قم/مشکلات زائران خارجی در قم:
توراندازی دلالان برای گرفتاری زائران خارجی
زائران خارجی باید زیر پوشش دفاتر خدمات مسافرتی به صورت گروهی وارد قم شوند تا از سوء استفاده و کلاهبرداری دلالان جلوگیری کرده و خدمات بهتری دریافت کنند.
به گزارش خبرگزاری باشگاه خبرنگاران قم؛ بدون ثبت‌نام در دفاتر خدمات مسافرتی وارد ایران شد و قم را برای زیارت کریمه اهل بیت(س) انتخاب کرد، زیرا حدیثی گوهربار از امام رضا(ع) شنیده بود؛ «کسى که حضرت فاطمه معصومه(س) را زیارت کند پاداش او بهشت است».
سردرگم بود، زبان اطرافیان را متوجه نمی‌شد و تنها برخی از کلمات مشترک مانند حرم را تکرار می‌کرد تا بتواند به مقصدش که همان حرم کریمه اهل بیت(س) بود برسد، پس از زیارت سردرگم بود، چون با صحبت کردن با دیگران، تنها با تکان سر افراد ناشی از عدم درک صحبت‌هایش مواجه می‌شد.
مانند فرد تشنه‌ای که به دنبال آب برود، فردی را جست‌وجو می‌کرد تا صحبت‌هایش را بفهمد تا اینکه بالاخره فردی را پیدا کرد، او یک دلال بود....
***
روزانه بین 2 تا 3 هزار نفر زائر خارجی وارد استان قم می‌شوند که شامل اتباع عراقی، زائرانی از کشورهای حاشیه خلیج فارس، پاکستان، افغانستان و برخی از کشورهای آسیای میانه هستند، همچنین برخی زائران از کشورهای اروپایی به قم عزیمت می‌کنند که در قالب هماهنگی با جامعة‌الزهرا و جامعة‌المصطفی العالمیه وارد کشور می‌شوند.
بر اساس قانون ارائه خدمات به مسافران به عهده دفاتر خدمات مسافرتی دارای مجوز از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گذاشته شده است تا با برنامه‌ریزی برای پذیرفتن و ساماندهی تورهای خارجی و داخلی اقدام کنند.
فعالیت 46 دفتر خدمات مسافرتی در سطح استان قم
46 دفتر خدمات مسافرتی در استان وجود دارد که از آمادگی لازم برای ارائه خدمات به زائران خارجی برخوردار هستند.
دفاتر خدمات مسافرتی در زمینه اسکان، ایاب و ذهاب، حمل و نقل هوایی و زمینی به نقاط مختلف کشور و بازدید از جاذبه‌های توریستی خدماتی ارائه می‌دهند.
سید مهدی سیدحسینی نیشابوری رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی خدمات مسافرتی استان قم با بیان اینکه عدم هماهنگی بین ارگان‌های مختلف و موازی‌کاری نخستین مشکل حوزه زائران خارجی است؛تاکید می‌کند: باید نهادهایی مانند سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، حج و زیارت، وزارت امور خارجه و نیروی انتظامی با یکدیگر هماهنگی داشته باشند تا مشکلات اجتماعی، امنیتی و ناهنجاری‌های مختلف برای زائران به وجود نیاید.
وی با ابراز نارضایتی از ناهماهنگی‌های موجود برای ورود زائران می‌گوید: وزارت امور خارجه با صدور ویزا برای مسافران باید آنها را به دفتر خدمات مسافرتی ارجاع دهد تا این دفتر از ورود زائران به شهر آگاه باشد و بتواند خدمات مطلوب به آنها ارائه دهد.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی خدمات مسافرتی استان قم ادامه می‌دهد: برخی نهادها مانند دانشگاه علوم پزشکی قم نیز به طور مستقل به فعالیت در زمینه ارائه خدمات به زائران خارجی پرداختند و توریست سلامت وارد قم کردند، ولی به دلیل آنکه کار تخصصی آنها تورپردازی نبوده مشکلاتی ایجاد شده است.
وی ناهماهنگی بین سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، انجمن صنفی خدمات مسافرتی و هتل‌داران را از معضلات دیگر زائران خارجی عنوان می‌کند.
البته اکنون کمیته ساماندهی زائران در معاونت هماهنگی امور زائران استانداری تشکیل شده و در زمینه ساماندهی زائران مباحثی داشته و اقداماتی هم در این زمینه انجام شده است.
به گفته حسینی اکنون مسئولان به این نتیجه رسیده‌اند که در امر ساماندهی زائران غفلت شده ولی در آینده شاهد ساماندهی هرچه بیشتر زائران خارجی خواهیم بود.
وجود دلالان مختلف در سطح استان قم
دلالان مختلف در سطح استان قم به ویژه در نزدیکی حرم حضرت معصومه(س) و ابتدای خیابان چهارمردان حضور دارند و به دلیل آنکه اکثر مسافران قم عرب‌زبان هستند، دلالان نیز به همین زبان صحبت می‌کنند تا اعتماد زائر را جلب کنند.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی خدمات مسافرتی استان قم می‌گوید: دلالان تعداد فراوانی از مسافران را زیر پوشش خود قرار می‌دهند و حتی برخی اوقات با ارائه خدمات نامطلوب سبب دلزدگی زائران می‌شوند و این امر سبب می‌شود که زائران از سفر مجدد پشیمان شوند.
وی ادامه می‌دهد: به عنوان مثال برخی دلالان بلیط قطار قم ـ مشهد که 30 هزار تومان قیمت دارد را تا 150 هزار تومان می‌فروشند و برخی اوقات کاغذ مهرداری را در ازای پرداخت مبلغ سنگین به زائر می‌دهند، در حالی که این کاغذ هیچ اعتباری ندارد.
حسینی به سوءاستفاده برخی رانندگان تاکسی و ماشین‌های شخصی اشاره کرده و بیان می‌کند: برخی از این رانندگان با دریافت مبالغ کلانی خدماتی به این زائران برای رفتن به جمکران یا بالعکس از جمکران به قم ارائه می‌کنند.
محسن محرری، معاون امور زائران استانداری قم می‌گوید: در نظر داریم مسافران با ساماندهی بیشتر به صورت گروهی وارد ایران شوند تا علاوه بر ارائه خدمات رفاهی بهتر، آمار و مشخصات آنها آسان‌تر استخراج شود، بنابراین در این خصوص مکاتباتی با وزارت امور خارجه و نیروی انتظامی صورت گرفته است.
وی خاطرنشان می‌کند: بر اساس تصمیمات اتخاذ شده دفاتر فروش بلیط به صورت متمرکز ساماندهی می‌شوند و حتی ساماندهی در شبکه‌هایی غیررسمی موجود در گذر خان و چهارمردان صورت می‌گیرد و نظارت بیشتری در این زمینه انجام می‌شود.
کمبود تورلیدر مسلط به زبان عربی
با توجه به اینکه بسیاری از زائرانی که در دفاتر خدمات مسافرتی ثبت‌نام می‌کنند با زبان عموم مردم شهر آشنا نیستند، بنابراین وجود افرادی برای راهنمایی این افراد برای بازدید از اماکن تاریخی و مذهبی ضروری است.
حسینی با بیان اینکه هنوز در زمینه تورلیدر مسلط به زبان عربی کمبود وجود دارد می‌گوید: مراکزی که در زمینه تربیت تورلیدر فعالیت می‌کنند هنوز نتوانستند تورلیدر مخصوص استان قم مسلط به زبان‌های مختلف مانند عربی و انگلیسی را تربیت کنند.
بخشی از معضل کمبود تورلیدر حل شده ولی کافی نیست زیرا کسانی که به طور معمول به قم عزیمت می‌کنند، خواهان بازدید از جاذبه‌های استان قم هستند که این امر با حضور تورلیدرهای مسلط به زبان و جاذبه‌های استان قم امکان‌پذیر است.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی خدمات مسافرتی استان قم می‌گوید: عدم حضور تورلیدر سبب شده که افراد ناآشنا و دلال که صرفا به فکر منافع خود هستند جایگزین شوند که متاسفانه خدمات نامطلوبی ارائه می‌دهند.
کمیسیون خدمات شهری و امور زائران نیز در دوره چهارم شورای اسلامی شهر قم تشکیل شده تا خدمات بهتری به زائران ارائه شود.
عباس ذاکریان، رئیس کمیسیون خدمات شهری و امور زائران شورای شهر قم تاکید می‌کند: اگر زائران خارجی بیمار شوند، در بیمارستان به ندرت می‌توانند منظور خود را منتقل کنند، زائران در حرم حضرت معصومه(س)، هتل‌ها و رستوران‌ها نیز با این مشکل مواجه هستند.
البته نحوه برخورد شهروندان با زائران خارجی بسیار مهم است و شهروندان نیز باید در این زمینه طوری زائران را راهنمایی کنند که خاطره خوشی از سفر به قم در ذهن آنها باقی بماند و گردشگری مذهبی که یکی از ظرفیت‌های شهر قم است با خاطرات خوش برای زائران تکرارپذیر باشد./
