم بگیرد در مقابل چیزهایی که از دست می دهد، کدام لوکیشن را برگزیند. ببینید این ابزارهایی که در کار فرهنگی استفاده می شود اگر در جای دقیق خود بنشیند خواص ویژه ای دارد،منتها اینکه جایش کجاست کارشناس ویژه می خواهد کارشناسی که سالها در این عرصه به فعالیت پرداخته و می توان از تجربیات او استفاده کرد ، امامتاسفانه امروزه دیگر مسایل فرهنگی کارشناسی نمی شود زیرا اگر اینگونه بود حداقل شاهد این ماجرا نبودیم که جوانی ناپخته و بی تجربه بدون هیچ سابقه فیلمسازی تهیه کننده یک پروژه الف بشود.
پروین حسینی تصریح کرد : گاهی اوقات بسته به جبر قصه و بخصوص اگر جغرافیا نیز در آن فیلم حائز اهمیت باشد و باورپذیری آن فیلم از طرف مخاطب نیز برایمان ملاک باشد باید در آن کشور خاص فیلم را ساخت به همین دلیل اگرقرار باشد در مورد کشورهای اروپایی و یا ترک زبان فیلم بسازیم ولی از فرهنگ آنها چیزی ندانیم قطعا نخواهیم توانست تصویری درست از آنچه می خواهیم را به تصویر کشیده و به مخاطب نشان دهیم.
تهیه کننده فیلم سینمایی "زخم زیتون" به تحلیل های نادرست برخی افراد نسبت به فیلمسازی در خارج از کشور اشاره کرد و ادامه داد:
می خواهم بگویم همانند هر کار اجرایی که نیاز به کارشناسی و تخصص دارد، کارشناسان این امر باید تشخیص دهند که نیاز به ساخت فیلم در خارج از مرزها ضروری است یاخیر!
متاسفانه گاهی موضوعی در رسانه ها در مورد همکاران من در بخش دولتی مطرح می شود که می گویند فلان تهیه کننده با پول صدا و سیما رفته است آن طرف آب جهت سیاحت و .... اما واقعا این دوستان از اصل موضوع آگاه نیستند و زحمات این برنامه سازان را زیر سوال می برند.
وی افزود: زیرا کسانی که از رانتهای ویژه برخوردار هستند می توانند در داخل ایران در بهترین شرایط از آن استفاده کنند چرا باید در جایی که تمام دنیا به ما نگاه تروریستی دارد آن فرد در شرایط سخت فیلم سازی و هزینه های گزاف فیلمسازی به خارج از کشور برود می خواهم بگویم اکثر تحلیل ها که در رسانه ها مطرح می شود غیرکارشناسی و غلط است.
گرچه من افتخار نداشتم که بودجه های آنچنانی از دولت جهت فیلم ساختن درخارج از کشور بگیرم اما میدانم که اگر کسی یکبار برای ساخت فیلم به خارج از کشور رفته باشد به احتمال قوی دیگر هیچگاه نمی رود.
در نهایت در مورد همکارانم این موضوع را با صراحت میگویم که کسانی که برای فیلمسازی به خارج از کشور میروند انگیزه های مختلفی دارند که هیچ کدام از آنها مالی و صرفا کسب ثروت نیست یعنی با محاسبات من جور درنمی آید.
تهیه کننده سریال "ساخت ایران"ادامه داد: استرس شدید، مسئولیت سنگین در قبال جان و مال تک تک افراد گروه، جلب اعتماد تیم غیر ایرانی، پیچیده بودن اخذ مجوزها و روشهای فیلمسازی در کشورهای مختلف، ایجاد هماهنگی بین فرهنگهای متفاوت عوامل ایرانی و غیر ایرانی، احتمال توقف کار و هزینه زیاد تعطیلی روزانه پروژه در خارج از کشور و خطرات و تهدیدات بسیار در زمینه های مختلف از ویژگیهای تهیه کنندگی یک پروژه در خارج از کشور می باشد.
وی همچنین در خصوص کار تهیه کنندگی پروژه های سینمایی گفت: تهیه کنندگی جدا از وظایف فرهنگی و محتوایی و ....، در بخش مالی از نظر من یعنی اینکه بتوانی با یک بودجه نرمال امکانات بهتری را برای گروهت فراهم کنی، برای مثال اگر بودجه حکم میکند که برای گروه هتل 2 ستاره بگیری بهتره با همان پول بتوانی هتل 4 ستاره برای آنها تهیه کنی که خیلی در روحیه گروه و در نتیجه کیفیت کار تاثیر دارد و یا اگر مجبوریم از خودرو در صحنه استفاده کنیم باید با همان هزینه اجاره یک خودرو بتوانی سه عدد خودرو اجاره کنی و اگر غیر از این باشد آن وقت دیگر نامش تهیه کنندگی نیست و بیشتر شبیه مدیر مالی می شوید.
تهیه کننده ی فیلم سینمایی "خاک و مرجان " اظهار داشت : افرادی که تخصص فیلم سازی در خارج از کشور را دارند طی سالها فیلم سازی یادگرفته اند که بر آورده های معقول و منطقی برای ساخت آثارشان داشته باشند اگر بخواهم ساده تر بگویم بسته به نوع فیلمی که قرار است در خارج از کشور ساخته شود اگر تیم کاری حرفه ایی باهم همراه باشند قطعا هزینه ای حیف و میل نخواهد شد. به اعتقاد من هزینه و برآورد ساخت یک فیلم در خارج از کشور از ساخت یک فیلم در شهرستان بیشتر نخواهد شد گرچه این نظر شخصی من است اما تجربه این موضوع را به وضوح ثابت کرده است.
پروین حسینی در ادامه به طرح "سریال ساخت ایران " اشاره کرد و گفت :وقتی طرح " ساخت ایران" را در سال حمایت از تولید ملی و در میان بمباران شبکه های ماهواره ای با مسئولان فرهنگی مطرح کردیم در نهایت ناباوری آنها گفتند در حال حاضر نیازی به ساخت چنین موضوعاتی نیست، اما ما که در بدنه جامعه زندگی می کنیم و بر اساس وظیفه فرهنگی تشخیص دادیم ساخت چنین سریالی نیاز است وتلاش کردیم با امکانات بخش خصوصی سریالی بسازیم که اولا" خوش آب و رنگ تر از سریالهای امریکای جنوبی باشد. دوما" محتوایش در تحکیم دوستیها، موضوعات اخلاقی و وطن پرستی باشد. سوما" وقتی مردم سریال را می بینند برایشان باورپذیر باشد و از آن لذت ببرند.
متاسفانه فیلم و سریال هایی که امروز از شبکه های ماهواره ای پخش می شود به دور از شئونات اخلاقی، مبانی اسلام و فرهنگ خانواده است.
تهیه کننده فیلم سینمایی "سکوت" گفت: ما با دوستانمان در این عرصه تحقیق کردیم، به مشورت و گفتگو پرداختیم و متوجه شدیم اگر سریال آب و رنگ داشته باشد و از محتوای ایرانی نیز برخوردار باشد به احتمال قوی بخشی از مخاطب شبکه های ماهواره ای را جذب خواهیم نمود و شاید کمتر شاهد پنهانی ماهواره نگاه کردن اعضاء یک خانواده باشیم، این جریان انگیزه سریال "ساخت ایران "بود که درنهایت طراحی شد و کار با سختی و مشکلات فراوان ساخته شد، مضاف بر اینکه ساخت چنین سریالی برای بخش خصوصی و بدون هیچ کمک دولتی بسیار سنگین بود اما بالاخره "ساخت ایران" با دو تهیه کننده و طراحی تولید بسیار پیچیده در سه کشور و حضور چندین سوپراستار ایرانی و خارجی به یاری خداوند، ساخته شد.
"پروین حسینی" در پاسخ به اینکه چقدر انگیزه شخصی خودش به عنوان تهیه کننده برای فیلم سازی در خارج از کشور دخیل است گفت: ترجیه می دهم برای ساخت فیلم به خارج از کشور نروم و اگرهم شرایطی فراهم شده و ما رفته ایم و آن پروژه را به سرانجام رسانده ایم ،گاهی به این دلیل بوده که هیچ کس حاضر نشده است تا آن پروژه را به پایان ببرد.خاطرتان باشد سال گذشته سه فیلم در خصوص افغانستان ساخته شدکه در لبنان و جاهای دیگر فیلمبرداری آنها صورت گرفت و تنها گروهی که در بدترین شرایط به افغانستان سفر کرد برای اینکه آن پروژه را به پایان برساند ما بودیم زیرا کسی حاضر نمیشود در آن شرایط بحرانی و خطرناک به افغانستان رفته و تیم کاری خود را نیز ببرد صرفا برای اینکه یک فیلم بسازد، اما وقتی ساخت «خاک و مرجان» مطرح شد به این نتیجه رسیدیم که فیلم باید در آنجا ساخته بشود تا جغرافیای باور پذیر داشته باشد، و از آنجا که قصه نیز از جذابیت ویژه ای برخورداربود و حرف مشترک بین ما و فارسی زبانان را به زیبایی بیان می کرد فرصت خوبی برای رسیدن به این بود تا فرهنگ مهربانی مسلمانان را، با یک زبان مشترک به همگان نشان بدیم به خصوص اینکه در حال حاضر نیروهای امریکایی و اروپایی در آن کشور حضور دارند و فیلم می تواند با افراد مختلفی ارتباط برقرارکند. امااگر در ایران ساخته می شد به هیچ وجه برای مخاطب باورپذیر نبود زیرا پایه قصه بر اساس فرهنگ و آداب رسوم آنهاست.
وی همچنین در پاسخ به اینکه آیا فقط به دلیل اینکه اکثر فیلمسازان ساخت فیلم در خارج از کشور را قبول نمی کنند او این موضوع را قبول کرده یا بالاخره انگیزه شخصی اش نیز در این رخ داد موثر بوده است گفت: راجع به" سریال ساخت ایران" انگیزه و دلایل شخصی برای کار داشتم ولی برای ساخت فیلم در افغانستان وظیفه فرهنگی من دلیل اصلی بود. گاهی وقتی طرح خوبی به همراه دلایل مهم فرهنگی به شما پیشنهاد می شود ،کوتاهی و اصطلاحا" جازدن به دلیل سختی کار، جایز نیست.
تهیه کننده سریال " لطفا دور نزنیم" در پاسخ به اینکه چرا فیلمسازان غربی کمتر در ایران فیلم ساخته اند اظهار داشت: ما کشوری هستیم به نام جمهوری اسلامی ایران و به هر حال تبلیغات گسترده بر ضد ما و ایجاد توهم فضای تروریستی بر ما در خارج از کشورحاکم است، در گذشته عده خیلی زیادی در جهان ایران را نمی شناختند اما امروز با توجه به رفتار ما و مقاومت و دفاع از حقوق و عزت نفس ایرانیان در مواقعی موجب تحسین و احترام به ایرانیان شده است و متاسفانه درخیلی جاهای دیگر که شناخت کمتر است کاملا" برعکس می باشد. و طبیعی است که با چنین وضعی آنها کمتر تمایل به حضور در ایران از خود نشان بدهند. ظاهرا" قوانین ما برای ویزا و مجوزهای فیلمسازی نیز محدودیتهایی را برای خارجی ها در نظر گرفته است.
تهیه کننده سریال تلویزیونی«دارا و ندار» تصریح کرد:
من بر این باورم که همچنان باید با دنیا ارتباط برقرار کنیم تا بتوانیم ایران را به دنیا معرفی کنیم و چه ابزاری بهتر از فرهنگ و هنر برای نشان دادن ایران اسلامی و ایرانیان، اگر بنا باشد در این مسیر کوتاهی کنیم که آنها نمی توانندکشورمان را به درستی بشناسند.
پروین حسینی همچنین در خصوص ضرورت ساخت فیلم سینمایی "رویای مارسل" در کشور برزیل عنوان کرد: در برزیل شرایط کاری سخت است 20 ساعت پرواز برای گروه و بقیه ماجرا که پیش تر برایتان گفتم اما اگر بحث بستر مناسب برای پرداختن به مقایسه سبک زندگی ایرانی اسلامی ما و آنها، انتقال مفاهیم فرهنگی و اخلاقی، برقراری ارتباط اجتماعی و حضور ایران در جام جهانی فوتبال را در نظر بگیریم متوجه ضرورت ساخت این فیلم در برزیل میشوید زیرا فرصت بسیار خوبی است برای اینکه فیلم بهتر و بیشتر دیده شود.
این تهیه کننده به مرتبط بودن "رویای مارسل " به فیلم سینمایی" اخلاقتو خوب کن" اشاره کرد و ادامه داد: فیلمی که تصمیم داریم در برزیل کلید بزنیم تاکید بروی اخلاقیات است به گونه ای میتوانم بگویم" اخلاقتو خوب کن 2 " درراه است. با این تفاوت که" اخلاقتو خوب کن" مفاهیم ومضامینی داخلی داشت اما این فیلم حرف مشترک با دیگر افراد حتی خارج از مرزها دارد و تمامی تلاشمان این است تا بتوانیم فیلم را به طور همزمان در بزریل و ایران اکران کنیم.
وی افزود:در این فیلم می خواهیم بگوئیم زندگی خارج از مرزها به این صورت نیست که بی بند و باری رواج شدید داشته باشد موضوع فیلم به خانواده ای مربوط است که دختر خانواده خارج از چهارچوب اخلاقیات عمل می کند که حالا مقایسه میشود با یک خانواده ایرانی که برای مدتی در آن کشور اقامت گزیده اند و این مقایسه در تمام طول فیلم به چشم میخورد.
پروین حسینی در پایان خاطر نشان کرد: سفری به برزیل خواهیم داشت برای اینکه عده ای رو با خود همدل کنیم زیرا برای ساخت این فیلم، مثل همیشه از بودجه دولتی خبری نیست گرچه اگر هم بود فرقی نمیکرد ما متعادل هزینه می کنیم و تفاوتی ندارد این بودجه متعلق به بخش خصوصی یا دولتی است و یا اینکه با سرمایه شخصی خودم قرار است این پروژه ساخته بشود.
وی در پایان خاطر نشان کرد: شنیده ام که در کشوری شرقی در همه جلسات 3 نفر به عنوان مدیر شرکت می کنند. یکی مدیر فعلی، دیگری مدیر قبلی و نفر سوم کسی است که قرار است بعدها جای مدیر فعلی را بگیرد.
یکی از آرزوهایم این است که در همه امور،کارها به افراد متخصص و کارشناس سپرده شود به خصوص درعرصه سینما و تلویزیون که با روح و فرهنگ مردم ارتباط دارد./ي2