کنسرسیوم نیوز:
"عربستان گوشمالی‌داده‌شده" به دنبال تنش‌زدایی با ایران/ "نتانیاهو" بازنده اصلی است
پایگاه اینترنتی کنسرسیوم نیوز در تحلیلی از اوضاع خاورمیانه نوشت عربستان به دنبال تنش زدایی با ایران است و این تنش زدایی ضربه ای سخت بر پیکر مخالفان ایران در امریکا و اسرائیل است و بازنده اصلی آن نتانیاهو است.
به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه اینترنتی کنسرسیوم نیوز در مقاله ای به قلم" آندرس کالا" تحلیلگر و روزنامه نگار اسپانیایی تحت عنوان " عریستان گوشمالی‌داده‌شده به تنش‌زدایی با ایران رو آورده است"، به مسئله تنش‌زدایی میان ایران و عربستان پرداخته و معتقد است تنش زدایی میان ایران و عربستان می تواند شکستی برای نومحافظه‌کاران واشنگتن ، اسرائیل و دیگر هوچیگران سیاست خارجی باشد که علاقمند به تشدید تنش در خاورمیانه هستند.
از سوی دیگراین تحلیلگر مادریدی، نتانیاهو را بازنده اصلی این تنش زدایی می داند.
"آندرس کالا" می‌نویسد: در سال گذشته ، بندر بن سلطان رئیس اطلاعات عربستان سعودی در سراسر جهان با تکبر از نفوذ عربستان بر تروریست ها از سوریه گرفته تا چچن مباهات می کرد و با اسرائیل علیه ایران همکاری می کرد. اما بندر رفته است و عربستان سعودی ممکن است از هزینه های سیاسی بکاهد.
به نظر می رسد عربستان سعودی - بعد از متحمل شدن شکست هایی در حمایت از تروریست ها در سوریه و دیگر جنگ های نیابتی علیه رقیب منطقه ای خود ، ایران - از رویارویی عقب نشینی کرده و به دنبال راه هایی برای کاهش تنش ها با ایران است ، حتی از محمد جواد ظریف ، وزیر امور خارجه ایران برای سفر به عربستان دعوت کرده است.
به عنوان نشانه‌های دیگری از کاهش هزینه‌ها، ملک عبدالله ،شاهزاده بندر بن سلطان رئیس اطلاعات پر سر و صدای خود را برکنار کرد و حمایت خود را از سازمان‌های تروریستی مرتبط با القاعده در سوریه و عراق محدود کرد، از جمله برای عربستانی‌هایی که برای این گروه می‌جنگند مجازات زندان تعیین کرد.
ریاض ، که خود را در مقابل ایران می بیند، می توانست برای مدتی نقش بازی کند ، اما به نظر می رسد به طور جدی به فکر یک تغییر استراتژیک و تنش زدایی با ایران است که می تواند بازتاب گسترده منطقه ای و حتی جهانی داشته باشد.
هنگامی که اوباما تابستان گذشته تصمیم گرفت به سوریه حمله نکند - و دولت بشار اسد، با کمک حزب الله لبنان ،در جنگ داخلی دست بالا را کسب کرد - مشخص شد که پیروزی تروریست‌های مورد حمایت عربستان دست نیافتنی است. به همین ترتیب، انتخابات ماه گذشته عراق، بار دیگر بر قدرت دولت شیعی که سخت به حمایت عربستان از تروریست ها انتقاد دارد، تاکید کرد.
این شکست ها و ضربات باعث شده است ریاض به فکر کاهش ضرر و زیان خود در سوریه و عراق بیفتد در حالی که همزمان حمایت خود از دیکتاتوری نظامی مصر را ، که سال گذشته دولت منتخب اخوان المسلمین را سرنگون کرد و در حال حاضر به دنبال سرکوب آن جنبش مردمی است، دو برابر افزایش داده است. اخوان المسلمین تهدید متفاوتی برای پادشاهی عربستان سعودی است.
کنسرسیوم نیوز نوشت: ا یران در بهترین شکل، با جنگ نیابتی در سوریه و عراق و تحریم های غرب تضعیف نمی شود. دولت ایران مدتی است که خواستار تنش زدایی با عربستان سعودی شده است. حاکمان سعودی با برخی از اصلاح طلبان ایران آشنا هستند، و با آنها در طول یک دهه سر و کار داشته اند. به عبارت ساده، به نظر می رسد هر دو کشور ایران و عربستان سعودی به این نتیجه رسیده اند که لازم است در درگیری‌های خود مکث و تامل کنند تا بتوانند بر روی دیگر اولویت های داخلی و ژئوپلتیک تمرکز کنند.
تنش‌زدایی در حال ظهور میان ایران و عربستان همچنین می‌تواند شکستی برای نو محافظه کاران، با نفوذ واشنگتن و دیگر هوچیگران سیاست خارجی باشد که علاقمند به تشدید تنش در خاورمیانه با نگاهی به "تغییر رژیم" در سوریه و ایران هستند.
اما شاید بزرگترین بازنده این تنش‌زدایی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل باشد که اصرار دارد که ایران و متحدان آن بزرگترین تهدید استراتژیک اسرائیل هستند . دولت نتانیاهو از تروریست های سوریه در جنگ علیه متحد ایران،بشار اسد ،حمایت می کند.
نتانیاهو همچنین به جای اعتماد به مذاکرات، خواهان حمله نظامی به ایران برای از بین بردن تاسیسات هسته‌ای آن است. ( اسرائیل در حال حاضر تنها کشور دارای سلاح هسته ای در منطقه است ، هر چند که از پذیرفتن آنچه که به طور گسترده ای زرادخانه هسته ای بزرگ و پیچیده محسوب می شود ،خودداری می کند. )
همچنین به نظر می‌رسد پادشاه عربستان از شکست اخیر مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطین ناراحت و دلسرد شده است، تحولی که منافع عربستان را بیشتر تضعیف می کند آن هم زمانی که متحد ایران، یعنی حماس، توانست با جنبش فتح برای تشکیل دولت وحدت ملی مذاکره کند. حماس نیز ارتباطات نزدیکی با اخوان المسلمین دارد .
*** اتحاد اسرائیل و عربستان
انواع منافع مشترک منجر به اتحاد عجیب و غریب بین اسرائیل و عربستان سعودی شد، به ویژه هنگامی که بندر - سفیر دیرین عربستان در ایالات متحده - مسئول سازمان اطلاعاتی قدرتمند ریاض بود. نتانیاهو و بندر هر دو " هلال شیعی " را که از تهران تا طریق بغداد و از دمشق تا بیروت را در بر می گیرد، تهدید استراتژیک مشترک خود می دیدند.
بنابراین، آنها خود را در به چالش کشیدن ایران و متحدان شیعه آن در یک طرف (یک جبهه) می دیدند.
همچنین نتانیاهو و بندر به طور مشترک از دولت اخوان المسلمین که از طریق انتخابات در مصر به قدرت رسیده بود، بیزار بودند. بندر به این دلیل از دولت اخوان نفرت داشت که این دولت یک چالش سیاسی برای سلطنت عربستان بود و نتانیاهو به خاطر این که آن دولت گذرگاه های تامین مایحتاجات را به روی حماس گشود . هر دو از برکناری محمد مرسی، رئیس جمهوری منتخب و سرکوب وحشیانه اخوان المسلمین توسط نظامیان استقبال کردند.
اقدام ملک عبدالله در برکناری بندر در اوایل سال جاری ضربه ای بر پیکر مخالفان ضدایرانی در عربستان سعودی و اسرائیل بود. در آخرین نشانه ازاین تغییر ژئوپلیتیکی ، ریاض از ظریف وزیر امور خارجه ایران دعوت کرد تا در هر زمانی که او صلاح می داند به عربستان سفر کند تا درباره این که ایران چگونه " بخشی از تلاش برای ایجاد منطقه ای امن بشود . " با هم "گفتگو" کنند.
تمایل عربستان سعودی برای گفتگو با ایران رقابت چند صد ساله قومی را کنار نمی‌زند ، اما این امر می‌تواند خونریزی در منطقه به خصوص در سوریه را کاهش دهد.
این تحلیلگر اسپانیایی در ادامه می‌افزاید، صلح در سوریه نیز به تروریست های القاعده که از خشونت و اختلافاتی که عراق و سوریه را تکه تکه کرده اند سوء‌استفاده کرده اند تا پایگاه های جدید عملیات در مرکز خاور میانه ایجاد کنند، ضربه جدی وارد می آورد. البته حتی اگر تنش زدایی بین ایران و عربستان سعودی صورت بگیرد ، در مورد جنگ داخلی سوریه و منافع استراتژیک گسترده تر ، مانند محدودیت در برنامه هسته ای ایران ، دو کشور مطمئنا متخاصم باقی می‌مانند و به سادگی خطوط قرمز خود را از نو ترسیم می کنند . برای عربستان سعودی ، یمن و بحرین اولویت اصلی خواهد بود. ایران به دنبال تقویت روابط خود با سوریه و عراق خواهد بود. اما این نقشه راهبردی جدید می‌تواند دو کشور ایران و عربستان سعودی را به جنگ با القاعده بکشاند. القاعده ( با وجود حمایت همه جانبه عربستان )از اولین روز خود را دشمن قسم خورده سلطنت عربستان اعلام کرد. القاعده همچنین همسایه عربستان سعودی؛ یمن، را تهدید می کند و همین امر آنها را تهدیدی بلند مدت برای ثبات عربستان می سازد.
این ها میدانهای تاریخی هستند که ایران و سلطنت طلبان عربستان سعودی درطول سه دهه و نیم گذشته ، از زمان جنگ ایران و عراق در سال 1980، که صدام حسین با حمایت عربستان آن را به راه انداخت، در آنها به رقابت پرداخته اند. آنچه که در سال های اخیر تغییر کرده است توانمندی ایران و تمایل به عقب راندن عربستان و همچنین افزایش فشار داخلی در عربستان سعودی علیه آل سعود است .
**** دفاع از تاج و تخت
ملک عبدالله برای خنثی کردن برخی از فشارهای داخلی از سوی سعودی های جوان ، آزاداندیش تر ، متصل به اینترنت ، تمرکز بیشتر روی دغدغه های داخلی ارزشمندتر می بیند. در همین راستا ، او پست جدیدی ایجاد کرد و برادر جوان خود "مقرن" را معاون ولیعهد ، و یا وارث شاهزاده سلمان معرفی کرد.
این تهدید نسلی سلطنت از ناحیه عربستانی های تحصیلکرده ای که خواستار آزادی های بیشتر، از جمله اجازه رانندگی دادن به زنان و گسترش آزادی بیان هستند، نشات می گیرد . نرخ بیکاری نیز یک نگرانی بزرگ اقتصادی است ، به خصوص که درآمدهای نفتی عربستان در آینده در تنگنا خواهد بود زیرا عراق و ایران صادرات نفت خود را افزایش می دهند و مصرف داخلی عربستان نیز افزایش می یابد.
اما بزرگترین تهدید ، حداقل از نظر عربستان ، اخوان المسلمین است . ریاض برای درهم شکستن دولت اخوان در قاهره ،از دیکتاتوری نظامی مصر ، که سال گذشته قدرت را مصادره کرد، حمایت مالی به عمل آورد. عربستان سعودی ، و به میزان کمتر کویت و امارات متحده عربی ، دریک دوره 12 ماهه پس از کودتای ژوئیه 2013 میلادی 4.6 میلیارد دلار نفت و فرآورده های نفتی به مصر اهدا می کنند. این کمک ها جدا از میلیاردها دلاراعتبار و کمک شورای همکاری خلیج فارس است که بانک "مریل لینچ" امریکا در سال مالی 2014 آن را 18 میلیارد دلار برآورد کرده است.
پیام عربستان و شورای همکاری خلیج فارس ،که با حمایت اسرائیل هم روبرو شده، این است که اخوان المسلمین نباید حکومت کند. به دلیل حمایت دوحه از اخوان المسلمین و دیپلماسی مداوم خود در قبال ایران ،عربستان سعودی، بحرین و امارات متحده عربی سفرای خود را در ماه مارس از قطر فراخواندند. سعودی ها بعدها اخوان المسلمین را یک سازمان تروریستی اعلام کردند.
در واقع سلطنت بیم آن دارد که برخی یا همه این نیروهای طرفدار دموکراسی با هم ادغام شوند و جنبش موسوم به "بهار عربی" دوباره‌ای را به راه بیندازند و ثبات سلطنتی سعود را متزلزل کنند.
ایران نیز ، به دلایل بسیار متفاوت ،برای سازمان یابی دوباره به زمان نیازدارد. با وجود مقاومت مداوم نو محافظه کاران و مخالفان در وزارت امور خارجه امریکا در برابر حل مناقشه هسته ای ایران از طریق مذاکره، ایران سعی دارد با انعقاد توافقنامه ای با امریکا در خصوص تحریم ها، انزوای تحمیلی غرب را بشکند .
برای قدرت های جهانی طرفدار خاور میانه صلح آمیز ، آب شدن یخهای روابط عربستان و ایران باید خبر مثبتی باشد. روسیه و چین به دلایل دیپلماتیک و اقتصادی از آن استقبال می کنند. و بیشتر اروپا پنهانی ابرازخوشحالی می کنند زیرا تجارت با ایران اقتصاد لنگان این قاره را تقویت می‌کند.
با این حال، مشخص نیست که این دومینو به کدام سو سقوط خواهد کرد. منافع قدرتمندی وجود دارد که آنها را به سمت تنش زدایی و صلح سوق می دهد ، اما نیروهای قوی دیگر هم هستند که هنوز هم افزایش تقابل را ترجیح می دهند و تنها راه حل بلند مدت برای چالش های به اصطلاح به وجود آمده توسط ایران و سوریه(!) را "تغییر نظام" خشونت آمیز می‌دانند.
انتهای پیام/
