رییس جمهوری با تاکید بر اینکه تاجیکستان به عنوان یک دولت مستقل ، پاره تن تمدن و فرهنگ ایران باستان است ، گفت: ایران فرهنگی بسیار گسترده تر از ایران سیاسی است چرا که ایران فرهنگی یک معنای تاریخی دارد که مرز آن حصار سیاسی و سرباز نظامی نیست بلکه ادبیات و زبان فارسی است.

 روحانی گفت: پارسیان همواره نماد عقل و تدبیر و سیاست هستند و از هرگونه افراط و تفریط حذر داشته اند و اگر با سلاطین همکاری داشته اند بر مبنای عقل و مصلحت بوده و چنین بود که تمدن اسلامی قوام یافت.

رییس جمهوری با اشاره به این شعر حافظ که "آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است با دوستان مروت با دشمنان مدارا" ، گفت: این سخن قبل از ظهور شخصیت هایی چون جان لاک و روسو بیان شده است.

روحانی با اشاره به یک سری حرکت های انحرافی که به نام دین و جهاد ، انسان های بی گناه را می کشند، گفت: اینها فاصله زیادی با فرهنگ اسلام دارند .

رییس جمهوری گفت: آنانی که ایران ستیزی و اعتدال ستیزی را ترویج می دهند در حقیقت با آزاداندیشی حافظ ها ، انسان دوستی سعدی ها و معناگرایی و سطحی ستیزی مولوی ها در جنگ و ستیزند.

روحانی اظهارداشت: ایران ستیزی و اعتدال ستیزی آنان نه به معنای ستیز با ایران سیاسی است بلکه به معنای فاصله گرفتن از میراث فارسی و ادب میانه روی و اعتدال است.

رییس جمهوری با تاکید بر اینکه باید فرهنگمان را برای نسل جدید بازتعریف کنیم ، تصریح کرد: کسانی که به جای مدارا که مفهوم واقعی اسلام است ، تعصب را ترویج کنند، نسبتی با اسلام و مسلمانی ندارند.

 روحانی در ابتدای این نشست نیز گفت : در منطقه ای زندگی می کنیم که فرهنگ ، اقتصاد ، سیاست ، امنیت و امور اجتماعی ما به هم گره خورده است و این وضعیت به گونه ای است که اگر ایران و تاجیکستان فقط به فکر توسعه و امنیت خود باشند، هیچکدام به نتیجه ای نمی رسند.

رییس جمهوری که اظهاراتش بارها با تشویق های پی در پی همراه می شد، افزود: ایران در عرصه فناوری و علم در سطح جهانی ، از جایگاه ویژه و درخوری برخوردار است و در منطقه نیز در رده اول است و ما در کمال سخاوت کاملا آماده ایم که در همه زمینه های علمی و فناوری با دوستان و همسایگان خود بویژه تاجیکستان به عنوان یار دیرین ، همکاری کنیم.

روحانی تصریح کرد: ایران و تاجیکستان بخش های یک ساختمان بلند تمدنی هستند و ما کاملا آماده ایم در همه زمینه ها در کنار دولت و ملت بزرگ تاجیکستان باشیم.
گفتنی است که هیات عالی آکادمی علوم تاجیکستان شامگاه چهارشنبه، حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی رییس جمهوری ایران را به عنوان عضو خارجی این آکادمی اعلام کرد.