به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران؛ پارك ملي كلاه قاضي در استان اصفهان بين E5145 الي E5215 طول شرقي و N3200 الي N3230 عرض شمالي واقع شده است. مساحت آن درحدود 47142 هكتار مي باشد.
 
كوه كلاه قاضي قسمتي از رشته كوه ماهدشت مي باشد. بلندترين قله اين كوه به ارتفاع 2534 مترميباشدكه درجنوب خاوري اصفهان واقع وشكلي شبيه كلاه قاضيان درادوار گذشته دارد. كوه كلاه قاضي از مناطق حفاظت شده شكار ممنوع و پناهگاه حيات وحش مي باشد و داراي پاسگاههاي مختلف شكارباني است و چشمه هاي زيادي در دامنه هاي اين كوه وجود دارد كه گله هاي حفاظت شده بز و پازن از آن استفاده مي كنند. اين كوه را معمولأ از گردنه أي موسوم به گردنه لاشتر در فاصله حدود 30 كيلومتري اصفهان در جاده اصفهان به شهرضا صعودمي كنند. اين كوهستان داراي دره هاي متعدد شمالي و جنوبي است و وجه تسميه آن شكل كاملأ مشخصي است كه قله آن دارد و از شهر اصفهان به شكل كلاه قاضيان قديم ديده مي شود.
 
كوه كلاه قاضي داراي ديواره هاي بلند با سنگهاي مناسب جهت صخره نوردي مي باشد به همين دليل مورد توجه صخره نوردان قرار گرفته و مسيرهاي گوناگوني در آن گشايش شده است.
 
در دره اي به نام دره شاهين كه در قسمت جنوب خاوري كوه واقع شده گروه كوهنوردي چكاد كوهستان اصفهان به همت ساير علاقه مندان در صدد ايجاد محلي با مسيرهاي متنوع آموزشي مي باشد كه تا پایان سال 1381 هیجده مسير مختلف در آن باز گرديده است.
 
راه دسترسي
از ميدان دروازه شيراز اصفهان به وسيله خودروهاي دربستي يا خودروهايي كه به شهر مباركه يا شهرضا مي روند ميتوان به ديواره ها دسترسي پيدا كرد. (قبل از پليس راه بايد پياده شد)
 
منطقه كلاه قاضي به موجب شرايط خاص از ديرباز زيستگاه وحوش بوده و داراي قدمت تاريخي زيادي است. چنانكه در تاريخ آمده است از زمان شاه عباس صفوي و بعد از آن به خصوص در دوره قاجاريه اين كوهها از شكارگاههاي مخصوص اين سلاطين محسوب ميشده است. در اواخر قرن نوزدهم ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدين شاه كه سالهاي متمادي حاكم اصفهان بوده در كتاب خود از كلاه قاضي و شاهكوه به عنوان شكارگاههاي غني و زيبا ياد كرده است. وجود اكوسيستم خوب و زيستگاههاي قابل توجه باعث گرديد كه در سال 1346 شورايعالي شكارباني و نظارت بر صيد طي مصوبهاي ارتفاعات كلاه قاضي را به نام منطفه حفاظت شده كلاه قاضي قرق اعلام نمود.
 
اين منطقه به دليل دارا بودن تنوع بوم شناختي، حفاظت از تنوع زيستي، حفاظت از منابع ژنتيكي و بقاي تعادل طبيعي همچنين كاهش ناهنجاريهاي حاصل از فعاليت صنايع و عوارض جمعيتي، برخورداري از چشم اندازهاي زيباي نواحي كوهستاني و تپه ماهوري، وجود انواع گياهان و گونههاي متعدد حيات وحش جانوري و استفادههاي علمي، پژوهشي، اقتصادي و گردشگري داراي ارزش وجودي پارك ملي بوده است. از اين رو پس از فراز و نشيبهاي بسيار نهايتاُ در سال 1374 با پيگريهاي مستمر و وجود كمترين تعارضات يعني نداشتن هرگونه عرصه و اعياني تحت تملك اشخاص حقيقي و حقوقي و حل مسأله دامداران توسط نهادهاي عضو شوراي كشاورزي استان با اعتبارات پيش بيني شده در جهت اسكان عشاير از طريق اداره كل امور عشاير استان اصفهان و تأييد مسؤولين استان طي مصوبه شماره 6/7/74 شورايعالي محيط زيست به عنوان پارك ملي معرفي گرديد.
 
موقعيت جغرافيايي: پارك ملي كلاه قاضي با مساحتي در حدود 50 هزار هكتار در منطقه جنوب شرقي اصفهان واقع شده است و جاده آسفالته اصفهان ـ شيراز از كناره شمالي و غربي آن ميگذرد. نزديكترين گوشه پارك كه گوشه شمال غرب آن است در حدود 36 كيلومتري شهر اصفهان قرار دارد. در اين منطقه رشته كوههايي به موازات هم وجود دارند كه جهت آنها شمال غربي به جنوب شرقي است. اين پارك شامل رشته كوه شيدان در رشته كوه كلاه قاضي ميباشد كه اين كوه نام خود را از دو ارتفاع سنگي گرفته كه هر دو از دو طرف با شيبهاي تند كه به دشت ختم ميشود و به صورت دو برج سنگي برافراشتهاند.
 
پوشش گياهي: پارك ملي كلاه قاضي كه يك منطقه صخرهاي ميباشد، علاوه بر پوشش گياهي علفي، گونه هاي درخت و درختچه دارد كه اين گو نهها در نقاط مختلف درهها و كوهپايه ها ميرويند و از نظر طراوت و سرسبزي جلوه خاصي به منطقه دادهاند. انواع مختلفي از گياهان بوته اي از جمله درمنه، گل گندم، شقايق وحشي، آويشن، لاله وحشي، اسپند، خارشتر و درختان و درختچهها مانند تنگرس، بادام كوهي، انجير و بنه در اين پارك ميرويند. همچنين تعدادي از گياهان دارويي از جمله چوبك، قدومه، هميشه بهار، ريواس، خاكشير، گل گاوزبان، شنگ، كاسني سمي و … در اين پارك ميرويند.
 
پارك ملي كلاه قاضي زيستگاه گونههاي مختلفي از پستانداران، پرندگان و خزندگان ميباشد كه برخي از آنها بسيار با ارزش ميباشند و تعدادي نيز در معرض خطر انقراض بوده و تحت حفاظت و حمايت شديد ميباشند. از جمله پستانداران موجود در اين پارك ميتوان به موارد ذيل اشاره كرد:
 
كل و بز وحشي قوچ و ميش وحشي، آهو، پلنگ، گرگ، روباه معمولي، كفتار، شغال، خرگوش، تشي، دوپا، جرد و انواع موش.
 
بيش از 40 گونه پرنده در اين پارك شناسايي شده كه برخي از آنها بومي و برخي مهاجر بهاره و تابستانه يا مهاجر زمستانه ميباشند و تعدادي نيز عبوري ديده ميشوند. از مهمترين گونه هاي پرندگان ميتوان به عقاب طلايي، شاهين، سارگپه، كبك، تيهو، پرستو، چكچك، كمركلي، كبوتر چاهي و باقرقره اشاره كرد. از گونه هاي خزندگان ميتوان لاكپشت مهميزدار، بزمجه بياباني، انواع آگاما، مار و افعي را نام برد.
 
موقعيت عمومي
جنوب شرقي شهر اصفهان و در مجاورت شهرجديد بهارستان
 
وسعت : 50911 هكتار
 
ويژگي و سيماي عمومي

توپوگرافي : تغييرات ارتفاع از 1350 متر تا 2534 ومتوسط ارتفاع منطقه 1720 متر است. دورشته كوه اصلي به نام هاي شيدان در شمال منطقه و رشته كوه كلاه قاضي در غرب و جنوب قراردارد.
چشم انداز ::سيماي كوهستاني -دشتي
 
پوشش گياهي : مراتع 70 درصد،اراضي كشاورزي 5/0 درصد ،رخنمون هاي سنگي 8/25 درصد و اراضي بدون پوشش 1/3 درصد هستند.گياهان بوته‌اي و درختچه‌اي در اين منطقه رويش دارند و تيپ اصلي پوشش گياهي آن درمنه زار مي باشد. و حدود 252 گونه گياهي از اين منطقه گزارش شده است:
 
گونه هاي شاخص گياهي
درمنه دشتي ( Artemisia siberi ) وAnabasis aphyla و آنقوزه ( Ferula assa-foetida ) كه گونه در حال انقراض مي باشد.
 
وضعيت عمومي حيات وحش
گونه زوج سم غالب در منطقه كل وبز وحشي مي باشد و گونه بعدي آهوي ايراني است طبق آمار آخرين سرشماري (سال 1390) جمعيت زوج سمان منطقه به شرح زير مي باشد:
كل وبز : 1862 آهوي ايراني :1551 قوچ وميش :58
گونه هاي شاخص : كل وبز وحشي ،آهوي ايراني ، ،قوچ وميش ،پلنگ،گرگ ،كبك ،تيهو
كريدورها:متاسفانه اين منطقه به دليل محاصره در ميان انواع كاربريها حالت جزيره اي پيدا كرده است
 
جاذبه هاي اكوتوريستي
رشته كوه كلاه قاضي عامل جذب بسياري از گروههاي كوهنوردي و طبيعت گردان مي باشد.
ذخاير فسيلي عامل حضور بسياري از دانشجويان ،استادان و محققين در منطقه است.
گونه هاي حيات وحش اعم ازگياهي و جانوري موجود در منطقه عامل جذب پژوهشگران و دانشجويان مي باشد.
وضعيت عمومي و اقتصادي : در درون منطقه سكونتگاه انساني وجود ندارد.
 
تعارضات مهم
تداخل حريم ومحدوده فانوني شهر بهارستان ومحمد آباد با محدوده كلاه قاضي (مراحل قانوني رفع تعارض در حال پيگيري مي باشد
عبور اتوبان اصفهان –شهرضا از داخل پارك ملي
وجود مجموعه معادن سنگ لاشتر در قسمت پناهگاه حيات وحش
پروانه هاي چرا متعلق به عشاير جرقويه در مراتع جنوب منطقه كه علي رغم خروج دام از منطقه سازمان حفاظت محيط زيست اقدام به پرداخت حقوق عرفي دامداران ننموده است.
 
تجهيزات وامكانات
سرمحيط باني لاشتر واقغ در شمال غرب منطقه و مشرف به جاده اصفهان –شهرضاپاسگاه و مركز آموزش بازديدكنندگان لاگورمجهز به امكانات اقامتي ويك دستگاه دوربين بوردبلند سداد واقع در جنوب منطقه پاسگاه محيط باني محمد آباد در شرق منطقه و در مجاورت شهر محمد آبادپست هاي ديده باني چشمه توتي ،قارنه ،كلاه بزرگ مورداستفاده در گشت هاي شبانه پنج دستگاه خودرو كمك دار هفت دستگاه موتور سيكلت
 
ساير ملاحظات
حدود 47000 هكتار پارك ملي و مابقي پناهگاه حيات وحش مي باشد. معادن سنگ موجوددر قسمت پناهگاه حيات وحش قرار دارند.

پوشش گياهي: انجير ,‌بادام كوهي ,‌انار ,‌عناب ,‌ شيپوري ,‌بيد , خارشتر,‌درمنه ,‌ اسپند,‌گل جاليز, شنگ ,‌انواع گرامينه, كلاغك ,‌ گل مريم ,‌سلين ,‌انواع گون , گل گندم ,‌علف شوره , علف مار ,‌ريواس ,‌اسپرس , چوبك.
 
پستانداران: كل و بز و قوچ و ميش ,‌ آهو,‌ خرگوش , پلنگ ,‌گرگ ,‌‌ كفتار , يوزپلنگ, ‌روباه ,‌ شغال ,‌ تشي وگربه وحشي.
 
پرندگان: كبك ,‌تيهو, باقرقره ,‌ كلاغ سياه ,‌چكاوك ,‌كاكلي ,‌دم جنبانك, زاغ نوك سرخ, زاغي,‌گنجشك سانان و عقابها .
 
خزندگان: مارجعفري,‌افعي شاخدار,‌مارقيطاني ,‌مار پلنگي ,‌مارمولك ,‌لاك پشت .







انتهای پیام/
منبع: کویرهاو بیابانهای ایران