امروز در تاریخ؛
از قیام خونین مسجد گوهرشاد مشهد تا تولد مخترع هواپیمای موتوردار
قیام خونین مسجد گوهرشاد مشهد علیه کشف حجاب، آغاز بنای مسجد اعظم قم، به شهادت رسیدن "مختار ثَقَفی"، تولد مخترع هواپیمای موتوردار و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 21 تیر 1393 خورشیدی برابر با 14 رمضان 1435 هجری و 12 جولای 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
قیام خونین مسجد گوهرشاد مشهد علیه کشف حجاب (1314 ش)
پس از آن که زمزمه شوم نقشه ننگین رضاخانی جهت به تاراج دادن ارزش‌های دینی در قالب کشف حجاب به مردم رسید اعتراضات سراسری، کشور را فرا گرفت. در این میان یکی از علمای مشهد در شورای مجتهدان شهر، به عنوان نماینده معرفی شد تا با رضاخان مذاکره کند ولی به محض رسیدن به تهران، به دستور رضاخان بازداشت و در ری ممنوع‌الملاقات گردید. مردم که در مسجد گوهرشاد مشهد به این امر اعتراض داشتند، با سخنرانی وعاظ، شوری چند برابر یافته و خواهان مراجعت آن عالم شدند. در ادامه اعتراضات، در روز شنبه 21 تیرماه 1314، در مسجد گوهرشاد، شعارهای ضد سلطنت و ضد حجاب زدایی داده شد و مسجد، یکپارچه سرود مقاومت سر می‌داد.
آغاز بنای مسجد اعظم قم به امر آیت اللَّه "بروجردی" (1333 ش)
کار ساخت مسجد اعظم قم، در روز یازدهم ذی‌قعده سال 1374 ق مطابق با 21 تیرماه سال 1333 ش همزمان با سالروز ولادت حضرت امام رضا (ع) طی مراسم با شکوهی با حضور آیت اللَّه بروجردی آغاز شد. این مسجد که در حدود یازده هزار متر مربع مساحت دارد، به سبک معماری اسلامی - ایرانی، دارای دو شبستان بزرگ، گنبد عظیم، فضای زیرگنبد و دو گلدسته بسیار مرتفع می‌باشد. گنبدها، محراب‌ها و ایوان‌های مسجد با کاشی‌های بسیار ظریف و کتیبه‌های زیبایی تزیین شده و شکوه خاصی به آنها بخشیده است. این مکان، در جریان انقلاب بارها محفل مردم و روحانیت انقلابی بود و حضرت امام خمینی در این مسجد چندین سخنرانی مهم و افشاگرانه علیه رژیم پهلوی ایراد کرده بودند. در حال حاضر از این مسجد علاوه بر اقامه نماز جماعت و برگزاری مراسم دعا و اعتکاف و دروس مراجع بزرگوار حوزه علمیه قم، در برپایی تجمعات مذهبی و انقلابی استفاده می‌شود.
به شهادت رسیدن "مختار بن ابوعبیده ثَقَفی" رهبر قیام خونخواهی امام حسین (ع)(67 ق)
مختار بن ابوعبیده ثقفی پس از هلاکت معاویة بن ابی‌سفیان، از جمله رهبران انقلابی کوفه بود که از امام حسین (ع) و نماینده‌اش حضرت مسلم بن عقیل (ع) حمایت نمود و در نتیجه، از سوی عبیداللَّه بن زیاد عامل یزید در کوفه، دستگیر و زندانی شد. مختار در ایام قیام امام حسین (ع) همچنان در زندان عبیداللَّه بن زیاد به سر می‌برد تا این که به وساطت شوهر خواهرش، عبداللَّه بن عمر در نزد یزید بن معاویه، از زندان آزاد گردید. پس از مرگ یزید، جهت خون خواهی امام حسین (ع) در کوفه قیام نمود و جمع کثیری به او پیوسته و تمام قاتلان امام حسین (ع) و عناصر اصلی ضد امام حسین (ع) و اهل بیت را دستگیر و به مکافات اعمالشان رساند. مختار ثقفی پس از 18 ماه حکومت در کوفه و نواحی آن، در چهاردهم رمضان سال 67 قمری در برابر لشکریان عبداللَّه بن زبیر به فرماندهی مصعب بن زبیر، متحمل شکست گشته و در این نبرد به قتل رسید.
درگذشت "ابن مغازلی" محدث و فقیه مسلمان (542 ق)
ابن مغازلی در سال 457 ق متولد شد و دوران تحصیلش در عراق، در محضر علما و مشایخ آن دیار سپری گردید. ابن مغازلی در میان علوم و معارف اسلامی، علاقهٔ بسیاری به حدیث داشت. وی بخش عمدهٔ زندگی خود را در شهرهای واسط و بغداد به نقل حدیث گذراند و آثاری از پیشینیان خود را روایت کرد که از آن جمله می‌توان از مناقب نام بُرد. از این محدث و فقیه مسلمان، رساله‌ای در حدیث به جا مانده است که به صورت خطی در کتابخانهٔ دمشق نگهداری می‌شود.
رحلت "شمس الدین بهبهانی" حکیم ایرانی (1248 ق)
شمس الدین بهبهانی از حکما و دانشمندان مشهور ایرانی در قرن سیزدهم هجری قمری، در سنین جوانی از محضر عالم برجسته‌ای چون، محقق بهبهانی بهره جست. وی فقیهی عالم و عارفی زاهد بود و بیشتر ایام عمر را به تحقیق و تالیف سپری کرد. شمس الدین بهبهانی شرح مفصلی بر معالم الاصول نگاشته و رساله هایی نیز در زمینهٔ حکمت و اصول دین به رشتهٔ تحریر درآورده است.
درگذشت "سیدمحمد تقی ممتاز العُلماء" عالم برجستهٔ شیعی در هندوستان (1289 ق)
سیدمحمدتقی‌بن حسین دلدار علی، معروف به "ممتاز العلماء" از بزرگ‌ترین علمای امامیهٔ قرن سیزدهم هجری در هند است. کتابخانهٔ او از بزرگ‌ترین و مهمترین کتابخانه‌های هند به شمار می‌رفت. از ایشان آثار ارزشمندی به جای مانده است که برخی از آنها عبارتند از: ارشاد المؤمنین، حَدیقَةُ الواعظین و ظهیرُ الشّیعه فی احکام الشریعة. وی در 78 سالگی در شهر لکهنوی هند وفات یافت و در حسینیهٔ خویش مدفون گردید.
فاجعهٔ کشتار مسلمانان فلسطینی در حرم حضرت ابراهیم (ع) در شهر الخلیل (1414 ق)
در این روز، یک صهیونیست افراطی، نمازگزاران روزه‌دار فلسطینی را در حرم مطهر حضرت ابراهیم (ع) در شهر الخلیل واقع در کرانهٔ غربی رود اردن به رگبار مسلسل بست و 29 تن را شهید و تعداد زیادی را مجروح کرد. این ترور که بار دیگر خصومت صهیونیست‌ها با مسلمانان را به اثبات رساند، واکنش تند جهان اسلام را به دنبال داشت به طوری که مذاکرات سازش اعراب و اسراییل را برای مدتی به حال تعلیق درآورد. این حملهٔ وحشیانه باعث گسترش ناآرامی در سرزمین‌های اشغالی گردید و مقابله با رژیم صهیونیستی را شدت بخشید. با توجه به این واکنش‌ها، تل آویو، فرد تروریست را دستگیر و محاکمه کرد، اما با ادعای این که او دیوانه است و جنون دارد از مجازاتش سرباز زد.
تولد "ویلْبِر رایتْ" یکی از مخترعان هواپیمای موتوردار (1868 م)
ویلبر رایت در ۱۲ ژوئیهٔ ۱۸۶۸ م در ایالت اوهایو در امریکا به‌دنیا آمد. ویلبر که چهار سال از برادرش ارویل بزرگ‌تر بود، فرزندان کشیش تهیدستی بودند که نمی‌توانست وسیلهٔ تحصیل آنان را فراهم سازد. از این‌رو، این دو برادر که به کارهای فنی و ساختمان موتورها علاقه داشتند به ساخت ماشین‌آلات گوناگون مشغول شدند و یک کارگاه دوچرخه‌سازی تأسیس کردند. هنگامی که ویلبر یازده ساله بود به تقاضای برادرش ارویل، درصدد برآمد تا بادبادک‌های جعبه‌ای را که می‌توانست پرواز کند، بسازد. تلاش برادران رایت در سال‌های بعد باعث شد که پس از زحمات فراوان سرانجام موفق به ساخت هواپیمای موتوردار شدند و برای اولین‌بار، این هواپیما را در ۱۷ دسامبر ۱۹۰۳ م به پرواز درآوردند.
تولد "پول فور" شاعر و نویسنده برجسته فرانسوی (1872 م)
"پل فور "شاعر بزرگ و ملکالشعرای فرانسه در خانوادهای ادب دوست در شهر پاریس قدم به عرصه وجود گذاشت. پل فور ادیبی پر کار بود و در طول حیات ادبی خود بیش از 40 مجموعه شعر سرود که بعضی از آنها جوایز مهمی چون جایزه ادبیات شهر پاریس را ربودند پل فور روز 22 آوریل سال 1960 میلادی در 88 سالگی بدورد حیات گفت.
انفجار هتل "ملک داود" در بیت‌المقدس توسط صهیونیست ها (1946 م)
نزدیک به دو سال پیش از اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی، در 12 ژوئیه 1946 م هتل ملک داود در بیت المقدس توسط گروه تروریستی صهیونیستی ایرگون، منفجر شد. این هتل محل رفت و آمد فراوان شهروندان فلسطینی و اقامت مسافران بود و در اثر انفجارِ بمب‌هایی که در زیرزمین هتل کار گذاشته شده بود، بیش از دویست تن کشته شدند. وجود 15 یهودی در میان کشته شدگان حاکی از آن است که صهیونیست‌ها برای رسیدن به اهداف توسعه طلبانه خود و ایجاد رعب و ترس در میان فلسطینی‌ها، برای جان یهودیان نیز ارزشی قایل نیستند.
روز ملی و استقلال "سائوتومه و پرنسیپ" از استعمار پرتغال (1975 م)
جزایر سائوموتومه و پِرِنسیپ کشور کوچکی است در کرانه جنوب شرقی اقیانوس اطلس، در غرب افریقا با مساحت 1/000 کیلومتر مربع و جمعیت 145000 نفر. اکثریت جمعیت سائوتومه و پرنسیپ سیاه‌پوست بوده و پیرو مذهب مسیحیت و عمدتاً کاتولیک هستند. زبان رسمی مردم سائوتومه پرتغالی و خط آنها لاتین است. پایتخت این کشور سائوتومه نام دارد و واحد پول آن دوبرا می‌باشد. نخستین قیام علیه سلطه پرتغالی‌ها بر این جزایر در سال 1953 م رخ داد و به تدریج توسعه یافت در سال 1959 م جنبش آزادی‌بخش سائوتومه و پرنسیپ برای کسب استقلال و اصلاحات ارضی موجودیت یافت و از سوی سازمان وحدت افریقا و جنبش عدم تعهد به رسمیت شناخته شد. با وقوع انقلاب 1974 م در پرتغال و حذف سیاست‌های استعماری در افریقا، استقلال‌طلبان سائوتومه نیز در 12 ژوئیه 1975 استقلال خود را اعلام نمودند که روز ملی این کشور نیز می‌باشد. نظام سیاسی حاکم بر سائوتومه و پرنسیپ جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون‌گزاری است.
روز ملی و استقلال "کریباتی" از استعمار انگلستان (1979 م)
جزایر کریباتی، کریباس یا گیلبرت در قرون گذشته توسط کاشفان اروپایی کشف شدند و استعمار انگلستان به تدریج بر این جزایر مسلط گردید و سرانجام در سال 1915 آن را تبدیل به مستعمره رسمی خود کرد. حکومت بریتانیا بر گیلبِرْتْ تا 1979 ادامه یافت و در نهایت در دوازدهم ژوئیه آن سال، این مستعمره به نام کریباتی یاکریباس استقلال یافت. این جزایر با 811 کیلومتر مربع وسعت در مرکز قاره اقیانوسیه در اقیانوس آرام، در شرق جزایر سلیمان و نائورو واقع شده‌اند. پایتخت کریباتی، بایریکی نام دارد و واحد پول آن دلار استرالیاست. سکنه این کشور به دو زبان رسمی انگلیسی و گیلبِرْتی کریباتیایی صحبت کرده و بیش از 97% آنها ملیت کریباتی دارند.
مرگ خانم "مارگارت گِرْتْرود بل" ادیب و مستشرق انگلیسی (1926 م)
خانم مارگارت لوئیان گِرْتْرود بل، بانوی شرق‌شناس و شاعر تاریخ‌دان انگلیسی در 14 ژوئیه 1868 م در انگلستان به دنیا آمد. در دانشگاه در رشته تاریخ فارغ التحصیل شد. وی به همراه یکی از بستگان خود که وزیر مختار انگلیس در ایران بود به تهران آمد و در طول اقامت پنج ساله خود، زبان فارسی را به خوبی یاد گرفت. او هم‌چنین به زبان‌های عربی، فرانسه و آلمانی نیز تسلط یافت و با انجام سفرهایی به کشورهای عربی، هند، برمه، چین، ژاپن و امریکا، با آداب و رسوم و مذاهب آنها آشنا شد. آشنایی خانم گرترود بل با فرهنگ و ادبیات ایرانی باعث شد تا وی به ترجمه منظوم اشعار حافظ بپردازد که از دید برخی کارشناسان شرق شناس، وی روح و جوهر اشعار حافظ را در ترجمه‌ها رعایت کرده است.
گرترود بل هم‌چنین در سفرنامه خود، ضمن توصیف شهرهای ایران که در میان بیابان‌ها و کوه‌های پوشیده از برف قرار دارد، از مهمان‌نوازی و خوش برخوردی ایرانیان تعریف می‌کند. عمده آثار گرترود بل مجموعه نامه‌های ادبی اوست که برخی، آن را در شمار شاه‌کارهای ادبی انگلستان می‌دانند. ترجمه منظوم اشعار حافظ و سفرنامه ایران و سوریه نیز از دیگر آثار اوست. خانم مارگارت لوئیان گرترود بل پس از آن که موزه‌ای را در بغداد تأسیس کرد و مدیر آثار باستانی عراق گردید، سرانجام در 12 ژوئیه 1926 م در 58 سالگی درگذشت و در بغداد به خاک سپرده شد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
