صنعت پنبه بستري براي كسب اهداف توسعه پایدار
پنبه یا به اصطلاح طلای سفید به عنوان يكي از عمده محصولات كشاورزي و پر مصرف ترين الياف طبيعي، هم اکنون در کشور ما با مشکلات گوناگونی مواجه است که این امر بر روی صنایع وابسته از جمله صنعت نساجی نیز تاثیر گزار بوده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران و با توجه نقش اساسي بخش كشاورزي بر رشد اقتصاد ايران و بررسي عوامل موثر بر روی آن از اهميت قابل توجهی برخوردار است.رشد اين بخش به عنوان بستري براي كسب اهداف توسعه پایدار در كشورهاي در حال توسعه امري ضروري قلمداد مي شود و مسئولین دريافته اند استقلال و حفظ موقعيت كشور در توليد و به ويژه توليدات بخش كشاورزي نهفته است.
در اين ميان پنبه یا به اصطلاح طلای سفید به عنوان يكي از عمده محصولات كشاورزي و به عنوان پر مصرف ترين الياف طبيعي جهان شناخته شده است به گونه اي كه در ميان دانه هاي روغني دنيا مقام دوم را بعد از سويا به خود اختصاص داده است.در سال 1353 پنبه بالاترين ميزان صادرات محصولات غير نفتي را در ايران به خود اختصاص داده بود اما پس از آن توسعه پنبه سير نزولي پيدا كرد كه عمده دليل آن را مي توان در ايجاد انحصار و جلوگيري از واردات و صادرات بنا بر تقاضاي وزارتخانه مربوطه جست و جو كرد.طي برنامه پنجم توسعه نياز كشور به پنبه بيش از 560 هزار تن است كه در حال حاضر توليدي به مراتب كمتر از اين ميزان را شاهد هستيم.
***لزوم مکانیزه شدن برداشت پنبه در کشور
در اين باره حکیمی، رئبس گروه پنبه اداره کل پنبه و دانههای روغنی وزارت جهاد کشاورزی، مطرح كرد:
سطح زیر کشت پنبه در سال جاری نسبت به دوره قبل بدون تغییر و برابر با 101 هزار هکتار است. پنبه محلوج تولید شده در
سال گذشته 60 هزار تن بوده و موجودی آخر دوره برابر با 2800 تن است که مقدار قابل توجهی نسبت به دوره های قبل
نیست.
حکیمی بر لزوم وجود طرحی جامع در راستای بهبود کشت این محصول در کشور تأکید کرد و اظهار داشت:
در حال حاضر کشت پنبه در مناطق شمالی کشور مقرون به صرفه نبوده و کشاورزان با توجه به دوره طولانی رشد آن تمایلی
به کاشت این محصول ندارند. و از جمله اقدامات صورت گرفته در راستای بهبود شرایط کشت را استفاده از ارقام زودرس
دانست که این ارقام به دلیل دوره رشد کوتاه خود با استقبال کشاورزان روبه رو شده لیکن ظرافت این محصول مورد تأیید صنایع نساجی نبوده و موسسه تحقیقات پنبه در حال بررسی این موضوع است.
رئیس گروه پنبه اداره کل دفتر پنبه و دانههای روغنی وزارت جهاد کشاورزی بر لزوم مکانیزه شدن برداشت پنبه در کشور
تأکید کرده و اعلام کرد که اقدامات لازم جهت خرید ماشین های برداشت توسط وزارت جهاد در حال انجام است .
***تهاتر پول نفت با نخ هاي بي كيفيت هندي
کرمانی، ریاست کمیته ریسندگان پنبهای ،ضمن تأکید بر جذب شدن پنبه داخلی دوره گذشته توسط صنایع ریسندگی اظهار داشت:
با توجه به میزان نیاز صنایع نساجی به الیاف پنبه و پیشبینی صورت گرفته از کل حجم تولید داخلی این محصول، بحث
افزایش تعرفه واردات این کالا به کشور موضوعیت ندارد.
وی نگرانی خود را از روند واردات نخ پنبهای به کشور اظهار داشته و عنوان کرد:
با توجه به وجود پول نفت ایران در کشور هندوستان و امکان ایجاد شده برای تهاتر کالا با پول مذکور، ثبت سفارش و واردات نخ پنبهای از هند به ایران بسیار راحت بوده و شاهد ورود نخهای بی کیفیت هندی به کشور با قیمتهای پایینتر از تولیدات
داخلی هستیم که این امر صنایع ریسندگی را با مشکل روبرو ساخته است.
وی در پايان پیشنهاد کرد:
وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی صنایع، نظارتی جدی بر کیفیت و حجم واردات این کالا داشته و این محصول
را در اولویت 10 کالایی برای واردات تعریف نماید.
**واردات 23 هزار تني الياف پنبه از ازبكستان،تاجيكستان و هند
در ادامه عليرضا حائري دبير انجمن نساجي، بيان كرد:
به طور تقريبي تمامی پنبه تولیدی در فصل گذشته توسط صنایع داخلی جذب شده و مقدار بسیار کمی از دوره قبل باقی مانده که
آن هم قابل استفاده در خطوط ریسندگی پنبهای برای تولید نخهای ظریف نمیباشد.
وی در ادامه اظهار داشت:
پیشبینی میشود تولید پنبه در فصل زراعی جاری در حدود 50 تا 55 هزار تن باشد که این مقدار تنها 40 درصد از نیاز
صنایع نساجی کشور به این محصول را پوشش داده و به نظر میرسد همچون دوره گذشته بدون هیچ مشکلی جذب شود.
دبير انجمن نساجي اشاره اي به آمار ارائه شده كرد و گفت:
طی 6 ماه اول سال جاری در حدود 23 هزار تن الیاف پنبه از کشورهای ازبکستان، تاجیکستان و هند به کشور وارد شده و این
در حالی است که میزان واردات طی 6 ماه و 12 ماه سال قبل به ترتیب برابر با 31 و 50 هزار تن بوده است. همچنین واردات
انواع نخ 100 درصد پنبه ای بر اساس آمار ارائه شده توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران طی 6 ماه نخست سال 92 بالغ بر 6800
تن و به ارزش 24.2 میلیون دلار عنوان گردید در حالیکه واردات مذکور در مدت مشابه سال قبل 5200 تن به ارزش 15.9
میلیون دلار بوده که نشان از افزایش حجم واردات نخ دارد که عمدتاٌ از کشور هندوستان وارد شده است.
درنهايت محدود بودن صنايع وابسته،كم بودن مراكز تكثير بذر،افت ظرفيت،كاهش سطح زير كشت،كمبود كارخانه هاي پنبه پاك
كني،سنتي بودن توليد پنبه،كمبود كارگر،بالا بودن هزينه توليد،كم توجهي به تحقيقات و نبود برنامه منسجم،پويايي و شكوفايي اين
صنعت نوپا را با مشكلات عديده اي رو به رو ساخته است.
گزارش از:فاطمه افشاری
