آیا به اندازه کافی مرتب نیست؟ آیا آن‌طور که باید و شاید سفید نیست؟ و آیا تناسب بین دندان‌ها رعایت شده است؟ این سؤال‌ها و بسیاری دیگر از پرسش‌ها هر کسی را ممکن است ساعت‌ها جلوی آینه میخکوب کند، اما احتمال دارد مشکل شما هیچ‌کدام از اینها نباشد و فقط فاصله‌ای ریز بین دو دندان جلویی لبخند شما را متفاوت کرده باشد؛ همان چیزی که شاید فکر کنید ارثی است و نمی‌توان کاری برای آن انجام داد، اما دکتر دندانپزشک درباره راه‌حل‌های رفع این فاصله‌ها توضیح می‌دهد.

فاصله دندانی چیست؟
به‌طور طبیعی دندان‌ شما باید به اندازه‌ای از هم فاصله داشته باشد که بتوانید یک نخ دندان از لای آن رد کنید. در برخی افراد این فاصله بیشتر از یک نخ دندان و شاید به اندازه یک سانتی‌متر باشد. دلایل مختلفی برای بروز این مشکل می‌توان در نظر گرفت. اولین و مهم‌ترین علت آن ژنتیک است؛ یعنی ممکن است، شما ژن فک بزرگ را از یکی از والدین و ژن داشتن دندان‌های ریز را از یکی دیگر از والدین به ارث برده باشید و درنتیجه فاصله زیادی بین دندان‌های‌تان ایجاد شود.

نداشتن برخی دندان‌های انتهایی، همچنین بیماری‌های لثه هم می‌تواند علت ایجاد فاصله بین دندان‌ها شود. دکتر زرگری‌نژاد دو روش تهاجمی و غیرتهاجمی برای بستن فاصله بین دندان‌ها معرفی می‌کند. روش غیرتهاجمی استفاده از ارتودنسی است که تقریبا می‌توان گفت از میان راه‌های موجود بهترین شیوه است. در روش تهاجمی نیاز به تراش دندان است که گاهی تمام دندان باید تراش بخورد و گاهی تراش خوردن یک طرف از آن کفایت می‌کند.

مطمئن‌ترین راه ارتودنسی است
فضای بیشتر از دو میلی‌متر را نمی‌توان با کامپوزیت پر کرد چون دندان خیلی پهن می‌شود و زیبایی که مدنظر بیمار است برآورده نمی‌شود. به همین دلیل اگر فضای زیادی بین دندان‌ها وجود داشته باشد معمولا باید افراد برای ارتودنسی مراجعه کنند چون با وجود زمان طولانی، نتیجه قابل پیش‌بینی است و بیمار هیچ بافتی از دندان را از دست نمی‌دهد. یکی از ایمن‌ترین و بهترین‌ راه‌های از بین بردن فاصله بین دندان‌ها ارتودنسی از سنین پایین است. این درمان کمک می‌کند در بسیاری از موارد فاصله بین دندان‌ها از بین برود.

اگر پایه فک شما خوب باشد و فاصله دندان‌های‌تان هم زیاد نباشد معمولا ارتودنسی بهترین درمان محسوب می‌شود. حتی اگر در سنین کودکی نیز ارتودنسی انجام نشود، می‌توان تا دوره میانسالی از این روش درمانی بهره گرفت، بنابراین برای انجام این کار بهانه نیاورید که «از ما گذشته!» اگر در بزرگسالی بخواهید درمان ارتودنسی را برای از بین بردن فاصله دندان‌های‌تان انتخاب کنید، می‌توانید از دندانپزشک بخواهید گیره‌ها یا براکت‌های سرامیکی هم‌رنگ دندان برای‌تان استفاده کند تا از لحاظ ظاهری دچار مشکل نشوید. ارتودنسی کمک می‌کند دندان‌ها به صورت ردیف و متناسب کنار هم قرار گیرند. در این حالت رعایت بهداشت دهان و دندان نیز آسان‌تر خواهد بود.

لامینیت یا ونیرهای کامپوزیتی
«ونیر پوششی است که می‌تواند با کامپوزیت باشد و فقط یک سطح از دندان تراش می‌خورد که در مطب انجام می‌شود یا می‌توان از دندان تراش خورده قالب تهیه کرد و به لابراتوار داد تا پوششی چینی را به ما بدهد که به سطح دندان چسبیده می‌شود و این روش کمتر تهاجمی است.» در این روش با مواد هم‌رنگ که برای ترمیم دندان‌های جلویی استفاده می‌شود، می‌توان فضای بین دندان‌ها را پوشاند. اتفاقی که در این روش می‌افتد این است که اگر از نتیجه راضی نباشید به راحتی می‌توان کامپوزیت را برداشت. در این نوع ونیر، بهداشت دهانی شما اهمیت خاصی دارد چراکه یکی از مهم‌ترین موارد شکست لامینیت‌ها در کوتاه‌مدت خواهد بود که منجر به ایجاد لکه تغییر رنگ و پوسیدگی ثانویه می‌شود.

به باندینگ فکر کنید
گاهی اوقات به هر دلیل ممکن است حوصله ارتودنسی طولانی‌‌مدت را نداشته باشید و بخواهید خیلی سریع به نتیجه برسید، بنابراین به روش‌های سریع و بدون ‌معطلی فکر می‌کنید. یکی از روش‌های ساده‌ و سریعی که می‌توان به آن فکر کرد بستن فاصله بین دندان‌ها به روش باندینگ است چون هم سریع است هم ارزان. در این روش دندان با خمیرهای مخصوص تمیز می‌شود. یک صمغ همرنگ دندان به قسمت‌های لازم اضافه شده و دندانپزشک آنها را فرم می‌دهد. بعد از آن با کمک نور ماوراء بنفش این صمغ سفت و محکم می‌شود و درنهایت به دندان می‌چسبد.

مزیت این روش آن است که آن دندان‌ها تراش نمی‌خورند و زیبایی مناسب و منطبق با دندان‌های طبیعی را می‌توان مشاهده کرد.« اگر قرار باشد فرد از روش تهاجمی استفاده کند می‌توان به‌طور مستقیم و در یک جلسه و با کامپوزیت‌های رنگ دندان آن را در مطب انجام داد. اما راه دیگری نیز وجود دارد و آن اینکه قالب از بیمار گرفته و به لابراتوار ارجاع داده می‌شود تا ونیری تهیه کند که بعد روی دندان چسبانده شود.» توجه داشته باشید دوام این روش به موادی که استفاده می‌شود، مهارت پزشک و البته مراقبت‌های خودتان بستگی دارد.

روکش کنید
اگر بیمار تعداد فاصله دندانی و چند دندان نیاز به روکش داشته باشد. در این صورت روش روکش دندان برای فرد استفاده می‌شود. یکی از قدیمی‌ترین عناصر زمین زیرکونیوم است. این ماده درجه یک در صنعت دندانسازی اهمیت خاصی دارد. در استفاده از زیرکونیوم باید دقت کرد که رنگ آن با رنگ دندان کمی متفاوت است و بهتر است برای زیر روکش استفاده شود. بعد روی آن را کامپوزیت یا لامینیت استفاده کنیم. البته اگر فاصله دندان‌ها مربوط به جلوی دندان نباشد می‌توان فقط از زیرکونیوم استفاده کرد اما برای جلوی دندان تنها پوشش چینی است که می‌تواند جلای لازم را به دندان‌ها بدهد و آنها را به دندان طبیعی نزدیک کند. به این نکته هم توجه کنید که در روش روکش قسمت بیشتری از دندان برداشته می‌شود.

سرامیک یک گزینه است
برای زیبا خندیدن هزار و یک راه وجود دارد، یکی از آنها هم استفاده از قطعات نازک چینی به نام لامینیت است که به جای مینای دندان قرار می‌گیرد و به راحتی این فاصله را پر می‌کند. اگر دندان‌های جلوی‌تان از هم فاصله دارد، باید بدانید در این روش همه دندان‌های جلویی‌تان درگیر می‌شود بنابراین اگر فقط بین دو دندان فاصله وجود داشته باشد منطقی نیست که همه دندان‌ها را درگیر کنید.

در این روش سطح رویی دندان بین نیم تا 7/0 میلی‌متر تراش می‌خورد. این روش نسبت به باندینگ هزینه بیشتری دارد. این روش با اینکه یکی از مرسوم‌ترین روش‌های بستن فاصله بین دندان‌هاست اما برای حفظ نسبت دندان‌ها نیاز به یک برنامه‌ریزی دقیق دارد. نگران دورنگی دندان‌ها نباشید چون رنگ دندان‌های مجاور توسط یک راهنمای رنگ گرفته می‌شود تا اطمینان حاصل شود رنگ ونیر ساخته شده کاملا طبیعی جلوه می‌کند.