مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، نقش احزاب را در همگرایی ملی مورد بررسی قرار داد.

به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران، به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات سیاسی این مرکز اعلام کرد: ایران امروز با چالش‌های فراوانی در عرصه داخلی و بین‌المللی روبرو است. بزرگترین چالش داخلی در حوزه سیاسی – امنیتی بی‌شک چالش قومیت‌ها و حرکت‌های واگرایانه است. این در حالی است که ایالات متحده بدون شک روی این پاشنه آشیل سرمایه گذاری کرده است.

در یک بیان کلی آنچه زمینه‌های ایجاد جنبش‌های قومی را به وجود می‌آورد، جدایی و بیگانگی اقوام و به ویژه نخبگان آنها از نظام سیاسی است. دو نظریه کلی در مورد علت بیگانگی اقوام و نخبگان آنها از نظام سیاسی وجود دارد.

نظریه اول استعمار داخلی است که بر اساس آن در نتیجه تشدید نابرابری‌های ناحیه‌ای میان یک مرکز فرهنگی متمایز و پیرامون آن، شکاف بین مرکز و پیرامون شکل گرفته و تقویت می‌شود. نظریه دیگر، نظریه رقابت نخبگان است که بر اساس آن رهبران قومی در راستای تلاش برای به دست گرفتن قدرت و منابع ، دست به بسیج توده‌ای اقوام خود علیه نظام سیاسی می‌زنند.

نهادهای جامعه مدنی به عنوان واسط میان مردم و دولت هم می‌توانند از مردم در برابر حرکت‌های خودسرانه دولت محافظت کنند و هم به پل ارتباطی مردم و دولت تبدیل شوند. احزاب از این نظر که یک پا در جامعه و یک پا در دولت دارند از موقعیت منحصر به فردی در میان نهادهای جامعه مدنی برخوردارند. احزاب سیاسی برای ایجاد همگرایی ملی از ابزارها و مکانیسم های کارآمدی متعددی برخوردارند.

 از جمله این ابزارها، جامعه پذیری سیاسی و خودپذیری اجتماعی است. شعب محلی احزاب ملی می‌توانند نقش مهمی در انتقال قواعد، هنجارها و ارزش‌های ملی ایفا کنند. سازوکار مهم دیگری که احزاب برای افزایش همبستگی و انسجام ملی به کار می‌برند عضو گیری از مردم و جذب نخبگان است.

احزاب می‌توانند با وارد کردن مردم و نخبگان به مشارکت و جضور در انتخابات، حس تعلقی را در آنها نسبت به نظام سیاسی به وجود آورند. همچنین با انجام چنین کار ویژه‌هایی، بیگانگی و جدایی مردم از نظام سیاسی را از بین برده و با ایجاد مشروعیت برای نظام سیاسی به استحکام ملی کمک کنند.

این امر در گرو آن است که سیاست حزبی در کشور نهادینه شود و قواعد رقابت حزبی در سطح وسیعی پذیرفته و مورد احترام قرار گیرد. اگر می‌خواهیم ارتباط بین مردم و دولت به صورت نهادینه و قاعده مند وجود داشته باشد چاره ای جز اعتماد به احزاب وجود ندارد.

انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.