به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، محمد اسماعیل اکبری، رئیس مرکز تحقیقات سرطان که ریاست نشست تخصصی سرطان و آلودگی هوای کنگره ملی برنامه جامع کنترل سرطان را به عهده داشت، با بیان اینکه اکتبر 2013 بود که سازمان بهداشت جهانی پس از 15 سال تحقیق اعلام کرد که آلودگی هوا عامل موثری در ابتلا به سرطان است، گفت: آلودگی هوا به تنهایی 26 درصد ریسک ابتلا به سرطان را بالا می‌برد، سرطان ریه و مثانه هم به عنوان شایع ترین سرطان های مرتبط با آلودگی هوا شناخته می‌شوند.

اکبری ادامه داد: پیش از این اعلام شد که آلودگی هوا تغییر ژنی ایجاد می‌کند، از این رو وقتی این اتفاق می‌افتد، ممکن است تغییر ژنی به هر شکل ممکنی ایجاد شود و انواع بیماری ها را سبب شود.

او با طرح این پرسش که آلودگی هوا چگونه سرطان را ایجاد می کند تأکید کرد: موضوعی که اکنون ما به عنوان آلودگی هوا می‌شناسیم ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرونی هستند که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته‌اند این ذرات توانایی ورود به گلبول های قرمز خون که 7.5 میکرون هستند، را دارند

یوسف رشیدی، مدیر مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست که در این نشست حضور داشت، با بیان اینکه موادی مانند آزبست آن قدر مضر هستند که سازمان جهانی بهداشت تاکید کرده که باید میزان آنها به صفر برسد، گفت: گذشته از آزبست مواد دیگری هم هستند که خطرات بیشتری از آزبست می‌توانند داشته باشند که بنزین یکی از آنهاست. این موضوع شاید بر روی افراد عادی تأثیر آنچنانی نداشته باشد، اما بیش از همه بیماران خاص را هدف قرار می‌دهد.

مدیر مرکز هوا و تغییر اقلیم محیط زیست در توضیح بیشتر افزود: بیماران خاصی که در معرض بنزین قرار می‌گیرند، این آلودگی ساختار خون و کبدشان را تحت تأثیر قرار می دهد، این ذرات حتی قابلیت این را هم دارد که وارد مغز افراد شود.

وی گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که یکی از دلایل بروز آلزایمر وجود همین آلودگی هاست، چرا که این ذرات با نفوذ در مغز افراد، می‌تواند نورونهای مغزی را از بین ببرد.

در این میان یوسف حجت، استاد دانشگاه و کارشناس آلودگی هوا نیز اضافه کرد: با وجود ممنوعیت استفاده از آزبست، هنوز هم این ماده در لنت ترمز و کلاچ ها استفاده می‌شود و با هر بار از بین رفتن کلاچ و تمام شدن لنت ترمز، حجم زیادی از آزبست وارد هوا می شود. میزان خطر آزبست زمانی که به صورت ذراق معلق در می‌آید، بسیار خطرناک است.

قاسم آهنگری، رئیس بخش زیست فناوری پزشکی از پژوهشگاه ملی مهندسی زیست فناوری نیز با اشاره به ویژگی برگشت پذیری آلاینده‌ها تأکید کرد: برخی آلاینده‌ها که درصد زیادی را هم تشکیل می‌دهند نه تنها برگشت پذیر هستند که اثرات تجمیعی دارند.

وی ادامه داد: مطالعه ای که با هماهنگی مرکز سنجش شهرداری از نقاط آلوده تهران انجام شد، نشان داد افرادی که حداقل 6 ماه در چهارراه هایی که آلایندگی فراوانی دارد، فعالیت کرده‌اند، دچار تغییرات ژنی و سلولی شده‌اند.

وی گفت: بررسی ها مشخص کرد که پروفایل ژنی این افراد در مقایسه با افرادی که در هوای پاک زندگی کرده‌اند، متفاوت شده، همچنین آلودگی ژن هایی که تمایل به ایجاد آسم را دارند، فعال کرده‌اند.

به گفته آهنگری، بیماری های ریوی ابتدا به صورت التهاب شروع می‌شود و از آنجا که خاصیت تجمیعی دارد، در یک جایی این سد سیستم ایمنی را می شکند و سلول ها را به سمت و سویی می‌برد که عکس حالت طبیعی عمل کند. این تغییرات را در داخل ریه به راحتی می‌توان مشاهده کرد.

رئیس مرکز تحقیقات سرطان در همین رابطه ادامه داد: آلاینده‌ها این توانایی را دارند تا فرمانهای صادر به سلول را تغییر داده و خودکشی سلولی ایجاد کنند.

در ادامه این نشست رشیدی درباره منابع ثابت و متحرک آلودگی هوا توضیح داد:  منابع ثابت آلوده کننده هوا 9 دسته هستند که مهمترین آنها واحدهای صنعتی است که تنها در سطح شهر تهران 2700 واحد صنعتی بالای 10 نفر کارگر فعالیت می کنند.

پس از آن نیز واحدهای مسکونی، تجاری، پمپ بنزین ها و ... قرار می گیرند، البته نیروگاه ها و پالایشگاه ها هم هستند اما گفته می شود سوخت پالایشگاه ها تغییر کرده و در حال استاندارد سازی است، با این همه هر واحدی که مازوت مصرف کند، حجم وسیعی از آلاینده ها را وارد هوا می کند.

به گفته وی، سهم منابع ثابت در تولید آلاینده ها در شهر تهران، 10 تا 15 درصد است از این رو می توان گفت که سهم منابع متحرک بسیار بیشتر است.

فرزاد گودرز، کارشناس محیط زیست با گرایش آلودگی هوا در توضیح بیشتر، خودروها، موتورسیکلت ها، اتوبوس ها و مینی بوس ها را به عنوان مهمترین آلاینده های متحرک معرفی کرد و گفت: خودورها سهم 35 درصدی در آلودگی هوای تهران دارند، خودروهایی که قبل از سال 88 تولید شده اند، چندین برابر استاندارد آلودگی تولید می کنند.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر موتورسیکلت ها به عنوان دومین عامل آلودگی هوا پس از خودروها، به حال خودشان رها شده‌اند، اکنون حدود 2 میلیون موتورسیکلت در شهر تهران وجود دارند که هر کدام از آنها 3 برابر یک خودرو آلودگی تولید می‌کنند.

وی ادامه داد: همچنین 10 هزار اتوبوس در تهران داریم که هر چند آلودگی آنها بیشتر از خودروهاست اما تعدادشان محدودتر است.

اکبری،رئیس مرکز تحقیقات سرطان در ارتباط با همین موضوع اضافه کرد: 42 کارخانه تولید موتورسیکلت در ایران وجود دارد که همه شان غیراستاندارد هستند. هنوز هم خیلی از خودروها کاربراتوری هستند که سوخت ناقص تولید می کنند.

در پایان نیز حجت،استاد دانشگاه نیز با بیان اینکه تمام خودورها از سال 81 انژکتوری شده اند به غیراستاندارد بودن خودروهای زامیاد اشاره کرد و افزود: با اینکه همه خودروها، چه آنها که وارد شده اند چه آنها که تولید شده اند، همه انژکتوری هستند، دراین میان تنها وانت زامیاد هستند که هنوز مشکل دارند.