میلاد "امیرالمؤمنین امام علی"(ع)، تنظیم اولین آییننامه راهنمایی و رانندگی در ایران، لغو نهایی کاپیتولاسیون در ایران، و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 23 اردیبهشت 1393 خورشیدی برابر با 13 رجب 1435 هجری و 13 می 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
میلاد پیشوای اول مسلمانان "امیرالمؤمنین امام علی"(ع)(23 سال قبل از هجرت) امام علی (ع) امام اول شیعیان و خلیفهی چهارم، در سیزدهم رجب سال 30 عام الفیل در دورن خانهی کعبه به دنیا آمد. پدرش ابوطالب (عبدمناف) پسر عبدالمطلب و مادرش فاطمه دختر اسد بن هاشم است. ابوالحسن، ابوتراب، ابوالحسین، ابوالرَّیحانَتَین از جمله کنیههای آن امام و امیرالمؤمنین، ولی اللَّه، اسداللَّه، مرتضی، وصی، یعسوب الدین، حیدر، کرار و... از القاب آن سرور میباشد. حضرت علی (ع) از دوران کودکی، تحت تعلیم و تربیت حضرت محمد (ص) قرار گرفت و اولین مردی بود که اسلام آورد.
آن امام همام به جز غزوهی تبوک، در تمامی غزوات و جنگهای پیامبر اکرم (ص) حضور داشت و همواره در رنجها و سختیها، یاور و حامی پیامبر بزرگ اسلام بود. امام علی (ع) در هجدهم ذیحجّهی سال یازدهم هجری، در محلی به نام غدیر خُم، به امر خدا و از طرف پیامبر به رهبری امت اسلامی پس از رسول اکرم (ص) برگزیده شد و پس از بیعت مردم، امیرالمؤمنین لقب گرفت. اماپس از رحلت پیامبر (ص) این امر مُهم اجرا نگردید و خلافت به دست ابوبکر افتاد. سیوسه سال از عمر مبارک امام علی در کنار رسول خدا (ص)، بیست و پنج سال پس از رحلت آن حضرت در خانهنشینی و در حدود پنج سال نیز در خلافت سپری شد. انحصار چاپ اسکناس در ایران توسط بانک ملّی ایران (1309 ش) کشور فرانسه برای اولین بار پس از انقلاب کبیر خود، پول کاغذی را رواج داد. در ایران تا سال 1268 ش که بانک شاهنشاهی تشکیل شد، پول رایج کشور، مسکوک طلا و نقره بود. در آن سال نشر اسکناس در سراسر ایران منحصراً به بانک شاهنشاهی وابسته به انگلیس تعلق گرفت. دو سال بعد، اسکناس جدید بانک با سرلوحه فارسی و علامت شیر و خورشید و عکس ناصرالدین شاه قاجار و ذکر ارزش آن منتشر شد. مجموعاً بانک شاهنشاهی، چهل سال در ایران اسکناس منتشر کرد تا این که در 23 اردیبهشت 1309 ش، حق انتشار اسکناس از آن بانک سلب و در مقابل دویست هزار لیره انگلیس، به بانک ملی ایران واگذار گردید. اسکناسهای بانک ملی در سال 1310 ش منتشر شد و تا سالها، رایج بود. تهیه و تنظیم اولین آییننامه راهنمایی و رانندگی در ایران (1330 ش) آییننامه رانندگی مجموعهی قوانین و مقررات رانندگی است که هر رانندهای باید آن را مطالعه ودر زمان رانندگی رعایت کند. متقاضیان دریافت گواهینامه رانندگی، باید قبل از امتحان عملی در آزمونی که معمولاً کتبی برگزار میشود، به پرسشهایی که از این آئیننامه طرح شدهاند پاسخ دهند. در اردیبهشت ماه سال 1390 مجلس شورای اسلامی قانون جدید راهنمایی و رانندگی را به تصویب رساند. در این طرح مقررات سختی برای کنترل تردد کلیه وسایل نقلیه در سطح کشور در نظر گرفته شده است. لغو نهایی کاپیتولاسیون در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی (1358 ش) کاپیتولاسیون عبارت است از قراردادهایی، که اتباع دولتهای استعماری، پس از ورود به قلمرو دولت ناتوان، تحت حاکمیت دادگاههای دولت متبوع خود باقی میماندند و محاکم دولت ضعیف، حق محاکمه آنها را نداشتند. این قانون خفَّت بار پس از امضای عهدنامه ترکمنچای بین ایران و روسیه در زمان فتحعلی شاه قاجار اجرا شد و پس از مدتی کشورهای استعماری اسپانیا، فرانسه، آمریکا، انگلستان، آلمان، ایتالیا و چند کشور دیگر از جمله دولت عثمانی از ایران حقِّ کاپیتولاسیون را به دست آوردند. در سایه این قانون ننگین، بیگانگان هرچه میخواستند به ایران وارد و یا از ایران خارج میکردند. این قانون، اصلِ حاکمیت و استقلال کشور را متزلزل میساخت و به قوانین خارجی، اعتبارِ برون مرزی میبخشید.
کاپیتولاسیون که در واقع از الحاق ماده واحدهای به قرارداد وین - مصونیت اتباع سیاسی - به وجود میآمد، به صورتی نیمه مخفی، ابتدا در مجلس سنا و سپس در 21 مهرماه 1343 شمسی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید. امام خمینی (ره) در برابر این قانون ننگآور و خفتبار، عکسالعمل سختی نشان دادند و در تاریخ 4 آبان 1343 شمسی سخنرانی مهمی ایراد نمودند که طوفانی عظیم در جامعه به پا کرد. لذا آن حضرت را در سیزدهم آبان همان سال دستگیر و به ترکیه تبعید کردند. سرانجام در ادامه مبارزات امام امت و امت امام، سه ماه پس از پیروزی انقلاب، به پیشنهاد هیئت وزیران و تصویب شورای انقلاب اسلامی، در بیست و سوم اردیبهشت ماه سال 1358 ش حق کاپیتولاسیون و امتیازات و ملحقات آن برای همیشه و به طور نهایی لغو شد. دولتین روس و انگلیس پیشنهاد نمودند که حاضرند هر یک دویست هزار لیره به دولت ایران وام بدهند مشروط بر اینکه قرارداد 1907 به مرحله اجرا درآید (1289 ش) شهادت عالم مجاهد و مبارز مشروطه خواه آیت اللَّه "شیخفضلاللَّه نوری" (1327 ق) آیتاللَّه شیخ فضل اللَّه نوری در سال 1259 ق در تهران متولد شد. شیخ فضل اللَّه برای مقابله با استبداد، به همراه آیات عظام طباطبایی و بهبهانی در دوران مشروطیت، این جنبش را رهبری میکرد. وی در مهاجرت کبری شرکت داشت و در تهیه، تنظیم و تدوین قانون اساسی و متمم آن سهیم بود، به طوری که اصل دوم متمم به ابتکار او تهیه شد. یکی از اصول پیشنهادی شیخ فضل اللَّه، حضور پنج عالم مجتهد در مجلس بود تا قوانین ضد اسلامی به تصویب نمایندگان نرسد. او در جمادی الاولی سال 1325 تصمیم گرفت یک کانون تبلیغاتی علیه مشروطهی غیر مشروعه ایجاد کند. اقدامات تبلیغی شیخ با مخالفت مجلسیان مواجه شد و شیخ فضلاللَّه در حضرت عبدالعظیم تحصن اختیار کرد. شیخ فضل اللَّه سرانجام در 12 رجب سال 1327 از جانب فاتحین دستگیر و عصر 13 رجب پس از یک محاکمهی کوتاه به مجازات مرگ محکوم شد. شیخ فضل اللَّه نوری سرانجام در سیزدهم رجب همان سال در میدان توپخانهی تهران و در حضور هزاران نفر از مردم به دار آویخته شد. اکثریت کسانی که آن روز در پایین دارِ شیخِ شهید جهت قتلِ او خوشحالی میکردند، همانهایی بودند که در ماههای قبل در استقبالِ آن عالمِ مجاهد در بازگشت از تَحصُّن، حضور داشتند. شیخ فضل اللَّه نوری که خود در ابتدا از حامیان اصلی مشروطه بود، به محض این که خطر انحراف این نهضت را تشخیص داد، خواهان مشروطهی مشروعه شد و این چنین مرگبار پاسخ خود را دریافت کرد. مقبرهی ایشان در صحن حرم مطهر حضرت معصومه (س) واقع شده است. درگذشت "محمد بن عیسی تَرمَذی" محدث کبیر (279 ق) محمد بن عیسی معروف به ابوعیسی تَرمَذی از مشاهیر حُفّاظ، مُحدثین و در شمار پیشوایان راوی حدیث قرار دارد. وی در قوهی حافظه بینظیر و از شاگردان خاص امام بخاری بود. کتاب صحیح ترمذی از منابع درجهی اول اهل سنت، از آثار ترمذی میباشد. وی در هفتاد سالگی وفات یافت. آغاز خروج نیروهای انگلستان در پی پایان قیمومیت بر فلسطین (1948 م) در پی شکست دولت عثمانی در جریان جنگ جهانی اول، سربازان انگلیسی، فلسطین را اشغال کردند. پنج سال بعد، در سال 1922 م، جامعه ملل، تحت نفوذ انگلیس، قیمومیت بریتانیا بر فلسطین را در آن سرزمین پذیرفت. در فوریه سال 1947 م دولت انگلیس به بهانه اینکه دیگر قادر به ادامه قیمومیت برفلسطین نیست حل این مسئله را به سازمان ملل متحد ارجاع نمود و این سازمان پس از تشکیل یک کمیته ویژه برای حل مسئله فلسطین و اعزام هیأتهایی به فلسطین و اردوگاههای آوارگان یهودی در اروپا، به تقسیم فلسطین و بینالمللی شدن بیتالمقدس رأی داد. این امر در 29 نوامبر 1947 م در مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به تصویب رسید و سرزمین فلسطین بین اعراب و مهاجران یهود تقسیم شد. در همین زمان، صهیونیستها با عملیاتهای تروریستی، فلسطینیها را وادار به ترک سرزمین خود میکردند و برای اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی برنامهریزی مینمودند. انگلیس نیز که زمینه را برای تشکیل دولت صهیونیستی مناسب میدید، اعلام کرد که نیروهایش را تا 13 مه 1948 از فلسطین خارج خواهد کرد. همزمان با خروج تدریجی نیروهای انگلیسی، تشکیلات نظامی یهودیان که در سالهای جنگ دوم جهانی و پس از آن شکل گرفته بود، جای آنها را گرفتند. در نهایت با خروج آخرین سربازان انگلیسی از خاک فلسطین در 13 مه 1948 م، مقدمات اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی فراهم شد و فردای آن روز، این رژیم تحمیلی، حضور خود در این سرزمین و تشکیل دولت اسرائیل را اعلام کرد. تولد "مارتین لوتر" مؤسس فرقه پروتستان (1483 م) مارتین لوتر، در 13 مه 1483 م در شهر ایزلبن آلمان به دنیا آمد. آغاز قیام لوتر بر ضد کلیسای کاتولیک و استبداد مذهبی، بر سر مسئله آمرزش گناهان از طرف کشیشان و پاپ بود. رؤسای کلیسا به دلخواهْ اشخاص را از کلیسا اخراج یا تکفیر میکردند و سپس برای آمرزش گناهان و ورود مجدد به کلیسا، گناهان آنان را با پول میخریدند. اما آنچه لوتر را بر ضد این اوضاع برانگیخت، اقدام مسئولین کلیسا در فروش رسمی آمرزشنامه بود. با قیام لوتر، طلسم تعصب مذهبی و استیلاطلبی و استبداد کاتولیکی قرون وسطی در هم شکست و مذهبی نو با نام پروتستان شکل گرفت. پروتست به معنی اعتراض در ابتدا با انگیزه اصلاح کلیسای کاتولیک آغاز شد. لوتر معتقد بود که یگانه چیزی که در مسیحیت معتبر است کتاب مقدس میباشد از این رو، هیچگونه حجیتی برای مقام پاپی، شوراهای کلیسایی یا آرای صاحبان کلیسا و قدّیسان قائل نبود.
از دیدگاه پروتستان، هر مسیحی میتواند پیام کتاب مقدس را به وجدان شخصی خود دریابد و نجات و رستگاری شخص تنها از طریق فیض الهی و در ضمنِ ایمان، پدید میآید. از جمله ویژگیهای اخلاق و تفکر پروتستانی، خردگرایی، تاکید بر آزادی فردی، تساهل و مدارا، تکیه بر تولید و گسترش ثروت، عبادت دانستن کار، موهبت الهی دانستنِ ثروت و پسندیده دانستن آن را میتوان برشمرد. پروتستان در طی سالهای حیات خود به چندین فرقه تقسیم شد و در کشورهای آلمان، اسکاندیناوی، بریتانیای کبیر، فرانسه، سوئیس و مجارستان، طرفداران بیشتری یافت. رهبر پروتستانها، در اواخر عمر دچار بیماری شد و سرانجام در 12 ژوئیه 1546 م در 71 سالگی درگذشت.