سوره 28. قصص آیه 8،7
وَ أَوْحَینَآ إِلَی أُمِّ مُوسَی أَنْ أَرْضِعِیهِ فَإِذَا خِفْتِ عَلَیهِ فَأَلْقِیهِ فِی الْیمِّ وَلَا تَخَافِی وَلَا تَحْزَنِی إِنَّا رَآدُّوهُ إِلَیک وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِینَ (7) فَالْتَقَطَهُ آلُ فِرْعَوْنَ لِیکونَ لَهُمْ عَدُوّاً وَحَزَناً إِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَ جُنُودَهُمَا کانُواْ خَاطِئِینَ (8)
و ما به مادر موسی الهام کردیم که او را شیر بده، پس هرگاه (از فرعونیان) براو بیمناک شدی، او را (در جعبهای گذاشته و) بهدریا بیفکن و (از این فرمان) مترس و (از دوریش) غمگین مباش، (زیرا) ما او را به تو بازمیگردانیم و او را از پیامبران قرار میدهیم. (7) پس (مادر موسی چنان کرد، چیزی نگذشت که) فرعونیان، او را (دیده و از آب) برگرفتند تا سرانجام، دشمن و مایه اندوهشان گردد. همانا فرعون و هامان و سپاهیانشان خطاکار بودند. (8)
◄به فرعون گفته شده بود که امسال کودکی به دنیا میآید که اگر بزرگ شود تو را سرنگون میکند. او دستور داد تمام نوزادانی را که به دنیا میآیند بکشند؛ امّا همین که موسی به دنیا آمد، خداوند به مادرش الهام کرد که او را شیر دهد، آنگاه در صندوقی گذارده و به دریا اندازد.
◄در این آیه نسبت به مادر حضرت موسی، دو امر، دو نهی و دو بشارت آمده است: دو امر: «اَرضعیه - اَلقیه»، دو نهی: «لاتخافی - لاتحزنی»، دو بشارت: «رادّوه - جاعلوه»
کلمه «خوف»، در مورد احتمال خطر و کلمه «حُزن» در مورد نگرانی قطعی بکار میرود. (تفسیر المیزان)
مراد از دریا در این آیه، رود عظیم نیل در کشور مصر است که به جهت بزرگی و عظمت، دریا خوانده شده و کاخ فرعون در ساحل آن بنا شده بود.
◄وقتی خداوند بخواهد، دشمن انسان نیز مأمن و ملجأ او میشود. «التقطه آلفرعون» (عدو شود سبب خیر، گر خدا خواهد.)
گر نگهدار من آن است که من میدانم
شیشه را در بغل سنگ نگه میدارد
◄در اضطرابها و بنبستها، خداوند بهترین هادی و حامی مؤمنان است. «اوحینا»
زن نیز میتواند مورد الهام الهی قرار گیرد. «اوحینا الی امّ موسی»
نزول امدادهای غیبی با بهرهگیری از امکانات مادّی منافاتی ندارد. شیردادن و در صندوق گذاردن، منافاتی با توکل ندارد. «ارضعیه»
در هیچ شرایطی نباید شیر مادر را از فرزند دریغ داشت. «ارضعیه»
◄در دستورهای الهی اسراری نهفته است که شاید در نظر ابتدایی، معقول نیاید. «القیه فی الیم»
◄در راه اجرای فرامین الهی، نه از چیزی بترسیم و نه نسبت به مسئلهای نگران باشیم. «لاتخافی و لاتحزنی» (مادر موسی دو نگرانی داشت: یکی ترس از کشته شدن فرزند و دیگری غم فراق او، که خداوند هر دو را همان گونه که در آیات بعد خواهیم خواند به نحو احسن جبران فرمود.)
◄آنچه در راه خداوند داده شود، به بهترین وجه باز میگردد. «القیه - رادّوه، جاعلوه من المرسلین» (مادر موسی به فرمان خداوند فرزندش را رها کرد، خداوند هم او را برگرداند و هم به مقام نبوّت رساند.)
◄فرعون واسطه نجات موسی از دریا شد، وسرانجام به دست او در همان دریا غرق گردید. «التقطه آل فرعون لیکون لهم عدوّاً وحزنا» (آری، خدا میتواند نوزاد بیدست وپا را در دریا حفظ کند، ولی انسان صاحب دست وپا را غرق سازد)
خواست انسان در مقابل ارادهٔ الهی بی اثر است. «لیکون لهم عدوّاً و حزنا»
◄فرعون گمان کرد که هدیهای برای او رسیده است؛ امّا خداوند اراده فرموده بود که دشمنش را در دامان او بپروراند.
فرعون و وزیر و لشکریانش طرح دادند و عمل کردند، ولی تدبیر خداوند همهٔ آنها را خنثی کرد. «کانوا خاطئین»
◄طرّاح، مشاور، آمر ومباشر، همگی به نوعی در جرم شریکند. «کانوا خاطئین»
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید