ورود اولین خودرو به ایران

خودرو در اوایل قرن بیستم وارد ایران شد. سال 1281 شمسی یا 1902 میلادی، مظفرالدین شاه در اولین سفر خود به اروپا با خودرو آشنا شد و دو دستگاه از آن را خرید و با خود به ایران آورد. این خرید دقیقا زمانی انجام شد که خزانه دولت ایران خالی بود و ملت ایران با شرایط بد اقتصادی روبه‌رو بودند. او در اولین نظر به اتومبیل‌ها ​ دل بست و از محل چندصد هزار لیره استقراضی از بانک شاهنشاهی ایران که متعلق به انگلیسی‌ها بود، دو دستگاه رنو خریداری کرد.

بنابر گزارش مجله کهکشان، مظفرالدین‌شاه خطاب به مدیر کمپانی رنو می‌گوید: این دو دستگاه را با ما چند حساب می‌کنید؟ مدیر کمپانی پس از تعظیم و عرض ادب خطاب به پادشاه ایران می‌گوید: اتومبیل اول رایگان و اتومبیل دوم 16 هزار فرانک و اتومبیل‌های بعدی هر کدام 15 هزار فرانک فرانسه.

شاه می‌گوید: مگر اتومبیل‌های بعدی در کار است؟ مدیر کمپانی می‌گوید: ما حدود 100 دستگاه اتومبیل برای صدور به ایران در نظر گرفته‌ایم، زیرا مسلم می‌دانیم به محض بازگشت اعلیحضرت به ایران، عده زیادی از شاهزادگان و بزرگان و سیاستمداران و رجال ایرانی خواهان خرید اتومبیل خواهند شد.

شاه گفت: ما عادت نداریم از بیگانگان چیزی به رایگان بگیریم. خواهند گفت رشوه گرفته‌ایم. مدیر کمپانی گفت: نخیر قربان امکان ندارد. استدعا دارم اولین اتومبیل را به عنوان کادو قبول نمایید. این اتومبیل نفت‌سوز مدل 1900 میلادی از نمایشگاه بین‌المللی فرانسه به قیمت 4000 تومان خریداری شد. این اتومبیل به وسیله وزیر مختار ایران به ایران فرستاده شد. رنگ این اتومبیل آبی‌آسمانی تیره و راننده آن یک مهندس به نام مسیو وارونه فرانسوی بود. پس از مظفرالدین‌شاه، فرزندش محمدعلی‌شاه نیز از این خودرو استفاده می‌کرد تا این که روزی که در خیابان‌های تهران حرکت می‌کرد به وی سوء قصد شد.

پس از محمدعلی‌شاه، احمد شاه یکی دو خودرو برای خود خرید و گاهی اوقات سوار آنها می‌شد.

سارقان حرفه‌ای خودرو

تاریخ اولین سرقت خودرو در کشور هنوز معلوم نیست، اما با تشکیل شعبه‌ای در پلیس آگاهی با عنوان اداره مبارزه با سرقت وسایط نقلیه که از قدیمی‌ترین شعبه‌های پلیس آگاهی است؛ خود نشان می‌دهد این نوع جرم با گذشت زمان با پیچیدگی خاصی همراه بوده و امروزه این شعبه به دو اداره مجزا در ارتباط با سرقت موتورسیکلت و سرقت خودرو تفکیک شده است.

خودروی دوست‌داشتنی سارقان

امروزه خودرو جایگاه ویژه‌ای نزد مردم دارد و سارقان نیز تمایل فراوانی به سرقت خودرو دارند.

یکی از اقدامات پلیس آگاهی برای مقابله با سارقان و پیشگیری از سرقت، شناسایی آسیب‌های مربوط به تولید خودرو و امنیت آنهاست. به همین دلیل، هر سال پلیس با دعوت از خودروسازان تعدادی از سارقان حرفه‌ای را نیز از زندان به پلیس آگاهی منتقل کرده و از آنها خواسته می‌شود انواع خودرو‌ها را سرقت کنند و با تعیین زمان برای سرقت هر خودرو توصیه‌های لازم را به خودروسازان ارائه می‌کنند. برای نمونه در یکی از این نشست‌ها، از یکی از سارقان حرفه‌ای پرسیدم برای سرقت خودروی پراید چه مدت زمان نیاز داری؟

جوان سارق خنده‌ای کرد و گفت: باورکن ما خودروی پراید را سرقت نمی‌کنیم، بلکه او با دیدن ما خود به دنبال ما راه می‌افتد!

از نگاه پلیس، تلاش خودروسازان در زمینه اقدامات تامینی مطلوب است، اما این اقدامات جامع نیست و همچنان باید برای افزایش ضریب امنیت محصولات خود تلاش کنند. زیرا در کنار سرقت خودرو، سارقان علاقه‌مند به ربودن وسایل داخل خودرو و قطعات هستند و از قطعه‌سازان خواسته شده است در راستای «هویت‌سازی» برای قطعات خودروشان اقداماتی انجام دهند. با این حال، آمارها نشان می‌دهد 70 درصد خودروهای سرقتی به صورت رها شده کشف می‌شود؛ به این معنی که مجرمان برای هر کاری اقدام به سرقت خودرو و پس از اعمال مجرمانه خودرو را رها می‌کنند، البته بیش از 90 درصد خودروهای سرقتی توسط پلیس کشف می‌شود، اما افزایش ایمن‌سازی خودروها در مقابله با سرقت، یک مطالبه طبیعی برای شهروندان است.

آمار سرقت در ایران

بر اساس آمار‌های ارائه‌شده از سوی پلیس، روزانه به‌طور میانگین نزدیک به 50 دستگاه خودرو سرقت می‌شود که به همین میزان نیز خودروی سرقتی کشف می‌شود. اگر چه در چند سال گذشته با توصیه‌ها و هشدار‌های پلیس میزان سرقت‌ها رو به کاهش است و خودروسازان نیز سعی در ارتقای امنیت خودرو‌های تولیدی دارند، اما نباید از نظر دور داشت شیوه و شگرد‌های سرقت بسیار متفاوت‌تر از گذشته است.

شیو‌ه‌های سرقت

در ارتباط با شیوه و شگردهای سرقت که هر روز با یک روش انجام می‌شود، باید عنوان کرد در حال حاضر بیشترین نوع سرقت خودرو استفاده از شاه کلید و تخریب شیشه است. از جمله روش‌های دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد، سرقت خودرو با جرثقیل است که در این روش سارقان با شناسایی خودرو‌هایی که به مدت طولانی از سوی صاحبانشان رها می‌شود با کرایه جرثقیل این خودروها را سرقت می‌کنند.

فراموش نکنیم دزد‌های خودرو از جمله سارقان فرصت‌طلبی هستند که مترصد لحظه‌ها هستند. بار‌ها شاهد بوده‌ایم مالک یک خودرو ـ برای دقایقی مثلا برای خرید روزنامه یا سیگار ـ خودرو را به حالت روشن گذاشته و همین فرصت کافی بوده است تا سارقان با نشستن پشت فرمان، خودرو​ را سرقت کنند.

روش دیگر در سرقت خودرو باند‌های معروف به سند نمره است. در این روش، سارقان با خرید خودروهای تصادفی که بشدت آسیب دیده با انتقال اسناد مالکیت به نام خود بلافاصله خودروی مشابه را سرقت کرده و اسناد و مدارک خودروی تصادفی را جایگزین خودرو‌های تصادفی می‌کنند که این نوع سرقت و باندهای سند نمره امروزه یکی از معضلات جدی است که بار‌ها پلیس آگاهی نیز درخواست کرده است خودرو‌های تصادفی بدون انتقال اسناد مالکیت به اوراقچی‌ها فروخته شود.

اما با وجود این درخواست هنوز اقدامی در این زمینه انجام نشده و این روند بستر‌های مناسب را برای اعمال مجرمانه سارقان فراهم کرده است.

خرید خودرو با چک‌های جعلی نیز از جمله سرقت‌های مربوط به این حوزه است که در آن سارقان با دیدن آگهی‌های مربوط به فروش خودرو در ساعات پایانی روز با فروشنده قرار ملاقات گذاشته و به دلیل آن که بانک‌ها در این ساعت تعطیل است، آنها با ارائه چک‌های جعلی و پرداخت مبالغ ناچیزی پول، خودرو را از فروشنده دریافت و متواری می‌شوند. ضمن آن که این نوع سارقان به قول خودشان طعمه‌های چرب را مورد توجه قرار داده و با ظاهری آراسته و معرفی خود به عنوان دکتر و مهندس و... فروشنده را براحتی فریب داده و خودرو‌ها را سرقت می‌کنند.

امتحان خودرو نیز هنگام خرید از دیگر شگردهای سارقان است که در آن فرد سارق با جلب اعتماد فروشنده، ابتدا یک خودروی سرقتی ارزانقیمت را نزد فروشنده به امانت گذاشته و سپس به بهانه امتحان خودرو​ را سرقت می‌کنند. پیچیدگی روزافزون اعمال مجرمانه به سرقت خودرو و حرفه‌ای‌تر‌شدن سارقان منجر شده و روش‌ها و شیوه‌های مرسوم سرقت خودرو را به اندازه غیرقابل احصایی رسانده است، از همین‌رو پوشش تمام روش‌های سرقت خودرو اگر هم غیرممکن نباشد، بسیار دشوار است.

با این حال در ادامه برخی دیگر از شگردهای سرقت خودرو را نیز که با توجه به پرونده‌های رسانه‌‌ای‌شده عمومیت داشته‌ ​می‌خوانید؛

ـ سرقت حرفه‌ای که با بازکردن قفل در و بریدن زنجیر و قطع دزدگیر و خنثی‌کردن هرگونه تجهیزات ایمنی شکل می‌گیرد.

ـ سرقت توام با زورگیری با سلاح سرد و گرم

ـ سرقت به شیوه خوراندن مواد مسموم و آغشته به مواد بیهوشی و خواب‌آور

ـ سرقت به شیوه سوارشدن زنان سارق و جلب اعتماد راننده

ـ سرقت به شیوه کلاهبرداری و واردشدن به جهت معامله و خرید خودرو

ـ سرقت خودرو از جلوی در منزل و هنگامی که راننده برای باز و بسته‌کردن در پارکینگ از خودروی روشن پیاده می‌شود.

ـ سرقت از طریق ساختن سوئیچ که معمولا توسط دوستان، آشنایان و بعضا تعمیرکاران که خودرو در اختیارشان گذاشته می‌شود، صورت می‌گیرد.

ـ سرقت با صحنه‌سازی که یک نزاع ساختگی ایجاد می‌شود. وقتی حواس راننده پرت می‌شود، سارقان آن را به سرقت می‌برند.