به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران،مدتی
است که زمزمه هایی از سوی نهادهای دولتی برای راه اندازی کلینیکی به راه
افتاده است که با شنیدن نامش خیلی ها گل از گل شان شکفت. اولین بار دکتر
گلزاری - معاون ساماندهی وزارت جوانان – بود که این وعده را داد و بنا بود
که راه اندازی آن، با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران بعد از
عید سعید فطر باشد.
صحبت
از راه اندازی کلینیکی تحت عنوان "کلینیک خشم" بود که توجه رسانه ها و
مردم را به خود جلب کرد. چرا که چنین واژه ای را به کرات یا با آن روبرو
بوده اند یا خودشان تجربه کرده اند. فرقی نمی کرد که خودشان باشد یا طرف
حسابشان. این موضوع آن قدر اهمیت داشت که همه مردم در مقابل آن توجهشان جلب
شود. چرا که حضور این رفتار و ناهنجاری در جامعه گریبان همه مردم را خواهد
گرفت.
همه
منتظر راه اندازی چنین مراکزی بر اساس زمان بندی اعلام شده بودند. اما این
اتفاق نیافتاد و در وعده ای دیگر زمان راه اندازی اولین کلینیک را پایان
مهرماه اعلام کردند که این وعده نیز عملی نشد. به گفته گلزاری معاون
ساماندهی وزارت ورزش و جوانان، هنوز شرایط فیزیکی راه اندازی این مجموعه
فراهم نشده است. اما این اتفاق به زودی خواهد
افتاد و در تهران یا یکی از شهرستان ها اولین مرکز کنترل خشم راه اندازی
خواهد شد. معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری هم عنوان کرد که با اجرای این طرح
مشکلی ندارد و منتظر شرایط اولیه راه اندازی است.
خشم، مقدم بر اعتیاد و طلاق
بر
اساس آمارها خشم، اعتیاد و طلاق از مهمترین آسیب های اجتماعی جامعه کنونی
تلقی می شود و در این میان خشم عاملی است که بر موارد دیگر بیشترین تأثیر
رادارد. در قرآن کریم نیز به این موضوع که تحت عنوان "کظم غیط" آمده توجه
ویژه ای شده است.
سيد
حسن موسوي چلك، رئيس انجمن علمي مددكاري اجتماعي ايران در باره راه اندازی
چنین کلینیک هایی در گفتگو با شهروند گفته بود: مهارت كنترل خشم از
مهارتهايي است كه بايد به افراد آموزش داده شود. چرا كه همه افراد در طول
زندگي خود در شرايطي قرار ميگيرند كه ممكن است آن شرايط آنها را خشمگين
كند به همين دليل فرد بايد خشم خود را مديريت كند.
به عقيده موسوي چلك، مهارتهاي
زندگي بايد به افراد آموزش داده شود چرا كه رفتار خشونت آميز پيامدهاي
منفي به همراه دارد و هم فردي كه عامل خشونت است و فردي كه خشونت ميبيند
هر دو در معرض آسيب هستند. چرا كه خشونت باعث ايجاد مشكل در تعاملات بين
افراد ميشود بنابراين بايد شيوه رفتار درست با مردم آموزش داده شود.
اهمیت توجه به خشم تا به جایی است که امام سجاد(ع) در مورد خشم می فرمایند:
پيامبر
صلى الله عليه و آله بر گروهى گذشتند كه سنگى را بلند مى كردند . فرمودند :
اين چه كارى است؟ گفتند : با اين كار ، نيرومندترين و محكم ترينِ خود را
مى شناسيم . فرمودند : آيا به شما خبر دهم كه محكم ترين و قوى ترينِ شما
كيست؟ گفتند : بلى اى پيامبر خدا ! فرمودند : محكم ترين و قوى ترين شما ،
كسى است كه هر گاه خشنود شود ، خشنودى اش او را به گناه و باطل نكشاند ، و
هر گاه خشمگين شود ، خشمش او را از سخن حق ، بيرون نبرد ، و هر گاه به قدرت
رسيد ، آنچه برايش حق نيست، دست نزند. (معانى الأخبار، ص 366)
به
بیان ساده تر می توان گفت که خشونت، مادر بسیاری از آسیب های اجتماعی است و
بسیاری از جنایت هایی که در جامعه شکل می گیرد با مدیریت صحیح خشونت یا می
تواند رخ ندهد و یا به شکل صحیح تری هدایت شود. واقعیت این است که
ارگانها و نهادهای بسیاری در بحث بهداشت و سلامت جسمی در تلاش هستند. اما
عدم توجه کافی به موضوع سلامت روح و روان می تواند تبعات جبران ناپذیری را
در پی داشته باشد. این در حالی است که به گفته بیشتر کارشناسان منشأ بسیاری
از بیماری های جسمی، مشکلات و ناراحتی های روحی و روانی است که یکی از
مهمترین آنها خشم می باشد.
اما
اجرایی شدن چنین هدف مقدسی نیازمند بسترهایی نیز می باشد که طرح ارائه شده
در حد یک حرف باقی نماند. با نگاهی گذرا به کلینیک های روانشناسی و
روانپزشکی مشاهده می شودکه چند دلیل برای عدم مراجعه کسانی که باید یکی از
صندلی های خالی این واحد را به خود اختصاص دهند متصور شد:
کاهش هزینه یا ارائه رایگان مشاوره ها
شاید
اولین دلیل، عدم تمکن مالی باشد. اگر برای سلامت جسمی کمک هزینه های
درمانی در قالب بیمه های تکمیلی و ... وجود دارد، برای مشکلات روانی کمتر
چنین سازو کاری وجود دارد. یعنی کسی که نیازی به مشاوره و یا درمان در حوزه
های روحی و روانی احساس می کند یا باید عطای این کار را به لقایش ببخشد و
یا برای طول درمان خود که شاید چندین جلسه متوالی به طول بیانجامد هزینه
گزافی را متقبل شود.
راه
اندازی کلینیک خشم وقتی می تواند مورد اقبال واقع شود و اثر خود را در
جامعه نشان دهد که غیر از نزدیک بودن این مراکز و گسترده شدن آن، هزینه های
سنگینی را برای مراجعه کننده در پی نداشته باشد و هر کس با هر تمکن مالی
از امکان فراهم شده بتواند نهایت استفاده را ببرد.
استفاده از مشاورین زبده و با حوصله
از
سویی دیگر حضور کارشناسان متبحر و ارائه مشاوره های فنی از اهمیت چند
برابری برخوردار است. طبیعتاً با افزایش تعداد این مراکز، حضور پیوسته و
دائمی مشاورین نیز بیشتر احساس خواهد شد و نباید احساس خلاء در این روند
مشاهده گردد. تا زمانی که صحبتی از کلینیک و فعالیت جدیدی نشده توقع عمومی
جامعه در سطح ساختار قبلی باقی می ماند. اما طبیعتاً با تبلیغات جدید و
ایجاد بسترهای مشاوره ای جدید موج جدیدی از درخواست ها ایجاد می شود که
نیازمند بررسی و ساماندهی است.
با
این شرایط شاید بتوان امیدوار بود که نگاه عمومی جامعه به موضوع خشم، دچار
تحول شود و بتوان با مدیریت صحیح و کاربردی این موضوع، جامعه ای آرام را
متصور شد جامعه ای که رانندگان، کسبه، همسایگان و ... نگاه جدیدی به مقوله
خشم داشته باشند و بتوانند مدیریت صحیحی بر روی آن انجام دهند.
می
توان صفحه حوادث روزنامه ها و خبرهای تلخی که از گوشه و کنار جامعه می رسد
به برکت این اتفاق کاهش چشمگیری کند. اما برای حصول این نتیجه حرکتی جدی و
همگانی لازم است. حرکتی که هر عضو جامعه خود را در آن دخیل بداند و برای
حل این معضل تمام توان خود را به کار گیرد.