به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران بجنورد، در خراسان شمالی به سبب گرد هم آمدن فرهنگها و اقوام مختلف اعم از کرد و ترک و فارس و ترکمن به واقع گنجینهای از فرهنگهای زیبا در زمینههای مختلف ایجاد شده است.
اگر چه گذر زمان و نفوذ تکنولوژی به افکار و اعمال مردم، بسیاری از آداب و سنن زیبای پدران و مادران ما را به فراموشی سپرده است، اما هنوز رگههایی از رسوم بزرگ مردان و شیرزنان این خطه از ایران اسلامی در برخی از مراسمات و اعیاد باقی مانده است.
به یقین میتوان گفت که آن دسته از آداب و رسوم سنتی خراسانیان که در اعیاد و مراسمات مذهبی برگزار میشد کمتر از دیگر سنن، دستخوش تغییر و نسیان تاریخ شدهاند، ماندگاری که شاید بتوان دلیل آن را به عرق مذهبی و تمایلات دینی مردم این مناطق نسبت داد.
آداب و رسوم عید سعید غدیر از این دسته است، البته نه اینکه گذشت سالیان دراز و بیماری نسیان نسل جدید، تاثیری بر روی آداب قدیمی این عید نگذاشته باشد، اما هر چه هست هنوز جای شکری باقی است که سنتهایی نظیر پیمان برادری یا به قول امروزیهای خراسان شمالی "برادر گفته"، تکریم و تجلیل سادات، حضور در امامزاده ها و بقاع متبرکه و ... در این استان به بوته فراموشی سپرده نشده اند.
دیدار و تکریم سادات یکی از مهمترین رسوم مردم خراسان شمالی در این روز است، البته مردم مومن این استان همواره سادات را مورد احترام شایسته قرار میدهند و از قدیم نیز حتی کسانی که در ظاهر ایمان درست و حسابی نداشتند، هیچ گاه احترام سادات را نمیشکستند.در عید غدیر نیز به دیدار سادات میروند و ضمن دست بوسی، عشق و ارادت خود را به سادات اعلام می کنند.
خاندان عصمت و طهارت نشان میدهند
سادات نیز با پذیرایی از میهمانان به هر کدام هدیهای میدهند، هدیهای که در روزگار حال بیشتر اسکناسی نو و تا نخورده است، این اسکناس تحت عنوان تبرک از سوی میهمانان گرفته میشود و بنا بر اعتقاد آن را تا سال دیگر خرج نمیکنند.
به غیر از دیدار سادات، مردم این استان در روز عید غدیر به دیدار آشنایان و خویشان خود نیز میروند، دست دادن در این روز با گرمی و اشتیاق خاصی برگزار میشود، چرا که دست دادن در روز عید غدیر که عید ولایت است جلوه دیگری دارد و از گذشته نیز همواره مورد تاکید و سفارش بوده است.
عقد اخوت یا پیمان برادری و یا آنگونه که مردم این استان میگویند "برادر گفته" یکی دیگر از رسوم مردم خراسان شمالی در عید غدیر است، دو نفری که مدتی از دوستی آنها میگذرد و رفیق گرمابه و گلستان یکدیگر شدهاند در این روز پیمان برادری میبندند، به امید استحکام بیشتر این دوستی و پایبندی به برخی وظایف فراتر از دوستی معمولی.
دست راست یکدیگر را میگیرند و ذکر " واخیتک فی الله و صافیتک فی الله و ..." را میخوانند و یا آن طور که از گذشته رسم بوده قرائت صیغه برادری را به روحانی و یا امام جماعت مسجد میسپارند و اینها همه به یاد عقد اخوتی است که روزگاری رسول اکرم(ص) در قضیه پایان اختلاف دو قبیله مدینه بنا نهادند و خود نیز در این پیمان اخوت شرکت کرده و علی(ع) را به عنوان برادر خویش انتخاب کردند.
همچنین حضور در امامزاده ها و بقاع متبرکه از دیگر رسوم مردم این استان است، اماکن متبرکهای که در این ایام بهانهای میشوند برای جلای روح و تجدید دیدار با دوستان و آشنایانی که شاید خیلی فرصت دیدنشان را نداشتهایم.
بازار مراسمات جشن و عروسی نیز در روز عید غدیر داغ داغ است، جوانانی که پیمان زندگی خود را با غدیر همراه میکنند، به این امید که پیوندشان جاودانه باشد و گذشت زمان را یارای وارد کردن خللی در این پیمان مقدس نباشد.
هدیه دادن و هدیه گرفتن در این روز از دیگر عادات و رسوم مردم خراسان شمالی است، غالبا بزرگترها هستند که دل کوچکترها را با دادن هدیهای شاد میکنند و بچههایی که به امید عیدی گرفتن از روزها پیش منتظر بودند در این روز بیشتر از هر کسی خوشحال و شادمان هستند.
هدیه بردن برای عروس نیز از رسوم سنتی مردم این خطه از کشور در روز عید غدیر است( همانند دیگر اعیاد) البته الان به گونهای شده است که اغلب نیمی از هدیهای که به نام عروس است به کام خانواده عروس میشود و متاسفانه رسوخ و نفوذ برخی عادات غلط هزینههای کمرشکنی را بر گرده تازه داماد عاشق مینهد.
گویا نوشتهاند به دل شرحی از مقام غدیر
علاوه بر رسوم سنتی، تعدادی از مردم خراسان شمالی در روز عید غدیر برخی اعمال مذهبی را نیز انجام میدهند، روزه گرفتن که در این روز مستحب است یکی از همین اعمال محسوب میشود.
غالبا تعدادی از همین روزه داران افطاری نیز میدهند و میخواهند از این طریق نهایت بهره و حظ معنوی را از این فرصت ببرند.
خیلی از کسانی که روزه مستحبی عید غدیر را نمیگیرند نیز در این روز طعامی میدهند و از جمعی از مومنان پذیرایی میکنند.
مردم نیز با لباسهای نو که به مناسبت این عید پوشیدهاند دعوت میزبان را لبیک گفته و ضمن دیدار با آشنایان و هم محلهایهای خود در ضیافت نهار و یا شام میزبان شرکت میکنند./س