به گزارش گروه استانهای باشگاه خبرنگاران ،اسماعیل شراهی اظهار کرد: قدمت این گورستان مربوط به دوره قاجار است که افراد سودجو با تصور اینکه داخل قبر ارامنه اشیای قدیمی و قیمتی وجود دارد، سنگ قبر ارامنه را می‌شکافند که بر اثر این حرکت این اثر با ارزش در حال تخریب و نابودی بود.

وی تصریح کرد: با اجرای طرح ساماندهی و تثبیت محوطه گورستان شن‌ریزی شده است، همچنین سنگ قبرهایی که کنده شده و در معرض آسیب قرار داشتند، تثبیت شدند تا ضمن احترام به اقلیت‌های مذهبی این آثار ارزشمند تاریخی برای نسل‌های بعدی حفظ شود.

شراهی افزود: با بررسی‌ها و فعالیت‌های تحقیقی بر روی سنگ قبرهای این منطقه این نتیجه‌گیری حاصل شد که سنگ قبرهایی که از نوشته و تراش‌های زیبایی برخوردار هستند، از افرادی از طبقه اجتماعی بالایی برخوردار بوده و افراد شاخصی به شمار می‌آمدند، اما ارامنه که از طبقه اجتماعی پایین بودند سنگ قبور آنها فاقد نوشته، تراش و علامت صلیب است و تعداد اندکی از آنها فقط نقش صلیب حک شده است.

کارشناس واحد باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی با بیان اینکه در سطح شهرستان خمین 30 گورستان ارامنه وجود دارد که به صورت پراکنده هستند، خاطر نشان کرد: مرکزیت مذهبی ارامنه در شهرستان خمین روستای لیلیان بوده است.

وی ادامه داد: ارامنه اواخر دوره زندیه به شهرستان خمین کوچ کردند و در دوره قاجاریه تعداد آنها توسعه یافت.

کارشناس واحد باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: اکنون سه خانوار ارامنه در بخش کمره و روستای لیلیان در شهرستان خمین ساکن هستند که ساماندهی این گورستان می‌تواند باعث حضور ارامنه در این منطقه و همبستگی بیشتر آنان میان اقلیت مذهبی و مسلمانان شود.

شراهی یادآور شد: قبرستان ارامنه لیلیان در شهرستان خمین در بخش کمره، دهستان خرمدشت، در روستای لیلیان واقع شده و این اثر در سال 1385 با شماره ثبت 17350 به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

شهرستان خمین با 108 اثر تاریخی و ثبتی بعد از شهرستان اراک با 119 اثر بیشترین فراوانی را در بین 12 شهرستان استان مرکزی به خود اختصاص داده است.

انتهای پیام/م