به گزارش باشگاه خبرنگاران، بسیاری از کارشناسان و روزنامه‌نگاران که در مورد منطقه آسیای مرکزی و اهمیت جهانی آن می‌نویسند، بر این باورند که احتمالا "بازی بزرگ" جدیدی در منطقه آغاز شده است.
 
در واقع اصطلاح "بازی بزرگ"، مبارزه و رقابت برای قدرت، کنترل بر دیگر سرزمین‌ها (کنترل ارضی) و سلطه سیاسی، بین امپراتوری روسیه و بریتانیا در قرن نوزدهم در آسیای مرکزی معنی می‌شود.

 مانورها و دسیسه‌چینی‌های ۲ کشور که ناشی از این رقابت‌ها در منطقه بود، تا پایان سال 1907 و تا زمانی که هر ۲ کشور مجبور به تمرکز بر منابع و منافع خود، که تحت تهدیدهای جدی قرار گرفته بود، ادامه یافت.
 
اکنون و با توجه به شرایط منطقه مسئله اصلی این است، که آیا بازی بزرگ جدیدی در آسیای مرکزی آغاز شده است؟
 
امروزه تهاجم آمریکا به افغانستان و ایجاد پایگاه‌های نظامی در آسیای مرکزی و همچنین توسعه اقتصادی چین در منطقه، کارشناسان را متقاعد ساخته است، که  یک بازی بزرگ جدید در منطقه آغاز شده است.
 
سایت خبری-تحلیلی "اینوزپرس" به نقل از "کلوتز کلیویمین" روزنامه‌نگار آلمانی می‌نویسد، بازی بزرگ جدید، در واقع باعث نوعی چالش جدی در منطقه خواهد شد.
 
این روزنامه‌نگار آلمانی با استناد به سخنان "بیل ریچاردسون" دبیر سابق امور انرژی و سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد در زمان ریاست‌جمهوری "کلینتون" می‌نویسد، آمریکا نه تنها برای شکست "القاعده"، بلکه برای تنوع بخشیدن به منابع نفت و گاز خود و همچنین تنگ کردن عرصه استراتژیک به دیگر کشورهای درگیر در منطقه که ارزش‌ها و رویکرد آمریکا را دنبال نمی‌کنند، به آسیای مرکزی وارد شده است.
 
این سایت تحلیلی در ادامه آورده است: "نیکلاس سونستار" استاد دانشگاه "جان هاپکینز" به نتیجه مشابهی رسیده و در مطالعه خود تحت عنوان "چین و آسیای مرکزی: بازی بزرگ جدید و یا روابط سنتی؟"، مطرح می‌کند که آمریکا و چین در رقابت‌های ژئواکونومیک بر سر منابع طبیعی آسیای مرکزی در مقابل هم قرار گرفته‌اند.
 
چین به منظور پاسخگویی به نیازهای 1.4 میلیارد جمعیت خود، به طور مداوم باید در سراسر جهان، برای به دست‌آوردن منابع طبیعی از جمله نفت و گاز و انرژی، تلاش کند.
 
شرکت‌های خصوصی و دولتی چینی در حیات اقتصادی پنج جمهوری آسیای مرکزی (قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) که دارای ذخایر غنی گاز طبیعی و نفت می‌باشند، به طور گسترده‌ای فعالیت می‌کنند.
 
کشورهای آسیای مرکزی نیز از توسعه روز‌افزون روابط با چین به منظور شکستن انحصار روسیه در مسیرهای حمل و نقل، که برای این کشورها بسیار مهم عنوان می‌شود، استقبال می‌کنند.
 
از زمانی که سازمان همکاری شانگهای در سال 2001 تأسیس شد، چین بر روی طرح "جاده ابریشم" جدید برای ادغام آسیای مرکزی و دیگر نقاط جهان با منطقه خودمختار "سین کیانگ" در شمال غرب چین تمرکز کرده است.
 
همچنین در خصوص اینکه آیا چین در منطقه مداخله خواهد کرد و یا به نوعی روابطش با سایر بازیگران در منطقه چگونه خواهد بود باید گفت اگر چه احتمال دارد که درگیری‌های قومی در چین غربی مشکلاتی را برای قزاقستان و قرقیزستان و بالعکس ایجاد کند و سبب مداخله چین در آسیای مرکزی شود، ولی بعید است که چین خود ایجاد کننده درگیری در آسیای مرکزی باشد.
 
اما این در حالی است که مهمترین هدف آمریکا در آسیای مرکزی حفظ وضع ناپایدار موجود، حضور و نفوذ سیاسی، اقتصادی و امنیتی درازمدت در منطقه و مقابله با نیروهایی است که در راستای منافع آمریکا قرار ندارند و در این راستا آنان با تحریک مجدد تندروها درصدد انتقال ناامنی به مرزهای کشورهای آسیای مرکزی خصوصا ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان که به معنای واقعی خط مقدم مقابله با تهدیدات درون افغانستان محسوب می‌شوند، هستند.
 
انتهای پیام/

منبع: فارس