استان قزوین 950 هزار هکتار اراضی ملی دارد که از این میزان 853 هزار و 485 هکتار مرتع، 29 هزار و 150هکتار بیابان و 28 هزار و 157 هکتار جنگل است.

آتش‌سوزی جنگل نوعی آتش‌سوزی کنترل ناپذیر است که در منطقه‌ای با گیاهان اشتعال‌پذیر در نواحی روستایی یا در طبیعت وحش روی می‌دهد.

اصطلاح آتش‌سوزی جنگل فقط به آتش‌سوزی‌هایی که در جنگل روی می‌دهد اطلاق نمی‌شود بلکه این اصطلاح به دیگر آتش‌سوزی‌های مشابهی که در طبیعت وحش مانند چمن‌زار، بیشه‌زار، بوته‌زار و خاک باتلاقی روی می‌دهد نیز گفته می‌شود.

آتش‌سوزی جنگل با دیگر انواع آتش‌سوزی‌ها از نظر گستردگی، سرعت گسترش از منشاء، پتانسیل تغییر جهت ناگهانی و توانایی جهیدن از میان فضاهای خالی مانند جاده‌ها، رودخانه‌ها و دیگر نقاط اشتعال‌ناپذیر تفاوت دارد.

رضا فرخی، رئیس گروه توسعه پایدار سازمان محیط زیست از راه‌اندازی یگان اختصاصی اطفاء حریق در سازمان محیط زیست تا 6 ماه آینده خبر می‌دهد.

به گفته وی، آمار دقیقی از آتش سوزی‌های اخیر در دست نیست، یکی از کارگروه‌های سیزده گانه مدیریت بحران کشور در سازمان محیط زیست تشکیل شده اما در دوره قبل این کارگروه مغفول مانده و غیرفعال بوده است که یکی از آنها کارگروه اطفاء حریق است که با بحرانی‌ شدن آتش‌سوزی در سطح کشور طی چند ماه گذشته کار خود را آغاز کرده است.

فرخی تصریح می‌کند: با بودجه دفتر شکار و صید سازمان محیط زیست کارگروه اطفاء حریق ظرف شش ماه آینده کار مطالعاتی را آغاز کرده که تا پایان سال به اتمام می‌رسد و از ابتدای سال آینده وارد فاز اجرایی می‌شود.

وی به بودجه‌ی برآورده شده برای این طرح و رایزنی‌های انجام شده با مدیریت بحران کشور و نمایندگان مجلس اشاره و اظهار می‌کند: قرار است بودجه‌ای حدود 400 میلیارد تومان برای تجیهز پایگاه‌ها، خرید سنسورها، دوربین‌های حرارتی مادون قرمز و احداث منابع آبی در نزدیکی کانون‌های بحران اختصاص داده شود.

علیپور، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین تصریح می‌کند: در حال حاضر در بسیاری از مواقع سازمان محیط زیست به سرعت از وقوع آتش‌سوزی آگاه می‌شود ولی به دلیل نداشتن امکانات نمی‌تواند برای اطفاء سریع آن اقدام کند.

وی عدم هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف را یکی از مهم‌ترین دلایل اتلاف وقت و گسترش آتش‌سوزی‌ها می‌داند که با راه‌اندازی پایگاه‌های منطقه‌ای با تمام تجهیزات و یگان اختصاصی آتش‌سوزی مناطق محیط زیست رفع می‌شود.

علیپور، فواید یگان اطفاء حریق در سازمان حفاظت محیط زیست را مشخص بودن وظیفه تمام افراد و دستگاه‌ها می‌داند که فرماندهی واحد عملیات اطفاء حریق را مدیریت می‌کنند که همین امر در کاهش زمان اطفاء حریق نقش موثری خواهد داشت.

وی اضافه می‌کند: آتش‌­سوزی‌ها را می­‌توان به دو دسته انسانی و غیرانسانی تقسیم‌­بندی کرد که سهل‌انگاری گردشگران، پرت کردن ته سیگار روشن، رهاسازی مواد اشتعال‌زا در عرصه‌های طبیعی، جزء آتش سوزی‌های با منشاء انسانی به شمار می‌روند.

وی یادآور می‌شود: گیاهان دارای پتانسیل بالایی از نظر آتش‌­سوزی بوده و با یک جرقه و در برخی موارد تابش شدید آفتاب به سرعت آتش می‌گیرند که نمونه‌ای از آتش‌سوزی با منشاء غیرانسانی است.

وی تشکیل یگان اطفاء حریق در سازمان حفاظت محیط زیست و به ویژه محیط زیست قزوین را راهکاری مناسب در جهت کاهش وقوع آتش‌سوزی به ویژه آتش‌سوزی در حجم بالا می‌داند که با افزایش اعتبارات اجرائی و به خدمت گرفتن امکانات و تجهیزات الکترونیکی تحقق می‌یابد.

وی تهیه نقشه عرصه­‌های حادثه‌خیز و مستعد آتش‌­سوزی مراتع و جنگل‌ها در سطح استان و آموزش کادر فنی و متخصص درگیر با مسائل آتش­‌سوزی و همچنین آموزش جوامع محلی را از راهکارهای دیگر کاهش آتش‌سوزی در مراتع می‌داند.

وی در پایان خاطرنشان می‌کند: عملیات فنی و مهندسی شامل عملیات جنگلداری، مرتع‌داری، نصب سنسورهای حساس به دود و آتش، پایش با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، پایش عرصه‌های آتش گرفته برای احیاء دوباره، قرق و سایر اقدامات می‌تواند به عنوان راهکارهایی برای پیش‌بینی و مقابله با آتش‌سوزی مورد استفاده قرار گیرد.

  در استان قزوین 10 محیط بانی و سر محیط بانی تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان حفاظت از محیط زیست و حیات وحش را بر عهده دارند./س

منبع:ايسنا