امام خمینی (ره) علی رغم دوری از ایران حوادث انقلاب را هدایت می کردند، پیام ها و اعلامیه ها و مصاحبه های ایشان به طرق مختلف از نجف می رسید و بلافاصله تکثیر و درمیان مردم توزیع می‌شد.

امام مردم را به سرنگونی رژیم شاه دعوت می کردند و آنان را از توطئه هایی که ممکن بود مسیر انقلاب را به انحراف بکشاند، آگاه می ساختند.

بر طبق اسناد ی که درمیان پرونده های ساواک مشاهده شده و همچنین گفته های انقلابیون ، اولین راهپیمایی مردم زنجان در 26 دی ماه در خیابان پهلوی سابق این شهر که اکنون امام نامیده میشود اتفاق افتاده است.

ماجرا از این قرار است که یکروز قبل از واقعه یعنی 25 دی ماه مردم در مسجد ولیعصر برای شنیدن سخنرانی یک روحانی انقلابی جمع شده بودند.

موضوع صحبت در آن روز در خصوص حادثه 19 دی ماه یعنی شهدای قم بود.

فردای آن هزاران نفر برای شرکت درمراسم سخنرانی به مسجد ولیعصر روانه ، ولی ماموران دولتی مانع حضور مردم درآن مجلس می‌شوند.

به گفته یکی از شاهدان عینی و فعالان انقلابی مردم در پی این اقدام حکومت، رو به روی مسجد سید فتح الله تجمع کردند و از آنجا به قصد امام زاده سید ابراهیم حرکت کرده اما در ادامه مسیرشان را تغییر داده و در مکانی که به سبزه میدان موسوم است تجمع نمودند.

این شهروند زنجانی در باره وقایع آنروز میگوید: همه در مسیر شعار زنده باد خمینی سر دادند وسپس فریاد زدند که مسجد باید باز شود.

وی گفته هایش را اینگونه ادامه می‌دهد: در سبزه میدان ماموران به مردم هجوم آوردند به همین خاطر جمعیت وارد بازار شد و تظاهرات کنندگان به کوچه های تنگ وحتی مغازه ها پناه بردند.

بنا به قول آقای سید جمال موسوی یکی دیگر از فعالان انقلابی :در جریان سال های 56-57 سیل عظیم معترضین که در سرتا سر کشور به رهبری حضرت امام می خروشید،در شهر زنجان نیزمردم ساکت ننشستد .

وی نیز در تعریف وقایع انقلاب به ویژه شب 25 دی‌ماه میگوید: همان شب در زنجان نیز تظاهراتی در مسجد ولیعصر(مسجد مولا) با سخنرانی یکی از روحانیون انجام شد و مردم با شعار های مرگ بر شاه به خیابانها ریختند و از مسجد به سمت خیابان امام( پهلوی سابق) حرکت کردند.

این مرد انقلابی روایت خاطراتش را اینگونه ادامه می‌دهد: گارد برای مقابله با راهپیمایان به آنان حمله کردند و با جوانان درگیر شدند، وی گفت: درآن شب جنجالی چند تن هم شهید شدند.

موسوی همچنین بیان کرد: آیت الله محمد شجاعی و آیت الله سید مجتبی موسوی از روحانیون مبارزی بودند که دلسوزانه جوانان زنجانی را برای قیام علیه نظام شاهنشاهی ترغیب می‌کردند .

وی افزود: اعلامیه هایی که از سوی امام به دست این علما می‌رسید بوسیله دستگاه هایی که انقلابیون در منازل خود داشتند تکثیر و در بین مردم توزیع می‌شد.

موسوی گفت: در سال 57 با ادامه درگیریهای مدارس و دانشگاهها تعطیل شدند .

این راهپیمائی نقطه‌ی عطفی در حرکتهای انقلابی مردم زنجان محسوب می‌شود و می‌توان آنرا را به عنوان علنیترین راهپیمائی خیابانی انقلابیون زنحان به شمار آورد.

در سال های 57-56 شعله های خشم و نفرت در زنجان زبانه کشید تا جایی که احمد مرتضائی یکی از جوانان غیور زنجان در راهپیمائی 5شهریور سال57 مجروح شد وپس از انتقال به تهران به شهادت رسید.

پس از این واقعه بانوان زنجان روز پنجشنبه 9/6/57 در یک اقدام منحصر به فرد به صورت مستقل دست به راهپیمائی زدند.

در این راهپیمایی که جمعی از آموزگاران نیز حضور داشتند بانوان با پوشش اسلامی وشعارهای پر شور و کوبنده ی خود شکوه و معنای خاصی به تظاهرات داده و ناراحتی خود را از شهادت احمد مرتضایی که اولیت شهید انقلاب در زنجان نیز میباشد نشان دادند.

نهضت امام خمینی( ره) از آغاز متکی و مبتنی بر نهضت امام حسین(ع) بود واقعه 15 خرداد سال 42 هجری شمسی در ماه محرم و دو روز پس از عاشورا واقع شده بود.

استان زنجان نیز به رهبری آیت الله عزالدین حسینی در خرداد ماه 42 در این زمینه پیشتاز بود .

این بار هم تاسوعا و عاشورای دیگری پس از 15 سال فرا رسید و ملت آماده بود تا با شعار "کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا" ، حماسه عاشورا را بار دیگر در برابر یزید زمان تکرار کند .