امروز در تاریخ؛
از ولادت امام حسن مجتبی (ع) تا آغاز هفتهٔ کمک به محرومان و مستضعفان
ولادت سبط اکبر، امام حسن مجتبی (ع)، آغاز هفتهٔ کمک به محرومان و مستضعفان، تشکیل قدیمی ترین ارتش جهان، و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 22 تیر 1393 خورشیدی برابر با 15 رمضان 1435 هجری و 13 جولای 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
ولادت سبط اکبر، امام حسن مجتبی (ع)(3 ق)
سید جوانان اهل بهشت، سبط اکبر، ریحانة الرسول حضرت امام حسن مجتبی (ع) در 15 رمضان سال سوم (و به روایتی سال دوم) هجری قمری در مدینهٔ منوره به دنیا آمد. کنیهٔ آن حضرت، ابومحمد و القاب ایشان، تقی، زکی و السبط می‌باشد. امام حسن مجتبی (ع) پس از شهادت پدر بزرگوار خویش، مدتی امور خلافت مسلمانان را عهده دار گردید و مهیای جنگ با معاویة بن ابی سفیان شد.
شکست سپاه "محمدعلی شاه" به فرماندهی "کلنل لیاخوف" از مشروطه طلبان (1288 ش)
در پی اعمال مستبدانه محمدعلی شاه قاجار و سرکوب آزادی خواهان، تعدادی از مشروطه طلبان به فکر فتح تهران و سرنگونی شاه افتادند. از این رو به سمت پایتخت به راه افتادند و وارد شهر شدند. پس از آن که نیروهای محمدعلی شاه، در نبردهای مختلف از قوای مشروطه شکست خوردند، سرانجام درگیری نهایی در تهران روی داد و مشروطه‌طلبان به راحتی تهران را تسخیر کردند. با ورود مشروطه‌طلبان و آزادی‌خواهان به تهران، محمدعلی شاه قاجار که خود را در برابر آنان ناتوان دید به سفارت روسیه پناهنده گردید. پس از آن، لیاخوف روسی فرمانده قزاقان نیز خود را به سپهدار اعظم، فاتح تهران تسلیم کرد و شمشیر خود را از کمر باز کرده، به عنوان تسلیم در مقابل وی بر زمین نهاد. ساعت چهار بعدازظهر همان روز، جلسه مهمی شامل پانصد تن از نمایندگان مجلس، بزرگان پایتخت و آزادی‌خواهان معروف در بهارستان منعقد شد. این مجلس تاریخی که تحت عنوان مجلس عالی فوق العاده انعقاد یافت، محمدعلی شاه را که به سفارت روس پناه برده بود، از سلطنت عزل کرد و پسر دوازده ساله او، احمد میرزا ولیعهد را به سمت شاهنشاهی ایران اعلام نمود.
رحلت فقیه جلیل و عالم بزرگوار، آیت اللَّه "سیدمحمد وحیدی شبستری" (1379 ش)
آیت اللَّه سید محمد وحیدی شبستری در سال 1295 ش در آذربایجان شرقی زاده شد. در 18 سالگی راهی قم شد و چندسال بعد بنا به دعوت مکرر مردم زادگاهش و دستور آیت اللَّه حجت به شبستر بازگشت و نزدیک به ده سال در آن سامان به خدمات بزرگ علمی و دینی پرداخت. آیت اللَّه وحیدی در 37 سالگی به قم بازگشت و به تدریس خارج فقه و اصول و نیز شرکت در درس آیت اللَّه بروجردی مشغول شد. معظم له که از آیت اللَّه حجت و سید ابوالحسن اصفهانی اجازه اجتهاد داشت، در نشر مذهب اهل بیت (ع) در استان‌های آذربایجان غربی و کردستان، کوششِ بسیار می‌نمود و علاوه بر تاسیس مساجد و حسینیه‌های فراوان در این دو استان، مبلغان بسیاری به آن سامان می‌فرستاد. آیت اللَّه وحیدی با آغاز نهضت اسلامی، همگام با دیگر مراجع تقلید به سخنرانی و صدور اعلامیه و پیام‌های متعدد پرداخت و نقش مثبتی ایفا نمود. از این فقیه فرزانه آثار متعددی بر جای مانده که حاشیه بر عروةُ الوثقی، حاکمیت پیرامون خاتمیت و رفع شبهات، پنجاه مجلس و شرح وسیلةُ النجاة، از آن جمله‌اند. سرانجام آن فقیه بزرگوار در 22 تیرماه 1379 ش برابر با دهم ربیع الثانی 1421 ق در 84 سالگی دار فانی را وداع گفت و در مسجد بالاسر حضرت معصومه (س) مدفون شد.
درگذشت ابوالحسن علوی طباطبایی منتقد و مترجم و از فعالان مطبوعاتی (1390 ش)
علوی طباطبایی متولد سال 1324 در شهر بروجرد و از نوادگان آیت‌الله العظمی بروجردی بود. تحصیلات عالیه خود را در رشته زبان و ادبیان انگلیسی ادامه داد و موفق به اخذ مدرک کارشناسی شد و همچنین در رشته ارتباطات مدرک کارشناسی ارشد را دریافت کرد. او فعالیت مطبوعاتی خود را از سال 1344 با نوشتن نقد فیلم و ترجمه مقالات و مصاحبه برای نشریات آغاز کرد. از جمله فعالیت‌های علوی طباطبایی می‌توان به ترجمه و تألیف 20 کتاب سینمایی از جمله «ایدئولوژی سیاسی و نیروی مقاومت تبلیغاتی در سینما»، «سینمای جنگی»، «فرهنگ فیلم‌نگاری»، «سینمای یاسوجیرو اوزو» و «سینمای داستانی جنگ، از کابوس تا حماسه» اشاره کرد. همکاری به عنوان نویسنده برنامه‌های سینمایی در صداوسیما، همکاری با جشنواره فیلم فجر (1375-1362)، تدریس تاریخ سینما و تحلیل فیلم در مجتمع دانشگاهی هنر، مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی، جهاد دانشگاهی (1377-1366)، عضویت در کمیته انتخاب و هیئت داوران جشنواره فیلم رشد (1366-1365) و عضویت در شورای بررسی فیلم مجامع فرهنگی و هنری (1366-1363) از دیگر فعالیت‌های او بود. مرحوم علوی طباطبایی سال 1388 در سومین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران مورد تجلیل قرار گرفت. او همچنین عضو وبلاگ نخبگان خبرآنلاین بود و آخرین مطلب خود را 31 فروردین امسال در وبلاگ خود منتشر کرد.
حرکت مسلم ابن عقیل (ع) از مکه به سوی کوفه (60 ق)
اعزام حضرت مسلم (ع) از سوی امام حسین (ع) به جانب کوفه پس از نامه‌های پی‌در پی و دسته‌جمعی کوفیان به امام حسین (ع) و دعوت از آن حضرت جهت برپا نمودن حکومت اسلامی و مبارزه با یزید بن معاویه بود. مردم کوفه گرچه در ابتدا استقبال شایانی از مسلم بن عقیل (ع) به عمل آوردند ولیکن با تطمیع و تهدید حکومت عبیداللَّه بن زیاد، سرانجام نمایندهٔ امام را تنها گذاشته و پس از مدتی حضرت مسلم بن عقیل به دست ابن‌زیاد به شهادت رسید.
ولادت "شیخ طوسی" دانشمند بزرگ اسلام و مؤسس حوزهٔ علمیهٔ نجف (385 ق)
محمدبن حسن طوسی معروف به شیخ طوسی در 23 سالگی برای کسب علوم روز راهی بغداد گردید و در حوزهٔ درس شیخ مفید و سید مرتضی جای گرفت. پس از رحلت سید مرتضی در سال 436 ق، شیخ طوسی پیشوای مذهب تشیع گردید و دوازده سال بعد از سید مرتضی، در بغداد زعامت شیعیان را برعهده گرفت. حلقهٔ درسی شیخ طوسی پذیرای صدها عالم فاضل شیعه و سنی بود و دانشوران بزرگی در حلقهٔ درس او پرورش یافتند. آثار مکتوب شیخ طوسی، جزو مهمترین و معتبرترین کتب شیعه می‌باشند که کتب "تهذیب" و "استبصارِ" ایشان از ارکان حدیث شیعه هستند. شیخ طوسی را تدوین کنندهٔ اساسنامهٔ مکتب تشیع در فرهنگ و تمدن اسلامی می‌شناسند. شیخ طوسی در اواسط قرن پنجم هجری، حوزهٔ عظیم نجف اشرف را بنیان نهاد و اولین دانشگاه شیعه را تاسیس کرد. سرانجام این عالم نامدار پس از عمری تلاش و خدمت، در محرم سال 460 ق در 76 سالگی به لقای معبود شتافت و در منزل مسکونی‌اش در نجف اشرف به خاک سپرده شد.
در گذشت حمید سمندریان، کارگردان و استاد پیشکسوت تئاتر ایران (1391 ش)
حمید سمندریان در ۹ اردی‌بهشت سال ۱۳۱۰ در تهران زاده شد. وی پس از اتمام دورهٔ دبیرستان به اروپا سفر کرد و در آلمان دورهٔ مهندسی شوفاژ سانترال را در دانشگاه صنعتی برلین گذراند اما بعد از آن به کنسرواتور عالی موسیقی و هنرهای نمایشی هامبورگ وارد شد. برخورد با تئاتر آن‌قدر برایش جذاب بود که مجالی برای موسیقی نمی‌گذاشت و به همین دلیل برای همیشه از موسیقی خداحافظی کرد. سمندریان طی شش سال به صورت آکادمیک تحت آموزش ادوارد مارکس که یکی از استادان برجستهٔ تئاتر بود اصول و مبانی کارگردانی و بازیگری را آموخت و همزمان در آلمان به صورت حرفه‌ای مشغول به کار شد.
شهادت "زین الدین بن علی بن احمد" معروف به "شهید ثانی" فقیه نامور شیعه (965 ق)
زین الدین بن علی بن احمد معروف به شهید ثانی در سال 911 قمری دیده به جهان گشود. او پس از مدتی علاوه بر فقه شیعه، نسبت به فقه سایر مذاهب اسلامی‌نیز تبحر یافت. شهید ثانی به شهرهای مختلفی در شام، فلسطین، لبنان، مصر و آسیای صغیر سفر کرد و تشنگان علم و معرفت را مستفیض نمود. معاندین که تحمل این عالم فرزانه را نداشتند، طرح قتلش را ریخته و ناجوانمردانه او را در 54 سالگی به شهادت رساندند. از شهید ثانی آثار فراوان و متنوعی بر جای مانده است که "شرح لُمْعِه"، "غایةُالمُراد"، "مسالِک الافهام" و "روضُ الجنان" از جملهٔ آن‌هاست.
هفتهٔ کمک به محرومان و مستضعفان (15 تا 21 رمضان)
ماه مبارک رمضان، ماه دستگیری از مستمندان، فقیران و درماندگان است. گرچه انفاق در راه خدا در تمام ایام سال دارای پاداش و ثواب است اما در ماه مبارک رمضان دارای فضیلت برتری است؛ همچنان که رسول گرامی اسلام (ص) در خطبه شعبانیه فرمودند: «وتصدّقوا علی فقرائکم و مساکینکم»- و بر تهیدستان و مستمندان جامعه خویش انفاق کنید- تا جایی که حضرت یکی از نامهای این ماه را «شهر المواساة»- ماه همدردی- نامیده و مردم را به حمایت و دستگیری از فقیران و مستضعفان فراخوانده است؛ لذا از تاریخ 15 تا 21 رمضان المبارک به عنوان هفته اطعام نیازمندان واکرام ایتام از سوی کمیته امداد حضرت امام خمینی (ره) نامگذاری شده است.
آتش‌سوزی بزرگ شهر رُم پایتخت امپراتوری روم (64 م)
نرون امپراتور خون‌ریز و سفاک روم که در 17 سالگی موجب قتل پدرخوانده‌اش شد، به مدت 14 سال بر مسند امپراتوری تکیه زد. حکومت وی با وعده‌های طلایی آغاز شد اما از آنجا که مردی ضعیف‌النفس و تحت تاثیر اطرافیان بود به دیکتاتوری روی آورد. از حوادث مهم تاریخ حکومت نرون، وقوع آتش‌سوزی در شهر رم بود که به دستور وی در تاریخ 13 ژوئیه سال 64 م انجام گرفت. از آن جا که بسیاری از بناها در آن زمان از چوب بود، در مدت کوتاهی، قسمت اعظم شهر باستانی رُم، در کام آتش فرو رفت و عده زیادی از اهالی این شهر بزرگ کشته شدند. این آتش‌سوزی همه شهر را فرا گرفت و مدت 6 روز ادامه داشت به طوری که از 14 محله شهر فقط 4 محله باقی ماند. این آتش سوزی بهانه مناسبی به نرون امپراتور خون‌ریز روم داد تا با متهم کردن مسیحیان به دست داشتن در ایجاد حریق رُم، بیش از یک‌صد هزارتن از آنها را قتل عام کند. دیکتاتور روم سپس طرح شهر جدیدی بر خاکسترهای شهر سوخته، ریخت اما چهار سال بعد از آن در 8 اوت سال 68 م در پی قیام مردمی مجبور به خودکشی گردید.
تشکیل قدیمی ترین ارتش جهان در سوئیس در دوره جدید (1400 م)
در سیزدهم ژوئیه 1400 م قدیمی‌ترین ارتش جهان که از بدو تأسیس تاکنون به همان صورتْ باقی مانده و حتی لباس‌های افراد آن نیز عوض نشده است، تأسیس شد. تعداد افراد این ارتش کوچک و منظم، 83 نفر و از مردم سوئیس بود. این ارتش که همیشه نفرات آن سوئیسی هستند در این روز برای حفاظت رهبر کاتولیک‌های آن روز شکل گرفت و هنوز هم پس از گذشت بیش از شش‌صد سال، وظیفه حفاظت از پاپ را در واتیکان برعهده دارند.
پایان سفر تاریخی، علمی و تحقیقاتی "جِیمز کوک" دریاسالار انگلیسی (1771 م)
سفر تاریخی جِیمز کوک دریا سالار معروف انگلیسی به نیم کره جنوبی زمین، از 26 ژوئیه سال 1768 م آغاز شده بود و سه سال به طول انجامید. این سفر در 13 ژوئیه 1771 م پایان یافت و در جریان آن، یک تیم از دانشمندان علوم طبیعی برای بررسی گیاهان، جانوران و ساکنین نیم کره جنوبی و یک تیم برای رَصد سیاره زهره شرکت داشتند.
امضای قرارداد اتحاد بین شوروی و انگلستان در جریان جنگ جهانی دوم (1941 م)
هنگامی که هیتلر نقشه حمله به شوروی را در سر می‌پروراند، تصور می‌کرد که این حمله حرکتی بر ضد کمونیسم است و لذا واکنش مخالفان غربی کمونیسم را بر نخواهد انگیخت. اما بزرگ‌ترین خطای هیتلر یا در واقع، اشتباه محاسبه او در حمله به روسیه این بود که فکر می‌کرد مخالفت انگلیس و امریکا با کمونیسم، زمینه مساعدتری برای سازش او با غرب فراهم خواهد آورد و یا حداقل امکان سازشی بین استالینِ کمونیست و چرچیل و فرانکلین روزولتِ ضد کمونیست علیه او وجود نخواهد داشت. برخلاف تصور و انتظار او، چرچیل و روزولت فردای حمله آلمان به روسیه در 24 ژوئن 1941 م آمادگی خود را برای همکاری با استالین در برابر هیتلر اعلام داشتند، زیرا آنها هیتلر را خطر بزرگ‌تر و نزدیک‌تری می‌دانستند و معتقد بودند که اگر هیتلر بتواند روسیه را شکست دهد و بر منابع عظیم ثروت آن کشور دست یابد دیگرهیچ قدرتی قادر به جلوگیری از تسلط وی بر جهان نخواهد شد. استالین از پیام‌های کمک و همدردی چرچیل و روزولت استقبال کرد و به دنبال آن، نماینده‌ای از طرف دولت انگلستان برای عقد یک قرارداد دوستی و اتحاد عازم مسکو شد. بر اساس این قرارداد که در روز 13 ژوئیه 1941 م در مسکو به امضا رسید، انگلیس و شوروی در برابر خطر آلمان متحد شدند و متعهد گردیدند که هیچ یک به عقد قرارداد جداگانه با آلمان مبادرت نکنند. در ادامه انعقاد قرارداد دوستی انگلیس با شوروی، امریکا آمادگی خود را برای ارسال تجهیزات نظامی به شوروی اعلام کرد و زمینه‌های اشغال ایران از جانب انگلیس، امریکا و شوروی فراهم گردید.
ضد حمله ایران علیه عراق موسوم به عملیات رمضان - کربلای 4 در بغداد (1361 ش)
هفتمین اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد قرار بود در بغداد تشکیل شود و این کشور میزبان سران این جنبش در بغداد در اوایل دهه 1360 ش (1980 م) باشد. در این میان عراق به شدت می‌کوشید با آماده کردن تاسیسات و تهیه زودرس پیش‌نویس بیانیه اجلاس، کشورهای عضو را در مقابل یک عمل انجام شده قرار داده، با یک وجهه بین‌المللی موثر، عنوان متجاوز را از خود دور سازد. اما جمهوری اسلامی ایران با محل اجلاس مخالفت نمود و تلاش‌های وسیعی را جهت عدم برگزاری اجلاس در بغداد به انجام رساند زیرا شخصی همانند صدام حسین را که به اصول عدم تعهد پایبند نبود، شایستگی ریاست جنبش را نداشت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
