امروز در تاریخ؛
از روز آمار و برنامه ریزی تا درگذشت "ستار خان" سردار ملی
روز آمار و برنامه ریزی، شهادت "حاج سیدمصطفی خمینی" فرزند ارشد امام خمینی(ره)، تشکیل جبهه ملی، انتخابات دوره سوم مجلس خبرگان رهبری، ورود قزاقان روسی به تبریز و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 1 آبان 1393 خورشیدی برابر با 28 ذی الحجه 1435 هجری و 23 اکتبر 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
روز آمار و برنامه ریزی
نقش روز افزون آمار و اطلاعات به عنوان پیش نیاز کلیه تصمیم گیریها،سیاستگزاری ها و برنامه ریزی ها بر کسی پوشیده نیست.این نقش در عصر اطلاعات به قدری بدیهی است که نظام آماری کشورها و حجم و کیفیت بانک های اطلاعاتی آنها نه تنها یکی از مهمترین شاخص های توسعه یافتگی کشورها به شمار می رود،بلکه متقابلاً نیز سیاستگزاری ها و برنامه ریزی های توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی کشورها،بدون در اختیار داشتن آمار کافی،صحیح و دقیق و بهنگام ممکن نیست. ارایه آمارهای صحیح و مبتنی بر روش‌های علمی از اهمیت بسزایی در توسعه پایدار کشور برخوردار است و نظر به اینکه مصرف‌کنندگان آمار در بسیاری از مواقع تعاریف و مفاهیم آمارهای مورد نیاز خود را نمی‌دانند و به همین دلیل از آمارهای موجود بهره‌برداری کافی به عمل نمی‌آورند.
عملیات عاشورای 4 در منطقه هورالهویزه (1364ش)
با هدف انهدام نیروهای دشمن در منطقه عملیاتی غرب دریاچه ام النعاج واقع در هورالهویزه عملیات عاشورای 4 توسط سپاه پاسداران و در وسعتی در حدود 110 کیلومتر مربع صورت گرفت. در این عملیات 64 پایگاه و 7 آبراه در غرب دریاچه ام النعاج آزاد و بیش از صد فروند قایق بزرگ و کوچک و انواع سلاح‌های سنگین و نیمه سنگین و چندین انبار مهمات و... از دشمن منهدم شد. به غنیمت گرفتن 27 فروند قایق، 4 قبضه خمپاره‌انداز، 2 قبضه توپ ضدهوایی و تعداد زیادی سلاح دوشکا و آرپی‌جی هفت از دیگر نتایج این عملیات بود. در این عملیات، دشمن بیش از سیصد نفر کشته و زخمی به جای نهاد، 25 پاسگاه منهدم شد، یک فروند هواپیمای دشمن سقوط کرد و 110 کلیومتر مربع از زمین‌های منطقه آزاد شد.
تشکیل جبهه ملی به رهبری دکتر "محمد مصدق" (1328 ش)
در 18 مهر 1328ش، نوزده تن از رجال سیاسی از جمله دکتر محمد مصدق، به عنوان اعتراض به انتخابات دوره شانزدهم مجلس شورای ملی به دربار رفته و در آنجا متحصن شدند. همان افراد در روز اول آبان در منزل دکتر مصدق گرد آمده و جبهه ملی ایران را به رهبری وی تشکیل دادند. در نتیجه تلاش‌های این جبهه، انتخابات تهران و حومه، باطل اعلام شد. از آنجا که جبهه ملی یک حزب نبود، رهبرانِ گروه‌ها و احزاب مختلف در آن عضویت یافتند. از این رو، این جبهه از گرایش‌ها و افراد مختلف العقیده و ماهیتاً متفاوت و حتی متعارض تشکیل شده بود. وقتی که جبهه ملی به مجلس راه یافت، رهبری ضد استعماری ملت ایران را با حمایت علما و مردم بر عهده گرفت و کوشید از رقابت آمریکا و انگلیس، به نفع مبارزه استفاده کند. مهمترین کاری که در آن مقطع به پیشگامی جبهه صورت گرفت، ملی شدن صنعت نفت ایران و خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس بود. این جبهه پس از قیام 30 تیر 1331، دچار اختلاف درونی شد و گروهی از اعضای آن به ویژه بخشی از جناح مذهبی به رهبری آیت‌اللَّه کاشانی که رهبری با نفوذ در نهضت بود، از دکتر مصدق فاصله گرفت و همین امر، جبهه ملی را دچار سستی نمود. پیامدهای این اختلاف در جبهه ملی و نهضت، وقوع کودتای 28 مرداد 1332 علیه دولت مصدق بود. پس از آن، با دستگیری و زندانی شدن رهبر و سرکوب اعضا، جبهه ملی عملاً از هم پاشید و در سال‌های بعد جبهه ملی دوم و سوم و چهارم به وجود آمدند.
شهادت عالم مجاهد "حاج سیدمصطفی خمینی" فرزند ارشد امام خمینی(ره) (1356 ش)
آیت‌اللَّه حاج سیدمصطفی خمینی در آذرماه 1309 ش در قم به دنیا آمد. وی از سال 1330 در درس خارج پدر فرزانه خویش و آیت‌اللَّه بروجردی حاضر شد و از محضر آیات عظام علامه طباطبایی، سیدمحمد محقق داماد، شیخ مرتضی حائری و سید محمد باقر سلطانی طباطبایی بهره برد. ایشان از سال 1341 همراه با امام به مبارزه با رژیم پرداخت و در پیشبرد نهضت اسلامی نقش بسزایی ایفا کرد. وی پس از تبعید حضرت امام به ترکیه، با سیل خروشان مردم خشمگین به خیابان‌ها آمد و به بیوت مراجع رفت. پس از این حرکت ضدرژیم، عوامل طاغوت او را دستگیر و پس از آزادی چند روزه، به ترکیه تبعید کردند. حاج آقا مصطفی پس از چند ماه حضور در ترکیه، در مهر 1344 ش به همراه پدر به نجف رفته و به درس و بحث پرداخت. ایشان از همان جا نیز شیوه‌های نوین مبارزه با شاه را دنبال می‌کرد و مشاوری برجسته و متعهد برای امام بود. در نجف، مدتی به دلیل کوشش‌هایی که علیه رژیم ضداسلامی عراق انجام داد دستگیر شد و او را به شدت از فعالیت‌های سیاسی منع کردند. سرانجام آیت‌اللَّه مصطفی خمینی در اول آبان 1356 ش برابر با 9 ذی قعده 1397 ق در 47 سالگی به شکل مرموزانه‌ای به شهادت رسید. حضرت امام، رحلت حاج سیدمصطفی را از الطاف خفیه الهی خواندند و در مورد فرزند دلبندشان فرمودند: "مصطفی امید آینده اسلام و ایران بود". بازتاب خبر ارتحال ایشان، ابعاد بسیار وسیعی به خود گرفت و در حرکت توفنده مردم انقلابی مؤثر بود.بدن مطهر آن شهید با آب فرات غسل داده شد و در کنار مقبره علامه حلی در صحن امام علی(ع) مدفون گردید.ازآیت‌اللَّه حاج سید مصطفی خمینی آثار متعددی بر جای مانده است که مکاسب محرمه در 2 جلد، تفیسر قرآن در 3 جلد و کتاب الاصول از آن جمله‌اند.
اعلام اعطای پروانه اقامت به محمدرضا پهلوی در آمریکا توسط کارتر (1358ش)
با فرار محمدرضا پهلوی از ایران و پیروزی انقلاب اسلامی، وی به عنوان یک مزاحم برای اکثر کشورها تلقی می‌شد چرا که ورود شاه به هر کشور، منافع داخلی و خارجی آن کشور را در معرض خطر قرار می‌داد. از سوی دیگر آمریکا که هنوز به داشتن روابط با ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی امیدوار بود، نمی‌خواست با پذیرش شاه، به اعتبار و جایگاه خود لطمه بزند. با این حال، در اواخر مهرماه 1358 که سفر محمدرضا به آمریکا اعلام شد و مسأله مداوای پزشکی و نیاز به استراحت عنوان گردید، جیمی کارتر رییس جمهور وقت آمریکا با فرستادن یک پروانه اقامت در آمریکا برای وی و همراهانش تلاش نمود حضور شاه در این کشور را به مشکلات جسمی و بیماری وی ارتباط دهد نه مسائل سیاسی. این عمل در موقعیتی صورت گرفت که مسؤولان نظام اسلامی، برای محاکمه شاه، تقاضای استرداد وی را از دولت‌ها داشتند. حضور شاه در آمریکا یکی از دلایل به وقوع پیوستن اشغال لانه جاسوسی آمریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام در 13 آبان آن سال به شمار می‌رود.
انتخابات دوره سوم مجلس خبرگان رهبری (1377 ش)
سومین دوره مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۷۷ در حالی افتتاح و مشغول به کار شد که چالش های نوینی در کشور بروز کرد اوضاع و شرایط تازه ای ایجاد شده بود ، چنین وضعیتی ،حضورهوشمندانه و مدبرانه خبرگان را طلب می کرد و کمترین مسامحه انان در این عصر به عاملی برای گسترش شبهات و سوء استفاده چالشگران داخلی و خاجی تبدیل می گردید .
ورود قزاقان روسی به تبریز(1338 ق)
پس از آن که دولت روسیه به خاطر استخدام مورگان شوستر آمریکایی به عنوان خزانه‌دار کل کشور در ایران، به دولت صمصام‌السلطنه اولتیماتوم داد، مجلس شورای ملی این اولتیماتوم را نپذیرفت. در نهایت با فشار و تهدید روس‌ها مبنی بر تصرف تهران، دولت ایران ناچار شد که اولتیماتوم را قبول کرده، مورگان شوستر را معزول نماید. در آن هنگام که بین مجلس و دولت، درباره رد یا قبول اولتیماتوم، مذاکره و گفتگو جریان داشت، قوای نظامی روسیه به اقدامات وحشیانه‌ای در چند شهرستان دست زدند. در تبریز بین ماموران نظمیه و سربازان روس، زد و خورد روی داد و به کشته و زخمی شدن تعدادی از دو طرف انجامید. شهر تبریز در نهایت در پنجم دی ماه آن سال به اشغال کامل نیروهای روسیه درآمد و سربازان روسی در تبریز در سطحی وسیع دست به کشتار مردم زدند. روس‌ها به وضع دلخراشی عده‌ای را با نفت و بنزین آتش زدند، دسته‌ای را در تنورِ آتش، سوزاندند و چند روز بعد، ثقة الاسلام تبریزی، عالم بزرگ آن شهر نیز به همراه عده‌ای دیگر از مشروطه خواهان، توسط روس‌ها به دار آویخته شدند.
درگذشت "ستار خان" سردار ملی(1332 ق)
ستارخان در سال 1284 ق در قره داغ آذربایجان به دنیا آمد. در ابتدا به صورت جوانی عیار منش زندگی می‌کرد و دوستانی همچون خود داشت. پس از آغاز مشروطه و رویداد محاصره‌ی تبریز، به مشروطه خواهان پیوست و در اثر رشادت‌ها و پایمردی‌های فراوان، عنوان سردار ملی گرفت. او جزو کسانی بود که پس از فرار محمدعلی شاه، فاتح تهران بودند. اما پس از چندی با دولت درگیر شده و توسط آنها خلع سلاح و منزوی گردید. اواخر عمر خود را در تهران و با تنی زخمی و روحی خسته گذرانید و سرانجام در 48 سالگی بدرود حیات گفت ودر صحن حرم عبدالعظیم در ری به خاک سپرده شد.
تهاجم وحشیانه ی سپاهیان یزید بن معاویه و وقوع حادثه‌ی دردناک "حَرّه" در مدینه(63 ق)
پس از واقعه‌ی کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یاران و نیز اسارت اهل‌بیت، عده‌ای از مردم مدینه جهت آشنایی با رویه و رفتار یزید بن معاویه راهی شام شدند. آنان، زمانی که به شهر بازگشتند برای مردم مدینه از فسق و فجور یزید گفتند. مردم مدینه نیز کارگزار یزید، عثمان بن محمد بن‌ابی‌سفیان و مروان بن حکم و سایر امویین را از مدینه بیرون کردند و با عبداللَّه بن حنظله، بیعت نمودند. چون این خبر به گوش یزید رسید، مسلم بن عُقبَه معروف به مجرم و مُسرف را با لشکری فراوان به سوی مدینه فرستاد. لشکر شام در سنگستان بیرون مدینه معروف به "حرّه" که در یک میلی مسجدالنبی(ص) قرار دارد، با مردم مدینه وارد جنگ شد. مردم مدینه پس از دادن کشته‌های فراوان به مدینه گریختند. لشگر شام نیز در تعقیب آنها وارد مدینه شدند. مسرف بن‌عُقبه به مدت 3 روز جان و مال و ناموس مردم مدینه را برای لشگر خود حلال نمود و لشکریانش نیز از هیچ جنایتی (حتی زنا در مسجدالنبی) فروگذار نکردند. مسرف بن‌عقبه در مدینه کاری را برای یزید انجام داد که "بُسر بن اَرطاة" پیش از او در حجاز و یمن برای معاویه انجام داده بود. چند روز پس از این واقعه، مسرف بن عقبه در راه مکه و در پی جنایتی دیگر به دَرَک اَسفَل شتافت. حمله‌ی سپاهیان یزید به کشتن شدن بیش از ده هزار نفر انجامید و به واقعه‌ی حره معروف گشت.
رحلت "حاج ملاهادی سبزواری" فیلسوف عظیم و دانشمند شهیر جهان اسلام(1289 ق)
ملاهادی سبزواری در سال 1212 ق به دنیا آمد. پس از فوت پدر و در سنین کودکی، تحت مراقبت ملاحسین به کسب معلومات مقدماتی پرداخته و جهت فراگیری حکمت اشراق به اصفهان مهاجرت نمود. ملاهادی درمحضر استادانی چون آخوند ملااسماعیل اصفهانی، آخوند ملاعلی نوری و آقا محمد علی نجفی کسب فیض نموده و به مدت 5 سال به تدریس فقه و اصول مشغول گردید. آن گاه پس از سفر حج به سبزوار مراجعت و به تدریس حکمت پرداخت. آوازه‌ی شهرتش موجب گشت که تشنگان چشمه‌ی حکمت از اقصی نقاط دنیا به سبزوار آمده و از محضر او بهره گیرند. این شخصیت برجسته و اکسیر بی‌نظیر حکمت، علی‌رغم تمّول خانواده، زندگی را در کمال زهد و قناعت سپری کرد و در کسوت تجرد، رنگ علایق را از لوح دل سترد. وی هیچ‌گونه ریاستی - حتی پیش نمازی - را نپذیرفت. حاج ملاهادی سبزواری مشهورترین فیلسوفی بود که قرن سیزدهم هجری به خود دیده و در بین متفکران، مقام ارجمندی داشت. از این بزرگوار حدود 36 کتاب و رساله بر جای مانده که از آن جمله اسرارالحکم، اصول دین، اسرارالعباده، الجبر و الاختیار، حواشی بر اسفار ملاصدرا، زبده الاصول شیخ بهایی، غررالفواید (منظومه) و هدایه المسترشدین را می‌توان نام برد. سرانجام این عالم بزرگ در زادگاهش در 78 سالگی بدرود حیات گفت و در همان جا به خاک سپرده شد.
آغاز قیام ملی مجارستان بر ضد اتحاد جماهیر شوروی (1956م)
با پایان جنگ جهانی دوم، دو قدرت شرق و غربْ جنگ تبلیغاتی وسیعی علیه هم به راه انداختند و جنگ سرد را آغاز کردند. در کنار آن، دستگاه‌های جاسوسی امریکا و رسانه‌های گروهی وابسته به این کشور، نقش عمده‌ای در دامن زدن به تشنّجات و تحریکات در داخل کشورهای شرقی اروپا بازی کردند. حاصل چنین تحریکاتی به شورش مخالفان رژیم کمونیستی مجارستان در 23 اکتبر 1956م منجر شد که خواهان خروج نیروهای شوروی از مجارستان و روی کار آمدن ایمره ناگی، سیاست‌مدار اصلاح طلب و مردمی این کشور بودند. ناگی پس از به دستگیری قدرت، با هدف کمرنگ ساختن نقش مدیریت حزب کمونیست بر جامعه مجارستان و رونق اقتصاد آن، به اصلاحات سیاسی پرداخت که با خشم دولت شوروی مواجه گردید. از این رو، با درخواست کمونیست‌های مجارستان، ارتش سرخ شوروی خاک مجارستان را به تصرف خود درآورد و قیام ملی مردم مجارستان را در چهارم نوامبر آن سال سرکوب کرد. پس از سرکوب قیام، ایمره ناگی دستگیر و مدتی بعد تیرباران شد.
تولد "عبدالعزیز رنتیسی" رهبر جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (1947م)
عبدالعزیز رنتیسی (۲۳ اکتبر ۱۹۴۷ - ۱۷ آوریل ۲۰۰۴)، رهبر وقت جنبش مقاومت اسلامی حماس که در روز شنبه ۲۹ فروردین ۱۳۸۳ (۱۷ آوریل ۲۰۰۴) در نوار غزه توسط سازمان اطلاعات و امنیت داخلی اسرائیل (شاباک) ترور شد. عبد العزیز علی عبد الحفیظ الرنتیسی» در ۲۳ اکتبر ۱۹۴۷ در روستای یبنا به دنیا آمد. پس از جنگ ۱۹۴۸ ۶ ماهه بود خانواده اش به نوار غزه پناه برده و در اردوگاه آوارگان خان یونس ساکن شدند. پس از ترور شیخ احمد یاسین رهبر حماس نیروهای اسرائیل، رهبری حماس در داخل جنبش به رنتیسی سپرده شد. در حالی که رنتیسی تنها ۲۶ روز پس از شیخ احمد یاسین رهبری حماس را بر عهده داشت، در شب شنبه ۷ آوریل ۲۰۰۴، اتومبیل او را در خیابان جلاء در منطقه الغفری در شمال غزه به وسیله موشک هلفایر بالگردهای جنگنده نیروی هوایی ارتش اسرائیل مورد هدف قرار گرفته و رنتیسی به همراه ۳ تن از همراهان خود در سن ۵۷ سالگی کشته شد.
درگذشت "پل مولر" شیمی‌دان برجسته سوئیسی و کاشف د.د.ت (1965م)
پل مولر، شیمی‌دان سوئیسی در 9 اوت 1899م در سوئیس به دنیا آمد. وی به واسطه اینکه پدرش شیمی‌دان بود به شیمی علاقه‌مند شد و در این رشته ادامه تحصیل داد تا اینکه به مدارج بالا دست یافت. او سپس به خدمت یک مؤسسه بزرگ رنگ‌سازی درآمد. مولر در سال 1925، برنامه تحقیقاتی وسیعی را آغاز کرد که هدف آن تهیه ترکیبی بود که بتواند حشرات موذی را سریعاً نابود کند اما بر روی گیاهان و پستانداران تاثیر سمی نداشته باشد و در عین حال، ارزان و پایدار بوده، دارای بوی نامطبوع هم نباشد. مولر ضمن تحقیقات و بررسی‌های خود، بر آن شد تا از ترکیبات کلردار استفاده کند. وی درنهایت در سال 1939م موفق به کشف ماده‌ای با همان ویژگی‌ها گردید که به د.د.ت معروف شد. مولر در سال 1942م تصمیم گرفت تا د.د.ت را به طریق صنعتی تهیه کند که در سال بعد، اولین استفاده عملی از این ماده، در جریان جنگ جهانی دوم علیه بیماری تیفوس صورت گرفت. پل مولر به مناسبت همین تحقیقات و کشف خود، موفق به اخذ جایزه نوبل در طب و فیزیولوژی در سال 1948م گردید. پس از جنگ، د.د.ت برای مصارف کشاورزی مورد استفاده قرار گرفت و بدین وسیله از هجوم حشرات به منابع غذایی جلوگیری شد. پل مولر که به او لقب پدر د.د.ت داده‌اند سرانجام در 23 اکتبر 1965م در 66 سالگی درگذشت.
انفجار مقر تفنگ‌داران امریکایی و فرانسوی در بیروت پایتخت لبنان (1983م)
سربازان امریکایی، فرانسوی، انگلیسی و ایتالیایی، از اوایل سال 1982م، برای حمایت از فالانژها در جنگ داخلی لبنان، وارد بیروت شده بودند. حضور نیروهای چند ملیتی غربی در بیروت به منزله حمایت غیرمستقیم از تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان در سال 1982م و به رسمیت شناختن اشغال حدود نیمی از این کشور توسط صهیونیست‌ها بود. اما واکنش قهرمانانه مسلمانان انقلابی لبنان بر ضد پایگاه‌های امریکا و فرانسه در بیروت، ضربه سهم‌گینی به قدرت‌های غربی وارد آورد و آنها را به خروج مفتضحانه از لبنان وادار کرد. در این راستا، در بامداد 23 اکتبر 1983م دو انفجار مهیب در مرکز فرماندهی تفنگ‌داران امریکایی و پست فرماندهی نیروهای مداخله‌گر فرانسوی مستقر در بیروت، به فاصله شش دقیقه از یک‌دیگر صورت گرفت و بر اثر آن این دو مرکز با خاک یکسان شدند. این دو انفجار به دست دو مجاهد شهادت‌طلب که رانندگی دو کامیون را به عهده داشتند صورت گرفت. این کامیون‌ها از میان صفوف نگهبانان هر دو ساختمان گذشته و موجب انفجاری مهیب شدند. در این انفجارها بیش از 286 تن از نیروهای مداخله‌گر به هلاکت رسیدند که در این میان سهم امریکا بیش از 230 کشته و 80 زخمی بود. نیروهای امریکا و فرانسه به دنبال این حوادث از لبنان خارج شدند و سربازان متجاوز صهیونیستی نیز تا ماه ژوئن 1985م، بخش اعظم لبنان را تخلیه کردند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
