تجربه مذاكره / رویای عراق + صوت

در این مستند صوتی از بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره مسئله‌ی مذاكره با آمریكا در موضوع عراق و بخش‌هایی از مصاحبه با آقایان كاظمی قمی، امیری‌فر و امیرعبداللهیان، سه عضو هیأت دیپلماتیك ایرانی مذاكره‌كننده با آمریكا استفاده شده است.

قسمت سوم مستند صوتی تجربه مذاكره با عنوان «چرا مذاكره؟»، روز هفتم آبان‌ماه منتشر خواهد شد.

 آنچه در قسمت دوم مستند تجربه مذاكره با عنوان «رویای عراق» می‌شنوید:
 آمریكا كه خود را پیروز قطعی جنگ می‌دید، سهم هر یك از بازیگران صحنه عراق را تعیین كرد.

آقای حسن كاظمی قمی، رئیس هیأت ایرانی مذاكره‌كننده با آمریكا و سفیر وقت ایران در عراق: حالا پس ببینید، آمریكا شورای امنیت نرفته، پیروزی نظامی هم شده، می‌گوید دیكتاتور را هم من كنار زدم، پیامش به دنیا این بود: كشورهایی كه در جنگ با ما نبودند حق ورود به عراق ندارند. این پیامش به اروپایی‌های مخالف جنگ بود.

 مخاطب پیام دوم، كشورهای همسایه و از همه مهم‌تر جمهوری اسلامی ایران بود: عراق اشغال شده است و هیچ امنیتی ندارد. پس ما مسئولیتی در قبال جان سفیران دیگر كشورها بر عهده نمی‌گیریم. اما پیام سوم:

آقای حسن كاظمی قمی: به معارضین واقعی این پیام را دادند كه این‌ها اگر بدون هماهنگی وارد عراق بشوند، با این‌ها مثل تروریزم برخورد خواهد شد. خب، شما می‌دانید كه معارضین واقعی این‌هایی نبودند كه در آمریكا و اروپا بودند، آن‌هایی بودند كه در دوره صدام و در دوره معارضه و جنگ تحمیلی این‌ها عمدتاً در ارتباط با ایران بودند؛ چون ایران میزبان دو میلیون عراقی بود و عمدتاً معارضین واقعی این جا بودند. در نتیجه آمریكا این پیام را داشت.

آقای رضا امیری مقدم، عضو هیأت ایرانی مذاكره‌كننده با آمریكا: آخرین اخطاری كه آمریكایی‌ها به مجلس اعلا كردند، به مجلس اعلا گفتند كه اگر هر بدری غیر از سوار تانك‌های آمریكایی بشود و وارد عراق بشود ما می‌زنیم؛ حق ندارند و رسماً گفتند بدر حق ورود به عراق ندارد. رسماً به كردها اعلام كردند پیشمرگ‌های كرد حق ورود به بغداد ندارند اما جالب این است كه قبل از موقعی كه آمریكایی‌ها وارد بغداد شدند، جمهوری اسلامی به این‌ها گفت بروید در بغداد.

آقای حسن كاظمی قمی: و تصور آمریكا این بود كه الآن مردم را از دیكتاتور نجات دادند. مردم می‌آیند برایش كوچه وجد باز می‌كنند، استقبال می‌كنند؛ در حالی كه باور مردم عراق این نبود. بله یك جاهایی تبلیغات هم می‌شد، یك جاهایی هم در برخی از مناطق یك شادی‌های زودگذری شكل گرفت. آن هم به این دلیل بود كه برخی نمی‌دانستند كه ماهیت آمریكا به چه گونه است اما این زود روشن شد.

آقای رضا امیری مقدم: آمریكایی‌ها به معارضه عراقی گفتند شما در حد مشاور با ما هستید. معارضه عراقی آمدند گفتند: این‌ها این جور می‌گویند. جمهوری اسلامی به آن‌ها گفت: بی‌خود كردند، شما صاحب عراق هستید، شما پایگاه مردمی دارید، شما پیشمرگ كرد دارید، شما نیروی بدر دارید، آن‌ها چه دارند؟

جمهوری اسلامی پشت سر معارضه ایستاد. آمریكایی‌ها انكار مردم عراق و معارضه، جمهوری اسلامی درصدد اثبات مردم عراق كه شما صاحب عراق هستید، بی‌خود كردند آن‌ها. ایران شد محل رایزنی معارضه عراقی.

شما اگر نگاه كنید آمریكا بعد از یك فتح دو ماهه مجبور شد كه آن حاكم نظامی را عوض كند و اصطلاحاً یك حاكم مدنی را بیاورد.

 در حالی كه تئوریسین‌های ایالات متحده، مقدمات ایجاد حكومت دلخواه در عراق را فراهم می‌كردند، نخبگان و بزرگان عراقی كه مخالف حكومت صدام بودند و سال‌ها دور از عراق زندگی می‌كردند، آماده بازگشت به كشورشان می‌شدند.

آقای رضا امیری مقدم: دو تا جبهه از همان زمان كنار هم شكل گرفت. یك جبهه، جبهه غربی بود، آمریكایی‌ها بودند كه آمدند یك سری از تحصیل‌كرده‌های غربی عراقی را آوردند و یك قانون اساسی نوشتند؛ یك جبهه هم جمهوری اسلامی بود كه پشت سر معارضه قرار گرفت. معارضه یعنی چی؟ معارضه یعنی مجلس اعلا، معارضه یعنی بارزانی، معارضه یعنی طالبانی، معارضه یعنی چلبی؛ این‌ها را در ایران مفصل جلسه می‌گذاشت، هدایت می‌كرد كه اجازه ندهد آن‌چه آمریكا می‌خواهد در عراق اتفاق بیفتد.

 هرچه می‌گذشت معادله عراق پیچیده‌تر می‌شد و آمریكا به این واقعیت پی می‌برد كه عراق گرهی نیست كه به تنهایی از عهده باز كردن آن بربیاید.

آقای رضا امیری مقدم: آمریكایی‌ها این جوری با عراقی‌ها داشتند برخورد می‌كردند كه آقای حكیم وارد شد و اصلاً نتوانستند جمع كنند و آن استقبال آن چنانی برایش طراحی شد و اصلاً آمریكایی‌ها و انگلیسی‌ها متعجب ماندند كه این چه وضعی است كه در آن جا اتفاق افتاده.

 رهبران مردمی عراق كه سال‌ها میهمان ایران بودند، با استقبال مردم وارد عراق شدند.

كار از دست نیروهای خارجی مستقر در عراق خارج شده بود. شمشیر دو لبه ناامنی كه بهانه حضور پررنگ سربازان ایالات متحده‌ در عراق بود، داشت دست آن‌ها را می‌برید.

آقای حسن كاظمی قمی: تروریزم جان گرفت. مقاومت‌های مردمی در برابر اشغالگر شكل گرفت. رفتار و سیاست‌های آمریكا كه عرض كردم آمریكا دنبال این بود یك نظام سیاسی با مدل آمریكا شكل بگیرد و شعار دمكراسی هم بدهد. خب، این با خواسته مردم همخوانی نداشت. خب این یك اعتراضاتی داشت.

آقای رضا امیری مقدم: و موقعی كه بحران عراق عمیق شد، دیگر مردم عراق با انگیزه خودشان دست به اسلحه بردند علیه آمریكا و آمریكایی‌ها رفتند در یك ناامنی، آمریكایی‌ها در سیاست‌شان تجدید نظر كردند.

آقای حسن كاظمی قمی: به شرایطی رسید كه دید ابزارهای نظامی و فشارها و تهدید و تطمیع‌ها هیچ كدام دیگر جواب نداده.

آقای رضا امیری مقدم: آمدند دو تا سناتور از كنگره؛ آقایان بیكر و همیلتون را گذاشتند آمدند تحقیق كردند. در تحقیقات‌شان به این نتیجه رسیدند كه تنها راه این است كه ما باید با سوریه و جمهوری اسلامی راجع به عراق مذاكره كنیم. در عراق آمدند یك پرونده‌ای را باز كردند كه به وسیله عراق جمهوری اسلامی را از پا دربیاورند. جمهوری اسلامی ایران آمد از اشتباهات آمریكا استفاده كرد. به دلیل سرمایه سی سال گذشته‌اش با معارضه كرد و شیعه، به دلیل این كه آمریكا معارضه را انكار می‌كرد، جمهوری اسلامی اثباتش می‌كرد، كار به جایی رسید كه نه تنها عراق نشد الگویی كه مردم ایران و مردم مصر و مردم سعودی از او الگو بگیرند، شد بلای جان آمریكایی‌ها و آمریكایی‌ها در یك باتلاقی در آن جا فرو رفتند كه برای خروج از این بحران راهی جز مذاكره با ایران ندارند.

۱۳۸۵/۱۱/۱۶ دیدار رئیس مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق

۱۳۸۵/۹/۷ دیدار رئیس‌جمهوری عراق

۱۳۸۵/۶/۲۲ دیدار نخست‌وزیر عراق

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای؛ اول فروردین ماه هشتاد و پنج: آنچه كه این روزها مطرح شد كه درباره مسئله امنیت عراق مسئولین آمریكایی چه در عراق، چه در بیرون عراق، از مسئولین ما درخواست‌های مكرری كردند، پی در پی؛ این‌ها هم اول اعتنایی نكردند. بعد برای این كه شاید برای جلوگیری از ناامنی‌های فاجعه‌بار ملت مظلوم عراق این لازم باشد گفتند در این مسئله ما حرفی نداریم كه نظرات خودمان را به طرف آمریكایی منتقل كنیم. آن نظرات چی است؟ آن نظرات تفهیم این نكته است به آمریكایی‌ها كه آن‌ها دست از سر عراق باید بردارند تا ملت عراق كشورشان را خودشان اداره كنند. [متن كامل]

[پایان قسمت دوم]

قسمت سوم مستند صوتی تجربه مذاكره با عنوان «چرا مذاكره؟»، روز هفتم آبان‌ماه منتشر خواهد شد.

«تجربه مذاكره» مستندی صوتی است كه در پنج قسمت از سوم تا یازدهم آبان‌ماه ۹۲ در KHAEMENI.IR منتشر می‌شود و در آن به بازخوانی تجربه مذاكره جمهوری اسلامی ایران و آمریكا در سال ۸۶ در موضوع عراق به روایت اعضای هیأت دیپلماتیك ایرانی مذاكره‌كننده با آمریكا پرداخته خواهد شد.