به گزارش خبرنگار حقوقي قضايي باشگاه خبرنگاران، کودتای ۲۸ مرداد با طرح و حمایت مالی و اجرايی سازمان مخفی اطلاعات بریتانیا و آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا، بر ضد دولت محمد مصدق در مرداد ۱۳۳۲ به انجام رسید، نمایندگان مجلس شورای اسلامی  در جلسه علنی سال گذشته در همچنین روزی  با کلیات طرح پیگیری حقوقی سیاسی نقش انگلیس و آمریکا در "کودتای 28 مرداد" 1332  با 167 رأی موافق موافقت کردند، اما با وجود اینکه  این طرح با دو فوریت به تصویب رسید و بسیاری از نمایندگان بر پیگیری حقوقی و سیاسی احقاق حق کشورمان  اصرار تمام داشتند این مهم مسکوت مانده است.

از طرفی  با توجه به اينکه آمریکایی‌ها نيز به دست‌داشتن در کودتای 28 مرداد اعتراف کرده‌اند، آیا شکایت ایران علیه آمریکا به دلیل تضییع حقوق ملتمان در کودتای 28 مرداد برای روشن شدن قضایا نیازمند پیگیری نیست.
 
*اعتراف سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده(سیا) به دست داشتن در کودتای ۲۸ مرداد
 
پس از گذشت۶۰ سال از سرنگونی دولت مصدق به دست ارتش، سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده(سیا)، با خارج کردن اسنادی از طبقه‌بندی محرمانه به نقش خود در این کودتا اعتراف کرد.
   
در اسنادی که از طبقه‌بندی محرمانه خارج شده‌اند ارجاعاتی به رمز آژاکس(رمز عملیات آمریکایی‌ها در کودتای ۲۸ مرداد) وجود دارد. این اسناد از جمله شامل پرونده‌های کاری کرمیت روزولت، (مامور اطلاعاتی ارشد آمریکا در خاورمیانه و ایران) که در روزهای منتهی به کودتا در تهران به سر می‌برد نیز هستند.
 
 این اسناد که در آرشیو امنیت ملی آمریکا و نیز مجله فارین پالیسی منتشر شدند، بر اساس قانون «آزادی دسترسی به اطلاعات» در ایالات متحده در اختیار همگان قرار گرفت. این اسناد بخشی از یک مجموعه سند و گزارش بزرگ‌تر به نام «نبرد ایران»اند که توسط تاریخ‌نگاران سازمان سیا و صرفاً برای مصرف داخلی در اواسط دهه هفتاد میلادی تدوین شده‌اند.
 
این سند نخستین بار در سال ۱۹۸۱ منتشر شده بود، اما بخش‌های مهم آن از جمله بخش سوم موسوم به «اقدام پنهان» که در واقع تشریح عملیات کودتا است، به علاوه همه اشارات مستقیم به «تی‌پی‌آژاکس»  که اسم رمز عملیات بود، در دسترس عموم قرار نگرفته بود.
 
مجله «فارین پالیسی» در حاشیه انتشار این اسناد آورده «سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و بریتانیا برای تحقق اهداف خود در اجرای کودتا، پروژه‌ای چندلایه و پیچیده را هم‌زمان به پیش بردند: استفاده از ماشین پروپاگاندای خود برای تخریب وجهه سیاسی محمد مصدق، رشوه دادن به برخی از نمایندگان وقت پارلمان ایران، سازماندهی نیروهای نظامی و در نهایت به راه انداختن راه‌پیمایی‌ها و اعتراضات خیابانی.»
   
بخشی از اسناد سیا درباره ایران که به مقطع کودتا مربوط می‌شوند در دهه ۱۹۶۰ از میان رفته‌اند، سیا ادعا می‌کند در بایگانی‌های امن خود جای کافی برای نگهداری آنها نداشته است.
 
سیا در مقدمه یکی از سندهای متعلق به سال ۱۹۵۴ است می‌نویسد: «در پایان ۱۹۵۲ روشن بود که دولت مصدق نمی‌تواند با کشورهای غربی که منافعی در ایران دارند به توافقی نفتی برسد.»
 
هدف عملیات آژاکس سرنگونی دولت محمد مصدق، بازسازی منزلت و قدرت و شاه و جایگزینی دولت مصدق با دولتی بود که ایران را با سیاست‌هایی سازنده اداره کند.
 
 بنا به این سند همچنین هدف کودتا این بوده که دولتی بر سر کار بیاید که دولت‌های غربی بتوانند درباره بازار نفت با آن به توافق برسند.
 
در جریان این افشاسازی‌ها، بریتانیایی‌ها از آمریکایی‌ها خواستند فقط اسنادی را منتشر کنند که در آن به نقش سازمان جاسوسی بریتانیا (MI6) در این کودتا هیچ اشاره مستقیمی نشده باشد.
 
مطالبه حقوق پایمال شده ایران در کودتای 28 مرداد حق ایران است
 
"حجت‌الاسلام موسی غضنفر‌آبادی" عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، در گفتگو با خبرنگار حقوقی قضایی باشگاه خبرنگاران، با اشاره به  تصویب طرح دوفوریتی شکایت ایران علیه آمریکا در ارتباط با کودتای 28 مرداد گفت: با توجه به اعترافات خود آمریکایی‌ها مبنی بر اینکه در کودتای 28 مرداد نقش داشته‌اند، به نظر می‌رسد این طرح باید دوباره احیاء شود.

وی ادامه داد: مطالبه حقوق پایمال شده کشورمان در کودتای 28 مرداد حق ایران است و گذشت بیش از 60 سال از درجه اعتبار آن نمی‌کاهد.

غضنفرآبادی تصریح کرد: دخالت در حاکمیت داخلی کشور جرم محسوب می‌شود و اقدام آمریکا در کودتای شکل گرفته از این قاعده مستثنی نیست.

عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در پایان خاطرنشان کرد: ما به هیچ عنوان از حق ضایع شده کشورمان نمی‌گذریم و به لحاظ حقوقی باید در سازمان‌های حقوقی بین‌الملل این مهم را پیگیری کنیم.

انتهای پیام/