همان طور که می دانید درباره انتخاب لاستیک مناسب برای خودرو آنچه مهم است کیفیت و سلامت تایرهاست، چون بسیاری از کارشناسان فنی خودرو معتقدند لاستیک خودرو یکی از اصلی ترین قطعات اتومبیل بوده و به طور مستقیم با سلامت و کیفیت رانندگی افراد سروکار دارد.

این در حالی است که با توجه به فناوری های جدید اکنون فقط 5 درصد وزن خودرو به لاستیک منتقل می شود و بقیه را باد داخل لاستیک تحمل می کند، بنابراین اگر به هر دلیل این توازن برهم بخورد، کیفیت رانندگی و در نهایت سلامت سرنشینان خودرو تهدید خواهد شد. پس قبل از این که به بازار بروید این گزارش را مطالعه کنید و بعد دست به جیب شوید.

وطنی یا خارجی؛ مساله این است

اولین سوالی که ذهن اکثر رانندگان را درگیر خود خواهد کرد بحث داخلی یا خارجی بودن لاستیک مورد نیازشان است که گروهی بسادگی با توجه به بودجه خود به آن پاسخ می دهند و دیگران کمی حساس تر عمل می کنند.

اما کارشناسان فنی خودرو با توجه به فاکتورهای مهم در تائید سلامت لاستیک معتقدند لاستیک های تولیدی ایران هیچ تفاوتی با لاستیک های خارجی از نظر کیفیت و استانداردهای بین المللی ندارد و در برخی موارد لاستیک های ایرانی به دلیل تازه بودن و نزدیک بودن زمان تولید و توزیع در بازار حتی کیفیتی بالاتر از وارداتی ها دارد، چون براساس استانداردهای جهانی، لاستیک تولید شده هنگامی که در شرایط ایده آل نگهداری شود دارای تاریخ مصرفی حداکثر سه ساله است و پس از آن مناسب استفاده نیست.

این در حالی است که بسیاری از رانندگان بدون توجه به سال تولید، لاستیک را خریداری می کنند، در حالی که اگر سه سال از تاریخ تولید لاستیک گذشته باشد این لاستیک هرگز برای استفاده قابل اعتماد نیست و ممکن است حادثه آفرین شود.

از این علائم سرسری نگذرید

دومین مرحله برای انتخاب مناسب شناسایی علائم حک شده روی دیواره های لاستیک است. شاید شما هم تاکنون بدون توجه به نوشته های حک شده در بدنه لاستیک خرید کرده اید، در حالی که هرکدام از این نوشته ها معنی خاصی داشته و می تواند شما را در انتخاب صحیح یاری نماید. پس هنگام خرید به آن هم گوشه چشمی بیندازید.

برای فهم معنی این علائم از نوشته ای که با حرف P مشخص شده شروع می کنیم. این حرف نمایانگر اتومبیل شخصی یا Passenger است، اما این علامت برای خودروهای باری سبک، سنگین یا لاستیک زاپاس به صورتLT ،T و C تعریف شده است.

پس از این حروف با عددی سه رقمی مواجه می شوید که بیانگر پهنا و قطر لاستیک برحسب میلی متر است که برای خودروهای شخصی، باری و سنگین فرق می کند. علامت بعدی حرف R یا همان کلمه رادیال است که در صورت معمولی بودن لاستیک به جای این کلمه از خط تیره استفاده می شود. بد نیست بدانید به طور کلی سه نوع لاستیک هم اکنون در بازار مصرف توزیع می شود که حروف اختصاری آنها عبارت است از:

R: رادیال (Radial معمول ترین نوع تایر) که برای خودروهای شخصی استفاده شده و فاقد تیوب است.

D: دیاگونال بایاس (Diagonal Bias ساختاری قدیمی) لاستیک های سیمی دارای تیوب

B: بایاس بلتد (Bias Belted) لاستیک هایی که برای خودروهای کلاسیک یا SUV مناسب است. سپس عددی دورقمی را مشاهده می کنیم؛ این نوشته بیانگر قطر رینگ مناسب لاستیک بوده و براساس واحد اینچ محاسبه شده است.

با کمی فاصله عددی را می بینیم که برای خودروهای شخصی از 75 تا 105 در لاستیک های مختلف تغییر می کند. این عدد بیانگر میزان بار قابل تحمل لاستیک است و پس از آن یک حرف لاتین (A-Z) نمایانگر حداکثر سرعت قابل تحمل برای این لاستیک را نشان می دهد. این حرف هرچه به انتهای جدول حروف الفبای لاتین نزدیک تر باشد تحمل سرعت بالاتری را خواهد داشت.

بعلاوه، دو حرف لاتین و علامت + می تواند به خریدار بگوید این لاستیک مناسب کدام شرایط آب و هوایی است، به عنوان مثال M+S نمادی برای شرایط برف و گل است. لازم به یادآوری است که برای لاستیک های چهارفصل یا معمولی شاید با این نوشته هرگز روبه رو نشوید. بنابراین اگر این دو حرف روی لاستیک حک نشده بود زیاد نگران نباشید.

اما گروه آخر اطلاعات مندرج روی لاستیک خودرو مربوط به سال ساخت لاستیک است که معمولا با عدد نشان داده شده است. در این اطلاعات دو عدد سمت راست بیانگر سال ساخت و عدد یا اعداد بعدی هفته تولید لاستیک را نشان می دهد. به عنوان مثال 1009 بیانگر تولید لاستیک در هفته دهم سال 2009 میلادی است.

آج لاستیک فقط برای زیبایی نیست

شاید از خودتان بپرسید طرح های مختلف روی لاستیک ها یا همان آج برای چیست و چه لزومی برای تنوع آن وجود دارد؟ پاسخ این است که آج لاستیک به علت ارتباط مستقیم با سطح زمین در تمام مدت رانندگی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

باید بدانیم سلامت و طرح آج ها در خروج آب، سنگریزه، شن و در نهایت حرارت از زیر لاستیک تاثیر بسیار زیادی دارد که این موضوع علاوه بر تضمین سلامت می تواند روی هندلینگ خودرو نیز تاثیرگذار باشد. آج لاستیک های قدیمی خیلی ساده و یکنواخت و بیشتر به صورت شیار ساده روی گوشت لاستیک بود، ولی همان گونه که تکنولوژی موتور و بدنه خودروها پیشرفت کرد، سازندگان تایرها نیز به تبع آن دست به کار شدند و با تحقیقات و عملکرد خود مدل های متفاوتی از تایرهای جدید را روانه بازار کردند.

به طور کلی اکنون طرح آج لاستیک ها به چند دسته مختلف تقسیم می شود که عبارتند از: طرح های رگه ای، عرضی، ترکیبی عرضی و رگه ای و طرح بلوکی که طراحان و مهندسان از آنها در ساخت یک تایر خوب استفاده می کنند. شاید هنگام رانندگی شهری عملکرد این آج ها چندان به چشم نیاید، اما در جاده های لغزنده، برفی و بارانی و حتی شنی وجود تایر سالم با آج های مناسب بسیار تاثیرگذار است.