به گفته کارشناسان مرکز بهداشت استان مرکزی، سرطان معده یکی از سرطانهای شایع در کشور ماست که اگر زود تشخیص داده شود، به طور کامل قابل درمان است، اما در صورتی که دیر تشخیص داده شود، ممکن است اعضای دیگر بدن را نیز درگیر کند.
عفونت با هلیکوباکتر پیلوری، نیتریت و نیترات موجود در گوشت خام، مصرف غداهای آماده و فستفودها، کمبود ویتامینها به ویژه ویتامین A و C، رژیم غذایی مشتمل بر غذاهای دودی، گوشت و ماهی نمک سود، ترشیجات و کنسروها، استعمال دخانیات مانند سیگار و قلیان، مصرف الکل و چاقی از عوامل افزایش خطر ابتلا به سرطان معده به شمار میرود.
هلیکوباکتر پیلوری میکروبی است که در انتهای معده زندگی میکند و در ایجاد زخمها و التهابات معدهای، زخم اثنیعشر، سوءهاضمه و بروز برخی از سرطانهای دستگاه گوارشی از جمله سرطان معده تأثیر دارد.
این میکروب از طریق غذا یا آب آلوده و تماس با محتویات معده افراد آلوده از فردی به فرد دیگر انتقال مییابد. این میکروب در همه افراد ایجاد سرطان نمیکند و ممکن است حدود 15 درصد از بیمارانی که عفونت درازمدت دارند، دچار یک یا چندین عارضه شوند.
نیتراتها و نیتریتها ترکیباتی هستند که به منظور جلوگیری از فساد گوشت به سوسیس و کالباس و گوشتهای کنسرو شده اضافه میشوند این مواد با ترکیب شدن با اجزای تشکیلدهنده گوشت به سوسیس و کالباس رنگ صورتی، عطر و بوی مطبوعی میدهند اما با وارد شدن این مواد به بدن، ترکیباتی به نام نیتروزآمین تولید میشود که میتواند باعث ایجاد سرطان در بدن شود.
مصرف زیاد نمک میتواند مخاط معده را تخریب کند و این امر یکی از راههای افزایش خطر ابتلا به سرطان معده است براساس مطالعات کشورهای مختلف ارتباط بین مقدار مصرف نمک و تعداد افراد مبتلا به سرطان معده به اثبات رسیده است.
در مناطقی که مردم نمک کم مصرف میکنند، میزان ابتلا به سرطان معده کمتر است.
همیشه مصرف زیاد نمک به معنی شور کردن غذا نیست، بلکه درصد بالایی از نمکی که روزانه مصرف میکنیم نمک پنهان است که در درون مواد غذایی گوناگون وجود دارد.
نان، انواع گوشتهای فرآوری شده مانند همبرگر، کالباس، گوشت ماهی نمکسود شده و همچنین خیارشور، پنیر، خشکبار بو داده، چیپس و پفک مقدار نمک بالایی دارند و لازم است که مصرف روزنه نمک به کمتر از پنج گرم معادل یک قاشق چایخوری برسد.
بروز سرطان معده در مردان دو برابر بیشتر از زنان است و با افزایش سن و سابقه فامیلی در بروز این سرطان درصد ابتلا بیشتر است. همچنین افرادی که سابقه جراحی معده داشته و یا دارای گروه خونی A باشد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان معده قرار دارند.
سوءهاضمه یا سوزش سردل، کاهش اشتها و وزن، خونریزی به صورت استفراغ یا خون در مدفوع، علائم کمخونی مانند سرگیجه، کمحوصلگی و کمرمقی، تهوع و استفراغ، درد شکم و سیری زودرس از علائم هشداردهنده در سرطان معده است و لازم است در صورت مشاهد هریک از این علائم به متخصص گوارش و یا داخلی مراجعه شود.
گرفتن شرح حال وجود یا عدم وجود سابقه سرطان معده در فامیل، تست خون مخفی در مدفوع، گرفتن رادیوگرافی و آندوسکوپی از راههای تشخیص سرطان معده در افراد است و با عدم مصرف سیگار و قلیان، انجام فعالیت ورزشی منظم(انجام روزانه 30 دقیقه ورزش)، استفاده از رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات(روزانه حداقل پنج واحد) کاهش مصرف غذاهای کنسرو شده و کمپوت شده میتوان از بروز آن جلوگیری کرد.
با کاهش مصرف غذاهای چرب و سرخ کردنی، استفاده از گوشتهای کمچربی، استفاده بیشتر از گوشتهای سفید مثل مرغ و ماهی، پرهیز از مصرف غذاهای پرنمک، شوریجات و ترشیجات، استفاده از یخچال برای نگهداری مواد غذایی و استفاده از آب شرب بهداشتی احتمال بروز سرطان معده را میتوان کاهش داد.