موسویان :
"معامله هسته ای ایران" اقدام مهمی است
سید حسین موسویان ، مذاکره کننده هسته ای سابق ایران در مقاله ای نوشت : معامله هسته ای ایران می تواند مقدمه مهمی برای دست یابی به منطقه ای عاری از سلاح اتمی و تسلیحات کشتارجمعی باشد .
به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از قاهره ریویو ؛ موسویان همچنین افزود : سرانجام پس از یک دهه مذاکرات بی نتیجه میان ایران و 5 عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و آلمان در تاریخ 24 نوامبر 2013 این دو طرف مذاکره به توافقی موقت با نام "طرح اقدام مشترک" دست یافتند . این توافق انگیزه ای درمذاکرات ایجاد نمود تا تلاش هایی دوجانبه از سوی تهران و 5+1 برای ایجاد راه حلی درازمدت و جامع ارائه شود ؛راه حلی که بر اساس آن اطمینان حاصل شود که برنامه هسته ای ایران صرفا اهداف صلح آمیز خواهد داشت .
از منظری وسیع تر می توان گفت که نتیجه مذاکرات هسته ای با ایران تاثیر فراوانی بر منع اشاعه تسلیحات اتمی در کل منطقه دارد . این معامله گام مهمی به سوی منطقه ای عاری از سلاح کشتار جمعی و تسلیحات اتمی به شمار می آید .
تحت این توافق نامه موقت , ایران بار دیگر متعهد شد که در هیچ شرایطی برای ساخت سلاح اتمی اقدام نخواهد کرد . تحقق یک راه حل جامع بر پایه توافق موقت بدست خواهد آمد و به حل بیش از سه دهه اختلاف میان ایران و قدرت های جهانی بر سر موضوع هسته ای کمک خواهد کرد . این توافق جامع همچنین راهی را برای ایران می گشاید که از حقوق کامل هسته ای خود برای اهداف صلح آمیز از جمله تولید انرژی تحت معاهده " ان پی تی " لذت ببرد .
موسویان در ادامه نوشت : برای حصول اطمینان از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران , توافق جامع می تواند به اثبات حق ایران برای غنی سازی اورانیوم با شفافیت کامل و مکانیسم های اعتباری در مکان نیروگاه ها کمک کند . اجرای توافقنامه جامع بر اساس پروسه ای گام به گام خواهد بود که در نتیجه آن تقریبا تمامی تحریم های یک جانبه , چندجانبه و تحریم های سورای امنیت سازمان ملل در رابطه با پرونده هسته ای ایران لغو خواهد شد .
اختلاف خطرناک
تلاش های امیدوارکننده کنونی با مجموعه ای از مذاکرات بی نتیجه میان قدرت های جهانی و ایران در تضاد است . در حالی که ایالات متحده در دهه 1960 یکی از شرکای ساخت نیروگاه اتمی در ایران بود اما انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 پایانی برای شراکت بود . طی حکومت محمدرضا پهلوی در ایران در دهه 70 , ایالات متحده تهران را تشویق می کرد که طی 23 سال 23 نیروگاه اتمی بسازد .
در 1967 , آمریکا رآکتور تحقیقاتی تهران را بعنوان نخستین تاسیسات اتمی در ایران احداث نمود . طی این دوره کشورهای اروپایی رقابت تنگاتنگی در مناقصات با واشنگتن داشتند تا پروژه های سنگین و سودآور برای هسته ای کردن ایران را بدست آورند .
با این حال پس از انقلاب اسلامی سال 1979 , تهران تصمیم گرفت که پروژه های نظامی و هسته ای ایالات متحده و شاه مخلوع را ادامه دهد . در پاسخ به انقلاب ایران , غرب نیز برخلاف معاهده "ان پی تی " از تمامی توافقات و قراردادها عقب نشینی کرد و میلیاردها دلار خسارت کشور وارد نمود .
همین اقدام بذرهای بحران سازی در برنامه هسته ای ایران را کاشت . ایالات متحده و کشورهای اروپایی با هرگونه فعالیت هسته ای ایران _ حتی در سطح صلح آمیز _ مخالفت کردند و آلمان را برای فسخ قرارداد با ایران برای تکمیل ساخت تنها نیروگاه شهری ایران در بوشهر تحت فشار قرار دادند . بعلاوه قدرت های غربی مانع دسترسی ایران به بازارهای بین المللی برای خرید سوخت هسته ای شدند درست در زمانی که هیچ نیروگاهی برای غنی سازی در خاک ایران وجود نداشت .
انکار حق ایران برای برخورداری از برنامه صلح آمیز هسته ای توسط غرب بزرگترین انگیزه برای ایران بود تا تلاش های خود را برای خودکفایی در زمینه فعالیت های هسته ای دوچندان کند . این تلاش از طریق تکمیل ساخت پروژه های نیروگاهی نیمه تمام و ایجاد اطمینان از ذخیره آتی سوخت رآکتور اجرا گردید .
در سال 2002 ایران به خودکفایی در غنی سازی اورانیوم دست یافت و غرب یک بار دیگر حقوق قانونی و مشروع هسته ای ایران تحت معاهده "ان پی تی " را به چالش کشاند . در سپتامبر 2003 , آژانس بین المللی انرژی اتمی قطعنامه ای صادر کرد که در آن از این ایران خواسته شده بود که مشارکت خود را با این آژانس تقویت کرده و شفافیت کامل موردنیاز برای کار بررسی نماینداگن آژانس را اعمال نماید .
در ماه های بعد از این قطعنامه , دولت محمد خاتمی وارد گفتگوهای هسته ای با سه کشور آلمان , فرانسه و انگلیس شد . طی این مذاکرات از 2003 تا آگوست 2005 , تهران اقدامات گسترده ای در راستای اعتمادسازی و ایجاد شفافیت انجام داد تا این اطمینان را بوجود آورد که برنامه صلح آمیز هسته ای ایران هرگز بسوی تولید سلاح اتمی تغییر مسیر نخواهد داد .
