کشف قمرهای چهار گانه بزرگ مشتری را در روز 7 ژانویه 1610 میلادی به گالیله نسبت می‌دهند، اما حقیقت این است که قمرهای مزبور را قبلاً شخص دیگری به نام سیمون ماریوس شناسائی کرده و حتی نامهایی برای آنها برگزیده است.

به گزارش خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران؛ مشتری یا برجیس پرجرم ترین سیاره منظومه شمسی ما با چهار قمر با اندازه‌های سیاره ای و بسیاری قمرهای کوچک تر، برای خود  منظومه ای مینیاتوری است.

اما از این میان 4 قمر بزرگتر این سیاره یعنی آیو، اروپا، گانیمید و کالیستو از بقیه معروف تر هستند.
کشف قمرهای چهار گانه بزرگ مشتری را در روز 7 ژانویه 1610 میلادی به گالیله نسبت می‌دهند، اما حقیقت این است که قمرهای مزبور را قبلاً شخص دیگری به نام سیمون ماریوس شناسائی کرده و حتی نامهایی برای آنها برگزیده است.

با این حال در اینکه گالیله در شناسایی این اقمار کوشش بیشتری بکار برده و حرکات آنها را دقیقاً بررسی کرده است، تردید نیست و بجا است که هر دو نفر را کاشفین واقعی اقمار مزبور بدانیم.
گالیله در گزارش خویش نوشته است: خوشبختم جهانیان را از کشف چهار سیاره که انسان از وجود آنها تا این تاریخ بی خبر بوده است مطلع سازم.

* آیو
آیو یا یو نزدیکترین قمر از اقمار گالیله‌ای مشتری به این سیاره است. که از نظر اندازه اندکی بزرگتر از ماه است و با ۴۰۰ آتشفشان فعال، فعال‌ترین جرم از نظر زمین‌شناختی در سامانهٔ خورشیدی است. 



با این وجود، به نظر می‌رسد که آیو در حال سرد شدن است. دلیل این امر نیز به احتمال زیاد ناشی از کاهش تدریجی حالت بیضوی مدار آن، نسبت به زمان‌های گذشته است. ده‌ها یا شاید صدها میلیون سال بعد، تشدید مداری اروپا و گانیمد باعث خواهد شد که آیو در یک مدار تقریبا دایروی، بدون گرمایش جزر و مدی قرار گیرد. بنابراین روزی فرا می‌رسد که از آتشفشان‌های یو، جز نامی در خاطره‌ها چیزی باقی نخواهد ماند.
 
* اروپا  
نقشه‌برداری جهانی از نقش‌های دایروی بر روی اقیانوس یخ‌زده قمر اروپا دانشمندان را متوجه نقش کمان‌هایی به عرض ۴۰ کیلومتر کرد که تا صدها کیلومتر گسترده شده‌اند. این نقش‌ها معمای جدید قمر پیچیده شده در لفافه یخ هستند.


یکی از این برآمدگی‌ها توسط نگاه اجمالی ویجر در مدت عبور خود از کنار سامانه سیاره مشتری در سال ۱۹۷۹ ثبت شده بود. هنگامیکه سفینه فضایی گالیله در سال ۱۹۹۶ به قمر اروپا رسید، تصاویر جدیدی را از چندین برآمدگی عجیب برای ما ارسال نمود. فضاپیمای افق‌های نو نیز در تهیه و تکمیل نقشه سطح این قمر، با گذر از کنار سیاره در سال ۲۰۰۷، به دانشمندان کمک شایانی نمود.

در مکانیزم قطب سرگردان، پیشنهاد می‌گردد که پوسته یخی خارجی اروپا می‌تواند در زمانی‌که هسته یخی غول‌پیکر به گردش عادی خود ادامه می‌دهد، به آهستگی تغییر زاویه تمایل دهد.

دمای کم قطب می‌تواند باعث ضخیم شدن پوسته یخی و حرکت انحراف قطبی شود. هنگامیکه گروه محققان میدان تنش‌های قطبی مشابه با مدل پیشنهادی و مشاهدات پیدا نمودند، از تطابق سایر الگوهای خطی دیگر سطح قمر نیز متعجب شدند.

اروپا تنها کره با قطب سرگردان در منظومه خورشیدی نیست. سیاره مریخ نیز حداقل از زمان شکل‌گیری آتشفشان تارسیس تا کنون تغییر زاویه تمایل مداری داده‌ است.
 
دایره‌های متحدالمرکز حداقل نشان داده‌اند که قطب سرگردان یک پدیده قابل توجه بود که منجر به تغییر شکل سطح اروپا شده‌است.  
 
* گانیمید

گانِمید بزرگترین قمر در سامانه خورشیدی است. دوره چرخش آن هفت روز است، از لحاظ نزدیکی هفتمین قمر مشتری و سومین قمر گالیله‌ای می‌باشد. گانمید بر روی مدار دو قمر دیگر مشتری یعنی آیو و اروپا تاثیر می‌گذارد. از لحاظ قطر بزرگتر از سیاره عطارد است و کمتر از نصف آن جرم دارد.
 


* کالیستو
کالیستو سومین قمر بزرگ در سامانه خورشیدی و دومین قمر بزرگ در مشتری و بعد از گانمید است. کالیستو ۹۹ درصد قطر عطارد را دارد اما تنها یک سوم آن جرم دارد. به لحاظ دوری چهارمین قمر گالیله‌ای است، شعاع مدار آن ۱٬۸۸۰٬۰۰۰ کیلومتر است.





انتهای پیام/
برچسب ها: گالیله ، قمر ، سیاره ، مشتری ، آتشفشان
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار