به گزارش سرويس بينالملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه تحلیلی "گلوبال پست" در مقالهای نوشت: عربستان سعودی در میانه یک تحول اجتماعی آهسته اما بسیار مهم قرار دارد. این به این خاطر است که جوانان این کشور به سن بزرگسالی نزدیک میشوند. این تحول شامل تغییر در نگرش مردم عادی و همینطور تغییر در روابط آل سعود و دستگاه مذهبی رسمی این کشور است.
*** طرفداران اخوان المسلمین تروریست هستند!
دولت عربستان سعوی با درج نام اخوان المسلمین در فهرست سازمانهای تروریستی موجب شد تا بسیاری از مردم این کشور کاملا حیرت زده شوند، چرا که ممکن است به خاطر طرفداری دیرینه خود از این سازمان، از سوی دولت عربستان سعودی مجرم تلقی شوند.
وزارت کشور عربستان سعودی طی حکمی، اخوان المسلمین ــ قدیمیترین سازمان اسلامگرا در جهان اسلام ـــ را با گروههایی چون القاعده، در یک تراز قرار داد. به دنبال اعلام این خبر، حتی کوچکترین حمایت از این گروه، از جمله قرار دادن تصاویر و شعارها در شبکههای اجتماعی، غیرقانونی اعلام شد.
«بسیم علیم»، وکیل ساکن شهر جده میپرسد: «آیا منظور دولت این است که طرفداران اخوان المسلمین تروریست هستند؟» او در ادامه توضیح میدهد که در حالی که سازمان اخوان المسلمین در عربستان سعودی مقری ندارد، اما بسیاری از مردم این کشور طرفدار دیدگاه اخوان المسلمین هستند.
*** مردم میدانند که ممنوعیت حمایت از اخوان المسلمین به خاطر منافع سیاستمداران صورت گرفته است
به نظر میرسد که ممنوعیت حمایت از اخوان المسلمین، از دو اولویت سیاسی ریاض سرچشمه میگیرد. اولا برای نشان دادن حمایت از کودتای نظامی مصر، که دسامبر گذشته، اخوان المسلمین را به عنوان گروهی تروریستی معرفی کرد و از آن زمان به بعد، اعضای آن را تحت تعقیب قرار داد و دستگیر کرد که در نتیجه آن، شاهد صدور صدها حکم اعدام برای اعضای این سازمان بودیم. دوما به خاطر سرکوب هر گونه بلند پروازی در میان سعودیهای مخالف تحت تاثیر اخوان المسلمین که خواستار اصلاحات سیاسی داخلی هستند.
به گفته «محمد العجیمی»، تاجر و فعال سیاسی در ریاض، «مردم میدانند که [این ممنوعیت] به خاطر منافع سیاستمداران صورت گرفته است. آنها از بهار عربی ترسیدهاند.»
*** پارادوکسی که آموزش و پرورش عربستان سعودی با آن رو به رو است
یکی از کارکنان وزارت آموزش و پرورش عربستان سعودی در ریاض، گفت: «ما از این خبر کاملا شوکه شدهایم. ما تاکنون، [اخوان المسلمین] را بهترین و صادقترین مردم معرفی میکردیم و در حال حاضر با این واقعیت رو به رو هستیم که آنها از نظر دولت تروریست هستند.»
قانون ممنوعیت حمایت از اخوان المسلمین در حالی تصویب شد که دولت عربستان سعودی برای سرکوب فعالیتهای فعالان حقوق بشر و اصلاحات سیاسی، از قوانین سختگیرانه و گسترده ضدتروریستی استفاده میکند. در این رابطه، «ولید ابوالخیر»، فعال حقوق بشر، آخرین نمونه به شمار میرود. به گزارش خبرگزاری «رویترز»، در تاریخ 6 ژوئیه، وی «به اتهام توهین به مقامات سعودی و تحریک افکار عموم علیه دولت این کشور» به 15 سال زندان و 15 سال ممنوعیت خروج از کشور محکوم شد.»
*** دولت عربستان سعودی از شعارهای سنتی سلفی علمای مذهبی عربستان علیه اخوان المسلمین استفاده خواهد کرد
به گفته «بادر الابراهیم»، پزشک و فعال سیاسی، «به عقیده من، این روزها ما با تغییر بزرگی رو به رو هستیم؛ واقعیت این است که دولت سعی دارد خود را از دست جنبشهای اسلامی خلاص کند. برای نخستین بار است که در 30 سال گذشته، آنها با این جنبشها درگیر میشوند.»
وی گفت که پیشبینی میکند دولت عربستان سعودی از شعارهای سنتی سلفی علمای مذهبی عربستان سعودی، علیه اخوان المسلمین استفاده خواهد کرد.
*** تاثیر اقدام دولت عربستان سعودی در خارج از مرزهای این کشور
به علاوه، نامیدن اخوان المسلمین به عنوان یک گروه ترورریستی، در خارج از مرزهای عربستان سعودی نیز تاثیرگذار خواهد بود و شکاف موجود در جنبش سلفی را که به دنبال بهار عربی به شهرت رسید، افزایش خواهد داد. در یک سوی این شکاف، گروههای سلفی که از سیاستهای روحانیون وهابی دستگاه مذهبی عربستان سعودی دوری میکنند قرار دارند و در سوی دیگر این شکاف، گروههای سلفی مانند اخوان المسلمین قرار دارند که معتقدند دنبال کردن قدرت سیاسی قابل توجیه بوده و برای اسلامی کردن جوامع خود، لازم و ضروری است.
*** ریشههای اخوان المسلمین در پادشاهی عربستان، به بیش از نیم قرن گذشته باز میگردد
به دنبال این اقدام، اخوان المسلمین از دفتر مطبوعاتی خود در لندن بیانیهای را منتشر کرد. این سازمان در این بیانیه گفته است که از اقدام عربستان سعودی بسیار متعجب و ناراحت شده است؛ چرا که این اقدام با روابط تاریخی این کشور با اخوان المسلمین کاملا مغایرت دارد.
تصمیم دولت عربستان سعودی به دلایل متعدد، بسیاری از مردم این کشور را نیز دچار حیرت کرده است. یکی از دلایل قابل توجه این است که ریشههای اخوان المسلمین در پادشاهی عربستان، به بیش از نیم قرن، یعنی زمانی که اعضای آن در جاهایی مانند مصر و سوریه تحت تعقیب قرار گرفتند و به عربستان پناه آوردند، باز میگردد.
*** نارضایتی بخش تحصیل کرده عربستان سعودی از درج نام اخوان المسلمین در لیست سازمانهای تروریستی
در دهه 1990، مخالفان اسلامگرا که با دیدگاه اخوان المسلمین از اسلام سیاسی شکل گرفتند و «الصحوه الاسلامیه» یا بیداری اسلامی نام گرفتند، خواستار اصلاحات سیاسی شدند. اما آنها هرگز آشکارا به مخالفت با دولت نپرداختند و پس از آنکه عدهای از آنها دستگیر و زندانی شدند، خود را کنار کشیدند.
برچسب زدن دولت عربستان سعودی به اخوان المسلمین به عنوان گروهی تروریستی، میتواند نارضایتی بسیاری از طرفداران این گروه که عمدتا بخش تحصیل کردهای از این کشور را تشکیل میدهند، به دنبال داشته باشد. «فتاح الفحاد»، مشاوربازاریابی و فعال حقوق بشر 31 ساله با اشاره به اینکه طرفداران اخوان المسلمین، نفوذ قابل توجهی در جامعه دارند، گفت: «به عقیده من، این یک اشتباه بزرگ سیاسی است.»
برخی از ناظران از این میترسند که اگر اخوان المسلمین به خواب زمستانی اجباری برود، مردم جوانتر و ناراضی عربستان سعودی جذب گروههای شبه نظامی بیشتری شوند.
*** سعودیها از ترس دولتشان، حسابهای کاربری توییتر و فیسبوک خود را پاک کردند
این تصمیم به طور حتم در میان مردم ایجاد ترس کرده است. به محض اینکه این فرمان صادر شد، سعودیها حسابهای کاربری خود در توییتر و فیسبوک را پاک کردند و تصاویر 4 انگشتی خود را که از زمان برکناری محمد مرسی و کودتای نظامی مصر، که در جولای 2013 صورت گرفت و چند هفته بعد، صدها تن از حامیان وی را در سرکوبی نظامی قتل عام کرد، نشان دهنده حمایت آنها از اخوان المسلمین بود، پاک کردند.
ریاض از کودتای مصر و عزل محمد مرسی، رئیسجمهور منتخب این کشور حمایت کرد. علاوه براین، عربستان سعودی به عنوان یک سلطنت مطلقه، از اینکه شاهد به پایان رسیدن عمر دولتی اسلامی و منتخب بود، بسیار خوشحال به نظر میرسید.
*** دولت عربستان سعودی به دنبال دلسرد کردن سعودیها از حمایت اخوان المسلمین است
با این حال تمام سعودیها در تحسین و طرفداری از کودتای مصر، در کنار دولت خود نبودند. عده بسیاری از مردم عربستان سعودی در صفحات توییتر و فیسبوک خود، برکناری غیرقانونی مرسی را محکوم کردند. یکی از فعالان سعودی در این رابطه میگوید: «بیشتر مردم، به خصوص گروههای اسلامی از اتفاقی که در مصر افتاده است، خوشحال نیستند... و تعداد آنها کم نیست. افرادی که طرفدار دموکراسی هستند، از این موضوع خوشحال نیستند. آنها در حمایت از این کودتا، در کنار دولت عربستان سعودی حضور ندارند.»
واضح است که دولت عربستان سعودی که میلیاردها دلار برای تقویت اقتصاد مصر هزینه میکند، به این نتیجه رسیده است که باید سعودیها را به نحوی از حمایت اخوان المسلمین دلسرد کند.
*** برچسب دولت سعودی به اخوان المسلمین، مدت زیادی دوام نخواهد آورد
«ویلیام مک کنتز»، رئیس پروژه «روابط آمریکا با دنیای اسلام» در موسسه بروکینز گفت که قطع رابطه دولت عربستان سعودی با اخوان المسلمین، «تغییر بزرگی در سیاست این کشور به شمار میرود و تا حد زیادی به اتفاقات مصر مرتبط میشود. این یک سونامی است که از مصر آغاز شده و ناآرامیهای زیادی در عربستان سعودی به وجود آورده است.»
«محسن العوجی»، یکی از فعالان اسلامگرا، بیانیه وزارت کشور عربستان سعودی را «حکمی غیرقانونی نامید که همه را در موضع سکوت قرار میدهد» اما وی افزود که گمان نمیکند برچسبی که به اخوان المسلمین به عنوان یک تروریست زده شده است، مدت زیادی دوام بیاورد.
«رضوان مسمودی»، رئیس مرکز مطالعات اسلام و دموکراسی در واشنگتن، با این مسئله موافق است. به گفته وی: «سعودیها نهایتا به این نتیجه میرسند که این کار بیهوده است و به منافع خود و همچنین منطقه، صدمه خواهد زد. منظور من این است که 30 تا 40 درصد از جمعیت جهان عرب را طرفداران اخوان المسلمین تشکیل میدهند... پس وقتی اعلام میشود که 30 تا 40 درصد از مردم جهان عرب تروریست هستند، چه معنایی میدهد؟ این یک اقدام بسیار خطرناک و غیرمنطقی است.»
انتهای پیام/