خانه تاریخی سلطانی خراسان جنوبی بنایی متعلق به دوره زندیه
خانه تاریخی سلطانی در شهرستان قاین خراسان جنوبی بنایی متعلق به دوره زندیه است.
بنای خانه قدیمی سلطانی متعلق به خانواده سلطانی از ملاکین و بزرگان قاینات بوده که این بنا همزمان با بنای قدیمی خانه حقیقی(میر) ساخته شده و با توجه به شباهتهای فراوان (از لحاظ طرح معماری و تزئینات) که بین دو بنا وجود دارد واحتمالاٌ معمار هردو بنا یک نفر بوده است.
اصل بنا متعلق به دوره زندیه بوده و در دوره قاجاریه در ایوان زمستانی بنا تغییراتی بوجود آمده است. در اوایل دوره پهلوی در جبهه جنوبی بنا و بر روی ایوان جنوبی (تابستانی)ایوان کوتاه و چند فضای نشیمن ساخته شده است.
در دورههای بعدی دیواری در میان هر دو اتاق کشیدهاند تا فضای آن را کوچکتر نمایند که این عمل باعث شده تا فضای باقیمانده در پشت دیوارهای الحاقی به انبار تبدیل شده و از زیبایی فضای اصلی کاسته شود.
تزئینات بکار رفته در بنا شامل رسمیبندیها، تزئینات خاص بخاریهای دیواری، تزئینات خاص گچبری داخل حیاط که خود شامل قاببندی و نقشهای گچی میباشد.
این بنا در سال 82 توسط شهرداری و شورای اسلامی خریداری و جهت تبدیل شدن به موزه مردمشناسی در اختیار اداره میراث فرهنگی قرار گرفته تا پس از مرمت کامل تغییر کاربری به آن داده شود که این عمل باعث شده تا فضای باقیمانده در پشت دیوارهای الحاقی به انبار تبدیل شده و از زیبایی فضای اصلی کاسته شود.
موزه مردم شناسی قاین نیز در طبقه همکف خانه تاریخی سلطانی که از بناهای تاریخی شهر قاین است، طراحی شده و در اردیبهشت ماه سال 1384 افتتاح شد.
این موزه در بخشهای مختلفی چون: مراسم شب یلدا ( کفزنی)، دستاسی، جاجیمبافی، کاشت، داشت و برداشت زعفران، ریسندگی، حلاجی و جلکریسی، مراسم سنتی کشاورزی، تلمزنی(تهیه مواد لبنی) و مراسم سنتی عروسی همراه ساز و دهل و رقص محلی (اجرای موسیقی مقامی قاینات و خراسان جنوبی) با استفاده از مانکن با پوشش محلی که بیانگر آداب و رسوم کهن منطقه میباشد طراحی شده است./ش