امروز در تاریخ؛
از روز معلم تا سقوط برلین و پایان جنگ جهانی دوم
شهادت استاد "مرتضی مطهری" و روز معلم، درگذشت "ابوریحان بیرونی"، درگذشت "لئوناردو داوینچی"، آغاز جنگ دریایی انگلیس و آرژانتین، سقوط برلین در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 12 اردیبهشت 1393 خورشیدی برابر با 2 رجب 1435 هجری و 2 می 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
روز معلم
استاد مطهری پس از عمری مجاهدت در راه خدا و تلاش خستگی‌ناپذیر در زمینه‌های فرهنگی، سیاسی و مذهبی به دست جاهل‌ترین و جنایتکارترین دشمنان اسلام به ملکوت اعلی پیوست. او که معلم اخلاق، فلسفه، عرفان و مسائل اقتصادی بود در تمامی این زمینه‌ها کارهای تحقیقاتی و بنیادی شایسته‌ای انجام داده است.
موافقتنامه توسعه همکاریهای اقتصادی ایران و هند توسط نخست وزیران دو کشور در تهران امضا و مبادله شد(1353ش)
میرزا علی اصغرخان اتابک فرمان رئیس الوزرائی خود را از محمدعلی شاه دریافت کرد(1286ش)
تولد "ابن رومی" شاعر مشهور عرب در بغداد(221 ق)
علی بن عباس بغدادی معروف به ابن رومی از کودکی تحصیل علم را نزد پدرش آغاز کرد و سپس نزد اساتید برجسته‌ی آن زمان تحصیلات خود را ادامه داد. ابن رومی در جوانی در علوم رایج زمان به ویژه در ادبیات و سرودن شعر مهارت خوبی پیدا کرد. وی را شاعر خاص امام حسن عسکری(ع) می‌دانند، زیرا اشعار بسیاری در مدح آن حضرت سروده است. از ابن‌رومی اشعار زیبایی برجای مانده که تسلط او بر شعر و وسعت اطلاعاتش را نشان می‌دهد. ابن‌رومی در 28 جمادی الاولی 283 در 62 سالگی وفات یافت و به قولی کشته شد.
درگذشت "ابوریحان بیرونی" دانشمند بزرگ مسلمان(440 ق)
محمد بن احمد بن ریحان هروی خوارزمی بیرونی معروف به ابوریحان بیرونی، از مشاهیر حکمای نامی و اکابر فلاسفه‌ی اسلامی ایران زمین می‌باشد که در فنون ریاضی، طب، نجوم و سایر علوم زمان خود، متبحر بوده است. وی نزدیک به چهل سال در هند اقامت گزید و علاوه بر تسلط کامل به زبان آنها، افکار حکمای هند و فلاسفه‌ی یونان را ضمیمه‌ی معارف اسلامی نمود و علوم و معارف اسلامی را در بلاد هندوستان رواج کلی داد. هم‌چنین در ریاضیات، هیئت و جغرافیا فعالیت‌های علمی زیادی داشته و کتب گوناگونی نگاشته است. وی معاصر حکیم ابوعلی مسکویه، ابوسهل مسیحی و ابوعلی سینا، بوده است. این فیلسوف و حکیم بزرگ مسلمان، قرن‌ها قبل از دانشمندان غربی، کروی بودن زمین را کشف کرد و بر اساس محاسبات خود به این نتیجه رسید که زمین هر روز یک بار به دور خود و هر سال یک بار به دور خورشید می‌چرخد. ابوریحان بیرونی به زبان‌های عربی، یونانی و سانسکریت تسلط داشت و با تکیه بر دانش گسترده‌ی خویش، کتاب‌های متعددی را ترجمه کرد. علاوه بر آن حدود نیمی از آثار با ارزش این دانشمند نامی مسلمان در علم ریاضیات و نجوم می‌باشد. الارشادُ فی احکامِ النجوم، زیج مسعودی و مالَلهِند از جمله تالیفات اوست.
تولد "کاترین کبیر" ملکه مشهور روسیه (1729م)
کاترین کبیر، امپراتوریس روسیه، در دوم مه 1729م به دنیا آمد. وی در 15 سالگی با پتر سوم ازدواج کرد. اما پتر سوم، پادشاه روسیه به او علاقه نداشت و او را در ملأ عام مورد اهانت قرار می‌داد. کاترین با همدستی چند نفر از نزدیکان خود در نهم ژوئیه 1762م در 33 سالگی، هنگامی که پتر سوم از شهر خارج شده بود، خود را امپراتوریس و ملکه روسیه خواند. پتر که ناگهان، چنین ضربه هولناکی خورد، به کلی خود را باخته، بدون مقاومت چندانی، استعفا داد و چند روز بعد درگذشت. در حقیقت او توسط نزدیکان کاترین مسموم شده بود. گفته شده است که در دوره سلطنت او که بیش از سه دهه به طول انجامید، شیوه کشاورزی، اصلاح شده و اصول بانک‌داری ترویج گردید، ارتش را سازمان داده و سامان بخشید، بیمارستانهایی بنا شده و به طور کلی اقتصاد کشور شکوفا شد. هم‌چنین وی در تحکیم مسائل آموزش و فرهنگ روسیه تلاش نمود، اما از سوی دیگر، کاترین اگرچه ملکه روسیه به شمار می‌رفت اما از لحاظ شخصیتی دچار انحطاط شدید اخلاقی بود و به گفته مورخین با توجه به اینکه خود را یک موجود برتر می‌پنداشت، از مصاحبت با مردان متعدد دربار ابایی نداشت و فساد و تباهی بر دربار پادشاهی وی غلبه داشت. وی در سیاست خارجی، سیاست توسعه‌طلبی را دنبال می‌کرد و تا آنجا که می‌توانست برای این امر می‌کوشید. کاترین 33 سال سلطنت کرد و سرانجام در 17 نوامبر 1796م در 66 سالگی درگذشت. وی دارای هوشی سرشار و جسارت و عزمی تمام و حرص و جاه‌طلبی زیادی بود.
شهادت عالم مجاهد، آگاه و اندیشمند بزرگ اسلام استاد "مرتضی مطهری" (1358)
آیت‌اللَّه مرتضی مطهری در سال 1299 ش در شهرستان فریمان در استان خراسان دیده به جهان گشود. استاد مطهری در سال 1315 برای ادامه تحصیلات حوزوی وارد حوزه علمیه قم شد. وی در آنجا از محضر استادان بزرگواری چون آیات عظام سید حسین بروجردی، سیدمحمدتقی خوانساری، امام خمینی، علامه طباطبایی، سید محمد حجت کوه‌کمره‌ای، سید محمد محقق داماد، میرزا مهدی آشتیانی، شیخ مهدی مازندرانی و میرزا علی آقا شیرازی بهره‌های وافر برد و به مقام اجتهاد نائل آمد. استاد مطهری پلی میان حوزه و دانشگاه برقرار کرد و جوانان دانشجو را از غلتیدن به دام‌های الحاد و التقاط آگاهی بخشید. وی در قیام 15 خرداد سال 1342 نقشی مؤثر و روشنگری داشت و به همراه تعدادی از علما و روشنفکران دستگیر و زندانی گردید. استاد مطهری چه پیش از پیروزی انقلاب و چه پس از آن، به عنوان یکی از چهره‌های برجسته علمی، مذهبی و سیاسی در پیروزی انقلاب و استقرار حکومت اسلامی نقش بسزایی داشت و یکی از بنیان‌گذاران اصلی راه‌پیمایی‌های سراسری مردم علیه نظام طاغوتی پهلوی محسوب می‌شد.
درگذشت "لئوناردو داوینچی" نقاش، مجسمه ساز و معمار معروف ایتالیایی (1519م)
لئوناردو داوینچی در 14 اوت 1452م در ایتالیا به دنیا آمد. وی از آغاز جوانی به مطالعه طبیعت و بررسی سنگ‌ها، رودها و کوه‌ها... می‌پرداخت. علاوه بر این، لئوناردو از همان زمان به مجسمه‌سازی علاقه‌ای وافر داشت. لذا پدرش وی را به فلورانس فرستاد تا هنر مجسمه‌سازی و نقاشی را بیاموزد. وی در یادداشت‌های روزانه خود، طرح‌های جالبی از زیردریایی، تانک جنگی، لباس غواصی، چترنجات، نیروی جاذبه، اختراع دوربین، اختراع رطوبت سنج و بالگرد و... کشید که از جمله کارهای علمی و عملی این هنرمند و دانشمند بود. اختراعات و اکتشافات او به قدری زیاد و متنوعند که به راستی انسان را به حیرت می‌اندازد. داوینچی پس از سفر به چند شهر ایتالیا، در سال 1506م به فرانسه رفت و نقاش دربار لویی دوازدهم پادشاه این کشور شد. از داوینچی آثار بسیاری برجای مانده ولی اکثراً ناقص و نیمه‌تمامند زیرا وی با چنان شتابی در عرصه علوم و فنون جولان می‌کرد که فرصت تکمیل آنها را نمی‌یافت. با این حال از جمله تابلوهای نقاشی او شام آخر و لبخند ژوکوند است که مهمترین و زیباترین اثر اوست. هم‌چنین ساختمان کلیسای جامع میلان، از برجسته‌ترین آثار معماری داوینچی است. لئوناردو داوینچی سرانجام در 2 مه 1519م در 67 سالگی درگذشت.
آغاز دوران حکومت تزاری خاندان رومانوف بر سرزمین پهناور روسیه (1613م)
سه سال پس از حمله لهستان به روسیه، یکی از سرداران روسی آنها را شکست داد و مسکو را از اشغال ارتش لهستان خارج کرد و میخائیل رومانوف به عنوان تزار جدید، بر تخت نشست. از این زمان دوران حکومت 304 ساله خاندان رومانوف بر روسیه آغاز گردید. اگر چه کشور روسیه در زمان حکومت رومانوف‌ها گسترش یافت اما از لحاظ اقتصادی، پیشرفت چندانی نکرد و استبداد تزارها، مانع از شرکت مردم روسیه در سرنوشت خود بود. در اثر چنین مشکلات سیاسی و اقتصادی، مردم در سال 1917م علیه تزار نیکلای دوم آخرین پادشاه خاندان رومانوف قیام کردند. با سرنگون شدن او، رژیم سوسیالیستی بر روسیه حاکم شد.
آغاز جنگ عراق و انگلستان بر سر ادامه سلطه انگلیس بر عراق و چاه‌های نفت آن (1941م)
با پایان یافتن جنگ جهانی اول و تجزیه امپراتوری عثمانی، عراق تحت سرپرستی و قیمومیت استعمار بریتانیا قرار گرفت. انگلیس نیز امیر فیصل پسر حسین حاکم مکه را به پادشاهی عراق برگزید. اما به تدریج احزاب سیاسی در عراق فعال شدند و تلاش‌هایی برای استقلال عراق صورت گرفت. از جمله، رشید عالی گیلانی، که از استقلال طلبان عراق بود، در جریان جنگ جهانی دوم، مبارزه با استعمار انگلیس را به امید حمایت آلمان آغاز کرد و ریاست دولت را بر عهده گرفت. ولی کمک آلمان به وی نرسید و انگلیس پس از شکست دادن استقلال طلبان، بار دیگر عراق را اشغال کرد. رشید عالی نیز پس از شکست به خارج از عراق گریخت. اما علت اصلی بروز این درگیری، ادامه سلطه انگلیس بر چاه‌های نفت عراق و هم‌چنین مداخله در امور داخلی این کشور بود.
آغاز جنگ دریایی انگلیس و آرژانتین بر سر جزایر فالْکْ لَند (1982م)
جزایر فالْکْ‌لند (مالویناس) که در مجاورت آرژانتین و نزدیک قطب جنوب واقع شده‌اند، در سال 1832م به اشغال انگلستان درآمدند. با این حال، آرژانتین همواره این جزایر را متعلق به خود می‌دانست. در دوم آوریل 1982م، حکومت ژنرال‌ها در آرژانتین هم که برای تحکیم موقعیت داخلی خود در پی یک ماجراجویی نظامی بودند، این جزایر را تصرف کردند. هرچند دولت آرژانتین به دلیل بی‌اهمیت بودن موقعیت این جزایر و بُعد مسافت انگلستان تا آرژانتین و نیز مخارج سنگین لشکرکشی به فالْکْ‌لند توقع واکنش خاصی از جانب انگلیس نداشت ولی عکس‌العمل مارگارت تاچر، نخست‌وزیر وقت انگلستان شدیدتر از حد مورد تصور ژنرال‌ها بود. خانم تاچر طی نطقی تهدید کرد که اگر آرژانتینْ این جزایر را ترک نکند و غرامت این عمل را نپردازد، از جانب انگلیس مورد تهاجم قرار خواهد گرفت. با بی‌اعتنایی آرژانتین به این تهدید، خانم تاچر با بزرگ‌ترین و پرخرج‌ترین لشکرکشی نظامی انگلستان پس از جنگ جهانی دوم، به جنگ آرژانتینی‌ها رفت و پس از طی دوازده هزار کیلومتر، نبرد دریایی سختی از روز دوم مه 1982م بین ناوگان دریای دو طرف، در منطقه روی داد. در نهایت جنگ فالک لند پس از چهل روز با تسلیم باقی‌مانده نیروهای آرژانتینی در 14 ژوئن پایان یافت. جنگ فالک‌لند با وجود مخارج بسیار سنگین آن، باعث شد تا خانم تاچر در میان انگلیسی‌ها به بانوی آهنین ملقب گردد.
درگذشت "جیلبِرْتْ مورای" فیلسوف انگلیسی (1957م)
جیلبرت مورای، فیلسوف و محقق انگلیسی در دوم ژانویه 1866م در سیدنی استرالیا به دنیا آمد. وی در 11 سالگی راهی انگلستان شد و پس از تکمیل تحصیلات خود، از سی سالگی به عنوان استاد ادبیات و فلسفه یونانی در دانشگاه آکسفورد به تدریس پرداخت. مورای هم‌زمان تعدادی از داستان‌ها و نمایش‌نامه‌های یونانی را به شعر انگلیسی ترجمه کرد و در باب فرهنگ دنیای قدیم درتطبیق با مشکلات دنیای جدید، رسالات و مقالات بسیار نگاشت. وی در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که دین یونانی، در اصل، صبغه و رنگ یکتاپرستی داشته و خدایان متعدد یونانی، جنبه‌ها و وجه‌های مختلف خدا هستند. مورای براین اعتقاد بود که در فرهنگ شرک‌آلود باستان، پایین‌ترین و بالاترین مرتبه فکر بشر را می‌توان دید. او هم‌چنین عقیده داشت که از یک سو خرافات وحشت‌زا و ابتدایی و از سوی دیگر تعالی فکری جهانیان نشأت گرفته از ادبیات یونان باستان است. مورای پس از جنگ جهانی اول نیز خودش را صرف مسئله جامعه ملل کرد. از مورای آثاری برجای مانده که تاریخ ادبیات یونان، سنت کلاسیک در شعر و آزمایش این نسل از آن جمله‌اند. جیلبرت مورای سرانجام در دوم مه 1957م در 91 سالگی درگذشت.
سقوط برلین پایتخت آلمان در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم (1945م)
از نیمه‌های جنگ جهانی دوم به ویژه پس از ورود به جنگ طاقت‌فرسا با شوروی، نیروهای آلمانی تحلیل رفتند و از سوی دیگر متفقین نیز با بازسازی ارتش‌های خود و با کمک امریکا که دور از صحنه جنگ بود، توانستند سیر نزولی و روند اضمحلال رایش سوم را در آلمان رقم زنند. پس از چندی، با حمله متفقین، فرانسه از اشغال آلمان خارج شد و این نیروها با گذشتن از رودخانه راین وارد خاک آلمان شدند. از اوایل سال 1945م نیروهای شوروی که موفق به اخراج آلمانی‌ها از خاک خود شده بودند، به سرعت به طرف شرق آلمان حرکت کردند.
در اواخر آوریل همان سال بعد از بمباران‌های شدید هوایی، نیروهای زمینی شوروی وارد برلین شدند و در جریان جنگ شدید و خونین موفق به تصرف این شهر شدند. در اول مه 1945م هیتلر، پیشوای نازی‌ها خودکشی نمود و با سقوط کامل نظام سیاسی آلمان، جنگ جهانی دوم به پایان رسید. اما کشور آلمان و شهر برلین در قسمت شرقی تحت سیطره نظام سوسیالیستی و در بخش غربی در چهارچوب نظام سرمایه‌داری قرار گرفت و تا اوایل دهه 1990م به صورت کشور و شهری دو پاره به حیات سیاسی خود ادامه داد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
