با فرهنگ سازی مصرف دخانیات را کاهش بدهیم
کاهش سن مصرف قلیان و محبوبیتی که این ماده دخانی میان جوانان پیدا کرده به نوعی که بسیاری از آنها با علاقه به استعمال آن می پردازند نگران کننده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران؛ این روزها قلیان به یکی از سرگرمی های همیشگی و گزینه های اصلی جوانان برای گذراندن اوقات بیکاری تبدیل شده که این موضوع لزوم توجه بیشتر به جوانان را از سوی مسئولان نمایان میکند وجود مکان هایی نظیر قهوه خانه ها و سفره خانه هایی که به مشتری هایشان قلیان ارائه می کنند و برخورد قاطعانه ای از سوی مدیران به آنها نمی شود بر رواج مصرف قلیان تاثیر فراوانی داشته است افرادی که به استعمال قلیان می پردازند را می توان به 2 دسته تقسیم کرد دسته اول کسانی هستند که از تاثیر منفی استعمال قلیان بر سلامتیشان اطلاعی دارد اما دسته دوم کسانی هستند که با اطلاع از صدمه ای که قلیان به سلامتیشان وارد می کند به استعمال این ماده دخانی می پردازند در این گزارش به ابعاد مختلف استعمال قلیان در گفت و گو با مهدی مسلمی فر روانشناس پرداخته ایم.
**افزایش جهانی مصرف دخانیات
مسلمی فر روانشناس در گفتگو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران افزایش مصرف دخانیات را جهانی دانست و گفت: اولین نکته ای که باید در زمین افزایش مصرف دخانیات و به ویژه قلیان به آن توجه کرد این است که آن را در این حوزه به صورت جهانی در حال افزایش است. با وجود آنکه در گذشته قلیان بیشتر در کشورهای عربی و حوزه مدیترانه مورد استعمال بوده است اما در سالهای اخیر این آمار در کشور ما هم به شدن بالا رفته به طوریکه با کاهش سن قابل توجهی در میان جوانان که به استعمال قلیان می پردازند رو به رو هستیم.
وی افزود: در ایران دلایل زیادی را می توان برای مصرف قلیان از جمله شیوه ای برای مقابل با اضطراب ها و فشارهای روانی، تاریخچه خانوادگی مصرف دخانیات، توزیع و خدمات دهی راحت قلیان در قهوه خانه های سنتی، قبیح ندانستن مصرف قلیان در بسیاری از خانواده و استفاده از قلیان در جمع های خانوادگی و دوستانه دانست مخصوصا اینکه ذهنیت های نادرست در مورد قلیان خیلی زیاد است مثل اینکه چون نیکوتین حاصل از دود قلیان از آب رد می شود مواد سمی آن از بین می رود در حالی که دقیقا بر عکس است و کسی قلیان می کشد باید برای ارضای سطح وابستگی خود به نیکوتینی که از آب گذشته خیلی عمیقتر و طولانی مصرف کند و بعید است زیر 40 دقیقه تنباکو استعمال کند.
این روانشناس تصریح کرد: به دلیل مرطوب بودن راه های هوایی و مجرای خروج دود، قلیان می توان عامل مهمی جهت رشد میکروب ها و قارچ ها باشد که با راحتی وارد دستگاه تنفسی شده و ایجاد عفونت های مزمن می کند حالا اینکه این مواد سرطان زا اصلا در آب حل نمی شود بماند. خوب همین مقدار زیادتر نیکوتین که معادل 70تا80 نخ سیگار در یک وعده مصرف قلیان است باعث می شود که حداقل 40 برابر بیشتر از مصرف سیگار مضر باشد از این موارد زیاد است و خانواده ها خیلی از این موارد را نمی دانند.
وی ادامه داد: بد نیست بدانید مصرف یک نخ سیگار بین 500 سی سی تا یک لیتر دود تولید میکند، اما استفاده یک بار از قلیان 10 تا 20 لیتر دود تولید خواهد کرد البته درباره اینکه تا چه اندازه ای اتفاق میتواند در بلند مدت جایگزین یک سرگرمی و تفریح واقعی باشد بحث های فراوانی وجود دارد همانطور که می دانید استعمال یک یا دو بار قلیان در روز می تواند فرد استفاده کننده اش را دچار اعتیاد کند و با استدلال بسیاری از معتادان کشور نیز تنها می خواهند برای تامین بعد اجتماعی وجودشان کمی تفریح کنند و دور هم باشند.
کاهش سن مصرف دخانیات نگران کننده است
مسلمی فرد به کاهش سن مصرف کنندگان قلیان تاکید کرد و گفت: متاسفانه در میان اقشار جامعه قبح استعمال دخانیات به خصوص در میان جوانان شکسته شده به همین دلیل است که قلیان میتواند زمین ساز مصرف دیگر مواد دخانی باشد در واقع در سایه قلیان کشیدن مجاز و عادی کردن مصرف مواد دخانی در جوانان که در آنها ایجاد نیاز شدید به نیکوتین می کند امکان آسیب های اجتماعی بزرگتر نیز بروز پیدا میکند.
وی افزود: در جامعهای که به قول دبیر جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات آن مصرف دخانیات از 14 سال به10 سال رسیده و مقدار مصرف روبه افزایش است جایگزینی قلیان به یک تفریح سالم رویکرد خطرناکی برای جامعه محسوب میشود.
مسلمی فر ادامه داد: در این مقطع سنی مهمترین علت آن نبود شادی و تفریح در جامعه عدم ارائه جایگزین های مناسب از سوی خانواده ها، عدم کنترل و نظارت والدین، سرخوردگی جوانان و خانواده های بدسرپرست، گذران اوقات فراغت، فشار گروه همسالان ، عدم موفقیت تحصیلی و تامین نشدن نیازهای عاطفی است در پژوهش معتبری که در سال 1390 بر روی 720 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد، مشخص شد که59 درصد آنها به دلیل تفریح و سرگرمی و نیز کسب لذت به مصرف سیگار و قلیان روی آورده اند و بقیه نیز به دلایلی نظیر کنجکاوی، الگوبرداری از افراد ناشناس، تقلید از دوستان که این موضوع اهمیت فرهنگ سازی درست در این زمینه را بیش از پیش از پیش میکند.
به گفته این روانشناس،براساس آخرین آمارهای منتشر شده در حال حاضر افزایش مصرف قلیان در میان دخترها به 38 درصد رسیده و جمعیت مادران قلیانی نیز رو به افزایش است در واقع با روند فعلی باید منتظر سونامی بیماری های صعب العلاج ریه، مری و مثانه باشیم چون عوارض مصرف قلیان چیزی نیست که طی یک یا دو سال خودش را نشان بدهد.
نقش موثر رسانه ها درکاهش مصرف دخانیات
مسلمی فر نقش رسانه ها را در کاهش مصرف دخانیات موثر دانست و گفت: فاجعه مصرف دخانیات در سراسر جهان به قدری عمیق است که هر چقدر درباره آن گفته شود کم است بهتر که حجم عجیب تبلیغات و مدت زمانی طولانی برنامه های مراسم قرعه کشی کارخانه های چای و رب گوجه فرنگی به فرهنگ سازی در حوزه سلامت اختصاص بیابد.
وی افزود: طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت یک میلیارد نفر از مردن در سراسر جهان سیگار می کشند و 60 تریلیون سیگار دود می شود براساس تخمین های این سازمان مرگ و میر ناشی از استعمال دخانیات از 4 میلیون کنونی به 10 میلیون مرگ سالیانه در سال 2025 خواهد رسید که 7 میلیون نفر آن در کشورهای در حال توسعه است این حجم مرگ و میر مستقل از انواع گوناگون بیماری های صعب العلاجی که تا پایان عمر گریبان فرد و جامعه را رها نمی کند نیاز به چقدر اطلاع رسانی دارد از سوی رسانه ها دارد؟ آیا خود شما می داید سازمان بهداشت جهانی معتادین به سیگار از جزو بیماران روانی تقسیم بندی کرده است؟
همراهی فرهنگ با قانون
مسلمی فر با تاکید بر نقش مهم فرهنگ در این زمینه تصریح کرد: گاهی فرهنگ قانون می آورد و گاهی قانون فرهنگ نظیراتفاقی که در مورد کمدبند ایمنی رخ داد من این دو را از هم جدا نمی بینم اما اصل مهم اجرا است سال 91 بالاخره مدیر کل حوزه ریاست و روابط عمومی دیوان عدالت اداری براساس رای هیات عمومی دیوان استعمال قلیان را پس از سالهای کش قوسی که عملا از سال 1367 با تصویب آیین نامه هیات وزیران آن رسمی شد و تا نامه سال 86 وزیر کشور هم پیش رفت اما اجرایی نشد در قهوه خانه ها ار ممنوع اعلام کرد.
وی ادامه داد: افزایش قیمت دخانیات یکی از عوامل باز دارنده قانونی در این زمینه می تواند باشد الان فکر میکنم در کشور ما حدود 20 درصد قیمت یک پاکت سیگار مالیات است در حالی که این رقم در ترکیه که محل ترانزیت مواد دخانی کشور ماست 74 رصد و در مصر 200 رصد است.
نهادها باید خود را مسئول بدانند
مسلمی فر حضور تمام نهادها را در برای مقابله با این معضل موثر دانست و گفت: من فکر می کنم جمله کلیشه ای کار فرهنگی در این خصوص باید حتما همراه با اجرای قانون سال 1391 دیوان عدالت اداری و نیز افزایش تعرفه مالیاتی مواد دخانی باشد همچنین مداخله آموزشی در خصوص از بین بردن باورهای غلط در مورد قلیان و اتخاذ عملکردهای پیشگیری کننده از کشیدن قلیان به عنوان یک رفتار پرخطر و اعتیاد آور در تعامل با مسئولان وزارت بهداشت و درمان و نیز وزارت آموزش و پرورش نسبت به برنامه ریزی آموزش دانش آموزان براساس الگوهای آموزشی میتواند به عنوان گزینه های پیش رو پیگیری و اعمال شود.
وی در پایان اضافه کرد: به هر حال پژوهش ها به ما می گویند که ترس از بیماری و از دست دادن سلامتی هنوز مهمترین دلیل عدم مصرف سیگار و قلیان است و میتواند به عنوان مبنایی برای کار فرهنگی بیشتر قرار بگیرد.
انتهای پیام/
**افزایش جهانی مصرف دخانیات
مسلمی فر روانشناس در گفتگو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران افزایش مصرف دخانیات را جهانی دانست و گفت: اولین نکته ای که باید در زمین افزایش مصرف دخانیات و به ویژه قلیان به آن توجه کرد این است که آن را در این حوزه به صورت جهانی در حال افزایش است. با وجود آنکه در گذشته قلیان بیشتر در کشورهای عربی و حوزه مدیترانه مورد استعمال بوده است اما در سالهای اخیر این آمار در کشور ما هم به شدن بالا رفته به طوریکه با کاهش سن قابل توجهی در میان جوانان که به استعمال قلیان می پردازند رو به رو هستیم.
وی افزود: در ایران دلایل زیادی را می توان برای مصرف قلیان از جمله شیوه ای برای مقابل با اضطراب ها و فشارهای روانی، تاریخچه خانوادگی مصرف دخانیات، توزیع و خدمات دهی راحت قلیان در قهوه خانه های سنتی، قبیح ندانستن مصرف قلیان در بسیاری از خانواده و استفاده از قلیان در جمع های خانوادگی و دوستانه دانست مخصوصا اینکه ذهنیت های نادرست در مورد قلیان خیلی زیاد است مثل اینکه چون نیکوتین حاصل از دود قلیان از آب رد می شود مواد سمی آن از بین می رود در حالی که دقیقا بر عکس است و کسی قلیان می کشد باید برای ارضای سطح وابستگی خود به نیکوتینی که از آب گذشته خیلی عمیقتر و طولانی مصرف کند و بعید است زیر 40 دقیقه تنباکو استعمال کند.
این روانشناس تصریح کرد: به دلیل مرطوب بودن راه های هوایی و مجرای خروج دود، قلیان می توان عامل مهمی جهت رشد میکروب ها و قارچ ها باشد که با راحتی وارد دستگاه تنفسی شده و ایجاد عفونت های مزمن می کند حالا اینکه این مواد سرطان زا اصلا در آب حل نمی شود بماند. خوب همین مقدار زیادتر نیکوتین که معادل 70تا80 نخ سیگار در یک وعده مصرف قلیان است باعث می شود که حداقل 40 برابر بیشتر از مصرف سیگار مضر باشد از این موارد زیاد است و خانواده ها خیلی از این موارد را نمی دانند.
وی ادامه داد: بد نیست بدانید مصرف یک نخ سیگار بین 500 سی سی تا یک لیتر دود تولید میکند، اما استفاده یک بار از قلیان 10 تا 20 لیتر دود تولید خواهد کرد البته درباره اینکه تا چه اندازه ای اتفاق میتواند در بلند مدت جایگزین یک سرگرمی و تفریح واقعی باشد بحث های فراوانی وجود دارد همانطور که می دانید استعمال یک یا دو بار قلیان در روز می تواند فرد استفاده کننده اش را دچار اعتیاد کند و با استدلال بسیاری از معتادان کشور نیز تنها می خواهند برای تامین بعد اجتماعی وجودشان کمی تفریح کنند و دور هم باشند.
کاهش سن مصرف دخانیات نگران کننده است
مسلمی فرد به کاهش سن مصرف کنندگان قلیان تاکید کرد و گفت: متاسفانه در میان اقشار جامعه قبح استعمال دخانیات به خصوص در میان جوانان شکسته شده به همین دلیل است که قلیان میتواند زمین ساز مصرف دیگر مواد دخانی باشد در واقع در سایه قلیان کشیدن مجاز و عادی کردن مصرف مواد دخانی در جوانان که در آنها ایجاد نیاز شدید به نیکوتین می کند امکان آسیب های اجتماعی بزرگتر نیز بروز پیدا میکند.
وی افزود: در جامعهای که به قول دبیر جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات آن مصرف دخانیات از 14 سال به10 سال رسیده و مقدار مصرف روبه افزایش است جایگزینی قلیان به یک تفریح سالم رویکرد خطرناکی برای جامعه محسوب میشود.
مسلمی فر ادامه داد: در این مقطع سنی مهمترین علت آن نبود شادی و تفریح در جامعه عدم ارائه جایگزین های مناسب از سوی خانواده ها، عدم کنترل و نظارت والدین، سرخوردگی جوانان و خانواده های بدسرپرست، گذران اوقات فراغت، فشار گروه همسالان ، عدم موفقیت تحصیلی و تامین نشدن نیازهای عاطفی است در پژوهش معتبری که در سال 1390 بر روی 720 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد، مشخص شد که59 درصد آنها به دلیل تفریح و سرگرمی و نیز کسب لذت به مصرف سیگار و قلیان روی آورده اند و بقیه نیز به دلایلی نظیر کنجکاوی، الگوبرداری از افراد ناشناس، تقلید از دوستان که این موضوع اهمیت فرهنگ سازی درست در این زمینه را بیش از پیش از پیش میکند.
به گفته این روانشناس،براساس آخرین آمارهای منتشر شده در حال حاضر افزایش مصرف قلیان در میان دخترها به 38 درصد رسیده و جمعیت مادران قلیانی نیز رو به افزایش است در واقع با روند فعلی باید منتظر سونامی بیماری های صعب العلاج ریه، مری و مثانه باشیم چون عوارض مصرف قلیان چیزی نیست که طی یک یا دو سال خودش را نشان بدهد.
نقش موثر رسانه ها درکاهش مصرف دخانیات
مسلمی فر نقش رسانه ها را در کاهش مصرف دخانیات موثر دانست و گفت: فاجعه مصرف دخانیات در سراسر جهان به قدری عمیق است که هر چقدر درباره آن گفته شود کم است بهتر که حجم عجیب تبلیغات و مدت زمانی طولانی برنامه های مراسم قرعه کشی کارخانه های چای و رب گوجه فرنگی به فرهنگ سازی در حوزه سلامت اختصاص بیابد.
وی افزود: طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت یک میلیارد نفر از مردن در سراسر جهان سیگار می کشند و 60 تریلیون سیگار دود می شود براساس تخمین های این سازمان مرگ و میر ناشی از استعمال دخانیات از 4 میلیون کنونی به 10 میلیون مرگ سالیانه در سال 2025 خواهد رسید که 7 میلیون نفر آن در کشورهای در حال توسعه است این حجم مرگ و میر مستقل از انواع گوناگون بیماری های صعب العلاجی که تا پایان عمر گریبان فرد و جامعه را رها نمی کند نیاز به چقدر اطلاع رسانی دارد از سوی رسانه ها دارد؟ آیا خود شما می داید سازمان بهداشت جهانی معتادین به سیگار از جزو بیماران روانی تقسیم بندی کرده است؟
همراهی فرهنگ با قانون
مسلمی فر با تاکید بر نقش مهم فرهنگ در این زمینه تصریح کرد: گاهی فرهنگ قانون می آورد و گاهی قانون فرهنگ نظیراتفاقی که در مورد کمدبند ایمنی رخ داد من این دو را از هم جدا نمی بینم اما اصل مهم اجرا است سال 91 بالاخره مدیر کل حوزه ریاست و روابط عمومی دیوان عدالت اداری براساس رای هیات عمومی دیوان استعمال قلیان را پس از سالهای کش قوسی که عملا از سال 1367 با تصویب آیین نامه هیات وزیران آن رسمی شد و تا نامه سال 86 وزیر کشور هم پیش رفت اما اجرایی نشد در قهوه خانه ها ار ممنوع اعلام کرد.
وی ادامه داد: افزایش قیمت دخانیات یکی از عوامل باز دارنده قانونی در این زمینه می تواند باشد الان فکر میکنم در کشور ما حدود 20 درصد قیمت یک پاکت سیگار مالیات است در حالی که این رقم در ترکیه که محل ترانزیت مواد دخانی کشور ماست 74 رصد و در مصر 200 رصد است.
نهادها باید خود را مسئول بدانند
مسلمی فر حضور تمام نهادها را در برای مقابله با این معضل موثر دانست و گفت: من فکر می کنم جمله کلیشه ای کار فرهنگی در این خصوص باید حتما همراه با اجرای قانون سال 1391 دیوان عدالت اداری و نیز افزایش تعرفه مالیاتی مواد دخانی باشد همچنین مداخله آموزشی در خصوص از بین بردن باورهای غلط در مورد قلیان و اتخاذ عملکردهای پیشگیری کننده از کشیدن قلیان به عنوان یک رفتار پرخطر و اعتیاد آور در تعامل با مسئولان وزارت بهداشت و درمان و نیز وزارت آموزش و پرورش نسبت به برنامه ریزی آموزش دانش آموزان براساس الگوهای آموزشی میتواند به عنوان گزینه های پیش رو پیگیری و اعمال شود.
وی در پایان اضافه کرد: به هر حال پژوهش ها به ما می گویند که ترس از بیماری و از دست دادن سلامتی هنوز مهمترین دلیل عدم مصرف سیگار و قلیان است و میتواند به عنوان مبنایی برای کار فرهنگی بیشتر قرار بگیرد.
انتهای پیام/
