يک مقام غربي اعلام کرد پاريس نقش خاصي در اختلاف نظرها در مذاکراتي که روزهاي پاياني هفته گذشته در ژنو برگزار شدند، نداشته است.
يک ديپلمات غربي تصريح کرد: فرانسه دخالتي در اين مسئله نداشت. آنها تقريبا تا چند روز پيش وارد اين مسئله نشده بودند.
با اين حال، واکنش فرانسه نبايد غير منتظره تلقي شود. دولت سوسياليست "فرانسوا اولاند" رئيس جمهور فرانسه سياست خارجي سختگيرانهاي اتخاذ کرده است. در اين راستا، فرانسه حتي به متحد اصلي اسرائيل در اروپا تبديل شد و پس از آمريکا ميتوان گفت که نزديکترين دوست اسرائيل در جهان محسوب ميشود.
"فابيوس" در بازتاب اظهارات "بنيامين نتانياهو" نخست وزير اسرائيل، گفت دو نگراني جدي در مورد اين توافق دارد. اول اينکه اين توافق ايران را از ادامه ساخت رآکتور هستهاي در اراک منع نميکند. زماني که اين تاسيسات عملياتي شود، يکي از بخشهاي کليدي برنامه هستهاي ايران در برابر حملات هوايي ايمن ميشود، چرا که بمباران اين تاسيسات به نشت وسيع و مهلک مواد راديواکتيو منجر خواهد شد.
نگراني ديگر فابيوس اين بود که اين توافق ايران را به کاهش ذخاير اورانيوم غنيشده 20 درصدي که به سطح مورد نياز براي توليد تسليحات هستهاي نزديک است، ملزم نميکرد. فابيوس در گفتگو با يک شبکه راديويي گفت دولت اولاند در "يک بازي احمقانه" مشارکت نميکند.
"جان کري" وزير امور خارجه آمريکا از هر گونه انتقاد آشکار از فرانسه خودداري و در مقابل، تاکيد کرد ايران و گروه موسوم به پنج به علاوه يک به پيشرفت قابل توجهي در زمينه توافق دست يافتهاند و اواخر اين ماه به گفتگوها ادامه خواهند داد.
کري گفت: "بايد بگويم که تعدادي از کشورها-- نه تنها فرانسه، بلکه خود ما و ديگران-- ميخواستند اطمينان يابند لحن ما به حد لزوم شديد است."
در رسانه فرانسه گزارشهايي در مورد اتحاد قدرتهاي بزرگ وجود داشت و اينکه مذاکرهکنندگان ايراني بودند که در ژنو از توافق طفره رفتند. اگرچه بسياري از ديپلماتها در خفا انگشت اتهام را به سمت فرانسه گرفتند.
با اين حال، "فابيوس" پيشتر نيز احتياط را در توافق با ايران خواستار شده بود-- نمونه آن را ميتوان گفتگوهاي اخير در سازمان ملل در ماه سپتامبر دانست. يک ديپلمات فرانسوي گفت: "در سالهاي گذشته، ما در مورد اين مسئله محتاط بودهايم. هيچگاه از اين مسئله با بيخيالي نگذشتيم."
مخالفت شديد فابيوس با توافق نو ظهور هستهاي طرفداراني غير منتظره در کنگره آمريکا يافت-- برخي نمايندگان کنگره از هر دو حزب دموکرات و جمهوريخواه از دولت اوباما ادامه تحريمهاي اقتصادي کنوني عليه ايران و حتي به کار گيري تحريمهاي جديد عليه اين کشور را خواستار هستند.
سناتور "ليندزي گراهام" نماينده حزب جمهوريخواه از ايالت کاروليناي جنوبي که يکي از مخالفان ديرينه ايران محسوب ميشود در گفتگو با شبکه تلويزيوني "سيانان" گفت:" به خاطر فرانسه خدا را شکر ميکنيم. فرانسويها به رهبران خوبي در خاور ميانه تبديل شدهاند."
سناتور "جان مککين" يکي ديگر از نمايندگان تندرو حزب جمهوريخواه از ايالت آريزونا نيز به زبان خود از دولت اولاند تقدير کرد. وي در پايگاه اينترنتي توييتر نوشت: "فرانسه جرات اين را داشت که از توافق بد هستهاي با ايران جلوگيري کند."
وراي اين مسائل، مخالفت فرانسه با توافق به وضوح مخاطراتي به همراه داشت. مذاکرهکنندگان آمريکايي و همتايان ايراني آنها هر دو هشدار دادند که پنجره راهحل ديپلماتيک براي مسئله هستهاي براي هميشه باز نميماند. اگر گفتگوها از هم بپاشد، فرانسه ممکن است تنها گزينه براي پايان دادن به برنامه هستهاي ايران بدون استفاده از نيروي نظامي را از بين برده باشد-- کاري که هيچ کشوري و حتي اسرائيل نميخواهد انجام دهد. پاريس همچنين در مورد تنزل روابط با واشنگتن و لندن که دو تا از متحدانش هستند، خطر کرده است.
"کريم سجادپور" کارشناس ايراني در موسسه صلح بينالمللي کارنگي گفت: "اگر در چند هفته آينده توافقنامهاي به امضا برسد که ايران در آن حتي (نسبت به حال) امتيازات بيشتري اعطا کند، فرانسه موفق بوده است. اما اگر در ماههاي آينده ديپلماسي از هم بپاشد و امکان درگيري افزايش يابد، فرانسه رسوا خواهد شد."
به نظر ميرسد "فابيوس" براي رسيدن به حالت اول خطر کرده است.
"مارک دوبوويتز" مدير اجرايي موسسه دفاع از دموکراسيها-- يک موسسه تندرو در واشنگتن-- گفت فرانسه به تنهايي اشکالات بالقوه در اين توافقنامه را تشخيص داد، چرا که اين کشور داراي مقاماتي است که بيش از يک دهه منحصرا در زمينه مسئله هستهاي فعاليت کردهاند و هم جنبههاي فني برنامه هستهاي ايران را درک ميکنند .
مقامات اعلام کردند :وزارت امور خارجه فرانسه "مارتين برينز" کارشناسي زيرک را مسئول ويژه برنامه هستهاي ايران کرده که پيشتر مسئول مذاکرات هستهاي با ايران بود و اطلاعات کاملي از تحولات اين گفتگوها از زمان آغاز تا زمان حال، دارد.
"دوبوويتز" مدعی شد: پاريس در پي کمک به جلوگيري از توافقي به شدت ناقص، مستحق قدرداني است. وي همچنين از اين توافقنامه در پي ناتواني در وادار کردن ايران به متوقف کردن فعاليتهاي غنيسازي اورانيوم و يا توسعه ذخاير بزرگ سانتريفوژ-- يکي از بخشهاي کليدي برنامه، انتقاد کرد.
در موضعگيري فرانسه عامل ناراحتي فردي نيز بدون تاثير نبوده است. در ماه سپتامبر وقتي "باراک اوباما" رئيس جمهور آمريکا آشکارا به حمله نظامي عليه "بشار اسد " تهديد کرد، فرانسه تنها متحد آمريکا بود که وعده مشارکت داد.
اين مسئله زماني براي رئيس جمهور فرانسه خجالتآور و ناراحت کننده شد که اوباما به سرعت از برنامه خود براي مداخله نظامي در سوريه منصرف شد و در مقابل در مورد از بين بردن تسليحات شيميايي با رئيس جمهور سوريه توافق کرد.
کاخ سفيد فرانسه را در زماني تنها گذاشت که نميخواست منزوي بماند. فرانسه اکنون بار ديگر (در موضعگيري خود) تنهاست، اما اين مرتبه انتخاب کرده است که شرايط اينگونه باشد.