بر اساس این شبیهسازی هیچ یک از طرفین خواستار درگیری و جنگ جدید نیستند. هیچ کس در اندیشه آغاز جنگ نیست و هر دو طرف تلاش میکنند از جنگ اجتناب کنند.
اجتناب از درگیری گسترده، خواست همه طرفها
در این شبیهسازی، سوال اسرائیل و مراکز مطالعاتی و اطلاعاتی آن این است که چه میشود اگر در جبهه شمالی (در فلسطین اشغالی) جنگ رخ دهد؟ علل آن چیست و سناریوها چگونه خواهد بود؟ سوالهایی که تلاش شده است در این شبیهسازی به آن پاسخ داده بشود.
مسئولان سابق و فعلی رژیم صهیونیستی و کارشناسان داخلی و خارجی این رژیم در این شبیهسازی شرکت کردند. طبق این طرح، جنگ محتمل است و ممکن است از یک درگیری کوچک در جولان اشغالی یا مزارع شبعا درگیری وسیعتر آغاز شود.
«نظارت نظامی در نسخه عبری و انگلیسی این شبیهسازی که روز سهشنبه منتشر شد، حاضر است اما به نظر میرسد بخشهایی از گزارش عملیات شبیهسازی حذف شده است. این بخش، مربوط است به علل حقیقی امتناع اسرائیل از تشدید درگیری یا پاسخ به واکنشهای حزبالله که مشخصا تاوان سنگین و تخریب و ویرانی زیاد در نتیجه جنگ احتمالی است. در نسخه منتشر شده و اعلامی این شبیهسازی، به همین اندازه که سناریو عملیاتی حزبالله چیست، بسنده شده است. در این شبیهسازی ابتدا حزبالله است که اقدام تحریکآمیز میکند و اسرائیل پاسخ میدهد (چیزی که تاکنون در واقعیت معکوس بوده است).
احتمالات، پس از اقدام متجاوزانه اسرائیل چیست؟
طبق گزارش عملیات شبیهسازی، همه طرفها، از فراگیر شدن درگیری امتناع میکنند. مشخصه اصلی این عملیات همین است. همه طرفها تلاش میکنند اتفاق مهار شود و به حادثه بزرگتری تبدیل نشود و در نتیجه جنگی جدید رخ ندهد.
داعش یکی از عوامل ممانعت طرفها از ایجاد درگیری فراگیر ذکر شده است. مشغولیت حزبالله در سوریه، آنچه تضعیف محور شیعی در منطقه خوانده شده، تداوم مذاکرات هستهای آمریکا با ایران نیز از جمله عوامل دیگر است.
طبق گزارش عملیات، اجتناب از درگیری در جبهه شمال با حزبالله مصلحت بزرگ اسرائیل است. حتی نگرانی از امکان مداخله فلسطینیها نیز وجود دارد. حملهای که حزبالله در مزارع شبعا (هار داف) در اکتبر گذشته به گشتی اسرائیلی انجام داد، نگرانی و ترس اسرائیل از افزایش ناامنی در جبهه شمال را بشدت افزایش داده است. این حمله ثابت کرد که پیامهای سید حسن نصرالله دبیر کل حزبالله برای اسرائیل جاملا جدی است.
سناریو آغاز درگیری
طبق سناریو اسرائیلی، حزبالله دو حمله همزمان به اهداف اسرائیلی انجام میدهد. اول به گشتی اسرائیل در مزارع شبعا با بستههای انفجاری و سلاحهای ضدزره و تفنگهای تیربار. دو کشته و دو مجروح حاصل این حمله است.
حمله دوم، حمله به گشتی ارتش اسرائیل در جولان (اشغالی) با بسته انفجاری است. یک کشته و سه زخمی نتیجه این حمله است. در واکنش به این حملات، کابینه امنیتی اسرائیل، چهار نقطه متعلق به حزبالله را میزند. سه نقطه در بقاع لبنان و یکی در سوریه. حزبالله در همان شب به حملات اسرائیل پاسخ میدهد و راکت و موشکهای ضدزره به نقاط وابسته به ارتش اسرائیل شلیک میکند. علاوه بر این چند موشک کوتاهبرد به «نهاریا»، «صفد» و «کریات شمونه» و چند جای دیگر شلیک میکند. این حملات بدون تلفات و زخمی خواهد بود.
مواضع طرفهای مقابل
واکنش اسرائیل
موضع اسرائیل طبق دو مصلحت راهبردی است. اول اجتناب از تشدید ناامنی و دوم تقویت قدرت بازدارندگی اسرائیل اما تقویت عامل دوم ممکن است به وخیمتر شدن وضعیت بینجامد؛ امری که شرکتکنندگان در عملیات را به چارهجویی و یافتن راهکارهای جایگزین انداخت. جایگزین نخست «آرامش مقابل آرامش» است. هدف نیز مهار اتفاق و جلوگیری از وخیمشدن اوضاع است.
راهکار جایگزین دوم، فشار بر جامع بینالملل است برای اینکه حزبالله را تحت فشار قرار بدهد و مانع شود که اسرائیل را هدف بگیرد. جایگزین سوم، اجرای اقدام و عملیات نظامی علیه حزبالله است اما نه در سطحی که سبب پاسخ شدید به اسرائیل شود.
پس از بررسی راههای جایزگین، تیم اسرائیلی در عملیات شبیهسازی تصمیم گرفت که تصمیمی ترکیبی اتخاذ کند. حمله به سلاحهای راهبردی و دوربرد حزبالله و حرکت به سوی جامعه بینالملل برای تحقق «آرامش مقابل آرامش» و به موازات اینها، تلاش برای بازگرداندن نظامی مفقود.
موضع حزبالله
در مقابل، حرکت آغازین حزبالله در عملیات شبیهسازی، اقدام برای بهبود دادن قدرت بازدارندگی مقابل اسرائیل همزمان با تلاش برای اجتناب از تشدید وضعیت است. ایفاکنندگان نقش حزبالله در عملیات شبیهسازی، پاسخ اسرائیل را اینگونه تفسیر کردند که تلآویو هم در این مرحله، خواستار تشدید درگیری نیست. برای همین حزبالله تصمیم گرفت که پاسخ اسرائیل را با حمله به پایگاههای نظامی اسرائیل و مناطق باز غیرمسکونی بدهد.
موضع آمریکا؛ ادعای گزارش: واشنگتن دخالت نمیکند
ایفاکنندگان نقش آمریکا در عملیات شبیهسازی، تأکید کردند که هدف اصلی دولت آمریکا، مبارزه با داعش و ممانعت از سیطره آن بر سوریه و عراق است زیرا در این صورت، ثبات در لبنان، اردن و عربستان و دیگر کشورهای (عربی) خلیج فارس، تهدید خواهد شد. لذا تیم دولت آمریکا خواستار امتناع از تشدید درگیری است... همچنانکه آمریکا درگیری مذاکره هستهای با ایران نیز هست.
طبق ادعای گزارش عملیات، دولت آمریکا از تماس با ایرانیها برای اینکه از آنها بخواهد که حزبالله را کنترل کند، امتناع میکند. واشنگتن نمیخواهد که ایران از آمریکا در مقابل مهار کردن حزبالله، بهایی طلب کند؛ امری که سبب شد تیم ایفاکننده نقش آمریکا در عملیات، اتفاقات را فقط دنبال و از دخالت در آن خودداری کند.
ایران و سوریه در کنار حربالله هستند
تهران و دمشق موضوع را بررسی میکنند و موضعی مشابه اتخاذ میکنند؛ عدم تشدید و اجتناب از رویارویی. هر دو در دو مسیر حرکت میکنند؛ مهار حزبالله، کاهش شدت واکنش و فشار بر آمریکا برای مهار کردن اسرائیل. اما تهران و دمشق به همه میفهمانند که اگر درگیری امنیتی فراگیر شود، در کنار حزبالله ایستادهاند.
موضع حماس و تشکیلات خودگردان / تظاهرات در کرانهباختری در حمایت از حزبالله
ایفاکنندگان نقش حماس و تشکیلات خودگردان در عملیات شبیهسازی، گفتند که تیم حماس به سودش است که رویارویی میان حزبالله و اسرائیل شکل بگیرد زیرا به ادعای این گزارش، این اتفاق نگاهها از وضعیت فعلیاش بعد از جنگ 50 روزه و تأخیر در بازسازی غزه را متوجه اتفاق جدید میکند. موضع حمایتگرانهاش از حزبالله ممکن است آن را به ایران نزدیکتر کند. اما تشکیلات خودگردان فلسطین معتقد است که رویارویی خطرناک است و ممکن است نگاهها از مسئله فلسطین را منحرف کند و انگیزه دیپلماتیک را از آن سلب کند. تشکلات خودگردان همچنین نگران است که در کرانه باختری در حمایت از حزبالله تظاهرات شود؛ امری که تنش امنیتی میان فلسطین و اسرائیل ایجاد میکند.
واکنش روسیه
روسیه در حاشیه اتفاق باقی میماند. تیم ایفاکننده نقش روسیه در عملیات شبیهسازی میگوید که از کشیده شدن اسرائیل به درگیری با سوریه نگران است؛ امری که عواقبی وخیم بر منافع مهم روسیه در سوریه دارد؛ امری که تیم روسی را به اندیشه اعزام یک کشتی نظامی به ساحل سوریه وارد کرد اما دریافت که شرایط اجازه این کار را نمیدهد زیرا روسیه نمیخواهد آمریکا را علیه خود تحریک کند. اما آنچه به معامله دو گزینه «فدا کردن بشار اسد» و «کاهش تحریم علیه خود» مربوط میشود، در این عملیات، شبیهسازی نشد.
نتیجهگیری عملیات
با اجرای عملیات، کاملا روشن شد که همه شرکتکنندگان مصلحت مشترک خود را در عدم کشیده شدن به وضع ناامنی دریافتند حتی برای مهار اتفاق و منحصر کردن آن در مرحلهای کوتاه تلاش کردند. اما این عملیات ممکن است این نتیجه توهمی را در پی داشته باشد که وضعیت تحت کنترل باقی میماند... هیچ امری نیست که تضمین کند که دو طرف به جنگ جدید کشیده نمیشوند که عامل آن ممکن است ارزیابی اشتباه دو طرف از هم دیگر باشد.