اوایل دهه 80 میلادی، یعنی دوره‌ای که آپارتاید و نژادپرستی در آفریقای جنوبی بیداد می‌کرد، دکتر "ووتر باسون" پروژه‌ای را به نام "پروژه ساحل" کلید زد که هدف از آن تولید تسلیحات بیولوژیکی و شیمیایی بود که سیاهپوستان و معترضان سیاسی آن‌جا را می‌کشت یا از کار می‌انداخت. عامل‌های بیولوژیک بسیاری به مرحله تولید رسید که از جمله آن‌ها می‌توان به "ابولا" و "ماربورگ" اشاره کرد.

داستان‌های جاسوسی-پلیسی بسیاری درباره "باسون" گفته می‌شود. خود وی در دادگاه عالی "پریتوریا" پایتخت آفریقای جنوبی، اظهار داشت: "در پیاده‌روی خیابان "شومن" جایی‌که سفارت آمریکا واقع است، مأمور سیا در پریتوریا مرا تهدید به مرگ کرد." در یکی از گزارش‌های سال 2001 مجله "نیویورکر" آمده است که سفارت آمریکا در پریتوریا به‌شدت نگران بود، مبادا باسون ارتباط عمیق آمریکا با "پروژه ساحل" را برملا سازد. سال 2013، شورای بهداشت آفریقای مرکزی، باسون را به دلیل "رفتار غیرحرفه‌ای" مقصر تشخیص داد.

"جین گیله‌مین" کارشناس تسلیحات بیولوژیک در کتابش تحت عنوان "تسلیحات بیولوژیک: از برنامه‌های تحت‌الحمایه دولتی تا بیوتروریسم معاصر" این‌گونه می‌نویسد: "حد فاصل سال‌‌های 1982 تا 1987، زمان رشد و شکوفایی این پروژه بود و عوامل بیولوژیکی متعددی به مرحله تولید رسید، در این زمینه می‌توان عامل‌های سیاه‌زخم، وبا، ماربورگ، ابولا و سم بوتولينوم را مثال زد."

برنامه تسلیحات بیولوژیک باسون به‌طور رسمی در سال 1994 مختومه اعلام شد، بااین‌حال هیچ سازمان مستقلی تاکنون نابودی پاتوژن‌های بیماری‌زای تولیدی را تأیید نکرده است. حکم نابودی آن‌ها مستقیماً می‌بایست توسط دکتر باسون اجرا می‌گردید. وال‌استریت ژورنال می‌گوید: "صحت برگزاری این روند کاملاً به امانت‌داری و صداقت دکتر باسون بستگی داشت."

باسون در مستند "جنگ سیاه‌زخم" مصاحبه‌ای انجام داده است و در آن‌جا می‌گوید که با آژانس‌های غربی ارتباط‌هایی داشته و آن‌ها به او در این پروژه "کمک ایدئولوژیک" رسانده‌اند. وی در این راستا، چندین بار با دکتر "دیوید کلی" دیدارهایی داشته است، "دیوید کلی" همان بازرس معروف سازمان ملل است که به غلط از وجود تسلیحات غیرقانونی در عراق خبر داده بود. سال 2003، جسد "کلی" نزدیک خانه‌اش در "آکسفورد‌شایر" انگلستان پیدا شد. مسئولین رسمی، آن‌را خودکشی می‌دانند، اما متخصصین پزشکی خودکشی را بسیار بعید ارزیابی کرده‌اند. روزنامه "دیلی میل" سال 2007 در گزارشی نوشت که دکتر کلی یک هفته پیش از مرگش قرار بود در رابطه با ارتباطاتش با دکتر باسون به اداره امنیت داخلی انگلستان موسوم به "ام‌آی5" توضیحاتی ارائه کند.

دکتر "تیموتی استمپس" وزیر بهداشت زیمبابوه، معتقد است که حین فعالیت‌های باسون، کشورش درگیر جنگ بیولوژیک بوده است. وی سال 1998 به برنامه "فرانت‌لاین" شبکه پی‌بی‌اس گفت: "شواهد و قرائن به‌وضوح نشان می‌دهد که این وقایع طبیعی نبوده‌اند. سؤال این‌جاست که آیا این عوامل بیولوژیک مستقیماً و عامدانه به‌کاررفته است یا خیر." ویروس ابولا و ماربورگ دو عاملی هستند که کاربرد آن‌ها در زیمبابوه به‌شدت مشکوک است. استمپس بر این عقیده است که از کشورش به‌عنوان موش آزمایشگاهی کاربرد ابولا در جنگ‌افزارها استفاده شده است. وی خاطر نشان می‌سازد: "ما علی‌الخصوص به وبا و سیاه‌زخم مشکوک هستیم، اما نباید چند ویروس دیگر نظیر ویروس نوع ابولا و ماربورگ را که بومی زیمبابوه نیستند، از خاطر برد. در حال حاضر روی این مسئله کار می‌کنیم که در زمان درگیری‌ها و مخاصمات از این جنگ‌افزارهای بیولوژیک استفاده شده یا خیر. ابولا را در کرانه رودخانه "زمبازی" یافتیم و من گمان می‌کنم در آن‌جا روی این آزمایش می‌کردند که آیا این ویروس می‌تواند مستقیماً روی انسان‌ها تاثیرگذار باشد و آن‌ها را آلوده کند یا نه."

اوایل سپتامبر امسال، روزنامه "غنائین تایمز" درخصوص شیوع ابولا گزارشی نوشته و از ارتباط باسون و تحقیقات تسلیحات بیولوژیک خبر داده بود. در بخشی از این گزارش آمده: "دو نوع دانشمند روی کره زمین هستند: نخست، آن‌هایی‌که نگران مشقت‌ها و مرگ‌ومیرهای ناشی از بیماری‌ها هستند و حتی حاضرند جان خود را در راه درمان بیماری‌های مهلک بگذارند، و دوم، دانشمندانی که به دستور دولت‌ها حاضرند از مهارت‌های علمی خود جهت معدوم کردن انسان‌ها استفاده کنند."

یقیناً این بحث‌ها تازگی ندارد. افلاطون در کتاب "جمهوری"اش می‌نویسد که قشر نخبه حاکم بایستی جامعه را هدایت کنند و هدف‌شان باید این باشد که از جان‌ومال ملت تحت امرشان محافظت کنند. "البته مواردی دیگری را نیز می‌باید در نظر داشته باشند، ازجمله تاثیرات جنگ و بیماری. این موارد می‌توانند در جلوگیری از کوچک یا بزرگ‌شدن بیش‌ازحد یک کشور دخیل باشند."

روزنامه استرالیایی "ایج" فاش کرده است که "سر مک‌فارلن برنت" میکروبیولوژیست استرالیایی برنده جایزه نوبل، در سال 1947 مخفیانه از دولت خواسته تا از جنگ‌افزارهای بیولوژیک علیه "کشورهای پرجمعیت جنوب شرق آسیا" بهره ببرد. همان سال، این گروه، طی جلسه‌ای با کمیته "تولید تجهیزات و جنگ‌افزارهای نوین" پیشنهاد می‌کند که امکان حمله به منابع غذایی جنوب شرق آسیا و اندونزی با بکارگیری عامل‌های بیولوژیک می‌بایست از‌ سوی گروه تحقیقاتی ویژه‌ای بررسی گردد."

موارد طرح‌شده در بالا، دید وسیعی‌تری درخصوص شیوع بی‌سابقه ابولا در اختیار قرار می‌دهد: آیا این پدیده، طبیعی و ارگانیک است؟ آیا این ویروس برحسب تصادف از یک آزمایشگاه به بیرون درز کرده است؟ یا این‌که به عمد منتشر شده است؟