چهارشنبه صبح زود راه افتادیم سمت کرج به مقصد شرکت مپنا. هم روز کارگر بود هم ولادت امام محمد باقر علیه السلام. یاد بازدید نوروزی آقا از نمایشگاه صنعت خودرو بودم که چهار سال قبل در یکی از سوله های شرکت ایران خودرو برگزار شد. این بازدیدهای صنعتی من را یاد آن 140 واحدی می اندازد که در دوره کارشناسی به مهندسی گذراندم.
 
مپنا یک شرکت دانش بنیان و از آن غول های صنعتی کشور بوده و هست که بیش از دو دهه از تأسیسش می گذرد و هر مهندسی بدش نمی آید توانش را در آن به کار گیرد.
 
کمی زودتر از آمدن آقا رسیدیم و سرخود زدیم به راه روی نمایشگاه و دیدن دست آوردهای شرکت، از توربین و ژنراتور گرفته تا پره های کوچک فلزی و سرامیکی. قرار بود نیروگاه گازی 160 مگاواتی حیدریه نجف هم در همین بازدید راه اندازی شود. مپنایی ها همه چیز را آماده کرده بودند و هر کس سر جای خودش بود.
 
برعکس بعضی برنامه ها التهابی در کارهای میزبان نبود. کم کم وزرای مربوط آمدند؛ آقایان چیت چیان وزیر نیرو، ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ستاری معاون علمی رئیس جمهور، امام جمعه و استاندار استان البرز و علی آبادی رئیس شرکت مپنا.
 
شاید تنها وزیر مرتبطی که حضور نداشت، وزیر صنعت بود. از رفتن و وزرا و مسئولین شرکت مپنا به سمت در ورودی سالن و جمع شدن شان می­شد حدس زد که آقا دارند می رسند. محل نمایشگاه هم عبارت بود از سالنی بسیار بزرگ که در گوشه ای از آن 150 صندلی چیده بودند برای جلسه توجیهی ابتدای بازدید و راهرویی بلند که قطعات و تجهیزات شرکت دو طرف آن چیده شده بود.
 
اندازه بعضی از این قطعات دو برابر موتور هواپیما بودند. سمت دیگر این سالن هم کارگران و کارکنان شرکت جمع شده بودند تا دیداری پس از بازدید آقا داشته باشند.
 
صدای صلوات مسئولین که بلند شد معنایش حضور رهبر انقلاب بود. امام جمعه اولین نفری بود که خوش آمد گفت بعد هم علی آبادی و بعدتر وزرا. رئیس شرکت مدیرانش را تک تک معرفی کرد به آقا و بعد همه وارد همان سالن محوطه 150 نفری شدند.
 
جلوی این 150 صندلی یک صندلی برای آقا گذاشته بودند و یک میز کوچک کنار آن که رویش ساعت بود و کاغذ و قلم. پشت سر ایشان هم طبق معمول یک قاب عکس از امام خمینی بود.
 
این عکس امام را یادم نیست که در دیداری رسمی نباشد. پشت سر جمع هم یک توربین گازی 25 مگاواتی گذاشته بودند. جمع آقا را می دید و امام را و ایشان جمع را می دید و توربین را.
 
اول جوانی خوش صدا قرآن خواند: وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَی.... در طول قرائت قاری آقا با تمرکز گوش دادند. به کسی نگاه نکردند حتی به قاری. مصداق «وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ» بودند تا قاری صدق الله گفت.
 
بعد از پخش کلیپی، چیت چیان، وزیر نیرو گزارش داد و بعد علی آبادی رئیس مپنا. وزیر نیرو گزارشی موجز و موثر خواند، بی غلط و تپق. علی آبادی هم گزارش داد که مپنا بعد از جنرال الکتریک آمریکا و زیمنس آلمان و دو شرکت فرانسوی و ایتالیایی و میتسوبیشی ژاپن، ششمین شرکت توربین و نیروگاه ساز دنیاست و بیش از یک سوم نیروگاههای گازی و ترکیبی کشور را ساخته و در این راه مرارتها دیده و خون دلها خورده است. وقتی به اینجای گزارش رسید بغض کرد و بعد سکوت. کمی به سکوت گذراند تا خودش را کنترل کند و بعد ادامه داد. گزارش این دو که تمام شد، برای آقا میکروفون گذاشتند. ایشان قبل از شروع صحبت با انگشت اشاره تقه ای به میکروفن زدند تا از روشن بودنش مطمئن شوند. از گزارش تشکر کردند و گفتند: «آنچه در ساخت و بنا و ابقاء این مجموعه نقش داشته به نظرم سه عنصر علم، عزم و هنر است. عجالتا و قبل از بازدید توصیه ام به شما این است که این سه عنصر را با هم حفظ کنید؛ علم، عزم و نگاه لطیف هنری را. به خاطر گریه آقای علی آبادی توصیه ای هم به آقایان دولت دارم در خوش حسابی با مپنا. من گزارش اینجا را دیدم. برای معوقات و حل مشکلات راه حل هایی هم پیشنهاد شده بود. بعضی از این راهها شدنی است.»
 
آقا که این حرفها را می زدند، مدیران مپنا داشتند بال در می آوردند. ایشان بلند شدند و بقیه هم. بخش دوم برنامه بازدید بود که شروع شد.
 
چند دقیقه معطل شدیم تا از آن سالن 150 نفره بیرون بیاییم. محافظها سعی می کردند حرکت جمعیت را مدیریت کنند. آقا رسیده بودند پای ژنراتورهای 25 مگاواتی و علی آبادی داشت توضیح می داد که این واحدهای کوچک تولید برق، شبکه تولید را ایمن می کند، هزینه انتقال و اتلاف انرژی را کم می کند، امکان پدافند غیرعامل را زیاد می کند و ... توضیحات فنی را به خوبی در زبانی عمومی منتقل می کرد.
 
و چه عجب از سیستم مدیریت انرژی که تازه دارد به فکر کوچک و زیاد کردن سامانه های تولید برق می افتد. قبل از آمدن آقا از یکی از مهندس ها پرسیدم و فهمیدم اتلاف انرژی برق ما در خطوط انتقال حداقل 15 درصد است. 15 درصد را در 72هزار مگاوات برق تولیدی که ضرب بکنیم، می شود مصرف برق یک کشور کمی جمع و جورتر از ایران!
 
بعد از آن رسیدیم پای توربین های بادی. توربین هایی که در مناطق بادخیز نصب می شود و بعد از نصب دیگر هزینه چندانی ندارد. البته این توربین های دو و نیم مگاواتی هزینه اولیه زیادی دارند و با حدود 10 تا از آنها می شود یک نیروگاه 160 مگاواتی گازی راه انداخت. ولی در دراز مدت چاره ای نداریم جز توجه به همین نیروهای تجدیدپذیر.
 
مهندسی توضیحم داد که البته برق تولیدی از نور خورشید در ایرانِ پرآفتاب بومی تر است از برق بادی. کلیت همین حرفها را علی آبادی داشت به آقا می گفت. همان مهندس البته توضیح می داد که کشور پهناور، پراقلیم و پرجمعیتی مثل ایران احتیاج دارد به بسته تولید انرژی برق؛ از بادی و خورشیدی گرفته تا گازی و هسته ای والا میزان آسیب پذیری مان زیاد می شود. همین الان هم کشورهای پیشرو در تولید برق پاک، از طرف دیگر نیروگاههای هسته ای شان را توسعه می دهند.
 
علی آبادی توضیح می داد در مراحل مختلف تولید با چه تدابیری تحریم ها را دور زده یا شکست داده اند. مثلا اینکه جنس ملخ این توربین ها را از یک ماده عمومی انتخاب کرده اند در طراحی، تا همه جای دنیا پیدا بشود.
 
نکته جالب این بود که از جرثقیلی که با آن بتوان این توربین های بادی را نصب کرد فقط یک عدد موجود است در کشور و این جرثقیل هم تحریمی است. علی آبادی سرش را نزدیک گوش آقا برد و آرام گفت: البته ما داریم مشکل را حل می کنیم.
 
آقا گفت: من درباره این توربین های بادی شنیده ام در دنیا 8 مگاواتی اش هم هست. مسئول غرفه جواب داد: بله آن مخصوص دریاست. این توربین ها مخصوص خشکی است. ضمن اینکه طبیعت مناطق بادخیز ما کوهستانی است و سرعت بادهای بومی ما با همین توربین های دو و نیم مگاواتی سازگار است.
 
کمی جلوتر دوباره جمع ایستاد. آقا عصایشان را جلوی پاها به زمین می گذاشتند و دست چپ را روی عصا و دست راست را روی دست چپ. و این طور کمی از وزنشان را از روی پاها منتقل می کردند به عصا. کسی راجع به توربین های لوکوموتیو توضیح داد و بهینه شدنشان که باعث شده زمانِ مسافرت ریلی مسیر تهران مشهد 2 ساعت کمتر شود.
 
آقا پرسیدند: صرفه جویی سوخت هم دارد یا با مصرف بیشتر این به دست آمده؟ آن مهندس با افتخار گفت: در هر مسیر 1500 لیتر کمتر گازوییل مصرف می کند. همانجا بود که رئیس راه آهن جلو آمد و گفت به شرکت مپنا سفارشهایی داده اند و خوش حساب هم بوده اند. آقا هم فوری رئیس راه آهن را خطاب قرار دادند که: «کاری کنید مردم برای جابه جایی بار از راه آهن بیشتر استفاده کنند. همه اش تقصیر مردم نیست که بارها با تریلی و کامیون حمل و نقل می شود. تقصیر شما هم هست که تبلیغ و تبیین نمی کنید. ما این همه سرمایه گذاری در کشور داشته ایم برای توسعه ی شبکه ریلی، باید از آن استفاده کنیم.»
 
رئیس راه آهن که سرش پایین بود چَشمی گفت و تأیید کرد و گفت: بله از کل باری که از بنادر حمل می شود به داخل کشور فقط 5 درصد سهم سیستم ریلی است.
 
عکاسها سر ذوق آمده بودند. در مراسم ها و برنامه هایی که در حسینیه امام خمینی برگزار می شود، هم قدرت مانور آنها کمتر است، هم تنوع قابشان. اینجا ولی هم می توانستند جابجا شوند هم آقا را در موقعیتهای مختلف و با ماشین ها و قطعات و ماکتهای متفاوت کادر ببندند. به ژنراتور 25 مگاواتی که رسیدیم، توی گوش رفیق عکاسمان، گفتم برود از پشت حفره ژنراتور از آقا عکس بگیرد. این یکی دیگر ماکت نبود. خود ژنراتور بود. کمکش کردم برود بالا. تنها عکاسی که از آنجا عکس گرفت او بود.
 
مهندس ها تند تند داشتند توضیح عملکرد می دادند و خیلی تلاش می کردند مطالب فنی را با بیانی ساده مطرح کنند. بین همه شان هم علی آبادی در این کار موفق تر بود.
 
رسیدیم به سیستم کنترل نیروگاه. علی آبادی توضیح داد این سیستم قلب نیروگاه است که تا چند وقت قبل قطعاتش را از زیمنس آلمان می گرفتیم. ظاهر سیستم کنترل برای ما بود ولی قطعاتش برای زیمنس. با مدد الهی الان دیگر همه قطعاتش را خودمان تولید کردیم.
 
آقا چند قدم جلوتر رفتند و عینکشان را بالا دادند و با دقت آرم مپنا بر قطعات ریز را جستجو کردند و علی آبادی توضیح داد برای اینکه زیمنسی ها نتوانند جنگ تبلیغاتی کنند که ما دروغ می گوییم، سیستم کنترل نیروگاه اهدایی به نجف اشرف را از همین قطعات خودمان ساختیم که یک مصرف کننده و مشتری خارجی برای محصولمان داشته باشیم.
 
بعد از آن از آقا خواست برگردند و پشت سرشان را ببیند؛ روتور توربین 325مگاواتی! علی آبادی روبه چیت چیان گفت: آقای وزیر! دیگر از خارجی ها این روتور را نخرید، ما تولید کردیم.
 
چند قدم جلوتر ارتباط مستقیمی برقرار بود با نجف اشرف در عراق. می خواستند نیروگاه 160 مگاواتی نجف را با حضور آقا راه اندازی کنند. ما تصویر مهندس های ایرانی در عراق را می دیدیم ولی آنها فقط صدای ما را می شنیدند. علی آبادی توضیح داد که منتظر شما هستند.
 
آقا فرمودند: با سلامی به امیرالمؤمنین علیه السلام دستور بدهید که اقدام کنند. کمی مکث کردند و گفتند: سلام من را هم به ایشان برسانید. علی آبادی از پشت گوشی گفت: آقا می فرمایند با سلام بر حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام عملیات را شروع کنید. علی آبادی می خواست بگذرد ولی آقا خواستند توجه بیشتری به مهندس های نجف داشته باشند، گفتند: «بهشون بگید چهره شما را دیدیم؛ از خوشحالی شما و موفقیت شما ما هم خوشحالیم».
 
اینها را که علی آبادی پشت تلفن گفت خوشحالی مهندس ها بیشتر هم شد.
 
بین توضیحات مسئولین شرکت، آقا لبخند زدند و رو به جایی دورتر دست تکان دادند. آنها که اطراف ایشان بودند هم حواسشان جمع شد به دست تکان دادن و لبخند آقا. خودم را جابجا کردم ببینم موضوع چیست. دیدم کارگری که پشت دستگاه بزرگ تراش ایستاده، دست روی سینه گذاشته به احترام رهبرش. آقا بین توضیحات فنی و صنعتی حواسشان پیش کارگر ساده شرکت رفت که دست تکان داد.
 
علی آبادی که دید آقا حواسشان به متصدی دستگاه بزرگ تراش است دوباره سرش را به گوش آقا نزدیک کرد و گفت: این دستگاهها تحریم است. ما اینها را با دانش فنی بچه های خودمان سرهم کردیم. الان این دستگاهها لیسانس ندارد!
 
از جایی علی آبادی به آقا گفت برگردند. آقا ایستادند. کمی تعلل کردند. جمع هم ایستادند. نمی دانستند چرا آقا ایستاده و به کجا نگاه می کنند. من البته شک نکردم که حتما باز کارگری را زیر نظر داشته ­اند. چند لحظه صبر کردند تا متصدی یکی دیگر از دستگاههای بزرگ تراش سرش را بلند کرد و نگاهش به نگاه آقا گره خورد. آقا برایش دست تکان دادند. کارگر با تعجب اطرافش را نگاه کرد. هیچکس نبود. یقین کرد آقا برای او دست تکان داده ­اند. کارگر بلند شد و دست تکان داد و آقا رفتند. راستی در این روز که به نام کارگرهاست، کدام رفتار مثل این می توانست باعث تکریم شان باشد.
 
علی آبادی سر قطعه ای ایستاد و گفت: این قطعه را باید با دستگاه جوش خاصی جوش می دادیم. دستگاه جوش را از اوکراین خریدیم. توی هواپیما بار زده بودیم که آمریکاییها فهمیدند و نگذاشتند بیاوریم. یعنی فروشنده را تحت فشار گذاشتند که پس بگیرد. این شد که روش تولید را عوض کردیم و کلا قطعه را یکپارچه ساختیم. البته کمی گرانتر شد ولی درنماندیم برای تحریم. بعد دوباره در گوش آقا چیزی گفت که نوشتنی نیست. ولی دَمشان گرم که به 6 روش تحریم را دور زدند!
 
یک توربین را علی آبادی به آقا نشان داد و گفت: این توربین آنقدر سبک است که با کمی تغییرات می توان روی هواپیما سوارش کرد. آقا هم گفتند: توصیه من هم همین است که با صنعت هواپیمایی مرتبط باشید. کنار یک روتور بزرگ بخاری، آقا را نگه داشت علی آبادی و گفت: آن چیزی که درباره خون دل بهتان گفتم همین هاست. روکشهای سرامیکی را در دنیا فقط آمریکاییها و آلمانی ها می توانند بسازنند. تحریم که کردند با کمک خدا ولی با خونِ دل خوردن، خودمان ساختیم و بعد پره های روکش سرامیک را به آقا نشان داد.
 
به وزیر نیرو هم گفت: ما الان می توانیم روتور کلاس اِف را هم بسازیم به شرطی که بابت 8 تایش قرارداد داشته باشیم. وزیر خندید و به آقا گفت: این روتورها که می گویند اگر ساخته شود، حدود 5 میلیارد دلار صرفه جویی سوخت داریم. بعد به علی آبادی ضمنی قول داد قرارداد ببندد.
 
در دوران دانشجویی جایی رفته بودیم برای بازدید. استادمان این پره های توربین را به ما نشان می داد و می گفت: آرزوی ما طراحی این پره هاست. حالا برای من حداقل جالب بود که نه تنها طراحی کرده ایم، بلکه آنها را ساخته ایم.
 
شنیدم که مهندس ها می گفتند: بعضی از تحریمهای ما به خاطر این است که داریم رقیبشان می شویم. مثلا در یکی از کشورهای آسیایی، ما در مناقصه ی نیروگاه، زیمنس را شکست دادیم. خیلی عصبانی شدند و شکایت کردند که ما تقلب کرده ایم. حتی کارمند محلی ما را دستگیر کردند و زندان انداختند.
 
ولی دولت آن کشور بدون مناقصه حاضر شد برای نیروگاه دوم هم با ما قرارداد ببندد. آقا گفتند: البته به فکر آزادی آن کارمندتان حتما باشید.
 
دیگر رسیده بودیم آخر نمایشگاه. قسمت نفت و گاز و لکوموتیوها را هم که دیدیم، علی آبادی جوانی را معرفی کرد که: این هم داماد من هستند آقا! همانجا هم کارگری چفیه آقا را گرفت.
 
آقا رفتند پشت جایگاه که برای کارگرها صحبت کتند. علی آبادی به اطرافیانش که داشتند تبریک می گفتند با بغض می گفت: از دستم در رفت، اصلا نفهمیدم چطور گزارش می دهم! صدای کارگرها و کارکنان بلند شد که: ای رهبر آزاده آماده ایم آماده و این همه لشگر آمده به عشق رهبر آمده.

انتهای پیام/