به گزارش گروه علمی باشگاه خبرنگاران  این فناوری که در مرحله تولید صنعتی قرار دارد، می‌تواند ساختمان‌ها، پلها و تجهیزاترا در برابر زلزله محافظت کرده و از انتقال ارتعاشات قوی زمينبه سازه‌‌ها جلوگیری کند. همچنین به کارگیری این جداساز لرزه‌ای در پل‌ها راه حل مناسبی برای پاسخ به چالش انقباض و انبساط حرارتی عرشه پل‌هاست. 

شايان ذکر است، بهره گيری از فناوری جداساز‌‌های لرزه‌ای، مناسبترين شيوه برای ارتقاء ايمنی لرزه‌ایساختمان‌های با اهميت بالا همانند بيمارستانها، مراکز امداد ونجات، مخابرات و غيره است.

هنگامی که زمین لرزه رخ می‌دهد حرکت قوی زمین، نیروهای افقی شدیدی را به سازه ها وارد می‌کند که در مواردی موجب  تخريب و فروریزش آنها می‌شود. جداساز لرزه‌ای که در دانشگاه صنعتی شریف طراحی و ساخته شده است، مانند یک ضربه‌گیر انعطاف پذيربین پی و سازه ساختمان قرار گرفته و همانطور که وزن ساختمان را تحمل می‌کند از انتقال لرزش‌های افقی شديد زمین به سازه تا حد زیادی جلوگیری می‌کند. چنین عملکردی به ویژه در ساختمان‌های چند طبقه بسیار تاثیرگذار است. در این گونه ساختمان‌ها،بيشينه شتاب افقی وارده بر طبقات بالایی سازه در حین زلزله تا چند برابر میزان شتابورودی ناشی از زلزله می‌رسد. اما به گفته مسئولین پروژه ساخت جداساز لرزه‌ای، آزمایش‌ها نشان داده به کارگیری این جداسازها نه تنها از افزایش نیروهادر طبقات بالا جلوگیری می‌کند بلکه به کاهش آن‌ها نیز می‌انجامد. یکی از مهمترین مشخصه‌های جداسازهای لرزه‌ای که در کیفیت جذب نیروهای لرزه‌ای تاثير میگذارد، میرایی موثرجداساز است. این ویژگی که در فناوری‌های معمول بین 3 تا 5 درصد تغییر می‌کند، در جداساز طراحی شده توسط دانشگاه صنعتی شریف به ۱۰ درصد ميرايي بحرانی میرسد.

هر چند این جداساز که بیش از ۹۷ درصد آن را لاستیک طبیعی تشکیل می‌دهد، ظاهر ساده‌ای دارد اما تولید آن از فناوری پیچیده‌ای برخوردار است.دکتر علی بخشی، سرپرست پروژه ساخت جداساز لرزه‌ای با میرائی بالا در این باره توضیح می‌دهد:« لاستیک به تنهایی در برابر وزن ساختمان مقاومت بالایی ندارد و ما باید راهی را پیدا می‌کردیم که از له شدن لاستیک زیر بار ساختمان جلوگیری کرده و در عین حال انعطاف این ماده را برای جذب حرکات افقی حفظ کند.» وی در ادامه به تلاش‌های مشترکی که با همکاری بخش خصوصی انجام شد اشاره می‌کند و می‌گوید: « راه حل در استفاده از صفحات فولادی یا فیبر کربنی بود که به صورت افقی مابین لایه‌های لاستیک قرار گرفته و در فشار و دمای معین برای ایجاد یک‌ پارچگی پخته شده اند.» مهندس وحيد ولادوست، همکار پروژه، یکی از سخت‌ترین بخش‌های فنی کار را یک‌پارچهکردن صفحات مسلح کننده با ماده لاستیکی میداند و می‌گوید: « صفحات فولادی از مقاومت بالا و قیمت پایینی برخوردارند اما به راحتی با ماده لاستیکی یک پارچه نمی شوند،  ضمن آنکه در محیط‌های شیمیایی مثل برخی کارخانه‌ها به سرعت دچار خوردگی می‌شوند. فیبر کربن راه حل دیگری است که هر چند قیمت بالاتری دارد اما یک پارچگی آن با لاستیک به صورت بهتری انجام شده و در مقابل خوردگی هم بسیار مقاوم است. امااستفاده از فیبر پلی آمید راه حل دیگری بود که برای اولین بار در این پروژه به کار گرفته شد و نتایج بسیار خوبی را به دنبال داشت. پلی آمید هر چند نسبت به فیبر کربن از مقاومت کمتری برخوردار است اما از آن بسیار ارزانتر است و یکپارچگی بهتری را هم با لاستیک دارد. این ماده حتی یک تا دو درصد در افزايش میرایی جداساز لرزه‌ای نیز تاثیر داشت.» وی راز دستیابی به میرایی بالای جداساز لرزه‌ای تولید شده را اینگونه فاش می‌کند:« برای اینکه میرایی جداساز تا حد ممکن بالا برود، نزدیک به ۳۰ نوع مواد افزودنی گوناگون در ۲ تا ۳ درصد باقيمانده آميزه لاستیکی جداساز استفاده شد.» 

فناوری جداساز لرزه‌ای با میرایی بالا که تمام مراحل طراحی اولیه، تولید نمونه و ساخت محصول نهایی آن در دانشگاه صنعتی شریف و با مشارکت بخش خصوصی انجام شده است هم‌ اکنون در مرحله بهره برداری صنعتی قرار دارد و دفتر خدمات دانش بنیان دانشگاه صنعتی شریف آمادگی دارد تا این فناوری را در اختیار متقاضیان قرار دهد. 

انتهای پیام/