وجود برخي مشكلات در بازار كالا ( چه در بخش عرضه ، تقاضا و چه در بخش توزيع) و به تبع آن نوسانات قيمت كالاها و همچنين برخي از نارسايي ها و ناکارآمدي هاي بازارهاي سنتي از يك طرف و مزايا و منافع ايجاد و راه اندازي بورسهاي كالا و توانمندي آنها در رفع مشكلات فوق الذكر از طرف ديگر، مهمترين انگيزه و عواملي هستند كه موجب پديدار شدن بورس هاي کالا در صحنه اقتصاد كشورهاي مختلف گشته اند.

بازار محصولات صنعتي و كشاورزي نیز در ايران همواره با محدوديت ها و دشواري هاي ساختاري زيادي روبرو بوده و بخش عمده اي از اين مشكلات مربوط به عدم استفاده از ابزارهاي نوين اقتصادي و ساختار نامناسب و ناكارآمدي بازار مي باشد كه با وجود تلاش هاي بسيار انجام شده توسط دولت محترم طي 2 دهه اخير در جهت اصلاح اين ساختار ، اما شاهد عدم بازدهي مناسب و حصول نتايج مورد انتظار در اين بخش بوده ايم به گونه اي که علي رغم صرف هزينه هاي بسيار توسط دولت براي تنظيم بازار و تعيين قيمت نهاده ها و محصولات، اما در بخش توليد و توزيع و در پي آن مصرف کنندگان همواره با مشکلات فراواني روبرو بوده اند که مهمترين اين مشکلات را مي توان به شرح ذيل خلاصه نمود:

1- نوسانات کاذب قيمت محصولات ناشي از ارتباط نامشخص و نامناسب ميان عرضه و تقاضا

2- عدم امکان مديريت ريسک و محافظت از نوسانات آتي قيمت

3- فقدان يک نظام قيمت گذاري شفاف بر پايه تعادل ميان عرضه و تقاضا و نياز بازار

4- نبود يک سيستم اجرايي و ناظر بر حسن انجام تعهدات طرفين معامله

5- فقدان يک سيستم جمع آوري، پردازش و تحليل اطلاعات و آمار توليد، واردات ، صادرات و مصرف در جهت اطلاع رساني به بازار و تصميم گيري مطلوب

6- عدم هماهنگي ميان بخش هاي توليدي و بازرگاني در زمينه واردات، صادرات و بازار مصرف

روند افزايشي فعاليت و عملکرد بورس کالاي ايران نشان‌دهنده سياست دولت مبني بر عرضه بيشتر کالاها در بورس است تا امکان ايجاد شفافيت در قيمت‌گذاري مبتني به بازار رقابتي فراهم شده و فضاي ناسالم و رانت از بازار کالاهاي اساسي در اقتصاد از بين برود.

اهداف بورس کالاي ايران

از آن جايي که بورس هاي کالا به عنوان نهادهايي سازمان يافته جهت داد و ستد قانونمند و نيز توسعه بازار سرمايه و بخش هاي مختلف اقتصادي به شمار مي روند، لذا نتايج عملکرد آنها مي تواند تاثيرات بسيار مثبتي در مناسبات توليد، توزيع ، مصرف و در نتيجه افزايش رفاه اقتصادي جوامع به دنبال داشته باشد؛ چرا که بورس کالا تجلي گاه خواسته هاي توليدکنندگان و مصرف کنندگان است و در اين بازار است که همه فعالان بازار، نيازهاي خود را در يک فضاي رقابتي، شفاف و قانونمند مطرح مي کنند .

از مهمترين اهداف و اثرات بورس کالا مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

1- ايجاد بازاري قانونمند و سازمان يافته جهت تسهيل داد و ستد کالاها

2- سامان دهي بازار کالاها از طريق مکانيزم اجرايي ناظر بر تعهدات و تضمين منافع طرفين معامله

3- کشف شفاف قيمت کالاها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نياز بازار

4- برقراري امکان اعمال مديريت ريسک در بازار

5- امکان انجام معاملات نقد، نسيه، سلف ، آتي و اختيار با استفاده از ابزار هاي نوين مالي

6- توسعه سرمايه گذاري و فراهم سازي تسهيلات مالي براي خريد و فروش

7- اطلاع رساني درباره وضعيت بازار داخلي و خارجي کالاهاي پذيرش شده به منظور افزايش سطح دانش فعالان بازار

انتهای پیام/