به گزارش ساینتیفیک امریکن، برای آگاهی بخشیدن به مسافران جام جهانی از خطر بیماریها در برزیل، تحقیق جدیدی توسط دانشمندان دانشگاه هاروارد انجام شده که شایعترین بیماریهایی که در جریان سفر به کشورهای امریکای جنوبی رخ میدهند در آن مشخص شدهاند. پژوهشگران پرونده پزشکی 1600 نفری را که بین سالهای 1997/۱۳۷۶ تا 2013/۱۳۹۲ به برزیل مسافرت کرده و مریض شده بودند، بررسی کردند تا تصویری کلی از آنچه ممکن است در جام جهانی امسال و همچنین المپیک تابستانی 2016 در انتظار مسافران باشد، ارائه دهند.
سه دسته بزرگ بیماری مشخص شدند: بیماریهای تبدار مانند ویروس دنگ و مالاریا خیلی بعید نیست، ولی آنها در مکان سوم فهرست بیماریها قرار میگیرند. اسهال مسافران (نابودکننده نامآشنای سفرهای دور) هم در مکان دوم قرار میگیرد.
شگفتی اما در برنده شدن کرمهای پوستی است، که طبق برآورد، از هر 5 مسافر بیمار، دو نفر مبتلا به آن تشخیص داده شده بودند. ماری ویلسون، متخصص بهداشت جهانی در هاروارد که مسئول این تحقیق هم هست، میگوید: «دانستن این که چقدر این بیماریهای پوستی شایعند، برای ما تکان دهنده بود. اما اگر دقت کنید، بیشتر شهرهایی که افراد از آنها دیدن میکنند، ساحلی هستند».
پیشتاز کرمهای پوستی، کرمی به نام لارو پوستی میگرانز (یا CLM) است، نوعی کرم قلابی که معمولا هنگام پرسه زدن در ساحل به آن مبتلا میشویم. لاروهای کرم در ماسه زندگی میکنند و میتوانند از طریق پای عریان به پوست سالم نفوذ کنند. منبع اصلی CLM از مدفوع سگ و گربه ریخته شده در ساحل است. در یک بررسی از منطقه سائوپائولو مشخص شد که این انگل در 90 درصد سگ ها و گربهها وجود دارد و بررسی مستقل دیگری از ساحل آلتوی رسیف (که یک مکان توریستی مشهور است)، نشان داده که نوزاد این کرم در یکی از هر سه مورد نمونههای ماسهای پیدا میشود. ویلسون و همکارانش امیدوارند که این یافتهها به جای ترساندن علاقهمندان به ساحل، افراد را تشویق کند که پاهای خود را به طور مناسب بپوشانند و از نشستن روی ماسهها به طور مستقیم، اجتناب کنند.
همچنین سوزان مکللان، استاد پزشکی بالینی از مرکز بهداشت عمومی دانشگاه تولین که نقشی در این تحقیق نداشته، میگوید که این گزارشها برای پزشکان در داخل کشور، مفید است. مکللان می گوید: «پزشکان خانوادگی، عمدتا CLM را نادیده میگیرند یا اینکه آن را با نوع دیگری از کرم ها اشتباه میگیرند. این مقاله، بازبینی خوبی از بیماریهایی که در جریان گردهماییهای بزرگ رخ میدهند، به دست میدهد». این تحقیق، با استفاده از اطلاعت بهداشتی شبکه جئوسنشیال (یک مجموعه از درمانگاههای بهداشت از 40 کشور و 6 قاره که هدفش سنجش بیماریها فراتر از مرزهای بین المللی است) انجام شده است.
ویروس تب دنگ، مالاریا و تب زرد که توسط پشهها منتقل میشوند، نگرانیهای همیشگی اداره بهداشت عمومی برزیل است. از نگرانیهای دیگر برای این رقابتها، ظهور ویروس چیکانگونیا است که که توسط پشههای حامل دنگ حمل میشود، و موجب تب و راش پوستی هم میشود. این ویروس اولین بار در دسامبر 2013 (آذر 1392) در نیمکره غربی ظاهر شد، و متخصصان هشدار دادهاند که رقابتهای المپیک میتواند احتمال یک همهگیری فاجعهبار جدیدی را که در سراسر آمریکا پخش خواهد شد، افزایش دهد.
4 مورد از 12 تا استادیوم المپیک برزیل در مناطقی که بومی تب زرد یا مالاریا است، قرار دارند و خطر دنگ هم در سراسر این کشور بالا است. ویروس دنگ و مالاریا عامل بیشترین میزان مراجعه و بستری مسافران در بیمارستان هستند. در این تحقیق هیچ موردی از تب زرد ثبت نشده، اما مراکز کنترل و پیشگیری ایالات متحده، واکسیناسیون را برای افرادی که به تماشای مسابقاتی میروند که در مناطق شیوع تب زرد برگزار میشود، توصیه میکند. ایمنسازی برای سرخجه و آنفلوآنزا نیز توصیه شده و گفته میشود که این بیماریها در مراکز تجمع افراد شیوع پیدا میکنند. در وبسایت این سازمان نیز یک فهرست از عبارات پرتغالی مرتبط با بهداشت برای تماشاچیان قرار داده شده تا یاد بگیرند، که شامل عباراتی همچون «پشه مرا نیش زد» (Fui picado por pernilongo) میشود.
اما شاید برای توریستها مفیدتر این باشد که رفتار پشه را بررسی کنند. پشههای حامل ویروس مالاریا نزدیک رودخانه آمازون زندگی میکنند و در شب نیش میزنند. در مقابل، مهمترین گونهای که میزبان دنگ و تب زرد است (Aedes aegypti)، در طول روز غذا میخورد و ساکن مناطق پرجمعیت شهری است. آنها تخمهایشان را در گودالهای کوچک آب موجود در فنجانهای پلاستیکی دور ریخته شده، میگذارند و از تایر و گلدانهای کوزهای نیز استفاده میکنند. اسپری کردن حشرهکشها در فضای آزاد اثر چندانی ندارد، چرا که این پشه بیشتر به فضای داخلی تمایل دارد تا بیرون. ویلسون میگوید: «سازمان بهداشت برزیل سخت کار کرده تا همه را وادار کند که آبهای ساکن را از خانه خود بیرون بریزند».
ویروس دنگ، هیچ واکسن یا درمانی ندارد، اما مواد و لباسهای فراری دهنده حشرات، سپر محافظ خیلی خوبی هستند. ویلسون میافزاید که خوشبختانه مسابقات فوتبال و بازیهای المپیک در طول زمستان (در نیمکره جنوبی) انجام میشود و در این زمان شیوع دنگ در کمترین حدش در برزیل است.
بیماریهای مقاربتی یا STIs یکی دیگر از تهدیدها برای توریستها محسوب میشوند. به نوشته ژورنال Health Literature، از هر 5 مسافر بینالمللی یکی از آنها رابطه جنسی بدون مراقبت دارد و در حدود نیمی از آنها هم از ابزارهای پیشگیری نظیر کاندوم استفاده نمیکنند. در تقریبا 12 نفر از بیماران جئوسنشیال که از برزیل برمیگشتند، بیماری STIs تشخیص داده شد.
مسئولین برزیلی از ترس انفجار احتمالی شیوع STI در نتیجه این بازیها، به تازگی کارگران جنسی را شدیدا تحت فشار قرار دادهاند. ولی تاکتیک خشونتبار احتمالا بیمورد خواهد بود، زیرا گردهماییهای بزرگ همانند المپیک یا جام جهانی از نظر تاریخی با نوسان شدید در فاحشهگری یا داد ستد کارگران جنسی در ارتباط نیست. مارلیس ریکتر که متخصص سلامت جنسی در دادگاه جرایم جنسی اسنوک در آفریقای جنوبی است میگوید: «سانتیمانتالیسم در مورد وقایع ورزشی بین المللی و حساسیت بیش از حد به مسائل جنسی ضروری نیست».
در طول مسابقات جهانی 2010 / ۱۳۸۹ در آفریقای جنوبی، ریکتر و همکارانش با 2000 کارگر مرد، زن و میانجنسی در چهار ناحیه مصاحبه کردند. انها افزایش قابل ملاحظهای را نه در سمت عرضه و نه در سمت تقاضا مشاهده نکردند. به گفته ریکتر مهمترین کاری که مسئولین با استفاده از آن میتوانند شیوع بیماریهای مقاربتی را محدود کنند، این است که مردان و زنان را مجاب به استفاده از کاندوم نمایند.
پس اگر شما هم عازم برزیل هستید، یک جفت دمپایی و یک اسپری بدن ضد حشره را فراموش نکنید؛ و البته دور تجربیات غیر اخلاقی را هم کلا خط بکشید، مطمئن باشید به نفع خودتان است.