امروز در تاریخ؛
ار تبعید دسته جمعی علمای بزرگ شیعه از عتبات عالیات تا درگذشت "مادام کوری"
تبعید دسته جمعی علمای بزرگ شیعه از عتبات عالیات،درگذشت استاد "محمدمعین"،تولد "گاریبالْدی" آزادی‌خواه معروف ایتالیایی، و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 13 تیر 1393 خورشیدی برابر با 6 رمضان 1435 هجری و 4 جولای 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
تبعید دسته جمعی علمای بزرگ شیعه از عتبات عالیاتِ عراق به ایران (1302 ق)
پس
از پایان جنگ جهانی اول و تسلط انگلستان بر امور کشور عراق، علمای نجف طی
فتواهایی، حضور آنان را محکوم کرده و علیه انتخابات فرمایشی عراق که تحت
نظر انگلیس بود، احکامی صادر کردند. این عمل آنان با خشم مقامات انگلیسی
مواجه شد از اینرو با اصرار استعمارگران، حاکمان عراق دستور تبعید علمای
بین النهرین به ایران را صادر کردند. آیات عظام سید ابوالحسن اصفهانی،
میرزا حسین نایینی، و سی تن دیگر از بزرگان دینی، از جمله علمای تبعید شده
بودند. دولت ایران به محض اطلاع از این موضوع، فوراً دست به اقدام زد و
سایر ماموران دولتی موظف شدند ازعلما به وضع شایسته‌ای استقبال و تجلیل
نمایند و آنچه لازمه احترام و بزرگداشت است درباره آنان اجرا کنند.
این
تبعید، واکنش شدید علمای ایران را دربرداشت و تجمعات اعتراض‌آمیزی در تهران
و شهرستان‌ها بر پا گردید. پس از مدتی علمای تبعیدی وارد قم شده و مورد
استقبال گرم مردم و روحانیون قرار گرفتند. دولت ایران به این هتک حرمت نسبت
به فقها اعتراض کرد و از دولت عراق خواست به هر نحو ممکن، از آنان اعاده
حیثیت شود. درنتیجه، حکومت عراق، نمایندگان ویژه‌ای را به تهران فرستاد تا
درباره بازگشت آقایان مراجع مذاکره کنند وقرار شد هرکدام که مایل بودند
بدون قید و شرط به عراق برگردند. سرانجام این بازگشت به وضع آبرومندی انجام
گرفت.
امضای عهدنامه بین ایران و عراق در مورد اختلافات مرزی دو کشور، تحت فشار انگلستان (1316 ش)
اختلافات مرزی درباره اروندرود از سال‌ها قبل مورد منازعه دو کشور ایران و عراق بود. از این رو در سال 1311 ش با سفر مقامات بلند پایه عراق به ایران، قرار بر رفع این اختلافات گردید ولی با کارشکنی‌های پنهان استعمار بریتانیا این مذاکرات به نتیجه مطلوب دست نیافت. در این حال، عراق در سال 1313 ش رسماً به جامعه ملل شکایت کرد و ایران را به نادیده انگاشتن تعهدات مرزی متهم نمود. این شکایت، اختلافات دو کشور را افزایش داد و این مسأله برای نخستین بار به ارگان‌های بین‌المللی کشیده شد. در همین اوضاع که جو تشنج بالا گرفته بود، وزیر خارجه عراق در سال 1314 برای مذاکرات پیرامون حل اختلافات مرزی وارد تهران شد و اعلام کرد که آماده‌اند تا مرز رسمی دو کشور را به رسمیت بشناسند. ایرانی‌ها نیز که تحت فشار مستقیم و غیر مستقیم دولتمردان انگلیسی برای رفع اختلافات خود با عراق و تشکیل یک جبهه مشترک برای جلوگیری از نفوذ شوروی به خاورمیانه قرار گرفته بودند به ناچار با این درخواست موافقت کردند. در نتیجه، عراق شکایت خود را رسماً از جامعه ملل پس گرفت. سرانجام در تاریخ 13 تیرماه 1316 ش (4 ژوئیه 1937 م) عهدنامه‌ای میان ایران و عراق زیر فشار و نفوذ انگلستان به امضا رسید که درجهت منافع انگلستان در منطقه بود. این عهدنامه در اسفند آن سال در مجالس دو کشور تصویب و در سی‌ام خرداد سال 1317، اسناد آن در بغداد میان وزرای خارجه دو کشور مبادله شد. مدتی پس از امضای این عهدنامه، باز هم اختلافات دو کشور ادامه یافت تا اینکه در حدود چهل سال بعد نیز قرارداد 1353 ش برابر با 1975 الجزایر بین دو طرف به امضا رسید.
درگذشت "ابو یعلی محمدبن حسن شریف جعفری" عالم نامی قرن پنجم(463 ق)
ابویعلی محمد بن حسن شریف جعفری، از نوادگان جعفر طیار بود که از متکلمان شیعه در بغداد به شمار می‌رفت. وی پس از تکمیل مقدمات نزد علمای خاندان خویش، به حوزهٔ درس شیخ مفید ملحق گردید و از حواریین و اصحاب خاص استاد شد. جعفری پس از رحلت شیخ مفید، کرسی تدریس و فتوی و رهبری شیعیان را در بغداد به دست گرفت. از این عالم ربانی آثار بسیاری بر جای مانده که نَزهةُ النّاظر و تنبیهُ الخاطر، اخبار المُختار و ایمان آباءُالنّبی(ص) و... از آن جمله‌اند.
رحلت فقیه جلیل "حمزة بن عبدالعزیز دیلمی" (463 ق)
ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز دیلمی طبرستانی معروف به "سَلاَّر"، فقیه بزرگ شیعه و از شاگردان شیخ مفید و سید مرتضی علم الهدی است. شیخ ابوعلی طوسی فرزند شیخ الطائفه، ابوالمکرّم مبارک بن فاخرِ نحوی، ابوالصلاح حَلَبی و ابوالفتح کراجکی و دانشمندان دیگر، از جمله شاگردان این عالم بزرگ به شمار می‌آیند. او از طرف سیدمرتضی، منصب حکومت شرعیه و فصل خصومات و مرافعات دینی در حَلَب داشت. الابواب و الفصول، التَّقریب، المَراسِمُ العَلَویه و الاحکامُ النَّبویه از اوست. مدفن سلاّر دیلمی در نزدیکی تبریز واقع است.
درگذشت استاد "محمدمعین" ادیب برجسته معاصر (1350 ش)
دکترمحمد معین در سال 1297 ش در شهر رشت و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. به هنگام طفولیتِ، نخست مادر و پس از 5 روز پدر را از دست داد و از آن پس، پدربزرگش به تربیت وی همت گماشت. وی پس از اخذ دیپلم، لیسانس ادبیات و فلسفه و علوم تربیتی را از دارالفنون گرفت و به وسیله آموزش مکاتبه‌ای، از آموزشگاه روانشناسی بروکسل (بلژیک) خطشناسی، قیافه‌شناسی و مغزشناسی را فرا گرفت. این ادیب سرشناس اولین فرد دارای درجه دکترای ادبیات فارسی در ایران است. در سال 1336 که سازمان لغتنامه دهخدا به دانشکده ادبیات دانشگاه تهران انتقال یافت، طبق اساسنامه شورای دانشگاه، ریاست آن سازمان به عهده دکتر معین محول گردید. از این استاد بزرگ ادب فارسی تالیفات متعددی بر جای مانده که فرهنگ لغت و اعلام معین، مشهورترین آنهاست. وی علاوه بر اخذ نشان‌های متعدد علمی در داخل کشور، در پائیز 1340 ش نیز از طرف دولت فرانسه، نشان عالی هنر و ادب را دریافت کرد. دکتر معین در نهم آذر 1345 ش در دفتر گروه زبان و ادبیات فارسی دچار بی‌هوشی موقت شد و در بیمارستان بستری گردید. بر اثر همین عارضه وی به حالت اغماء افتاد و در مرداد 1346 با همان حال جهت معالجه به کانادا اعزام شد. معالجات سودی نبخشید و سرانجام پس از حدود 5 سال که در اغما بود در 13 تیرماه 1350 در 53 سالگی به رحمت ایزدی پیوست.
تولد "جوزف گاریبالْدی" میهن‌پرست و آزادی‌خواه معروف ایتالیایی (1882م)
جوزف گاریبالدی میهن‌پرست شهیر و سیاست‌مدار ایتالیایی در 4 جولای سال 1807م در این کشور به دنیا آمد. وی پس از آن که در جوانی وارد ارتش شد، در سال 1834م به جنبش سوسیالیستی ایتالیای جوان گروید و پس از مدتی به خاطر افکار انقلابیش محکوم به مرگ گردید. در نتیجه به امریکای جنوبی گریخت و در آن‌جا در دو جنگ داخلی شرکت جست. در اوایل قرن نوزدهم، ایتالیا در گذر تهاجمات ناپلئون، مورد نزاع فرانسه بود و پس از ناپلئون نیز بخش‌هایی از این کشور جدا شد. در سال 1860م هنگامی که ملی‌گرایان ایتالیایی به متحد کردن ایالات و حکومت‌های کوچک شمال ایتالیا سرگرم بودند، گاریبالدی که شخصی وطن‌پرست پرشور بود، بر آن شد تا خوی ماجراجویانه و تهوّر خویش را در راه وحدت ایتالیا به کار اندازد. از این رو برای این که زودتر به هدفش نائل گردد، عقیده جمهوری خواهی را فدای وحدت مملکت خود ساخت و با تمام قوا به نفع ویکتور امانوئل، حاکم یکی از مناطق ایتالیا به نبرد پرداخت. در این زمان، گاریبالدی در رأس جنگجویان سرخ جامه‌ای که آن‌ها را هزار قهرمان می‌خواندند عازم جنوب ایتالیا شد و پس از سه ماه نبرد، جزیره سیسیل را گشود. وی پس از ورود به جزیره و فتح شهر ناپْلْ در این منطقه، ویکتور امانوئل را پادشاه کلّ ایتالیا اعلام کرد. گاریبالدی بعدها تلاش نمود تا رم را نیز تصرف کند که در این کار موفق نشد. گاریبالدی از آن پس تا آخر عمر به نگارش کتاب با عنوان "به خاطر ملت‌های ستم‌دیده" مشغول شد و دارای نقش مهم سیاسی نبود. گاریبالدی سرانجام در 2ژوئن سال 1882م در 75 سالگی درگذشت.
مرگ "تئودور اشتورْمْ" ادیب معروف آلمانی (1888م)
تئودور اشتورم ادیب آلمانی، در 14 دسامبر 1817م در شهر هوسوم در شمال آلمان به دنیا آمد. وی طی تحصیلات متوسطه، در رشته حقوق به تحصیل پرداخت و چند سالی نیز به وکالت دادگستری اشتغال یافت و از سال 1853م به مدت 10 سال به عنوان قاضی در خدمت دولت پروس بود. اشتورم در همین ایام کار نویسندگی را به طور جدی پیگیری کرد و با خلق دو داستان شاعرانه با نام‌های ایمِنسی و سوار بر اسب سفید، به شهرت و محبوبیت فراوانی رسید به طوری که تنها با همین دو اثرْ کافی است تا مردم آلمان و جهان، او را یک نویسنده توانا بدانند. او پیش از آنکه شاعر باشد، نویسنده و داستان سرای ماهری بود و با توجه به داستان‌های کوتاه و فراوان وی، می‌توان او را آغازگر این فن در آلمان دانست، به طوری که در تاریخ ادبیات آلمان، همیشه داستان‌های کوتاه اشتورم، شاه‌کارهای واقع‌بینانه شاعرانه خوانده می‌شود. ضمن آنکه این شیوه کار برای فکر آلمانی، کشش و جاذبه خاصی داشته است. اشتورم را یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان و شعرای آلمان در قرن نوزدهم به شمار آورده‌اند. از آثار او می‌توان از داستان‌های ازتون، پسر سناتور و پل عروسک ساز را نام برد. تئودور اشتورم سرانجام در چهارم ژوئیه 1888م در 71 سالگی درگذشت.
درگذشت "فرانسوا شاتوبِریان" نویسنده، ادیب و محقق شهیرفرانسوی (1848م)
فرانسوا رنه دو شاتوبریان (معروف به شاتوبریان) (۱۷۶۸-۱۸۴۸ میلادی) (به فرانسوی: François-René de Chateaubriand) نویسنده، شاعر و سیاست‌مدار فرانسوی در سن ملو دیده به جهان گشود. او را به عنوان بنیانگذار رمانتیسیسم در ادبیات فرانسه می‌شناسند. زندگی در سال ۱۷۶۸ میلادی در شهر سن ملو فرانسه و در خانواده‌ای سرشناس و ثروتمند زاده شد. او پس از تحصیلات مقدماتی به خدمت ارتش درآمد. وی در پایان زندگی سفرهایی به یونان، قسطنطنیه، فلسطین و اسپانیا کرد و در بازگشت به فرانسه به مبارزه با ناپلئون پرداخت. آثار [ویرایش] شهرت عمده شاتوبریان مدیون اشعار رومانتیک و نثر شاعرانه اوست. او از پیشروان مکتب رومانتیسم فرانسه به شمار می‌رود. شاهکار او رنه است. آثار مهم او در زیر آمده‌است: رنه نبوغ مسیحیت مناظرات پس از مرگ عشق و عفت موهبت آتشین مسیح سفرنامه
تولد "جان کالوین کولیج" سی‌امین رئیس‌جمهور امریکا (1872م)
کولیج نیز مانند برخی از اسلاف خود میراث خوار رئیس جمهوری بود که پیش از مرگ او سمت معاونت وی را برعهده داشت . وی توانست با انجام اقداماتی ذهن افکار عمومی آمریکا را از تمرکز بر رسوایی‌هایی که به حزب جمهوریخواه نسبت داده شده بودند، باز دارد. کولیج در سال ۱۹۲۴ بر رقبای انتخاباتی خود چیره شد و دوره خود را با رضایت افکار عمومی آمریکا به انتها رساند.
درگذشت "مادام کوری" فیزیک‌دان برجسته فرانسوی (1934م)
بانو مانیا اسکولودوسْکا معروف به ماری کوری، فیزیک‌دان شهیر فرانسوی در هفتم نوامبر 1867م در ورشو پایتخت لهستان به دنیا آمد د. ماری در 28 سالگی با پیر کوری ازدواج کرد و در دانش‌سرای عالی دختران در شهر سور فرانسه به تدریس فیزیک پرداخت. او در سال 1896 با کمک هانری بکرل دانشمند فرانسوی، خواص رادیو اکتیویته را در اورانیوم و با یاری شوهرش، خواص رادیو اکتیویته توریوم و پولوتونیم را نیز کشف کرد. ماری کوری، در سال 1898 نیز فلز رادیوم که بیش از تمام فلزات، خاصیت رادیواکتیویته دارد را با کمک یکی از همکارانش کشف نمود و به سبب این کشف بزرگ در سال 1903، جایزه نوبل گرفت. پس از چندی در 19 آوریل 1906م، همسر دانشمندش پیرکوری، در اثر یک سانحه تصادف درگذشت و این واقعه تاسف آور، روح آرام مادام کوری را سخت منقلب و ناراحت ساخت. با این حال از فعالیت‌های علمی خود دست نکشید و به مدارج علمی بالاتری رسید.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
