به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران به‌مناسبت آغاز هفته ملی دیابت در کشور و لزوم اقدامات پیشگیرانه و کنترل آن، این موضوع شب گذشته (26 آبان‌ماه) در برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور علی‌اکبر سیاری معاون وزیر بهداشت و علیرضا استقامتی عضو کمیته کشوری دیابت مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
 
سیاری در ابتدا در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه آیا آمار دقیقی از افراد مبتلا به دیابت در کشور وجود دارد، گفت: حدود 382 میلیون نفر در جهان مبتلا به دیابت بوده و حدود 350 میلیون نفر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
 
وی با اشاره به اینکه 11.36 درصد افراد جامعه افراد بالای 20 سال هستند که مبتلا به دیابتند، افزود: 14.5 درصد هم در کشور در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند.
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با تاکید بر لزوم هوشیاری دستگاهها برای مقابله با دیابت و با اشاره به اینکه در بررسی‌های به عمل آمده از سال 70 تا 90 میزان افراد مبتلا به دیابت 150 درصد افزایش داشته است، خاطرنشان کرد: دیابت بیماری است که تعداد افراد مبتلا به آن به سرعت در حال افزایش است و علت آن را باید در شیوه و سبک زندگی، شهرنشینی، ماشینی‌شدن ، تغییر عادات غذایی ، کم تحرکی و مسائل ژنتیکی پیگیری کرد.
 
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چند درصد از افراد مبتلا به دیابت از بیماری خود آگاهند، ادامه داد: در مطالعات قبلی نشان داده شده است که حدود 50 درصد از افراد مبتلا از بیماری خود آگاه هستند اما اینک این میزان به حدود 70 درصد رسیده است.
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با بیان اینکه این بیماری فرد را به کُما هم می‌کشاند، گفت: ممکن است فردی در حالت کما به پزشک مراجعه کند اما پزشک معالج نداند که فرد مبتلا به دیابت است که همین امر مسبب مشکلات دیگری خواهد شد.
 
سیاری با بیان اینکه حدود 48 درصد از جمعیت بالای 20 سال کشور دچار اضافه وزن و چاقی هستند، افزود: این میزان حدود 26 میلیون نفر از افراد جامعه را شامل می شود.
 
وی در ادامه خاطرنشان ساخت: طریقه محاسبه میزان توده بدنی به این شکل است که باید وزن را به مقیاس کیلوگرم تقسیم بر قد به مقیاس متر به توان 2 کنیم تا میزان توده بدنی به دست آید، عدد به دست آمده 18.5 تا 25 طبیعی، 25 تا 30 اضافه وزن و 30 تا 35 چاق محسوب می شود.
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با اشاره به اینکه اگر توده بدنی 23 باشد میزان خطر ابتلا به دیابت 3 تا 4 برابر می‌شود، اظهار داشت: اگر میزان توده بدنی به 30 برسد خطر ابتلا به این بیماری 60 برابر می‌شود.
 
سیاری با اشاره به اینکه میزان قند ناشتای فرد دارای اضافه وزن و چاقی حتما باید اندازه‌گیری شود، گفت: در کشور ما 11 میلیون نفر دچار فشار خون بالا هستند یعنی اگر فردی دارای فشار خون 14 بر 9 و یا بیشتر باشد، مبتلا به این بیماری است.
 
وی با بیان اینکه افراد مبتلا به فشار خون در معرض ابتلا به دیابت قرار دارند، اضافه کرد: از میان 400 هزار فوتی که در کشور ثبت می‌شود، 81 هزار نفر آن به علت فشار خون و دیابت فوت می‌کنند.
 
سیاری با بیان اینکه فشار خون خطر جدی برای سلامت مردم جامعه به حساب می‌آید، گفت: بسیاری از افراد جامعه از فشار خون خود خبر ندارند پس باید به گونه‌ای عمل کرد تا فشار خون همه افراد جامعه بصورت مداوم مورد سنجش قرار بگیرد.
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با اشاره به اینکه باید رژیم غذایی فرد مبتلا به دیابت مورد کنترل قرار بگیرد، افزود: اندازه دور شکم افراد بسیار مهم است زیرا اگر دور شکم به 90 برسد، خطرناک است، بنابراین کسانی که چربی دور شکم آنها زیاد است، بیشتر در معرض دیابت و سکته قلبی و مغزی قرار می‌گیرند.
 
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آموزش تا چه حد در پیشگیری از دیابت تاثیرگذار است، گفت: آموزش و پیشگیری نقش اساسی را در جلوگیری از ابتلا به دیابت ایفا می‌کند.
 
سیاری با اشاره به اینکه باید عادات غذایی خود را اصلاح کنیم، افزود: باید از خوردن غذاهایی که حاوی مواد قندی و چربی هستند دوری کنیم.

وی با بیان اینکه آمار افزایش وزن در دنیا در حال رشد است، خاطرنشان ساخت: باید به سراغ اصلاح عادات غذایی برویم.  
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت کم‌تحرکی، ژنتیک و عادات بد غذایی را سه عامل مهم در ابتلا به دیابت دانست و عنوان کرد: بدن از دو طریق کالری مورد نیازش را تامین می‌کند به این صورت که یکی از صورت قند و دیگری از طریق چربی است.  
 
 وی با اشاره به اینکه یک حبه قند 14، یک عدد خرما 22، یک عدد موز 110 کیلو کالری دارند، گفت:‌ به طور تقریبی بدن افراد به 1200 کیلوکالری احتیاج دارد به گونه‌ای که این میزان متناسب با نوع فعالیت و سوخت و ساز بدن تغییر می‌کند.  
 
سیاری ادامه داد: هر فرد می‌تواند در هفته نیم کیلو وزنش را کم کند، آن هم بدون اینکه خطری داشته باشد.  
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با اشاره به اینکه نوع چربی مواد از اهمیت بالایی برخوردار است، اظهار داشت: روغن‌های جامد به دلیل ترانس بالا سبب بسته شدن عروق می‌شود.  
 
وی با اشاره به اینکه در گذشته به دلیل مشکلاتی که روغن‌های جامد داشت مسائل عدیده‌ای بوجود می‌آمد، خاطرنشان ساخت: این روغن‌های جامد سبب بوجود آمدن بیماری قلبی در افراد می‌شد اما در حدود 10 الی 15 سال است که با فرهنگ‌سازی که به عمل آمده مردم به سمت روغن‌های مایع تمایل پیدا کرده‌اند.
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با اشاره به اینکه هر فردی می‌تواند در روز به مدت نیم ساعت فعالیت مثمرثمری را به منظور جلوگیری از افزایش وزنش داشته باشد، گفت: تحرک اساسی دارای سه ویژگی است؛ اینکه یکی سریع راه برویم تا عرق کنیم و دوم میزان ضربان قلب‌مان افزایش یابد یعنی ضربان قلب به حدود 220 برسد و سوم اینکه فرد در زمان فعالیت بتواند به راحتی حرف بزند و دچار مشکل نشود.  
 
وی با اشاره به اینکه اگر یکی از والدین چاق باشد خطر ابتلای فرزندان آن خانواده به چاقی حدود 30 الی 40 درصد می‌شود، خاطرنشان ساخت: کسانی که والدین چاقی دارند بایستی مراقب افزایش وزن خود باشند.  
 
سیاری با اشاره به اینکه مادرانی که فرزندانشان را در 6 ماه اول تولد از شیر خود تغذیه کرده‌اند، اینها کمتر مبتلا به چاقی می‌شوند، افزود: شیر مادر از چاق‌شدن فرزندان این افراد جلوگیری می‌کند.  
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با اشاره به اینکه ما در روستاها و شهرها برنامه‌های متعددی برای جلوگیری از ابتلا به چاقی و دیابت داریم، اضافه کرد: در روستاها به دلیل وجود شبکه بهداشتی، آموزش ساده‌تر صورت می‌گیرد به گونه‌ای که در روستاها حدود 370 هزار نفر به دیابت مبتلا هستند که تحت آموزش قرار می‌گیرند.  
 
وی با اشاره به اینکه در شهرهاب بزرگ آموزش افراد مشکل‌تر است، گفت: ما آموزش را از شهر تهران شروع کرد‌ه‌ایم که اکنون در 20 دانشگاه کار تحقیقاتی آن انجام می‌شود.  
 
سیاری با بیان اینکه آموزش باید در حد گسترده‌ای صورت گیرد تا افراد از ابعاد بیماری خود آگاه باشند، افزود: باید به گونه‌ای مردم را مورد آموزش قرار دهیم تا آنها در صدد تغییر در رفتارشان برآیند.  
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با اشاره به اینکه باید مراقب تحرک و عادات غذایی‌مان باشیم، اظهار داشت: یکی از برنامه‌های ما در پزشک خانواده این است که هر خانواده‌ای پرونده‌ای داشته باشد و مورد معاینه قرار بگیرد به گونه‌ای که اگر در معرض خطر است تحت کنترل باشد.  
 
وی با اشاره به اینکه بهترین نوع آموزش، آموزش چهره به چهره است، ادامه داد: آموزش از طریق رسانه‌ها و مطبوعات هم می‌تواند به شکل مطلوبی صورت گیرد.  
 
سیاری با اشاره به اینکه چاقی پدیده قرن است، افزود: 1.1 میلیارد نفر از افراد جهان دچار چاقی هستند.  
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با اشاره به اینکه چاقی سبب بروز 15 نوع بیماری می‌شود، گفت: 60 درصد عوامل مرگ‌و میر دنیا قابل پیشگیری هستند، سکته قلبی، سکته مغزی، سرطان و دیابت قابل کنترل است، بنابراین باید به گونه‌ای عمل کنیم تا افراد به شکل مطلوبی مورد آموزش قرار بگیرند.  
 
وی در ادامه در خصوص کپسول لاغری آمریکایی که در جامعه توزیع شده و باعث بروز نارسایی کبدی در بیش از 50 نفر شد، گفت:‌ خوشبختانه وزارت بهداشت اقدام به جمع‌آوری این کپسول‌های لاغری کرده است.
 
سیاری با اشاره به اینکه قیمت این کپسول‌ها 150 هزار تومان بود، اظهار داشت: شرکت تولید‌کننده این کپسول لاغری بسیار قدرتمند بود که اقدام به فروش این داروی مخرب کرده بود.  
 
معاون بهداشتی وزیر بهداشت با اشاره به اینکه در کشور ما تبلیغ دارو ممنوع است، خاطرنشان ساخت:‌ این شرکت تولیدکننده از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای اقدام به تولید کپسولی کرده بود که محتوای آن کراک، شیشه، آمفتامین و مواد انرژی‌زای دیگر بود به طوری که این دارو به دلیل عوارض پرخطر آن از داروخانه‌های آمریکایی هم جمع‌آوری شد. 

به گزارش باشگاه خبرنگاران در ادامه این برنامه علیرضا استقامتی عضو کمیته کشوری دیابت گفت: بیماری دیابت به ویژه نوع 2 آن ممکن است بدون علامت باشد.  
 
وی با اشاره به اینکه بیماری دیابت نوع یک بدون علامت نیست، افزود:‌ دیابت نوع یک عمدتا در سنین پایین و در دوران نوجوانی در افراد مشاهده می‌شود، این بیماری به دلیل کمبود ترشح انسولین از سلول‌های انسولین‌ساز در لوزالمعده به وجود می‌آید.  
 
عضو کمیته کشوری دیابت با بیان اینکه دیابت نوع یک معمولا با علامت و نشانه‌های بیشتری خود را نشان می‌دهد، ادامه داد:‌ عموما کسانی که بیماری دیابت نوع یک دارند با علائمی همچون پرادراری، پرنوشی و کاهش وزن مواجه می‌شوند.  
 
وی با اشاره به اینکه بیماری دیابت نوع 2 بیشتر در افرادب با سن بالا دیده می‌شود، خاطرنشان ساخت:‌ متاسفانه به دلیل رفتارهای غلط تغذیه‌ای و کم‌تحرکی، جوانان و نوجوانان کشور با چاقی روبرو هستند.  
 
استقامتی با اشاره به اینکه بیش از 90 درصد بیماران مبتلا به دیابت دچار نوع 2 آن هستند، ادامه داد: ممکن است این بیماری تا 10 سال بدون علامت باشد.  
 
عضو کمیته کشوری دیابت با بیان اینکه ساده‌ترین کار برای غربال‌گری دیابت اندازه‌گیری قند خون ناشتا است، اظهار داشت: غربال‌گری برای افراد خاص توصیه می‌شود، یکی از مهمترین ملاک‌ها برای غربال‌گری سن است، پس باید گفت که همه افراد بالای 45 سال بدون توجه به اینکه علامتی دارند یا نه، باید برای تست قند خون خود به صورت ناشتا به آزمایشگا‌ه‌ها مراجعه کنند.  
 
وی با اشاره به اینکه اگر قند خون ناشتای افراد طبیعی بود، نوبت مراجعه بعدی آنها سه سال بعد است، گفت: در افراد زیر 45 سال هم خطر مبتلا به دیابت وجود دارد.  
 
استقامتی با اشاره به اینکه افراد چاق و بدون تحرک و همچنین کسانی که دارای سابقه خانوادگی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت‌اند، گفت: کسانی که دارای فشار خون بالا هستند، در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.  
 
عضو کمیته کشوری دیابت با بیان اینکه بانوانی که دارای کیست هستند نیز در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند، افزود: حتما باید در سن 45 سالگی این افراد از نظر قند خون ناشتا مورد چکاپ قرار بگیرند زیرا با دانستن این مسئله می‌توانند به یک بیماری بسیار مهم پی ببرند و سپس در جهت درمان و پیشگیری آن اقدام کنند.  
 
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا رفتارهای نادرست تغذیه‌ای می‌تواند سبب بروز دیابت شود، اظهار داشت: یکی از معضلات اساسی جامعه ما چاقی است، چاقی و دیابت در جوامع بشری دو بیماری متصل به هم هستند.
 
استقامتی تصریح کرد: چاقی عمدتا یک بیماری ژنتیکی محسوب می‌شود به گونه‌ای که ممکن است افراد پرخور نباشند اما با چاقی روبرو باشند.  
 
عضو کمیته کشوری دیابت با بیان اینکه یکی از عوامل موثر در چاقی "ژن" است، ادامه داد:‌ باید کسانی که مستعد چاقی هستند، مراقب تغذیه خود و تحرک‌شان باشند، زیرا کم‌تحرکی و تغذیه نامناسب از عوامل اصلی در بروز چاقی محسوب می‌شود.
 
وی بیان داشت: افراد چاق نمی‌توانند قند را به درون سلول‌شان ببرند، بنابراین اینگونه می‌شود که بیماری دیابت خود را در آنها نشان می‌دهد.  
 
استقامتی تصریح کرد: در ایران از سال 85 در یک مرکز مدیریت بیماری‌ها مطالعاتی انجام شده که در آن روند افزایش دیابت را نشان می‌دهد، اولین مطالعه در سال 85 نشان داد که دیابت در آن سال 7.8 درصد بود و سه سال بعد نیز به آن یک درصد اضافه شد و در مطالعات دیگری که در سال 91 صورت گرفت این رقم به 11.5 درصد رسید یعنی در طی 7 سال اخیر به حدود 35 درصد افزایش یافت.  
 
عضو کمیته کشوری دیابت افزود: شیوع این بیماری در خانم‌ها 30 درصد ا‌ز آقایان بیشتر است.  
 
وی با اشاره به اینکه در برخی از استان‌های کشور شیوع دیابت بیشتر از سایر نقاط است، خاطرنشان ساخت: این مسئله به عادت غذایی استان‌های کشور برمی‌گردد به طوری که مثلا در یزد آمار بالایی از افراد مبتلا به دیابت وجود دارد.  
 
استقامتی با اشاره به اینکه مراقبت از بیمار دیابتی منحصر به کنترل قند خون وی نیست، گفت: باید قند خون افراد دیابتی را در چند مورد مورد چکاپ قرار داد.  
 
عضو کمیته کشوری دیابت با اشاره به اینکه فرد مبتلا به دیابت حتما باید سیگار را ترک کند، اظهار داشت: افراد مبتلا به دیابت ممکن است دچار عوارض چشمی، کلیوی و قلبی و عروقی شوند.  
 
وی با اشاره به اینکه افراد مبتلا به دیابت باید به صورت سالانه مورد معاینه چشمی قرار بگیرند، افزود: این افراد حتما باید از نظر عوارض کلیوی هم مورد چکاپ قرار بگیرند. 
 
عضو کمیته کشوری دیابت در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه افرادی که مبتلا به دیابت هستند آیا برای تامین دارو مشکل دارند، گفت:‌خوشبختانه اکثر مردم جامعه بیمه هستند و 10 الی 12 درصد آنها تحت پوشش بیمه قرار ندارند.  

وی با بیان اینکه همه داروهای مورد نیاز افراد مبتلا به دیابت تحت پوشش بیمه است، اظهار داشت: خوشبختانه دسترسی به داروهای افراد مبتلا به دیابت که ساخت کشور است به راحتی امکان‌پذیر است.
 
استقامتی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا چاقی قابل درمان است، گفت:‌ عامل عمده ایجاد چاقی، ژنتیک است اما در کنار آن کم شدن تحرک، عادات غذایی نادرست و مصرف کالری بیش از حد می‌تواند تاثیر گذار باشد.  
 
عضو کمیته کشوری دیابت با اشاره به اینکه داروی خاصی برای رفع چاقی وجود ندارد، گفت:‌هیچ قرصی برای رفع چاقی وجود ندارد.  
 
وی با اشاره به اینکه در یکی دو سال اخیر دارویی در آمریکا برای رفع چاقی تولید شده است که این دارو بسیار جدید بوده، اظهار داشت: باید صبر کرد و دید که این دارو تا چه حد می‌تواند موثر باشد.  
 
عضو کمیته کشوری دیابت با اشاره به اینکه بیش از 90 درصد کسانی که رژیم غذایی می‌گیرند دچار شکست می‌شوند، گفت:‌ این امر به سادگی نمی‌تواند صورت گیرد بلکه باید با برنامه‌ریزی مدونی اقدام به اعمال رژیم غذایی و کاهش وزن مناسب کرد. 


انتهای پیام/