کامران شرفشاهی، شاعر در گفتگو با
حوزه ادبیات باشگاه خبرنگاران گفت: در واقع شعر عصر مشروطیت، یک نقطه عطف بزرگ در تاریخ سرزمین ما بوده است. در این برهه از زمان شاهد یک سلسله از دگرگونیهای گسترده ای هستیم که بر جریانات فکری و فرهنگی عصر مشروطه تأثیر میگذارد.
وی افزود: در واقع در عصر مشروطه شاهد این واقعیت هستیم که در پرتو به وجود آمدن فضای مساعد و نسبتا آزاد شاعرانی ظهور میکنند که ویژگی شعر آنان، بیان شجاعانه مسائل مردم است.
این شاعر ادامه داد: شعر عصر مشروطه از دربارها، مدح پادشاهان، حاکمان، امرا و حکمرانان بسیار فاصله میگیرد و یک توجه بسیار چشمگیری نسبت به وضعیت زندگی مردم و ابراز نگرانی عمیق نسبت به سرنوشت ایران و بی لیاقتیهایی دارد که منجر شده کشور از قاعده پیشرفت عقب بماند اینگونه مسائل، ویژگی شعر دوره مشروطه است.
شرفشاهی تصریح کرد: بیان سرشار از شهامت شاعران در عرصه شعر، توجه به وضع موجود، دفاع از جریانهای آزادیخواه،مبارزه با جریان استبداد همچنین رودرویی مستقیم و به طور کامل بی پروا با استعمارگرانی که به آب و خاک این سرزمین طمع بسته بودند محورهای اصلی آثار دوره مشروطه است.
وی عنوان کرد: فضای باز ناگهانی در عصر مشروطه موجب میشود برخی از شاعران به سرودن شعرهایی روی بیاورند که به طوری کاملا مشخص به وقایع خاصی اشاره دارد. همین امر موجب شد بسیاری از شعرهای مشروطیت دارای مصرف خاصی باشند و پس از گذشت زمان، دیگر این شعرها لطف اولیه خود را ندارند.
شرفشاهی اظهار داشت: یکی از نکات دیگر در خصوص شاعران مشروطیت، خارج شدن این شاعران از حدود انصاف و اعتدال است شاهد هستیم بعضی از شاعران عصر مشروطه به زبانی سطح پایین و خارج از اخلاق روی میآورند. اینگونه شاعران بهانهای به دست اشخاص سیاستمدار که بدون سعه صدر لازم دادند تا درصدد برآیند فضای شعر را محدود کنند.
این شاعر ادامه داد: به طور قطع بسیاری از اشعار دوران مشروطیت به خصوص شعرهایی که مضامینی ملی و میهنی داشتهاند در ذهن مردم جای گرفت و بر زبان آنان جاری شد.
شاعران بسیاری از اینگونه آثار متأثر شدند و میتوان گفت بسیاری از سرودههای ملی و میهنی با نگاهی به ادبیات عصر مشروطه در واقع یک پل است.
وی بیان کرد: ادبیات عصر مشروطه یک برههای از ادبیات سرزمین ما را تشکیل میدهد و یکی از نکات بسیار مهم در خصوص ادبیات مشروطه رویکرد ادبیات به سمت پایداری است. به این سبب هنگامیکه از ادبیات مقاومت سخن میگوییم نمیتوان از ادبیات عصر مشروطه چشم پوشی کرد.
این شاعر خاطر نشان کرد: ادبیات عصر مشروطه، به جهت آرمان خواه بودنش جایگاه خود را در ادبیات حفظ کرده است به طور قطع زیادهرویهایی که به نظر برخی افراد شده در بیان مفاهیم و مضامین، بخش بسیار عمدهای از شعر شاعران روزگار ما و آینده غیر قابل استفاده است.
وی عنوان کرد: تنها از آثاری که از لحاظ اندیشه در مرتبه والاتری قرار دارند و از نظر احساسی زلال و بدون حب و بغض هستند میتوان استفاده کرد و اینگونه اشعار در میان شعرهای عصر مشروطه کم نیستند. نکته جالبی در ادبیات عصر مشروطه، رویکرد شاعران به سرودن اشعار طنز آمیز است.
شرفشاهی تصریح کرد: هرگاه در جامعه فضای آزادی نسبی ایجاد شده است شاهد شکوفایی طنز در آثار هنرمندان خود بودیم و یکی از مشخصههای مشروطیت شده است که مطالعه آثار را لذت بخش میکند.