به گزارش سرويس بينالملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه تحلیلی "کانترپانچ" در مقالهای به قلم "گرت پورتر" مینویسد: کسانی که مذاکرات هستهای ایران و 1+5 را دنبال میکنند، عقیده دارند که دولت اوباما به دنبال توافق با ایران است. این توافق میتواند در راستای منافع حقیقی آمریکا صورت گیرد و دولت آمریکا میتواند علیه دشمن مشترک خود یعنی تروریستهای سنی داعش، با ایران همکاری کند. علاوه براین، این توافق میتواند یکی از دستاورهای مهم دولت اوباما در امور خارجی دو دوره ریاستجمهوری وی به شمار آید.
*** اوباما مجبور است برای لغو تحریمهای ایران، تلاش زیادی را متحمل شود
اما شواهد حاکی از آن است که دولت آمریکا برای امضای توافقنامه جامع، به توافق لازم با ایران دست پیدا نکرده است. از طرفی، نظام سیاسی و قانونی آمریکا در طول بیش از دو دهه، کاملا بر اساس منافع اسرائیل شکل گرفته است. این مسئله اوباما را مجبور میکند که برای لغو تحریمهای ایران، تلاش زیادی ـــ به مراتب بیشتر از تلاشی که برای لغو تحریمها علیه کوبا انجام داد ـــ را متحمل شود.
*** دولت آمریکا به رغم اختلافات خود با اسرائیل بر سر مسائل هستهای، دیدگاههای مشترک بسیاری با این رژیم دارد
و از طرف دیگر، دولت اوباما به رغم اختلافاتی که با بنیامین نتانیاهو بر سر مذاکرات هستهای دارد، در واقع به روایت کذبی که اسرائیل مدتها است در مورد برنامه تسلیحاتی هستهای ایران و «فریب هستهای» ترویج میکند، اعتقاد دارد. همانطور که وندی شرمن، مذاکره کننده ارشد آمریکا با ایران، (مورد حمایت وارن کریستوفر، وزیر خارجه سابق آمریکا و تندروی ضد ایرانی و طرفدار رژیم صهیونیستی و همچنین معاون سابق کلینتون، وزیر سابق امور خارجه آمریکا) در اکتبر 2013 خطاب به یکی از کمیتههای کنگره گفت که وی به ایران اعتماد ندارد و ادعا کرد که فریب و تقلب، بخشی از ژنتیک ایرانیها است.
*** دولت آمریکا احساس میکند که انگیزهای برای رسیدن به توافق با ایران ندارد
اما مهمتر از آن اینکه شواهد نشان میدهند، دولت آمریکا احساس میکند که انگیزهای برای رسیدن به توافق با ایران ندارد زیرا در شرایط فعلی هم به بخش بزرگی از خواستههای خود رسیده است.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در توضیح تمدید مجدد مذاکرات، به رسانهها گفت: «ابلهانه خواهد بود در شرایطی که زمان گریز تمدید شده و جهان امنتر از پیش شده است، از این گفتوگوها کناره گیری کنیم.» وی همچنین به برنامه اقدام مشترک که در نوامبر 2013 با هدف دستیابی به توافق جامع، توسط ایران و 1+5 به امضا رسید نیز اشاره کرد.
*** برنامه اقدام مشترک، ابزاری برای ادامه مذاکرات ایران و 1+5
اما با این حال، جان کری به این مسئله که بدون دستیابی به یک توافق جامع، دستاورهای موقتی که تاکنون به دست آمدهاند، همگی به هدر خواهند رفت، هیچ اشارهای نکرد. بنابراین این سوال به وجود میآید که آیا دولت آمریکا امیدوار است بتواند از برنامه اقدام مشترک به عنوان ابزاری برای ادامه مذاکرات استفاده کند تا ایران درنهایت به شرایط آمریکا تن دهد؟
به اعتقاد نویسنده، به نظر میرسد که ایران در نهایت مجبور خواهد شد تا امتیازات بیشتری را که خواسته واشنگتن بوده است، اعطا کرده و یا مذاکرات برای دو سال دیگر ادامه پیدا خواهد کرد.
*** ادعا: توافقنامهای که نوامبر 2013 به امضا رسید، تا حد زیادی جلوی پیشرفت برنامه هستهای ایران را گرفته است
پایگاه خبری «پولیتیکو» در گزارشی در خصوص تصمیم تمدید مجدد مذاکرات، جزئیات مربوط به محاسبات دولت آمریکا در مورد این مذاکرات را به تفصیل بیان میکند. بر اساس این گزارش، مقامات دولتی «به شدت بر سر این که جان کری در حال اتلاف زمان بوده و یا اینکه تمدید مذاکرات به منزله شکست آن است، اختلاف نظر دارند.» به اعتقاد آنها، برنامه هستهای ایران، در جای خود متوقف شده است و توافقنامهای که نوامبر 2013 به امضا رسید و بر اساس آن بخش محدودی از تحریمهای بین المللی علیه ایران لغو شد، تا حد زیادی جلوی پیشرفت آن را گرفته است. علاوه براین، مقامات آمریکایی ادعا میکنند که در حال حاضر زمان به نفع مذاکره کنندگان آمریکایی است «چرا که تحریمهای اقتصادی مداوم، در اقتصاد ایران به شدت تاثیرگذار بودهاند.»
تا زمانی که این باور وجود داشته باشد که ایران نهایتا مجبور میشود خواستههای آمریکا را در خصوص مسئله غنی سازی پذیرفته و از خواسته خود مبنی بر لغو کامل تحریمها دست بکشد، این استراتژی ادامه خواهد داشت.
روزبعد «دیوید ایگناتیوس»، درستون روزنامه «واشنگتن پست» به استراتژی مشابهی اشاره کرد. وی با انعکاس دیدگاه مقامات دولتی آمریکا در «پولیتیکو»، گفت که فشار اقتصادی بر روی ایران «ظاهرا به سود غرب کارساز واقع شده است.»
*** توقف مذاکرات بسیار پرهزینه خواهد بود
با این حال، وی پا را فراتر گذاشته و شرایط مذاکرات با ایران را به یک مذاکرات کارگری تشبیه میکند که در آن هر دو طرف کارگر و کارفرما، قطع مذاکرات را بسیار پرهزینه قلمداد میکنند. بنابراین، آنها «بدون هیچ گونه توافقی» به مذاکرات خود ادامه میدهند. «ایگناتیوس» مینویسد: «به نظر میرسد که در شرایط حاضر، هر دو طرف به دلایل متعدد، با تمدید مذاکرات موافق هستند و تا زمانی که آنها به مذاکرات ادامه میدهند، « نرسیدن به توافق، بهتر از رسیدن به یک توافق بد است.»
*** تا زمانی که ایران با شرایط آمریکا موافقت نکند، تحریمها علیه ایران ادامه خواهد داشت
کری در کنفرانس مطبوعاتی خود، به نکته خاصی اشاره کرد. وی گفت: «همین که توافق حاصل شود، تحریمها را لغو خواهیم کرد.» به عبارت دیگر، تا زمانی که ایران با شرایط آمریکا موافقت نکند، تحریمها علیه ایران ادامه خواهد داشت.
بنابراین، کری بر چیزی تاکید دارد که به عقیده وی، حقیقت اصلی مذاکرات است. به این معنا که آمریکا میتواند دستاوردهای برنامه اقدام مشترک، و در عین حال، اهرم فشار خود بر ایران را حفظ کند.
*** گزینه توقف مذاکرات، خواسته هیچ یک از طرفین نیست
این موضع، به این برداشت مبنی براین که ایران قادر به ترک میز مذاکره نیست، بستگی دارد. 6 هفته پیش از تاریخ 24 نوامبر، «رابرت اینهورن»، مشاور پیشین وزارت خارجه آمریکا در امور منع گسترش و کنترل سلاح، گفت که در صورت عدم دستیابی به توافق جامع، گزینه دیگر، تمدید مذاکرات خواهد بود زیرا ایران نیز با آن موافقت خواهد کرد. «اینهورن» به روزنامه «لس آنجلس تایمز» گفت: «گزینه تسلیم و توقف مذارکات، خواسته هیچ یک از طرفین نیست.»
***«فرایند تکرار توافقنامه موقت»، میتواند حتی تا پایان دوره ریاستجمهوری اوباما نیز ادامه پیدا کند
و حتی پیش از آن نیز در دسامبر 2013، «گری سیمور»، که تا ژانویه 2013، مشاور اصلی اوباما در مسائل هستهای ایران به شمار میرفت، در اجلاس امنیت منطقهای بحرین در شهر منامه این کشور، پیشبینی کرد که نتیجه تمدید مجدد 6 ماهه مذاکرات، نه تنها دستیابی به یک توافق جامع نخواهد بود، بلکه به احتمال زیاد، طرفین به یک توافق موقت دیگر دست پیدا خواهند کرد. به اعتقاد سیمور، حتی مهمتر از آن این است که «فرایند تکرار توافقنامه موقت»، میتواند حتی تا پایان دوره ریاستجمهوری اوباما نیز ادامه پیدا کند.
*** انگیزه بالای دولت اوباما برای حفظ خواستههای افراطی خود در رابطه با کاهش عمده در قابلیتهای غنی سازی ایران
سیمور، معاون مرکز تحقیقاتی امور بینالمللی دانشگاه هاروارد و همچنین رئیس گروه «اتحاد علیه ایران هستهای» است که مواضع آن در برابر مسئله هستهای ایران، منعکس کننده منافع اسرائیل است. بنابراین سیمور در اکتبر 2014، وقتی که به روزنامه «نیویورک تایمز» گفت: «ما از تمدید مذاکرات طرفداری میکنیم؛ چرا که این کار از پیشرفت برنامه هستهای ایران جلوگیری میکند»، آشکارا به دنبال تبلیغ برای تمدید مذاکرات بود. اظهارات کسانی چون « سیمور» و «اینهورن»، کاملا حاکی از آن است که دولت اوباما برای حفظ خواستههای افراطی خود در رابطه با کاهش عمده در قابلیتهای غنی سازی ایران ــخواستهای که بعید به نظر میرسد ایران به آن تن دردهد ـــ انگیزه بسیار بالایی دارد.
انتهای پیام./.