مریم ابوالفتحی درگفتگو با خبرنگارباشگاه خبرنگاران تبریز، افزود: از آنجایی‌که موزه محل تجلی آداب، رسوم و سنن ملی مذهبی انسان‌های گذشته و فرهنگستان تاریخ و اعصار و عبرت برای دنیای امروز است،‌ به نظر می‌رسد، تشکیل موزه‌ای با هدف جمع‌آوری و ثبت آیین‌ها و مناسک عاشورایی بتواند نقش مؤثری در شناخت هر چه بیشتر آداب،‌ رسوم و احوال فکری،معنوی مردم گذشته ایفا کند.

وی اذعان کرد: موزه مردم‌شناسی محرم تبریز یکی از نمونه‌های اولیه از مجموعه آثار مرتبط با مناسک سوگواری حسینی در کشور و شاید بزرگ‌ترین این مجموعه‌ها در جهان باشد. موزه مردم‌شناسی محرم شماری از عناصر مادی مرتبط با عزاداری امام حسین (ع) را در بخشی از حوزه فرهنگی شمال غرب کشور شامل می‌شود.

وی با اشاره به قدمت مکانی این موزه افزود: موزه مردم‌شناسی محرم در منزل اجدادی مرحوم صحتی،‌ تأسیس شده است. این خانه یکی از نمونه‌های زیبای معماری و خانه‌سازی شهر تبریز در اواخر دوران قاجار است که قدمتی بیش از یک قرن دارد. این بنای سه طبقه‌ای در تمام حیاتِ کم‌وبیش یک قرنی خود، در همه طبقات و در اوقات خاص عزاداری،‌ مکانی برای برقراری مجالس عزاداری بود.

مدیر موزه محرم گفت:خانه قدیمی صحتی در سال 1378 درفهرست آثار ملی به ثبت رسید و پس از  مرمت و استحکام بخشی در سال 1387 به عنوان موزه مردم شناسی محرم مورد استفاده و بهره برداری قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه درهر گوشه موزه،نمادها و نشانه هایی را می یابی که هر کدام وسیله ای برای یادآوری مظلومیت سرور و سالار شهیدان کربلا بوده و به نوعی حادثه کربلا را تداعی می کند، تشریج کرد: در ورودی حیاط موزه، مجسمه ذوالجناح، اسب امام حسین (ع) قرار گرفته است و در داخل موزه، طبقه اول، انواع طوق (علم)، پرچم، گهواره ‌های کوچک نذری، چراغ و شمع و در طبقه دوم، ابزار و نوشته‌های مربوط به سوگواری و تعزیه خوانی و نقاشی های قدیمی مورد استفاده در آیین سنتی پرده خوانی به نمایش درآمده است.

وی افزود:از مهم ترین آثار موزه می توان به: طوق عزاداری روستای خشکناب شهرستان هریس،مشک چرمین سقایی اهدایی هیئت عزاداری مسجد سقالار شهرستان اهر،سر طوق متعلق به 1243 ھ.ق روستای لیوارجان شهرستان جلفا،طوق عزاداری روستای تازه کند که پارچه های فراوان رنگارنگ بر آن  آویخته اند،انواع شمعدان مورد استفاده در مراسم حجله قاسم (ع) روستای بزم آباد شهرستان مراغه،کاسه مسی با قلمزنی نام چهارده معصوم (ع)،تبرزین و کشکول مورد استفاده در مراسم پرده خوانی،علم دستمال از روستای اسفنجان اسکو،علم روستای لیوارجان جلفا (یک تیغه و بلند با تکه  پارچه های فراوان رنگارنگ)،علم روستای زاویه جلفا (یک تیغه و بلند با تکه  پارچه های رنگی و بیشتر سبز رنگ)،قره نی مورد استفاده در دسته های عزاداری،بیرق (پرچم عزا) هیئت امین حضرت مراغه،تاختا ابزار مورد استفاده در رسم سنتی تخته زنی در روستای فیروزسالار آذرشهر (دو تکه چوب مثلثی شکل را در دست گرفته و به هم می کوبند)،بیرق با شمائل حضرت علی (ع)،طوق شهر بخشایش شهرستان هریس با پرچه های رنگارنگ به رنگ های روشن و چتری مزین به پارچه های قرمز گل گلی در بالای آن،علامت عزاداری موسوم به حجله حضرت قاسم (ع) از هشترود،همچنین علاوه بر اشیای موجود در این موزه، دیوارها با تصاویری از مراسم عزاداری در نقاط مختلف آذربایجان شرقی تزئین شده است. مانند:گل مالی صورت در مراسم شب عاشورای هیئت حاج غفار مراغه،شمع افروزی عصر تاسوعا در شهرستان بناب،رسم پولکه توولاماخ (مشعل گردانی) در شب عاشورا در شیشوان عجب شیر،مراسم شاخسی واخسی (مخفف شاه حسین وای حسین) در گوگان آذرشهر اشاره کرد.

ابوالفتحی با اشاره به اینکه وسایل موجود در این موزه بیشتر خریداری‌شده و شمار محدودی را نیز اهدایی  و بیش از 100 سال قدمت دارند،گفت: از قدیمی ترین اشیایی موجود در موزه می توان به سرطوقی قدیمی که تاریخ ۱۲۴۳ ق. بر آن منقش است،یک ظرف شرب‌خوری که همان تاریخ بر روی خود دارد ونیز برخی ازعلم های موجود در موزه محرم که  قدیمی ترین علم موجود در این موزه که از محله بازار اهر به موزه منتقل شده مربوط به سال 1243 هجری قمری است، اشاره کرد.

وی در ادامه پرده رنگ و روغن واقعه کربلا را یکی ازجالب‌ترین اشیاء این موزه دانست وافزود:این تابلو به تنهایی عناصر زیادی از این واقعه را به یک‌باره در منظر دید بینندگان قرار می‌دهد.

وی با بیان اینکه از این موزه می‌توان در زمینه  مطالعات مردم‌شناسی به‌ویژه مطالعات تطبیقی در حوزه فرهنگی نیز به‌ شکلی مطلوب استفاده کرد گفت: امکانات اطلاع‌رسانی این موزه ، محدود به برخی نقاط فرهنگی شهر است، که امیدوراریم با کمک رسانه ها بویژه صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی بتوان این موزه را به اقشار وسیع‌تری از هم‌وطنان معرفی کند.

مدیر موزه مردم شناسی محرم تبریز در پایان یادآور شد: ازجمله اهداف شکل گیری این موزه موزه‌ای‌كردن ابزار و وسایل مرتبط با محرم و جمع‌آوری وسایلی كه مرتبط با عاشوراست،تا از این طریق  به نسل جوان در شناخت هرچه بیشتر شعائر اسلامی كمك و زمینه را برای گسترش هرچه بیشتر فرهنگ عاشورا فراهم كنیم و همچنین این موزه با به نمایش گذاشتن آیین‌ها، سنت‌ها شرایطی را برای مقایسه رسوم مختلف در نزد مخاطبان و بازدیدكنندگان به وجود می آورد.