میزان کشفیات و دستگیری های مرتبط با موادمخدر از ابتدای سال جاری چه میزان بوده است؟
علیرضا اکبرشاهی: در 10 ماهه امسال بیش از 490 تن انواع مواد مخدر و روانگردان در کشور کشف شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 17 درصد رشد نشان می دهد. از ابتدای سال تا پایان دی ماه 223 هزار نفر به اتهام جرایم مواد مخدر دستگیر شدند که میزان دستگیری ها نسبت به سال قبل 2 درصد افزایش یافت.
* کدام استانها رکورددار کشف مواد مخدر هستند و میزان کشفایت نسبت به سال قبل چه تغییری کرده است؟
- از حدود 490 تن کشفیات، استان سیستان و بلوچستان با 24.5 درصد کشفیات کل کشور رتبه نخست را از نظر کشف به خود اختصاص داده است و پس از آن استان هرمزگان با 19.5درصد، کرمان 16.9 درصد، فارس با 7 درصد، اصفهان با 6.4 درصد و خراسان جنوبی با 5.4 درصد بیشترین میزان کشف را به خود اختصاص داده اند. این میزان کشفیات در استان های مرزی و حاشیه مرز نشان می دهد که برخورد جدی با شبکه ها و باندهای قاچاق در مرزهای شرق و جنوب شرق کشور انجام شده تا از ورود قاچاقچیان مسلح به داخل کشور جلوگیری شود. بر اساس آمار 80 درصد مواد مخدر در سال جاری در این شش استان کشف شده است.
* آیا میزان کشفیات در استانهای مرزی رشد داشته است؟
- بله. به عنوان نمونه میزان کشفیات استان سیستان و بلوچستان در 10 ماهه امسال نسبت به سال قبل با افزایش 15 درصدی از 104 تن به حدود 120 تن رسیده است. بر اساس آمارها میزان کشفیات در استان هرمزگان 37 درصد، استان کرمان 85 درصد، فارس 40 درصد، استان اصفهان 72 درصد و استان خراسان جنوبی 17 درصد رشد داشته است.
* میزان کشفیات در استان تهران چگونه است؟
- میزان کشفیات تهران بزرگ در ده ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل 11 درصد رشد نشان می دهد و این شهر با بیش از 12 تن کشف 2.5 درصد کشفیات کشور را به خود اختصاص داده است.
* چرا تهران در امر مبارزه با جمع آوری معتادان رها شده است؟
- طرح پاکسازی در تهران به صورت مستمر اجرا می شد و آنچه موجب شده است چنین برداشتی شود جوابگو نبودن مراکز موجود نگهداری با حجم معتادان است. برای رفع این موانع اقدامات جدی در حال اجرا است ضمن این که با راه اندازی اردوگاه ویژه نگهداری خرده فروشان که در مرحله نهایی ساخت است طرح برخورد با توزیع کنندگان مواد تشدید می شود.
* چه تعداد آشپزخانه تولید مخدر صنعتی شناسایی و منهدم شده است و بیشترین آشپزخانه ها در چه مناطقی فعال هستند؟
- در 10 ماهه امسال بیش از 351 آشپزخانه و کارگاه تولید شیشه در سطح کشور شناسایی و منهدم شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل 97 درصد افزایش یافت. در سال گذشته 197 کارگاه تولید شیشه منهدم شده بود. براساس آمارها 62 درصد کارگاه ها منهدم شده در استان تهران فعال بودند.
* علت ناخالصی در برخی مواد مخدر صنعتی و سنتی چیست؟
- مهمترین عامل در ناخالصی مواد مسئله اقتصادی و تمایل قاچاقچیان به ویژه توزیع کنندگان به کسب سود بیشتر است. در سال های اخیر و با افزایش مشکلات مالی معتادان شاهد ظهور پدیده جدیدی بودیم که افراد در عین معتاد بودن خود توزیع کننده مواد به شمار می روند یعنی اینکه معتادان تبدیل به توزیع کنندگان شدند که به آنها معتادان خرده فروش گفته می شود. این دست از معتادان برای تامین پول مواد مصرفی خود مقداری از ماده مخدر خریداری شده را مصرف می کنند و با افزودن ناخالصی به بقیه ماده آن را به فروش می رسانند. این اقدامات بعضاً به قیمت جان این افراد تمام می شود.
* چه اقدامات مقابله ای در حوزه مبارزه با مواد مخدر انجام شده است؟
- مقابله فراگیر و قاطع علیه فعالیتها و اقدامات غیرقانونی مرتبط با انواع مواد مخدر از جمله روانگردانها و پیش سازهای مرتبط با آنها از جمله کشت، تولید، ورود، صدور، نگهداری از این مواد، تقویت، توسعه، تجهیز و استفاده فراگیر از اطلاعاتی، انتظامی و قضائی در شناسایی و تعقیب و انهدام شبکه های مواد مخدر در دستور کار است.
با عوامل اصلی مرتبط با مواد مخدر و انواع روانگردانها و پیش سازهای آنها برخورد می شود ضمن اینکه کنترل مرزها و مبادی ورودی کشور و تقویت ساختار تخصصی مبارزه با مواد مخدر در نیروی انتظامی و سایر دستگاهها فعالیتهای حوزه مقابله است. اهم فعالیتهای مقابله ای ستاد مبارزه با مواد مخدر که با همکاری کامل دستگاههای عضو انجام می شود شامل دامنه وسیعی از اقدامات اعم از شناسایی و مقابله با شبکه ها و باندهای قاچاق و ترانزیت مواد مخدر در حوزه های خشکی و دریا، برخورد با بندها و عناصر توزیع مواد در داخل، پاکسازی نقاط آلوده از وجود توزیع کنندگان و خرده فروشان، برخورد با معتادان متجاهر، صیانت از حریم زائران حج و عتبات عالیات و جلوگیری از ترانزیت مواد پیشتاز از کشورهای دیگر و افغانستان است
* آخرین وضعیت کشت تریاک در افغانستان به عنوان مهمترین عامل تولید مواد مخدر و تهدید کشورمان چیست؟
- بر اساس گزارش دفتر کنترل مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد کشت خشخاش در افغانستان در سال گذشته میلادی 36 درصد افزایش یافت. در حال حاضر 5500 تن تریاک در این کشور تولید شده است که نسبت به سال 2012، 49 درصد رشد نشان می دهد. ضمن اینکه سطح زیر کشت خشخاش از 154 هزار هکتار به 209 هزار هکتار رسیده است و رکورد کشت در سال 2007 را که 193 هزار هکتار بود پشت سر گذاشت.
دو استان بلخ و فاریاب وضعیت عاری از کشت خود را از دست داده اند از این رو استانهای عاری از کشت خشخاش از 17 استان در سال گذشته به 15 استان کاهش یافته است. 90 درصد کشت خشخاش به 9 استان واقع در مناطق جنوبی و غربی اختصاص داشت که اکثراً استانهای شورشی به حساب می آیند. هلمند منطقه اصلی تولید خشخاش در افغانستان است که نزدیک به نیمی از کشت خشخاش را به خود اختصاص داده است. پس از قندهار در رتبه بعدی قرار دارد.