به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران ساری ، مازندران با دارا بودن فرهنگ اصيل داراي سنت هاي و مراسم باستاني مختلفي است كه پس از گرویدن مردم آن به اسلام، برخی از مراسم باستانی بسته به فرهنگ مردمان مختلف مازندرانی با آداب و سنت هاي اسلامي در آمیخته و بنا بر این شیوه اجرای آن در هر روستا با روستای دیگر متفاوت است.

آيين علم گرداني از جمله آيين هاي سنتي و مذهبي مردم شرق مازندران است كه همزمان با ماه محرم در نواحي شهري و روستايي شهرهاي بهشهر، نكاو گلوگاه برگزار مي شود.

" علم" معمولا از چوبی بلند و محکم به طول دو تا سه متر ساخته شده که پارچه ای سیاه به دور آن پیچیده شده و بر فراز و نوك اين چوب قبه ای گنبدی شکل و یا سرپنجه ای از جنس برنج نصب شده كه نقش پنج انگشت در بالای علم وجود دارد و بيانگر و نشانه انگشتان بریده حضرت ابوالفضل العباس (ع) است و از بالا تا پایین علم نيز با پارچه های رنگارنگ تزيين شده است.

اين پارچه ها توسط افرادي که حاجت داشته و نذر علم کرده اند، تزئین شده است، و برخي راز مردم نذر كرده و روسري و يا پارچه اي را از روي علم برداشته و در نزد خود نگه مي دارند و اگر تا سال بعد نذرشان مستجاب شد، همان روسري را به همراه روسري و يا هر نذري كرده اند به مسجد و بر سر اين علم بر مي گردانند.

در مراسم علم گرداني، علم به تک تک خانه‌ها رفته و مردم نذورات خود را به علمدار برای کمک به هیات داده و پارچه‌هایی که نذر کرده‌اند را به علم می بندند. کسانی که حاجتی دارند پارچه ای را از آن باز کرده و تا سال آینده برای برآورده شدن حاجتشان از آن نگهداری می‌کنند.

در مراسم علم گرداني يك روز قبل از علم گرداني و علم پرسه، افراد در مسجد و حسينيه جمع شده و با قرباني كردن در پاي علم و شستن آن با گلاب، علم را براي روز هفتم و علم گرداني آمده مي كنند.

همراه با اين علم گرداني افرادي زيادي حركت مي كنند كه معمولا" فردي علم را نگه داشته، فردي مداحي و مصيبت مي خواند و فردي نيز نذورات جمع آوري مي كند و بقيه افراد گروه نيز با همراهي و سينه زني، ياد و نام صحراي كربلا را زنده مي كنند.

دهه اول محرم، حال و هواي شرق مازندران ديدني است در هر كوچه اي كه وارد مي شوي گروهي علم گردان را مي بيني كه علم به دست نوحه خواني مي كنند و در واقع پيام فرا رسيدن روز عاشورا را گوشزد مي كنند

در مازندران اغلب خانواده ها با اين سنت آشنا هستند و از صبح خيلي زود بانوان درب منازل خود را شسته و اسپندها را آماده مي كنند تا هنگام ورود علم گردان ها، اسپند دود كنند. آب گرفتن از علم نيز از ديگر سنت هاي مردم شرق مازندران است در اين رابطه مولود نجاتي مي گويد: ما از ديرباز اين كار را انجام داده ايم و با شستن علم و آب كشيدن آن و خوراندن به اهالي منزل اعتقاد داريم.

وي ادامه داد: اين آب علم را در چهارگوش خانه هايمان نيز مي ريزيم و معتقديم با آب كشيدن اين علم و دستان آقا ابوالفضل(ع) كه بعنوان نماد بر بالاي علم نصب شده است تا سال آينده بيمه ايوالفضل هستيم.

قرباني كردن و توزيه نذورات نيز از ديگر برنامه هايي است كه هنگام علم گرداني انجام مي شود و هر كس هر نذري دارد در هنگام ورود علم به منزلش انجام مي دهد./س