برای قرن ها کعبه، بنای مکعب سیاه رنگ در مرکز مکه در عربستان، که مقدس ترین نقطه ی اسلام است، به وسیله ی رواق های بنا شده توسط عثمانی ها از سه قرن پیش در بالای دهها ستون مرمری منقوش که تاریخ شان به قرن هشتم میلادی بر می گردد، احاطه شده بود. اما ماه گذشته همه ی رواق ها و ستون ها به پاره سنگ هایی صاف تبدیل شدند که راه برای توسعه ی مسجد بزرگ عربستان سعودی باز کرد.
این پروژه ½ میلیارد دلاری، که از 2011 آغاز شد، برای رفع چالش های برطرف کردن نیازهای میلیون ها زائری است که هر سال از مکه و مدینه دیدار می کنند. حدود 2 میلیون نفر تنها در طول مراسم حج حضور می یابند، زیارت سالانه ای که در طول ماه آخر تقویم اسلامی برگزار می شود. اما فعالان (مدنی) دولت را متهم می کنند که تخریب های اخیر بخشی از پروژه ی دولتی بسیار عظیم برای از بین بردن امکان مذهبی و تاریخی در سرتاسر این کشور است.
در طول چند سال گذشته، مساجد و اماکن اصلی که از لحاظ تاریخی به زمان پیامبر [صلی الله علیه و آله و سلم] تعلق دارند تعطیل یا تخریب شده اند، همان گونه که عمارت های بزرگ عصر عثمانی، چاه های باستانی و پل های سنگی تخریب شدند. بنا بر برآورد بنیاد پژوهش میراث اسلامی در لندن، بیش از 98 درصد اماکن تاریخی و مذهبی سعودی از سال 1985 تخریب شده اند. علی الاحمد از موسسه ی امور خلیج از واشنگتن دی سی می گوید: " این همان چیزی است که می خواستند تاریخ را از بین ببرند."
فعالان (مدنی) می گویند سرعت و دامنه ی تخریب ها اخیرا افزایش یافته است. بر اساس گزارش عرفان الاعلاوی ،مدیر اجرایی بنیان پژوهش میراث اسلامی لندن، چند ماه پیش خانه ی حمزه، عموی پیامبر اسلام، برای ساختن هتل با خاک یکسان شده بود. حتی شایعه ی تهدیدهایی برای آرامگاه پیامبر [ص] در مدینه و محل تولدش در مکه وجود شده است.
گزارش 61 صفحه ای، که اخیرا در ژورنال ریاست سلطنتی عربستان چاپ شده بود، جدا کردن آرامگاه پیامبر از مسجد مدینه را پیشنهاد کرد، علاوی می گوید: کاری که " شاید به منظور تخریب آن باشد. شما نمی توانید بدون تخریب کردن آرامگاه، آن را جابه جا کنید". به علاوه، وی استدلال می کند، نقشه ها برای کاخ جدید پادشاهی عبدالله، کتابخانه ی واقع بر روی مکانی که به شکل سنتی به عنوان محل تولد پیامبر [ص] شناخته می شود، را تهدید می کنند. حتی اکنون تابلوهایی در چهار زبان به بازدید کنندگان هشدار می دهد که هیچ مدرکی وجود ندارد که حضرت محمد در آن جا متولد شده باشد. " بنابراین تبدیل کردن این مکان برای نماز خواندن، دعا کردن یا تقدس یافتن ممنوع می باشد.
وهابیسم، گرایش اسلامی غالب در عربستان سعودی، از زیارت اماکن مقدس، آرامگاه ها یا اماکن تاریخی و مذهبی خشمگین می شود، به دلایلی که [به ادعای آنان] ممکن است به گناه کبیره در اسلام منجر شود: یعنی پرستیدن افرادی جزء خدا.
در سال های اخیر انشعاب دوگانه ی دکترین وهابیت و تحول شهری یادبودهای فیزیکیِ تاریخ اسلامی را در قلب مکه مورد هدف قرار داده است. خانه ی خدیجه [س] نخستین زن پیامبر، برای دستشوئی های عمومی از بین رفته اند.
هیلتون هتل در جای خانه ی نخستین خلیفه ، بنا شده است. از همه مهم تر، کعبه در زیر سایه ی یکی از بلندترین ساختمان های دنیا، برج ساعت سلطنتی مکه، قرار دارد. بخشی از مجموعه ای که به وسیله ی گروه بن لادن ساخته می شود که با داستان 5 مکان تفریحی خرید، هتل های لوکس و پارکینگ ها خود ستایی می کند.
نشریه تایم در ادامه از مصاحبه نکردن مقامات سعودی با این نشریه خبر داده و افزود: مقامات سعودی به درخواست های مصاحبه پاسخ ندادند، اما در گذشته آنها گفته اند که پروژه ی توسعه برای خدمات رسانی هر چه بیشتر به شمار درحال افزایش زائران به عربستان سعودی ضروروی است. تعداد زائرانی که پیش بینی می شود به 17 میلیون نفر تا سال 2025 برسد. اگر این پروژه انجام شود، گسترش مطاف جایی که مسلمانان به دور کعبه دور می زنند، ظرفیتش تا 3 برابر یعنی تا 150 هزار نفر خواهد شد، مسجد بزرگ گنجایش 5/2نفر را خواهد داشت.
امیر پاسیک ،از مرکز پژوهش تاریخ اسلام، سازمان فرهنگی 56 کشورِ سازمان کنفرانس اسلامی، به این امر اشاره می کند که تدارکات حج چیزهایی را که برای المپیک یا جام جهانی لازم است را کوچک و ناچیز جلوه می دهند. وی گفت همیشه حق تغییر دادن وضعیت شهری موجود وجود دارد. هر نسلی تلاش می کند چیزی را تغییر دهد. کعبه آن چیز مهم است.
اگر بی اعتنایی به نیم چهره جدید شهر غیر ممکن است، چیزی که با نورافکن ها از بالای برج ساعت بر آن نور افکنده می شود، تغییرهای دیگر در این چشم انداز خائنانه است.
فعال سعودی، شاعر و عکاس ، می گوید: " هر کسی بر پروژه ی توسعه ی دو تا مسجد تمرکز دارد، اما مردم بر آنچه که ما اکنون داریم از دست می دهیم تمرکز نمی کنند."
نواب می گوید بعد از نشانه های آبی بر مکان مورد اشاره در تاریخ اسلامی، سپس بولدوزرها -اغلب در تاریکی شب- می آیند.
وی با تلفن از عربستان به تایم گفت: " همه چیز در شب اتفاق می افتد، تا صبح روز بعد بناهای یاد بود (اسلامی) از بین می روند."
شماری از اماکن تخریب شده اسلامی
این امر تنها در مکه اتفاق نمی افتد، همه جا وجود دارد. در طول یک سال گذشته، شکاف کوه اُحد در شمال مدینه ،جایی که پیامبر بعد از مجروح شدن در جنگ معروف اُحد به آنجا رفت، با بتن پر شده است.
نرده تا پایین کوه ساخته شده است، که به بازدیدکنندگان هشدار می دهد این مکان فقط یک کوه است همانند دیگر کوه ها.
درهای شش مسجد کوچک در مدینه ،جاهایی که (حضرت) محمد به باور مردم نماز خوانده است، قفل شده اند.
مسجدی دیگر نیز برای ساختمان دستگاه خودپرداز پول ویران شده است.
نواب همراه با گروه کوچکی از مورخان و فعالان (مدنی) با عکاسی از اماکن و آغاز کمپین در توئیتر در تلاش برای آگاه کردن (مردم ) بوده اند. اما می گوید: "این یک جنگ شکست خورده است، علی رغم این حقیقت که هر آنچه از دست می رود نه فقط تاریخ مسلمانان بلکه تاریخ بشریت است."
وقتی که طالبان مجسمه های بامیان بودا را در افغانستان در سال 2001 تخریب کرد، آنها با محکومیت بین المللی مواجه شدند. در مقابل، پاسخ به وسعت ویرانی های صورت گرفته توسط پادشاهی قطعا سکوت بوده است.
رونی املان سخنگوی یونسکو، سازمان فرهنگی سازمان ملل متحد، می گوید: " وقتی که به مکه می رسد، به همان اندازه نگران هستیم که این مشکل مسئله ای برای عربستان سعودی است".
دولت عربستان سعودی هرگز مکه را در لیست اماکن تاریخی جهان ثبت نکرده است. بر اساس دستور یونسکو احترام به حاکمیت کشورها الزامی است، املان می افزاید: " ما دارای مبنای قانونی برای مقابله با این وضعیت نیستیم".
دولت های اسلامی، شاید با توجه به قدرت عربستان سعودی در قطع کردن سهمیه آنها در تعداد زائرانی که می توانند در مراسم حج شرکت کنند، آشکارا در مقابل این مسئله سکوت کرده اند.
سازمان کنفرانس اسلامی هم چنین به شکل قابل ملاحظه ای درباره ی کمپین تخریب عربستان سکوت کرده است. تنها استنثناء ترکیه [در میان کشورهای اهل تسنن] بوده است، که میراث عثمانی آن هم چنین برای مدت های مدیدی در معرض تهدید بوده است. ". بنا بر گزارش روزنامه حریت دیلی نیوز ترکیه، در ماه سپتامبر مهمت گورمز، رئیس دینیت، هیئت رئیسه امور دینی ترکیه، به روزنامه نگاران گفت که وی به وزیر حج عربستان گفته است "آسمان خراش حاکم بر مکه تاریخ را از بین می برد" . وی افزود: " تاریخ در سرزمین مقدس هر روز نابود می شود."
برای زائران مسن به یاد آوردن فشردگی خطرناک ازدحام مردم در سال 1980 کفایت می کند، سیل تحول نوین شاید برای آنها خوشایند باشد، که شانسی برای آسایش در سفر روحانی شان فراهم می کند. برای دیگر مسلمان ها، همانند ضیاء الدین صدر نویسنده ی کتاب اخیر "مکه: شهر مقدس"، این اقدامات عربستان سعودی از اوضاع بد اقتصادی سرچشمه می گیرد. وی گفت: " عربستان سعودی می داند که نفت تمام خواهد شد. حج بعد از نفت دومین منبع اصلی درآمد برای عربستان است، آنها به دبی و قطر می نگرند و از خود می پرسند: " ما چکار کنیم؟". و آنها می گویند: "ما حج را داریم و می خواهیم از آن حداکثر استفاده را ببریم".