به گزارش خبرنگار حوزه سینما
باشگاه خبرنگاران، یکی از جوایز بحثبرانگیز بیست و هشتمین دورهی جشنوارهی فیلم فجر جایزهی بهترین بازیگر زن نقش دوم بود که به شیرین یزدانبخش - تماشاگر تئاتر - که برای نخستین بار در فیلم سینمایی «لطفاً مزاحم نشوید» به کارگردانی محسن عبدالوهاب نقشآفرینی کرده بود، اهدا شد.
هیئت داوران این دوره از جشنواره تاکید کردند رقابت در بازیگری کاملا جدی بوده و از میان گزینههای متعدد سیمرغ بلورین به دست یزدانبخش سپرده شده، فردی که خود زمان دریافت جایزه اظهار کرد تماشاگر پیگیر تئاتر است و تاکنون تجربهی بازیگری نداشته است.
توجه به بازی فردی که برای نخستینبار در سینمای ایران حضور پیدا کرده و در فیلمی مقابل دوربین رفته، اتفاقی نیست که فقط در این دوره از جشنواره رخ داده باشد، در دورههای پیشین نیز گاه بازی درخشان بازیگران با سابقه نادیده گرفته شده و جایزه به بازیگری تعلق گرفته که شاید بعدها کمتر نام او در سینما شنیده و تصویر او دیده شده است.
یازدهمین دورهی جشنوارهی فیلم فجر، زمانی که در ابتدای دهه 70 جشنواره فیلم فجر با تغییر مدیران سینما وارد فاز تازهای از حیات خود شد، نخستین سیمرغ بلورین به بازیگری اهدا شد که سابقه چندانی در زمینه بازیگری و حضور در سینما نداشت، اما علاوه بر تحصیل در این زمینه در فیلم کارگردانی به نام داریوش مهرجویی بازی کرد که همه نکات کار از جمله بازیگری را با جزئیات زیر نظر دارد.
یاسمین ملکنصر برای حضور در فیلم سینمایی «سارا» ساختهی داریوش مهرجویی در سال 1371 سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل را با اولین نقشآفرینی خود در سینما به دست آورد.
دو سال بعد، همزمان با برپایی سیزدهمین دوره جشنواره فجر، مینا لاکانی با دومین بازی خود در سینما در حالی سیمرغ بلورین را به دست آورد که رقبای جدی همانند فاطمه گودرزی در فیلم «میخواهم زنده بمانم» به کارگردانی ایرج قادری و فاطمه معتمدآریا در «روسری آبی» به کارگردانی رخشان بنیاعتماد را پیش رو داشت، اما داوران ترجیح دادند بازی گودرزی هم را در فیلم کارگردانی که هنوز وضعیت او در سینما تثبیت نشده بود، نادیده بگیرند و سال بعد به بهانه حضور او در فیلم «غزل» این نادیده گرفتن را جبران کنند و هم فاطمه معتمدآریا را با وجود همهی ویژگی حضورش در «روسری آبی» از دریافت سیمرغ محروم کنند و این جایزه را به دست مینا لاکانی بسپارند.
هرچند که معتمدآریا به طور متوالی سه سال قبل برای فیلمهای «همسر»، «یکبار برای همیشه» و «برهوت» سیمرغ گرفته بود. لاکانی بعد از این جایزه در دو سه فیلم بازی کرد اما هیچگاه نتوانست حتی در میان نامزدهای دریافت جایزهی جشنواره فجر جای بگیرد.
در شانزهمین دورهی جشنوارهی فجر دو سیمرغ بازیگری به این ترتیب اهدا شد. بیتا بادران برای بازی در «آژانس شیشهای» سیمرغ بلورین نقش دوم زن را دریافت کرد و سیمرغ نقش اول زن به انیس شکوری برای حضور در «درخت جان» اهدا شد. هر دوی این بازیگران نخستین حضور خود را در سینما در فیلمهایی که از آنها یاد شد تجربه کردند و جایزهای هم به دست آوردند. این روزها نامی از انیس شکوری شنیده نمیشود. بیتا بادران نیز بازیگری را با حضور در فیلمهایی چون «تله روباه»، «دلشکسته» و «زم هریر» ادامه داده است.
سال بعد، در هفدهمین دورهی جشنواره هم احترام السادات حبیبیان، مادر علیرضا داودنژاد برای بازی در فیلم پسر خود با عنوان «مصائب شیرین» سیمرغ بلورین نقش دوم زن را به دست آورد. او در کارهای بعدی پسر خود همانند «هوو»، «بچههای بد» و «بهشت از آن تو» هم بازی کرد.
زمانی که در نوزدهمین دورهی جشنوارهی فیلم فجر به جای اهدای سیمرغ بلورین به پرویز پورحسینی برای حضور قابل قبول در «مریم مقدس» سیمرغ به حسین عابدینی بازیگر فیلم مجید مجیدی اهدا شد آه از نهاد همهی حاضران در مراسم اختتامیهی جشنواره برآمد.
عابدینی که بازیگری را با بازی در فیلم «پدر» به کارگردانی مجیدی آغاز کرده بود برای دومین همکاری با این فیلمساز در «باران» سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را به دست آورد و پورحسینی را با وجود بازی تحسینبرانگیزش در «مریم مقدس» از سیمرغ جشنواره بینصیب کرد. این اقدام داوران موجب شد تا در بیستمین دورهی جشنوارهی فجر رضا کیانیان جایزه خود را به پورحسینی اهدا کند و تاکید کند که سال گذشته داوران فراموش کرده بودند به این بازیگر جایزه دهند.
حسین عابدینی هیچگاه در میان بازیگران مطرح سینمای ایران جای نگرفت و بازیگری را با حضور در فیلمهایی چون «رسم عاشق کشی» و «باد در علفزار میپیچد» ادامه داد.
شاید یکی از توجیهپذیرترین اقدام هیئتهای داوری جشنوارهی فجر در مورد اهدای جایزه به بازیگری تازه وارد، با سیمرغی بازگردد که داوران بیستمین دورهی جشنوارهی فجر به ترانه علیدوستی برای بازی در «من ترانه 15 سال دارم» اهدا کردند.
البته در همان دوره گوهر خیراندیش با «ارتفاع پست» در جشنواره حضوری قابل توجه داشت و شاید بسیاری تصور میکردند بازی خیراندیش داوران را مجاب کند تا سیمرغ را به او اهدا کنند، اما این اتفاق نیافتاد و بازیگر تازهوارد سینما در 18 سالگی سیمرغ بلورین را به خانه برد، هرچند در ادامهی مسیر نشان داد به حق جایزهی جشنواره فجر را دریافت کرده است. بازیهای علیدوستی در «چهارشنبه سوری» و «دربارهی الی» دلیل این مدعا هستند.
لیلا زارع بازیگر فیلم سینمایی «ما همه خوبیم» به کارگردانی بیژن میرباقری هم در بیست و سومین دورهی جشنواره با اولین حضور سینمایی خود سیمرغ بلورین دریافت کرد، بازیگری که حضور او در «خواب لیلا» به کارگردانی مهرداد میرفلاح که بعد از مدتها انتظار اکران شد نتوانست چندان خبرساز باشد.
انتهای پیام/ اس